جۇما, 20 قىركۇيەك 2024
ەل ءىشى... 3618 43 پىكىر 17 ماۋسىم, 2023 ساعات 12:55

تۇركىستانداعى ۇلتتىق قۇرىلتاي: جيىن قالاي ءوتتى؟

بۇگىن تۇركىستانداعى ۇلتتىق قۇرىلتايدىڭ ەكىنشى وتىرىسى اشىلدى. جيىنعا قۇرىلتاي مۇشەلەرىمەن قاتار، پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ، سەنات توراعاسى ماۋلەن اشىمباەۆ، ءماجىلىس توراعاسى ەرلان قوشانوۆ، مەملەكەتتىك كەڭەسشى ەرلان قارين، پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىلىق قۇرامى، پرەزيدەنتتىڭ كەڭەسشىسى جانە باسقا دا لاۋازىمدى تۇلعالار كەلدى.

ءبىز مەملەكەت باسشىسىنىڭ جاساعان ماڭىزدى مالىمدەمەلەرىن توپتاستىرىپ، نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.

«ءسوز باسىندا بىردەن اتاپ وتەيىن، مەنىڭشە، ۇلتتىق قۇرىلتاي بۇل – ارقانى كەڭگە سالىپ وتىراتىن جيىن ەمەس. ءسان-سالتاناتپەن وتكىزەتىن توي دا ەمەس. بابالارىمىز ماڭىزدى شەشىم قابىلدار كەزدە نەمەسە ەلگە قاتەر تونگەن سىن ساعاتتا قۇرىلتاي شاقىرعان.

بۇگىنگى قۇرىلتايدىڭ وتىرىسى ەلىمىزدەگى قايعىلى وقيعادان كەيىن ءوتىپ جاتىر. اباي وبلىسىندا الاپات ءورت شىعىپ، ازاماتتارىمىز قازا تاپتى. تاعى دا قايتالاپ ايتقىم كەلەدى: ءبىز مۇنداي وقيعادان ساباق الۋىمىز كەرەك، ناقتى شەشىمدەر قابىلداۋىمىز قاجەت.

ەل باسىنا تۇسكەن قيىندىقتار، ەڭ الدىمەن، ءبىزدىڭ بەرەكە-بىرلىگىمىزدى سىنعا سالادى. وسىنداي كۇردەلى ساتتەر، ەڭ باستىسى – شىنايى جاناشىرلىق جانە تەرەڭ جاۋاپكەرشىلىك تانىتۋ قاجەت ەكەنىن ايقىن كورسەتەدى. مۇنى وزدەرىڭىز وتە جاقسى ءتۇسىنىپ وتىرسىزدار»،-دەدى پرەزيدەنت.

«ۇلتتىق قۇرىلتاي – حالقىمىزدى ورتاق ماقساتقا ۇيىستىراتىن بىرەگەي قۇرىلىم. مەن بىلتىر ناۋرىزداعى جولداۋىمدا وسى قۇرىلتايدى شاقىرۋ تۋرالى باستاما كوتەردىم. بۇل قادام قوعامدىق ديالوگتى نىعايتا ءتۇسۋ ءۇشىن جاسالدى. سونداي-اق، مۇندا ۇلتتىڭ بولاشاعىنا ىقپال ەتەتىن ەلدىك ماسەلەلەر تالقىلانادى.

ءبىز قۇرىلتايدىڭ العاشقى وتىرىسىن وسىدان ءدال ءبىر جىل بۇرىن ۇلت ۇياسى – ۇلىتاۋدا وتكىزدىك. كوپتەگەن ماڭىزدى ىستەر مەملەكەتتىگىمىزدىڭ نەگىزى قالانعان قاستەرلى ولكەدەن باستاۋ الدى. وسى يگى ءۇردىس بيىل دا جالعاسىن تابۋدا.

