رەداكتسيا: بۇگىن Abai.kz اقپاراتتىق پورتالىنا قازاقستان رەسپۋبليكاسى وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى عاني بەيسەمباەۆ مىرزا ءوز ماقالاسىن جولداپتى. ءبىز اتالعان ماقالانى سايت وقىرماندارىنىڭ تالقىسىنا ۇسىنعاندى ءجون سانادىق. 

بۇگىنگى قوعامدا بىلىمگە دەگەن كوزقاراس وزگەردى. سۇرانىس ارتتى. دەگەنمەن ۇلى ۇستاز ءابۋ ناسىر ءال ءفارابيدىڭ: «ادامعا ەڭ ءبىرىنشى ءبىلىم ەمەس، تاربيە كەرەك. تاربيەسىز بەرىلگەن ءبىلىم – ادامزاتتىڭ قاس جاۋى، ول كەلەشەكتە ونىڭ ومىرىنە قاۋىپ اكەلەدى» دەگەن حيكمەتى ءالى وزەكتى. اتا-بابامىز تاربيەنى تال بەسىكتەن باستاعانى سول. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز - جاس ۇرپاققا ساپالى ءبىلىمدى ادامزاتتىق جانە ۇلتتىق قۇندىلىقتارعا نەگىزدەلگەن سانالى تاربيەمەن ۇشتاستىرىپ بەرۋ.

200-دەن استام قازاقستاندىق پەداگوگ «بولاشاق» باعدارلاماسى بويىنشا شەتەلدە تاعىلىمدامادان وتۋدە

ساپالى ءبىلىم بەرۋدىڭ نەگىزى - مۇعالىمدەردىڭ الەۋەتىن ۇزدىكسىز ارتتىرۋ ەكەنى بەلگىلى. وسىعان وراي پەداگوگتەردى كاسىبي دامىتۋ جۇيەسى تۇبەگەيلى وزگەرۋدە. بيىل 142 مىڭ پەداگوگ بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ كۋرستارىنان وتەدى. نەگىزگى نازار اۋىل پەداگوگتەرىنە باعىتتالعان. ولاردىڭ ۇلەسى 70%-دى قۇرايدى.

ءبىرىنشى باسشىلاردىڭ كاسىبي الەۋەتىن ءتيىمدى پايدالانۋ ماقساتىندا مىڭعا جۋىق بالاباقشا مەڭگەرۋشىسى، مەكتەپ جانە كوللەدج ديرەكتورلارى روتاتسيالاندى.

پرەزيدەنتتىك جاستار كادرلىق رەزەرۆىنىڭ ۇلگىسى بويىنشا «ءبىلىم بەرۋدەگى وزگەرىستىڭ 1 000 كوشباسشىسى» ىرىكتەلىپ، پيلوتتىق رەجيمدە دايارلاۋدان ءوتىپ جاتىر. وسىلايشا، 2024 جىلدان باستاپ جىل سايىن جاڭا فورماتتاعى باسشىلاردىڭ كادرلىق رەزەرۆى تولىقتىرىلاتىن بولادى. كوللەدجدەردەگى مەنەدجمەنت جۇيەسىن جاقسارتۋ ءۇشىن  وسىنداي كادرلىق رەزەرۆتى جاساقتاۋ جۇمىستارى ورتا كاسىپتىك-تەحنيكالىق ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا دا قولعا الىنباق.

سونداي-اق، ۇزدىك ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ باسشىلارىن «بولاشاق» باعدارلاماسى بويىنشا 3-6 ايلىق كۋرسقا شەتەلدىك ستاجيروۆكاعا جىبەرۋ جۇمىستارى جالعاسادى. قازىرگى ۋاقىتتا 200-دەن استام قازاقستاندىق پەداگوگ «ءبىلىم بەرۋ» جانە «پەداگوگيكا» باعىتتارى بويىنشا «بولاشاق» باعدارلاماسىمەن شەت ەلدەردە تاعىلىمدامادان ءوتىپ جاتىر.

