وسى اپتادا ەلىمىزگە رەسەيدىڭ پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين مەن اقش مەملەكەتتىك حاتشىسىنىڭ وڭتۇستىك جانە ورتالىق ازيا ىستەرى جونىندەگى كومەكشىسى دونالد لۋ كەلەدى. بۇل تۋرالى اقپارات باق بەتتەرىندە پايدا بولىسىمەن-اق تابارىكتەي تاراپ، دۋ-دۋ تالقىلانىپ جاتىر.

رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرگەننەن كەيىن الەمنىڭ نازارى ورتا ازياعا اۋدى. ويتكەنى باتىس مەملەكەتتەرى مۇناي مەن گازدى نەگىزىنەن رەسەيدەن الاتىن، بىراق بىلتىردان باستاپ تۇستىكتەگى كورشىمىزگە بىرقاتار سانكتسيا سالىندى. سونىڭ ناتيجەسىندە اقش پەن باتىس رەسەي مۇنايى مەن گازىنا بالاما رەتىندە پايدالى قازبالارعا باي ورتا ازيانى كوزدەپ وتىرعانى جاسىرىن ەمەس. بۇل رەتتە ءپۋتيننىڭ ورتا ازياداعى باستى ويىنشى – قازاقستاندى «قىزعاناتىنى» ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. سەبەبى رەسەي قازاقستانعا بەلگىلى ءبىر دارەجەدە كىرىپتار بولىپ قالدى، سونداي-اق ەلىمىزدىڭ مۇنايى رەسەيدىڭ مۇنايىن الماستىرۋعا الەۋەتتى.

سوندىقتان دا رەسەي ەلشىلىگى قازاقستان حالقىن رەسپۋبليكا كۇنىمەن قۇتتىقتاۋ حاتىندا: «قۇرمەتتى قازاقستاندىق دوستار، رەسپۋبليكا كۇنى قۇتتى بولسىن! رەسەي ءۇشىن قازاقستان تەك كورشى نەمەسە ساۋدا-ەكونوميكالىق الماسۋلارعا قاتىسۋشى مەملەكەت قانا ەمەس. قازاقستان – سەنىمدى وداقتاس جانە ينتەگراتسيالىق سەرىكتەس. ونىڭ ەگەمەندىگىن، تاۋەلسىزدىگىن جانە اۋماقتىق تۇتاستىعىن رەسەي قولدايدى جانە قاجەت بولعان جاعدايدا قورعاۋعا، كومەكتەسۋگە دايىن»، – دەپ جازعان ەدى.

وسى قۇتتىقتاۋداعى «قازاقستاندى قورعاۋ» ەمەۋرىنى كىمگە قاراتىپ ايتىلدى؟ جاۋابى بەپ-بەلگىلى: اقش پەن باتىس.

ايتپاقشى، ورتا ازيانى وزىنە قاراتۋعا تاعى ءبىر مۇددەلى ەل بار. ول – قىتاي.

بىلتىرعى قىركۇيەك ايىندا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ قحر توراعاسى سي تسزينپينمەن كەزدەستى. سول كەزدەسۋ بارىسىندا سي تسزينپين: «قىتاي ۇكىمەتى قازاقستانمەن قارىم-قاتىناسقا زور كوڭىل بولەتىنىنە تاعى دا سەندىرگىم كەلەدى. حالىقارالىق كونيۋنكتۋرا قانشالىقتى وزگەرسە دە، ءبىز قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگىن، ەگەمەندىگىن جانە اۋماقتىق تۇتاستىعىن قورعاۋدا باتىل قادام جاسايمىز، تۇراقتىلىق پەن دامۋدى قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا ءسىز جۇرگىزىپ جاتقان رەفورمالاردى بەرىك قولدايمىز، ەلىڭىزدىڭ ىشكى ىستەرىنە قانداي دا ءبىر كۇشتەردىڭ ارالاسۋىنا ءۇزىلدى-كەسىلدى قارسىمىز»، – دەدى.

سي ءتسزينپيننىڭ ەمەشەگى ءۇزىلىپ، قازاقستاندى قورعاماق بولۋىنىڭ سىرى نەدە؟ جاۋاپ سول ءباز-باياعى: ەلىمىزدىڭ تابيعي بايلىق قورى مول، جەرى ۇلكەن جانە گەوگرافيالىق تۇرعىدان ستراتەگيالىق ماڭىزدى نۇكتەلەردىڭ ءبىرى سانالادى.

قازاقستاننىڭ «قۇتقارۋشى پەرىشتەسى» اتانعىسى كەلەتىن تاعى ءبىر مەملەكەت بار. ول – تۇركيا.

تۇركيا پرەزيدەنتى رەجەپ تايىپ ەردوعان رەسەي مەن قىتاي وكىلدەرىنە ۇقساس مالىمدەمەنى بىلتىر ەكى رەت جاسادى. ءبىرىنشىسىن ناۋرىز ايىندا ايتسا، ەكىنشىسىن مامىر ايىندا ايتتى. ول دا «...ءبىز قازاقستاندىق باۋىرلارىمىزدىڭ تۇراقتىلىعى، تىنىشتىعى مەن قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتى ءوز موينىمىزعا الۋعا دايىن ەكەنىمىزدى تاعى دا اتاپ وتەمىن»، – دەدى.

سول ەردوعان وتكەن اپتادا استاناعا كەلدى. تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمىنىڭ ونىنشى سامميتىنە قاتىستى.

مامىر ايىنىڭ ورتا شەنىندە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ قىتايعا رەسمي ساپارمەن باردى.

وسى ايدىڭ باسىندا قازاقستانعا فرانتسيا پرەزيدەنتى ەممانيۋەل ماكرون ات باسىن تىرەدى.

مىنە، ەندى ءبىر-ءبىرىنىڭ «قاس جاۋىنا» اينالعان ەكى ەلدىڭ وكىلى – پۋتين مەن دونالد لۋ كەلمەك. ورتا ازياعا تالاس قازاقستانعا تەك پايدالى بولماق. ارينە، دۇرىس تاڭداۋ جاساي الساق قانا...

Abai.kz