بۇگىنگى باسقوسۋ بۇكىل تۇركى حالىقتارى ءۇشىن كيەلى شاھاردا ءوتىپ جاتىر. حالقىمىز ادەتتە تۇركىستاندى قازاقتىڭ رۋحاني استاناسى دەيدى. دەگەنمەن، قالانىڭ ءمان-ماڭىزى بۇدان الدەقايدا جوعارى. كيەلى شاھار ەلىمىزدىڭ تاريحىندا ايرىقشا ءرول اتقارعان.

كونە زاماننان بەرى ۇلى جىبەك جولىنىڭ بويىنداعى ءىرى قالا بولعان. باۋىرلاس حالىقتاردىڭ بارىنە ءىلىم-ءبىلىم تاراتقان رۋحانيات وشاعى سانالعان. سونداي-اق، قازاقتىڭ تاريحىندا وشپەس ءىز قالدىرعان كوپتەگەن تۇلعالارىمىز وسى جەردەن ماڭگىلىك مەكەنىن تاپقان. شەجىرەلى شاھاردىڭ قابىرعاسىنا قازاقتىڭ جىلناماسى تۇگەل جازىلعان دەۋگە بولادى. شىن مانىندە، كيەلى تۇركىستان – ۇلى دالا وركەنيەتىنىڭ مىزعىماس تەمىرقازىعى»، -دەدى توقاەۆ.

«تۇركىستان عاسىرلار بويى قازاق حالقىنىڭ ماڭىزدى ساياسي ورتالىعى بولىپ كەلدى. قازاق مەملەكەتىنىڭ باس قالاسى رەتىندە تاريحقا التىن ارىپپەن جازىلدى. كوپتەگەن حاندارىمىز وسى جەرگە ورداسىن تىگىپ، ۇلان-عايىر دالاعا بيلىگىن جۇرگىزگەن. قارا قىلدى قاق جارعان بيلەرىمىز ءتۇرلى داۋ-شارعا تورەلىك ايتقان. ەل-جۇرتىن بەرەكە-بىرلىككە شاقىرعان. مۇنىڭ ءبارى ەلىمىزدىڭ ەرتە زاماننان بەرى ءبىر ورتالىقتان باسقارىلعان ءبىرتۇتاس مەملەكەت بولعانىن كورسەتەدى.

سونداي-اق، قازاق مەملەكەتتىلىگىنىڭ تامىرى تىم تەرەڭدە جاتقانىن بىلدىرەدى. ۇلى دالا تورىندە جوشى حان اۋلەتى كەنەسارى حانعا دەيىن 6 عاسىردان استام ۋاقىت ەل باسقاردى. ءتىپتى، الەم تاريحىندا مۇنداي مىسالدار كوپ ەمەس. ءبىز قازىر بابالارىمىز كەڭەس قۇرعان ايگىلى كۇلتوبەنىڭ ىرگەسىندە وتىرمىز. ءابىش كەكىلباەۆ «قازاق رۋحىنىڭ قاعباسى» دەپ اتاعان ورداباسى وسى جەرگە ءتيىپ تۇر. وسىناۋ ايگىلى توبەلەردە حالقىمىزدىڭ يگى جاقسىلارى سان رەت باس قوسقان.

ۇلت تاعدىرى سىنعا تۇسكەن ساتتەردە ءبارى اقىلداسىپ، ەلدىڭ بولاشاعىن ايقىنداعان. قالىڭ جۇرت ساليقالى سوزگە توقتاپ، ەل باستاعان ەرلەرىنە كوش تىزگىنىن ۇستاتقان. ءبىر ەل، ءبىر حالىق بولىپ، سىرتقى قاتەرگە قارسى تۇرعان. قازاقتىڭ بىرلىگى مەن تۇتاستىعىنىڭ ورداسى بولعان كيەلى تۇركىستان بولاشاقتا دا وسى مارتەبەلى ميسسياسىن اتقارا بەرەدى. سوندىقتان، وسى ايماقتى باسقارىپ وتىرعان باسشىلارعا زور جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەلەدى.