پەداگوگتەردى اتتەستاتتاۋ جۇيەسىن اۆتوماتتاندىرۋ ءۇشىن ۇلتتىق پلاتفورما ازىرلەنۋدە

پەداگوگتەردى اتتەستاتتاۋعا جانە بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ جۇيەسىنە قويىلاتىن تالاپتار قايتا قارالىپ جاتىر. ۇلتتىق پلاتفورما نەگىزىندە مۇعالىمدەردى اتتەستاتتاۋ پروتسەسى اۆتوماتتاندىرىلادى. بۇل – وبەكتيۆتىلىك پەن اشىقتىقتى ايتارلىقتاي ارتتىرادى. ەندى مۇعالىمنىڭ قىزمەتى تۋرالى بارلىق اقپارات ونىڭ جەكە كابينەتىندە جيناقتالادى.

ۇلتتىق پلاتفورما ارقىلى پەداگوگتەردى جۇمىسقا قابىلداۋ ءراسىمىن تولىق اۆتوماتتاندىرۋ جوسپارلانۋدا. سونداي-اق مەكتەپتەرگە جۇمىسقا ورنالاسۋ بارىسىنداعى بارلىق سىبايلاس جەمقورلىق تاۋەكەلدەرىن جويۋ ءۇشىن ۇلكەن جۇمىس اتقارىلماق.

پلاتفورما 2024 جىلدىڭ قاڭتارىندا شىعىس، باتىس، سولتۇستىك جانە تۇركىستان وبلىستارىندا پيلوتتىق رەجيمدە ىسكە قوسىلماق.

بالاباقشاعا كەزەككە قويۋدىڭ بىرىڭعاي دەرەكتەر بازاسى ازىرلەنۋدە

بۇگىندە ەلىمىزدەگى 11 مىڭنان استام مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمعا 1 ملن-عا جۋىق بالا بارادى. 2-دەن 6 جاسقا دەيىن بۇلدىرشىندەردى بالاباقشامەن قامتۋ كورسەتكىشى – 89,5% قۇرايدى.

ورىن تاپشىلىعىن شەشۋ ءۇشىن بالاباقشا اشىلۋى جالعاسادى. بيىل 81 مىڭ جاڭا ورىن پايدالانۋعا بەرىلەدى.

مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمدارداعى ورىنداردى بولۋدە اشىقتىق پەن ايقىندىقتى قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا بالاباقشاعا كەزەككە قويۋدىڭ بىرىڭعاي دەرەكتەر بازاسى ازىرلەنۋدە.

مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ اقپاراتتىق جۇيەلەرىمەن ينتەگراتسيا جۇرگىزۋ ارقىلى اتا-انالاردىڭ قۇجاتتاردى جيناۋى قاجەت ەتىلمەيدى، بارلىق دەرەكتەر اۆتوماتتى تۇردە راستالادى.

الەۋمەتتىك از قامتىلعان وتباسىلاردى قولداۋ ماقساتىندا 1 قىركۇيەكتەن باستاپ بالاباقشاعا باراتىن 97 مىڭنان استام بالا تەگىن تاماقپەن قامتىلدى.

سالاعا كاسىبي مامانداردى تارتۋ ماقساتىندا قىركۇيەك ايىنان باستاپ تاربيەشىلەردىڭ جالاقىسى 30%-عا ارتتى جانە بۇل باعىتتاعى جۇمىستار ءالى دە جالعاسادى.

