الماتىدا ءۇش كۇنگە سوزىلعان جاس جۋرناليستەردىڭ ءداستۇرلى «قالامگەر ازامات» فورۋمى اياقتالدى. ەلدىڭ تۇكپىر تۇكپىرىنەن الماتىعا جيىلعان جاستار اتالعان فورۋم بارىسىندا ءتۇرلى كونفەرەنتسيالارعا، سەمينارلار مەن شەبەرحانالارعا قاتىستى.

جاس جۋرناليستەر فورۋمنىڭ دۇنيەگە كەلۋىنە تىكەلەي سەبەپكەر بولعان ءارى ونىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى،  «قالامگەر ازامات» قوعامدىق قورىنىڭ جەتەكشىسى ايدار قىرىقبايمەن (سۋرەتتە) وتكەن جيىن تۋراسىندا اڭگىمەلەسكەندى ءجون كوردىك.

–  ايدار، بيىلعى فورۋمنىڭ تاقىرىبى سالماقتى بولعان سياقتى. كونفەرەنتسيالارعا اسحات ەركىمباي، دىنمۇحاممەد زيادين، قارلىعاش مىساەۆا، ارتۋر نىعمەتوۆ سەكىلدى اتاقتى بلوگەرلەر مەن مەديا ساراپشىلار قاتىستى. بۇرىنعى وتكەن فورۋمداردان ەرەكشەلىگى دە كوپ بولعانى بايقالادى. بۇل فورۋمنىڭ جاڭا دەڭگەيگە ءوتۋى دەپ تۇسىنەمىز بە؟

الماتىدا ءۇش كۇنگە سوزىلعان جاس جۋرناليستەردىڭ ءداستۇرلى «قالامگەر ازامات» فورۋمى اياقتالدى. ەلدىڭ تۇكپىر تۇكپىرىنەن الماتىعا جيىلعان جاستار اتالعان فورۋم بارىسىندا ءتۇرلى كونفەرەنتسيالارعا، سەمينارلار مەن شەبەرحانالارعا قاتىستى.

جاس جۋرناليستەر فورۋمنىڭ دۇنيەگە كەلۋىنە تىكەلەي سەبەپكەر بولعان ءارى ونىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى،  «قالامگەر ازامات» قوعامدىق قورىنىڭ جەتەكشىسى ايدار قىرىقبايمەن (سۋرەتتە) وتكەن جيىن تۋراسىندا اڭگىمەلەسكەندى ءجون كوردىك.

–  ايدار، بيىلعى فورۋمنىڭ تاقىرىبى سالماقتى بولعان سياقتى. كونفەرەنتسيالارعا اسحات ەركىمباي، دىنمۇحاممەد زيادين، قارلىعاش مىساەۆا، ارتۋر نىعمەتوۆ سەكىلدى اتاقتى بلوگەرلەر مەن مەديا ساراپشىلار قاتىستى. بۇرىنعى وتكەن فورۋمداردان ەرەكشەلىگى دە كوپ بولعانى بايقالادى. بۇل فورۋمنىڭ جاڭا دەڭگەيگە ءوتۋى دەپ تۇسىنەمىز بە؟