قانشا ءداۋىر وتسە دە، ۇرپاقتار ساباقتاستىعى ۇزىلمەيدى. بيىلعى قۇرىلتايدىڭ سيپاتى – وزگەشە، مازمۇنى دا – اۋقىمدى. كەشەدەن بەرى بىرنەشە تاقىرىپ بويىنشا جان-جاقتى، قىزۋ تالقىلاۋ بولدى. قۇرىلتايعا قاتىسۋشىلار ۇكىمەت مۇشەلەرىمەن پىكىر الماستى، ويلارىن ورتاعا سالدى. تىڭ باستامالار كوتەردى. پرەزيدەنت اكىمشىلىگى سونىڭ ءبارىن مۇقيات زەردەلەيدى. ورتاق ءبىر تۇجىرىمدى ازىرلەيدى. سالماقتى ۇسىنىستار الداعى جۇمىس كەزىندە مىندەتتى تۇردە ەسكەرىلەدى. پىكىرتالاسقا بەلسەنە قاتىسقان بارشا ازاماتتارعا ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن»،-دەدى پرەزيدەنت.

«ءبىرىنشى قۇرىلتاي جالپىۇلتتىق رەفەرەندۋمنان كەيىن شاقىرىلدى. سودان بەرى، مىنە، ءبىر جىل ءوتتى. بۇل ادىلەتتى قازاقستاندى قۇرۋ جولىندا ايرىقشا ماڭىزى بار تاريحي كەزەڭ بولدى. ءبىز اتا زاڭىمىزعا ادىلدىك رۋحىن سىڭىرە وتىرىپ، كونستيتۋتسيالىق رەفورما جاسادىق. بۇل وزگەرىستەر مەملەكەتتىگىمىزدىڭ تۇعىرىن بەكىتە ءتۇستى. سونىمەن قاتار، ەلىمىزدىڭ ۇزاق مەرزىمگە ارنالعان دەموكراتيالىق باعدارىن ايقىنداپ بەردى.

بيلىكتىڭ باستى ينستيتۋتتارى قىسقا مەرزىم ىشىندە مۇلدە باسقاشا سيپاتقا يە بولدى. شەشىم قابىلداۋ ۇدەرىسىنە ازاماتتاردىڭ قاتىسۋ مۇمكىندىگى ەداۋىر كەڭەيدى. ادام قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن قورعاۋ جۇيەسى نىعايدى. وسىنىڭ ءبارى ەلىمىزدىڭ ساياسي قۇرىلىمىن ورنىقتى جانە ءتيىمدى ەتىپ قايتا قۇرۋعا سەپتىگىن تيگىزدى. بارىنشا ءادىل، اشىق ءارى باسەكەگە لايىق جۇيە قالىپتاستى. كەيبىر ادامدار رەفورمالاردىڭ تابىستى بولارىنا كۇمانمەن قاراعان ەدى.

بىراق، ءبىزدىڭ باعدارىمىز وزگەرگەن جوق. اۋقىمدى ساياسي جاڭعىرۋ جوسپارىن رەت-رەتىمەن جۇزەگە اسىردىق. ءبارىمىز ءبىر ەل بولىپ وراسان زور جۇمىس اتقاردىق. قازاقستان وسىدان 2-3 جىل بۇرىنعى، ءتىپتى، ءبىر جىل بۇرىنعى قالپىنان ايتارلىقتاي وزگەردى. ءبىز از ۋاقىتتا زور سەرپىلىس جاسادىق. بۇعان ىنتىماق-بىرلىكتىڭ جانە سىندارلى قوعامدىق ديالوگتىڭ ارقاسىندا قول جەتكىزدىك.

جالپى، ادىلەتتى قازاقستاندى قۇرۋ مينيسترلەر مەن اكىمدەردىڭ عانا مىندەتى ەمەس. وعان بۇكىل قوعام بولىپ جۇمىلۋىمىز كەرەك. ال، تۇپكى ماقساتىمىزعا جەتۋ ءۇشىن ساياسي-ەكونوميكالىق رەفورما جاساۋ جەتكىلىكسىز.