ءۇش اۋىسىمدىق، اپاتتى مەكتەپتەردىڭ ماسەلەسى جۇيەلى تۇردە شەشىلەدى

بيىل 1 قازانعا دەيىن ەلىمىزدە 78,5 مىڭ ورىندىق 77 مەكتەپ اشىلدى. وسى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن ءتۇرلى قارجى كوزدەرى ەسەبىنەن
137,7 مىڭ ورىنعا ارنالعان 165 مەكتەپتى، ونىڭ ىشىندە ءبىلىم بەرۋ ينفراقۇرىلىمىن قولداۋ قورى ەسەبىنەن 77 مىڭ ورىندىق 62 مەكتەپتى پايدالانۋعا بەرۋ جوسپارلانۋدا. بۇل 12 اپاتتى جانە 29 ءۇش اۋىسىمدى مەكتەپتىڭ ماسەلەسىن جانە 113 اۋىلدىق ەلدى مەكەندەردەگى ورىن تاپشىلىعىن شەشۋگە ىقپال ەتەدى.

«جايلى مەكتەپ» ۇلتتىق جوباسى شەڭبەرىندە بيىل
217 مەكتەپتىڭ قۇرىلىسى بيىل باستالۋ كوزدەلگەن.

جالپى ەلىمىزدە الداعى ەكى جىلدا بارلىعى 740 مىڭ ورىندىق 369 جايلى مەكتەپ سالۋ كوزدەلۋدە. سونداي-اق، بيىل جوسپارلانعان 260 مەملەكەتتىك مەكتەپتىڭ 206-ىندا كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارى اياقتالدى.

قالا مەن اۋىل اراسىنداعى ءبىلىم بەرۋ ساپاسىنىڭ الشاقتىعىن قىسقارتۋ ماقساتىندا 1000 اۋىل مەكتەپتەرىن جاڭعىرتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. بۇگىندە 900-گە جۋىق مەكتەپتى جاڭعىرتۋ اياقتالدى.

وسى اتقارالىپ وتىرعان جۇمىستار ءۇش اۋىسىمدى، اپاتتى مەكتەپتەردىڭ جويىلۋىنا، وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم الۋىنا جايلى جاعدايلاردى قامتاماسىز ەتۋگە، جالپى ءبىلىم ساپاسىنىڭ ارتتىرۋىنا ىقپال ەتەدى.

مەكتەپ وقۋلىقتارىنىڭ 90%-ى تسيفرلىق فورماتقا كوشىرىلدى

بۇگىندە مەكتەپ وقۋلىقتارىن تسيفرلىق فورماتقا كوشىرۋ جىل باسىنان بەرى 80%-دان 93%-عا ارتتى. ونىڭ ماقساتى - يننوۆاتسيالىق ادىستەردى پايدالانا وتىرىپ، اۋىلدىق جانە قالالىق مەكتەپتەر اراسىنداعى ءبىلىم بەرۋ ساپاسىنداعى الشاقتىقتى جويۋ.

سونىمەن قاتار، روبوت تەحنيكاسى، STEM, حيميا، فيزيكا، بيولوگيا پاندەرىنەن 1000 زاماناۋي كابينەتتى اشۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. قازىرگى تاڭدا 958 مەكتەپ زاماناۋي كابينەتتەرمەن جابدىقتالدى.

بيىل ءبىرىنشى رەت اۋىل مەكتەپتەرى اراسىندا رەسپۋبليكالىق وليمپيادا وتكىزىلەدى

سوڭعى 3 جىلدا قازاقستاندىق وقۋشىلاردىڭ حالىقارالىق وليمپيادالارعا قاتىسۋ رەيتينگى مەدالدار سانىنىڭ كوبەيۋى جانە ءبىلىم بەرۋدىڭ ساپاسى ارتىپ كەلە جاتقانىن كورسەتەدى.

ءبىز وليمپيادالار بارىسىندا باسەكەگە قابىلەتتى دارىندى ۇرپاق تاربيەلەۋگە مىندەتتىمىز. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز – زياتكەر، دارىندى بالالاردى انىقتاۋ، دامىتۋ جانە ولاردى قولداپ، جەتىستىككە جەتەلەۋ.

بيىل الەمدىك ەڭ بەدەلدى حالىقارالىق ءپان وليمپيادالارىنان وقۋشىلارىمىز جۇلدەمەن ورالدى: قورجىنىمىز 23 مەدالمەن تولىقتى. ونىڭ 2-ءۋى التىن، 11-ءى كۇمىس، 10-ى قولا مەدال.