-  «ەل ەڭسەسى – ەگەمەندىك» دەپ اتالعان V رەسپۋبليكالىق «قالامگەر ازامات» فورۋمى ءسىز ايتقانداي ۇدەدەن شىعا ءبىلدى دەۋگە ابدەن بولادى. ءداستۇرلى شارا بولعاندىقتان ءار جىل سايىن جاڭاشىلدىققا ۇمتىلۋ – ءبىزدىڭ باستى ماقساتتارىمىزدىڭ ءبىرى. ءۇش كۇنگە سوزىلعان يگى شارا دەلەگاتتار مەن ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ەسىنەن كەتپەستەي ەستەلىكتەرىمەن قالدى. ءار ايماقتان كەلگەن جاس تىلشىلەر وزدەرىنىڭ بەلسەندىلىكتەرىن اعا بۋىن وكىلدەرىمەن بولعان كەزدەسۋلەر مەن ارنايى ترەنينگتەردە بايقاتىپ جاتتى.  سونداي-اق، الماتى قالاسى اباي اتىنداعى  رەسپۋبليكالىق مامانداندىرىلعان دارىندى بالالارعا ارنالعان قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتىن تەرەڭدەتە وقىتاتىن ورتا مەكتەپ-ينتەرناتىنىڭ جوعارعى سىنىپ وقۋشىلارى دا  فورۋمعا قاتىسىپ، قاتارىنىڭ الدى ەكەنىن تانىتتى. بۇل دا بولسا فورۋمنىڭ دەڭگەيىنىڭ جاڭا ساتىعا كوتەرىلگەنىن كورسەتەدى. فورۋمنىڭ  اشىلۋ سالتاناتىنداعى نۇرتىلەۋ يمانعاليۇلى، ۇلىقبەك ەسداۋلەت، جۇمابەك كەنجالين، ساۋلە ابەدينوۆا سىندى اعا بۋىن جۋرناليستەردىڭ ايتقان  ۇلاعاتتى سوزدەرىنىڭ جاس تىلشىلەرگە اسەرى زور بولدى. بۇرىنعى وتكەن فورۋمدار تۋرالى ايتا كەتسەم، وسىدان بەس جىل بۇرىن«اقجەلكەن» جۋرنالىنىڭ جاس تىلشىلەرىمەن كەزدەسۋ وتكىزدىك. ولار فەستيۆال ۇيىمداستىرساق دەپ ۇسىنىس ءبىلدىردى. فەستيۆال ەمەس، فورۋم وتكىزۋگە توقتالىپ، العاشقى فورۋمعا «ۇلان» گازەتى مەن «اقجەلكەن» جۋرنالىنىڭ جاس تىلشىلەرىن شاقىردىق. كەلەر جىلى ايماقتىق باسىلىمداردىڭ تىلشىلەرى قاتىستى. تەاتر، مۋزەيلەردى ارالاپ، قازۇۋ-ءدىڭ پروفەسسورلارىمەن كەزدەسۋلەر وتكىزدىك. كەيىن جەر-جەردەن العىس بىلدىرگەن اتا-انالاردان حات كەلە باستادى. فورۋمعا قاتىسقان بالالار قازىر ەلىمىزدىڭ بەلدى-بەلدى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا قىزمەت ەتۋدە. ەلىمىزدە 2003 جىلى قابىلدانعان جاستار ساياساتى تۋرالى زاڭ تارماقتارىندا شىعارماشىلىق جولدا جۇرگەن جاستاردى قولداۋ جونىندە ارنايى باپتار قاراستىرىلماعان. وسىعان وراي 2008 جىلى ەلباسىنىڭ اتىنا ۇندەۋ جولداپ، جوعارىداعى ماسەلەنى كوتەردىك. سونىڭ ناتيجەسىندە قازىرگى ۋاقىتتا پارلامەنتتە قارالىپ جاتقان زاڭ جوباسىندا شىعارماشىل جاستاردى قولداۋ جونىندە باپتار ناقتى كورسەتىلگەن. ال 2009 جىلى جاساعان ۇسىنىسىمىزدىڭ ناتيجەسىندە جۋرناليستيكا سالاسىنا بولىنەتىن مەملەكەتتىك گرانت سانى ايتارلىقتاي ارتتى. ول تۋرالى بىزگە ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ اتىنان ارنايى جاۋاپحات تا كەلگەن بولاتىن.

– فورۋمدى  «قازكونتەنت» اق مەن بىرلەسىپ وتكىزىپسىزدەر. الداعى، ۋاقىتتا بۇل مەكەمەمەن ىنتىماقتاسىپ شارالار وتكىزۋ ويلارىڭىزدا بار ما؟

–  ارينە، بار. بولاشاقتا وتەتىن شارالاردى «قازكونتەنت» اق-مەن بىرلەسە  وتكىزۋ ەكى جاققا دا وڭتايلى ءىس بولادى دەگەن ويدامىن. وعان كەشە عانا ءوز مارەسىنە جەتكەن «قالامگەر ازامات» فورۋمى دالەل. وسى ورايدا «قازكونتەنت» اق باسشىلىعى مەن ۇجىمىنا ۇلكەن العىس بىلدىرگىم كەلەدى.

– كوپتەگەن قوعامدىق ۇيىمداردىڭ نەندەي قىزمەتپەن اينالىسىپ جۇرگەنى بەلگىسىز. ال، «قالامگەر ازامات» جىلدا وسىنداي جيىندى وتكىزىپ كەلەدى. ەندى جاستاردان اۋىسىپ، ناعىز ساقا جۋرناليستەردىڭ فورۋمىن وتكىزۋگە كوشپەيسىزدەر مە؟ «قازكونتەنت» اق سەكىلدى ىرگەلى ۇيىمدار كومەك بەرىپ وتىرسا، قانداي اۋقىمدى شارانى بولماسىن قورىقپاي وتكىزۋگە بولادى عوي.

–  ول دا ويدا بار. بۇيىرتسا كەلەر جىلى كوكتەمنىڭ جايماشۋاق كۇندەرىندە سارىرقانىڭ توسىندە، ەلوردامىزدىڭ تورىندە «ازاتتىق رۋحىم – استانا» اتتى كەزەكتى فورۋمدى وتكىزۋ جوسپارىمىزدا. البەتتە «قازكونتەنت» اق سىندى مەكەمەلەردىڭ قولداۋ كورسەتۋى ءبىزدىڭ باستامالارىمىزدىڭ ارمەن قاراي قارىشتاۋى ءۇشىن ۇلكەن كومەك بولار ەدى.  بۇل فورۋمعا 18-25 جاس ارالىعىنداعى تىلشىلەر قاتىسسا، استانا قالاسىندا وتەتىن «قالامگەر ازامات» ءۇى رەسپۋبليكالىق جاس تىلشىلەر فورۋمىنا قاتىساتىن دەلەگاتتاردىڭ جاس مولشەرىن 29 جاسقا دەيىن ۇزارتپاقپىز.

-  راحمەت، ايدار، سۇحباتىڭا! كەلەسى فورۋمدا كەزدەسكەنشە!

Abai.kz