ەڭ باستىسى، ءار ازاماتتىڭ سانا-سەزىمى جاڭعىرۋى قاجەت. حالقىمىزدىڭ دۇنيەتانىمى جانە ومىرلىك ۇستانىمدارى وزگەرۋگە ءتيىس. ايتپەسە، باسقا رەفورمانىڭ ءبارى بەكەر. ءبىر سوزبەن ايتساق، پيعىل وزگەرمەسە، ەشتەڭە دە وزگەرمەيدى.

ءبىزدىڭ الەمدەگى ورنىمىز، ەڭ الدىمەن، ۇلتىمىزدىڭ ساپاسىنا بايلانىستى بولماق. قۋاتتى ەل بولامىز دەسەك، بىرلەسە وتىرىپ، بىرقاتار ماڭىزدى ساۋالعا جاۋاپ بەرۋگە ءتيىسپىز. ءبىز بولاشاعى قانداي مەملەكەت قۇرىپ جاتىرمىز؟ ۇلتىمىز نەنى ارماندايدى؟ قازاقستان ازاماتى قانداي بولۋى كەرەك؟ ەلىمىزدىڭ باستى تىرەگى نە؟ ميسسياسى قانداي؟

مەن بۇگىن وسىعان قاتىستى وي-پىكىرىمدى ورتاعا سالعىم كەلەدى. ءبىز قولعا العان ساياسي-ەكونوميكالىق رەفورمالاردى قوعامداعى تەرەڭ الەۋمەتتىك-مادەني وزگەرىستەرمەن قاتار ىسكە اسىرۋىمىز كەرەك. بۇل – ماڭىزدى مىندەت. ءبىز العا ۇزدىكسىز قادام باسۋىمىز كەرەك»،-دەدى مەملەكەت باسشىسى.

«شىن مانىندە، ءبىز ايتىپ جۇرگەن ادىلەتتى قازاقستاندى ادال ازاماتتار قۇرادى. بۇل – ءبىر-بىرىمەن وتە تىعىز بايلانىستى ۇعىمدار. وتانعا، وتباسىنا ادالدىق – پاراساتتىلىق پەن ادامگەرشىلىكتىڭ بەلگىسى. ادال ەڭبەك ەتىپ، ادال تابىس تاپقان ادام جەتىستىككە جەتەدى، قۇرمەتكە يە بولادى.

ەندەشە، ادىلەتتى قازاقستان جانە ادال ازامات ۇعىمدارى ەل تىرەگى بولاتىن ەگىز قۇندىلىق رەتىندە ءاردايىم قاتار تۇرۋعا ءتيىس. ادىلەتتى قازاقستاندى قۇرۋ ءۇشىن ءاربىر وتانداسىمىز ادال ازامات بولۋعا ۇمتىلۋى قاجەت. سونىمەن بىرگە، جاس ۇرپاقتى ادال ازامات ەتىپ تاربيەلەۋىمىز كەرەك. ۇلتتىق بىرەگەيلىگىمىزدى نىعايتىپ، ەلىمىزدىڭ جاڭا قۇندىلىقتارىن ورنىقتىرۋ ءۇشىن جۇيەلى جۇمىس جاسالۋعا ءتيىس»،-دەپ پرەزيدەنت بىرنەشە ماڭىزدى ماسەلەرگە توقتالىپ ءوتتى.

ءبىرىنشى ماسەلە. مەملەكەتتىك نىشانداردى جەتىلدىرۋ قاجەت. قازىر كەز كەلگەن ەلدىڭ ىقپالدى بولۋىنا ۇلتتىق برەندتىڭ اسەرى مول. سوندىقتان، ونىڭ تانىمالدىعىن ارتتىرا ءتۇسۋ كەرەك. ول ءۇشىن بىرىڭعاي ديزاين-كودتى، ورتاق ستاندارتتى ساقتاۋ وتە ماڭىزدى. نىشاندارىمىز بىرەگەي ۇلتتىق كودىمىزدى ناقتى ءارى ايقىن كورسەتۋى كەرەك.