وقۋشىلاردىڭ الەۋەتىن دامىتۋ ءۇشىن وتكەن جىلى زاڭنامالىق دەڭگەيدە حالىقارالىق وليمپيادالاردىڭ جەڭىمپازدارىنا جانە ولاردى دايىنداعان پەداگوگتەرگە ماتەريالدىق سىياقى تولەۋ نورماسى ەنگىزىلدى.

ەلىمىزدە تۇڭعىش رەت الەمدىك ەڭ بەدەلدى 7 وليمپيادانىڭ قاتارىنا كىرەتىن  حالىقارالىق بيولوگيالىق وليمپيادا (IBO 2024) استانا قالاسىندا وتكىزىلەدى.

ەرەكشە اتاپ وتەتىن جاعداي، بيىل قازاقستاندىق وقۋشىلار روبوتوتەحنيكا بويىنشا الەمدىك بايگەدە 2-ءشى رەت الەم چەمپيونى اتاندى. بيىل روبوتوتەحنيكادان حالىقارالىق بايقاۋ قاراعاندى قالاسىندا ءوتتى.

قالا مەن اۋىل اراسىنداعى الشاقتىعىن باعىتىندا بيىل العاش رەت اۋىل مەكتەپتەرىنىڭ وقۋشىلارى اراسىندا رەسپۋبليكالىق وليمپيادا وتكىزۋ جوسپارلانۋدا.

كەلەشەكتە اۋىل بالالارى ءۇشىن وسى وليمپيادا حالىقارالىق دەڭگەيگە شىعۋىنا ينتەللەكتۋالدىق ليفت بولارى ءسوزسىز.

 ءبىرتۇتاس تاربيە باعدارلاماسى ازىرلەندى

بيىلعى وقۋ جىلىنىڭ تاعى ءبىر جاڭالىعى - تاربيە ماسەلەسىنە باسا كوڭىل اۋدارىلدى. «ءبىرتۇتاس تاربيە باعدارلاماسى» ازىرلەنىپ، بارلىق مەكتەپتەرگە ەنگىزىلدى. ونىڭ ماقساتى جالپىادامزاتتىق جانە ۇلتتىق قۇندىلىقتار نەگىزىندە سانالى ۇرپاق تاربيەلەۋ. باعدارلامانىڭ باستى ەرەكشەلىگى - بالا تاربيەسىندە «اتا-انا-مەكتەپ-قوعام» ىنتىماقتاستىعىن نىعايتۋ.

سونىمەن قاتار، ءار اتا-انانى پەداگوگيكالىق تۇرعىدان سۇيەمەلدەۋ ماقساتىندا بارلىق ءبىلىم وشاقتارىندا  «اتا-انالاردى پەداگوگيكالىق قولداۋ ورتالىعى» اشىلۋدا.

مەكتەپتەردەگى تاماق ساپاسىن اتا-انالار باقىلاي الادى

ساراپشىلار مەكتەپتە  ىستىق تاماق بەرۋ بالا اعزاسىنا جانە ينتەللەكتۋالدىق دامۋىنا وڭ ىقپال ەتەتىنىن دالەلدەگەنى بەلگىلى. وسى ورايدا تاماقتانۋ ماسەلەسىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى.

بۇعان دەيىن ەلىمىزدەگى 9 وڭىردە عانا وقۋشىلار تەگىن ىستىق تاماقپەن قامتىلعان بولسا، بيىلعى 1 قىركۇيەكتەن باستاپ بارلىق وڭىردەگى 1,4 ملن باستاۋىش سىنىپ وقۋشىسى مەن 5-11 سىنىپتار ارالىعىنداعى 200 مىڭ الەۋمەتتىك از قامتىلعان وتباسى بالالارى مەكتەپتەردە تەگىن تاماقتانادى.