ەكىنشى ماسەلە. ۇلتىمىزدىڭ تاريحي سانا-سەزىمىن جاڭعىرتۋ وتە ماڭىزدى. دامىعان مەملەكەتتىڭ ءبارى تولىق زەرتتەلگەن ءتول شەجىرەسىن دارىپتەۋگە ايرىقشا ءمان بەرەدى. بۇل ىستە ەل تاريحىنىڭ كوپ تومدىق جيناعى باستى ءرول اتقارادى. قازاقستان تاريحىنىڭ جاڭا عىلىمي ۇستانىمدارعا ساي ازىرلەنگەن كوپ تومدىق جيناعى ءالى كۇنگە دەيىن جارىققا شىققان جوق.

ءۇشىنشى ماسەلە. ءبىز مادەني مۇرامىزدى جان-جاقتى دارىپتەۋىمىز قاجەت. ەلىمىزدى جاڭعىرتۋ ءۇشىن «جۇمساق كۇشتىڭ» مۇمكىندىكتەرىن ءتيىمدى پايدالانعان ءجون. سونداي-اق، ءتول تاريحىمىزدا ەرەكشە ورنى بار تۇلعالاردىڭ بىرىڭعاي ءتىزىمىن ازىرلەۋ قاجەت. بۇل ءتىزىم ەلىمىزدىڭ ىشىندە جانە شەتەلدە جالپىۇلتتىق بىرەگەيلىگىمىزدى ايشىقتايتىن باستى ۇستىنعا اينالماق.

ونوماستيكا سالاسى تاريحي سانا-سەزىمدى جاڭعىرتۋدىڭ ماڭىزدى يدەولوگيالىق قۇرالى ەكەنى بەلگىلى. كەيبىر ادامداردىڭ قالاۋىمەن جالعان ءومىربايانى ادەيى قولدان جازىلعان كەڭەس ءداۋىرىنىڭ قايراتكەرلەرى بار. ونداي جاساندى تۇلعالاردىڭ ەسىمىن ءتۇرلى نىساندارعا بەرۋدى دوعارۋ قاجەت. جالپى، ونوماستيكا سالاسىن تارتىپكە كەلتىرگەن ءجون. بۇل شارۋا كەشەندى جانە دايەكتى تۇردە ءبىر ورتالىقتان اتقارىلۋعا ءتيىس.

ءتورتىنشى ماسەلە. وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ تاربيەسى – وتە ماڭىزدى ماسەلە. ءبىز ۇلتتىق بىرەگەيلىگىمىزدى نىعايتۋىمىز قاجەت.

اشىعىن ايتساق، قازىر جاس ۇرپاق الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى تاربيە الىپ جاتىر. بالانى دۇرىس باعىتقا بۇرىپ، جول كورسەتىپ وتىرماساق، بۇل – وتە قاۋىپتى ءۇردىس. عالامتور ارقىلى جات ءدىني اعىمداردىڭ قۇرىعىنا تۇسكەن جاستار دا بار. ۇرپاقتىڭ بويىندا جامان ادەت بولسا، بۇل – ەڭ الدىمەن، ۇلكەندەردىڭ كىناسى. ءبىز جاستاردى جاھاندانۋدىڭ قاتەرلى ىقپالىنان بارىنشا ساقتاۋعا مىندەتتىمىز

پوليتسيا ءوز جۇمىسىن بەلسەندى جانە ءتيىمدى جۇرگىزۋى كەرەك. مەن بۇعان ەرەكشە ءمان بەرەمىن. ەلىمىزدە 2016 جىلدان بەرى ەسىرتكىمەن كۇرەس جۇمىستارىن رەتتەيتىن ارناۋلى قۇجات بولعان جوق. سوندىقتان، بىلتىرعى جولداۋىمدا كەشەندى جوسپار ازىرلەۋدى تاپسىردىم.

بەسىنشى ماسەلە. اقپارات ساياساتىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ، كرەاتيۆتى يندۋستريانى دامىتۋ. ماسس-مەديا – ەلىمىزدى جاڭعىرتۋ ىسىنە ەرەكشە ىقپال ەتەتىن سالا. سونداي-اق، بيلىك پەن قوعام اراسىنداعى پارمەندى بايلانىس قۇرالى.

قازىر كينوتەاتر يەلەرى وتاندىق فيلمدەردى ەكراننان كورسەتۋ ءۇشىن قوماقتى قارجى تالاپ ەتەدى. بيلەتتەن تۇسكەن قارجىنىڭ ەداۋىر بولىگى تاعى دا كينوتەاترلاردىڭ جانە جەكە كومپانيالاردىڭ قالتاسىنا كەتەدى. بۇعان قوسا، كينوگەرلەر ءفيلمدى ناقتى قانشا ادام كورگەنىن انىقتاي المايدى. قىسقاسى، كينوعا بۇكىل ءبىلىمىن، كۇش-قايراتى مەن ۋاقىتىن سارپ ەتكەن ماماندارعا تابىستىڭ از عانا بولىگى تيەدى. كينو ماماندارى پايدا تابۋ ءۇشىن وتە ارزان فيلمدەر تۇسىرۋگە ءماجبۇر. سوندىقتان، قۇنى ارزان، مازمۇنى ارزان فيلمدەر پايدا بولۋدا.

وتاندىق كينونىڭ دامۋىنا جاڭاشا كوزقاراس، تىڭ سەرپىن كەرەك. مىسالى، كينوعا بارعان كورەرمەن سانىن ەسەپتەيتىن تسيفرلىق جۇيە ەنگىزۋگە بولادى. مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنە جۋىق ارادا وسى جۇيەنى دايىنداپ، قولدانىسقا ەنگىزۋدى تاپسىرامىن.

التىنشى. مەملەكەتتىك ساياساتتا تالداۋ، ساراپتاما جاساۋ قىزمەتى ساپالى جۇرگىزىلۋگە ءتيىس. قوعام تىنىسى ءاردايىم نازاردا بولۋى وتە ماڭىزدى. شەشىم قابىلداعاندا جۇرتتىڭ ۇسىنىس-تىلەكتەرىن، پىكىرىن ەسكەرۋ قاجەت.

بارلىق قۇزىرلى ورگاندار وسىنداي تاسىلمەن جۇمىس ىستەۋگە مىندەتتى. مەن مۇنى ۇنەمى ايتىپ ءجۇرمىن. تۇپتەپ كەلگەندە، بۇل – تۇراقتىلىق پەن تىنىشتىقتىڭ، ءوسىپ-وركەندەۋدىڭ كەپىلى. «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» تۇجىرىمداماسىنىڭ ءمان-ماڭىزى، وزەگى – وسىندا.

جەتىنشى ماسەلە. ەلىمىز ءۇشىن ستراتەگيالىق ماڭىزى بار تاعى ءبىر ماسەلە – شەكارالاس ايماقتاردى دامىتۋ. جەر – باستى بايلىعىمىز. تۋىڭدى تىگەر توقىمداي جەرىڭ بولماسا، ءوز مەملەكەتىڭ دە بولمايدى. بابالارىمىز بىزگە ۇلان-عايىر اۋماقتى ميراس ەتتى. ونى شاشاۋ شىعارماي ساقتاپ، كوركەيتۋ – ءبىزدىڭ قاسيەتتى بورىشىمىز. وسى ورايدا، «جەرىمىز شەتەلدىكتەرگە ساتىلىپ جاتىر» دەگەن ءسوز ارا-تۇرا ايتىلىپ جاتادى. بۇل – جالعان اقپارات.

ەلىمىزدە جەرگە قاتىستى تۇبەگەيلى شەشىم الدەقاشان قابىلدانعان. ول شەشىم زاڭمەن ءبىرجولا بەكىتىلگەن. ءتۇرلى داقپىرتقا سەنىپ، جۇرتتى دۇرلىكتىرەتىن جالعان اقپارات تاراتۋدى دوعارۋ كەرەك. ءبىز بابالار اماناتىنا ءاردايىم ادال بولامىز. شەتەلدىكتەرگە قازاقتىڭ ءبىر قارىس جەرىن دە، ءبىر ۋىس توپىراعىن دا بەرمەيمىز. ونى كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتايمىز. شەكارا ماڭىنداعى ەلدى مەكەندەردىڭ احۋالى جەرىمىزدىڭ تۇتاستىعىنا جانە ەلىمىزدىڭ اماندىعىنا تىكەلەي ىقپال ەتەدى. شىن مانىندە، بۇل – ستراتەگيالىق ماڭىزى بار ماسەلە.