بۇگىندە مينيسترلىك تاماقتاندىرۋ جۇيەسىنىڭ نورماتيۆتىك-قۇقىقتىق بازاسىن جەتىلدىردى. اتاپ ايتقاندا، قىزمەت كورسەتۋشىلەر الدىن-الا سەس قورىتىندىسىن الۋى ءتيىس. قامقورشىلىق كەڭەس، اتا-انالار كوميتەتى، مەكتەپ اكىمشىلىگى، مەديتسينا قىزمەتكەرىنىڭ وكىلدەرىنەن قۇرالعان براكەراج كوميسسيالارىنىڭ قىزمەتى كۇشەيتىلدى.

قابىلدانعان شارالار تاماقتانۋ ساپاسىن جاقسارتۋدى عانا ەمەس، تاماقتانۋ مادەنيەتىن ارتتىرۋدى دا كوزدەيدى.

 بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنداعى ساقتىق شارالارى كۇشەيتىلدى

مەملەكەتتىڭ ماڭىزدى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى - بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ. ەل پرەزيدەنتى رەسپۋبليكالىق پەداگوگتار سەزىندە مەكتەپتى ەڭ قاۋىپسىز ورىنعا اينالدىرۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.

بۇل باعىتتا وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگى ءىىم، تجم جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارمەن بىرلەسە جۇمىس جۇرگىزۋدە. ۆەدومستۆو ءتيىستى نورماتيۆتىك قۇقىقتىق اكتىلەردى ازىرلەدى.

بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنداعى ساقتىق شارالارى كۇشەيتىلدى. بالاباقشالاردىڭ بارلىعىنا بەينەباقىلاۋ ورناتىلدى. ال، مەكتەپتەردىڭ 90 پايىزى ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ جەدەل باسقارۋ ورتالىقتارىنا قوسىلىپ، ليتسەنزيالانعان كۇزەت قىزمەتى جانە دابىل بەلگىسى قويىلدى. الداعى ۋاقىتتا بۇل جۇمىستاردى 100 پايىزعا جەتكىزىلەدى.

الداعى 4 جىلدا 50 وقۋ-ساۋىقتىرۋ ورتالىعى جانە 100 ءىرى قوسىمشا ءبىلىم بەرۋ نىسانى سالىنادى

بيىل 3 ميلليوننان استام بالا قوسىمشا ءبىلىم بەرۋمەن قامتىلدى. ول ءۇشىن 2 مىڭعا جۋىق مەكتەپتەن تىس ۇيىم، 380 ءتۇرلى ۇيىرمە جۇمىس ىستەيدى. جەكە ينۆەستيتسيا ەسەبىنەن بيىل استانادا جاڭا يننوۆاتسيالىق ورتالىق، ياعني وقۋشىلار سارايى اشىلدى. بۇنداي زاماناۋي ورتالىقتار قوستاناي، ماڭعىستاۋ، پاۆلودار وبلىستارى مەن الماتى جانە شىمكەنت قالالارىندا دا پايدالانۋعا بەرىلدى.

مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس 2027 جىلعا دەيىن بالالارعا ارنالعان 50 وقۋ-ساۋىقتىرۋ ورتالىعى جانە 100 ءىرى قوسىمشا ءبىلىم بەرۋ نىسانى سالىنۋى ءتيىس. بۇل باعىتتاعى جۇمىستار ەرەكشە قاجەتتىلىگى بار بالالار مەن الەۋمەتتىك از قامتىلعان وتباسىلاردان شىققان بۇلدىرشىندەردىڭ جەكە دامۋى مەن كوپشىلىك ورتاعا تەز بەيىمدەلۋىنە ۇلكەن مۇمكىندىك بەرمەك.