سەگىزىنشى ماسەلە. مەن قوعامدا مەملەكەتتىك اپپاراتتىڭ جۇمىسىنا قاتىستى ءبىراز سىن-پىكىرلەر بار ەكەنىن بىلەمىن. ولاردىڭ باسىم كوپشىلىگى ورىندى. قازىرگى تاڭدا ءبىز مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىن جاڭعىرتۋ ءۇشىن ناقتى شارالار قابىلداپ جاتىرمىز. نەگىزگى مىندەت – جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋدى كۇشەيتىپ، مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەرگە كوبىرەك دەربەستىك بەرۋ.

"بۇگىن مەن ۇسىنعان باستامالار – الداعى اۋقىمدى جۇمىستىڭ ءبىر بولىگى عانا. جاڭا يدەولوگيالىق تۇجىرىمدى ورنىقتىرۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك اپپارات، ساراپشىلار، عالىمدار، تىلشىلەر، ازاماتتىق قوعام وكىلدەرى – ءبارى جۇمىلۋى قاجەت. پرەزيدەنت اكىمشىلىگى جۇمىس جوسپارىن ازىرلەپ، ايتىلعان ماسەلەلەردى تۇگەل قاتاڭ باقىلاۋعا الادى. ءبىز ادىلەتتى قازاقستاندى قۇرىپ جاتىرمىز. بۇل – وتە جاۋاپتى ءارى ابىرويلى مىندەت.

ءبىز وتانشىلدىعىمىزدى جانە ەلگە جاناشىرلىعىمىزدى ناقتى ىسپەن كورسەتۋىمىز كەرەك. «ادال ازامات» بولۋعا ۇمتىلۋىمىز قاجەت. سوندا ارقايسىمىز وتانىمىزدى وركەندەتۋگە ۇلەس قوسامىز. مەن ءۇشىن ۇلتتىق قۇرىلتاي جۇرتشىلىقپەن كەزدەسىپ، جاي عانا پىكىر الماساتىن جەر ەمەس. ونى ەلىمىزدىڭ مادەني-رۋحاني ورلەۋىنە جول اشاتىن شامشىراق دەۋگە بولادى.

ياعني، قۇرىلتاي الاڭىندا قوعامنىڭ جاڭا ەتيكاسىن جانە ونىڭ جاڭا دامۋ ۇلگىسىن قالىپتاستىرۋ ماسەلەسى قارالادى. ارينە، بۇل – ءبىر كۇندە بىتەتىن شارۋا ەمەس. ول ءۇشىن كۇن سايىن تىنىمسىز ەڭبەك ەتۋىمىز كەرەك. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، مەملەكەت پەن قوعام بىرگە جۇمىلىپ جۇمىس ىستەۋى قاجەت. بۇل ۇلتىمىزدىڭ بويىنا وراسان زور كۇش-قۋات دارىتادى، وزگەرىسكە دەگەن قۇلشىنىسىن وياتادى. سوندا عانا، ەلىمىز كوزدەگەن ماقساتىنا جەتەدى. وسىلايشا، الداعى ونجىلدىق ەلىمىزدىڭ ناعىز ورلەۋ داۋىرىنە اينالماق. مەن بۇعان كامىل سەنەمىن",-دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ ءسوز سوڭىندا ۇلتتىق قۇرىلتايدىڭ كەلەسى وتىرىسىن شەجىرەلى اتىراۋ وبلىسىندا وتكىزۋدى ۇسىندى.

 

Abai.kz

 

 

43 پىكىر