ەلىمىزدەگى ەڭبەك نارىعىنا قاجەتتى مامان دايارلاۋدا تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك ءبىلىمنىڭ ماڭىزى زور

بيىلعى وقۋ جىلىندا 772 كوللەدجدە 531 مىڭ ستۋدەنت ءبىلىم الۋدا. ونىڭ 341-ءى مەملەكەتتىك تاپسىرىس بويىنشا وقيدى.

پرەزيدەنت تاپسىرماسىن ورىنداۋ ماقساتىندا الداعى ەكى جىلدا جاستاردى سۇرانىسقا يە ماماندىقتارمەن 100% تەگىن قامتۋ كوزدەلۋدە. 2025 جىلى مەملەكەتتىك تاپسىرىس كولەمى 155 مىڭعا دەيىن ارتادى. ونىڭ 70%-ىن تەحنيكالىق ماماندىقتارعا باعىتتاۋ جوسپارلانعان.

اكادەميالىق دەربەستىك شەڭبەرىندە كولەدجدەر ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىنىڭ مازمۇنىن، باسەكەگە قابىلەتتى مامانداردى دايارلاۋ ءۇشىن وقىتۋ مەرزىمدەرىن ايقىنداي الادى. ستۋدەنتتەرگە ەڭبەك نارىعىنا شىعۋ ءۇشىن 3 بىلىكتىلىككە دەيىن الۋعا مۇمكىندىك بەرىلدى.

سونىمەن قاتار، جۇمىسقا ورنالاستىرۋ مىندەتتەمەسىمەن كاسىپورىنداردىڭ تاپسىرىسى بويىنشا كادرلاردى دايارلاۋ جۇزەگە اسىرىلا باستادى. قازىر بۇل باعىتتا 20 مىڭ ستۋدەنت ءبىلىم الۋدا. 2029 جىلى ولاردىڭ سانىن 80 مىڭعا جەتكىزۋ جوسپارلانعان.

بيىلعى وقۋ جىلىنان باستاپ ستۋدەنتتەردى الەۋمەتتىك قولداۋ ماقساتىندا ستيپەنديا 50%-عا ءوستى. ال، كەلەسى جىلى تاعى 50%-عا ارتتىرۋ كوزدەلىپ وتىر.

ءبىلىم بەرۋ سالاسىن تسيفرلاندىرۋ اياسىندا وسى جىلدان باستاپ كوللەدج تۇلەكتەرىنە QR-كودى بار ديپلوم بەرىلە باستادى. ونىڭ تۇپنۇسقاسى e-Govmobile موبيلدىك قوسىمشاسىندا قولجەتىمدى.

كوللەدجدەرگە كاسىبي بىلىكتى پەداگوگتەر مەن باسشىلاردى تارتۋ ماقساتىندا وندىرىستەن مامانداردى شاقىرۋ شارالارى قابىلدانىپ، ولارعا 35% ۇستەماقى تاعايىندالدى. بۇل – كادرلىق الەۋەتتى جاقسارتۋعا سەپتىگىن تيگىزبەك.

جۇمىسشى ماماندىقتارىنىڭ بەدەلىن ارتتىرۋ جانە ستۋدەنتتەردىڭ كاسىپتىك داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ ماقساتىندا قاراشانىڭ 19-27 ارالىعىندا استانا قالاسىندا «WorldSkills Kazakhstan 2023» رەسپۋبليكالىق چەمپيوناتى وتەدى. وعان ەلىمىزدىڭ 20 وڭىرىنەن 545 قاتىسۋشى، 520 ساراپشى، سونداي-اق شاقىرىلعان قوناقتار مەن دەمەۋشىلەر قاتىسادى دەپ كۇتىلۋدە.

بيىل قىركۇيەك ايىندا پولشادا وتكەن EuroSkills Gdańsk جارىسىندا قازاقستان قۇراماسى ءوز تاريحىندا ەڭ جاقسى ناتيجەگە قول جەتكىزىپ، 2 مەدال مەن 4 «ۇزدىك مەدالون» يەلەنگەن بولاتىن.

عاني بەيسەمباەۆ

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى

Abai.kz