دەپۋتاتتىق ساۋال

ۇكىمەت باسشىسى ءاليحان سمايىلوۆقا!

قۇرمەتتى ءاليحان اسحانۇلى!

وسىدان ءبىراز ۋاقىت بۇرىن قوعامداعى دەرتتەردىڭ ءبىرى – ۆەيپكە تىيىم سالۋ تۋرالى ماسەلە كوتەرگەن ەدىك. بۇگىن وسى نەگىزگى نورما كوزدەلگەن زاڭ جوباسى ماجىلىستە ماقۇلدانىپ، سەناتقا جولداندى. اتالعان زاڭ – ۇلت ساۋلىعىن قورعاۋعا باعىتتالعان ناقتى ناتيجە دەپ بىلەمىن.

«ۆرەميا» گازەتىنىڭ تاياۋداعى سانىندا «قازاقستان بالالار قورى» جۇرگىزگەن الەۋمەتتىك ساۋالناما ناتيجەسى جاريالاندى. وندا اپتا سايىن استانا مەن الماتىلىق جاستاردىڭ شامامەن 80 پايىزى ساتىپ الاتىنى ايتىلعان. سۇمدىق ەمەس پە؟!

ال ونىڭ قۇرامىندا نە بار ەكەنى بەلگىسىز. ويتكەنى ەلىمىزدە ونىڭ قۇرامىن زەرتتەيتىن لابوراتوريا جوق ەكەن. قارجى مينيسترلىگىنىڭ دەرەگىنشە، 2020 جىلدان بەرى ونىڭ ساتىلۋى 300 ەسەگە وسكەن. ەندى وسىعان زاڭ ارقىلى ناقتى توسقاۋىل قويىلدى.

بۇگىندە پايداسىنان زيانى كوپ، جاس تا كارى دە پايدالاناتىن وسىنداي ەلەكتروندىق تەمەكى، سينتەتيكالىق ناركوتيك، ءبىر ىشسەڭ قايتا-قايتا ىشە بەرگىڭ كەلەتىن ەنەرگەتيكالىق سۋسىن سەكىلدى زياندى زاتتار كۇننەن كۇنگە كوبەيىپ بارادى.

سولاردىڭ ءبىرى – كاليان، قور-قور ءتۇتىنى. بۇل دا جاڭبىردان كەيىنگى ساڭىراۋقۇلاقتاي كوبەيىپ، وسكەلەڭ ۇرپاقتى ازدىرىپ بارادى. بۇگىندە ارنايى كوڭىل كوتەرەتىن، تاماقتاناتىن ورىنداردى قويىپ، جاستار كولىككە سالىپ الىپ قورقورلاتاتىن جاعدايعا جەتتى.

ءتىپتى جاسوسپىرىمدەردىڭ ءوزى توپتالىپ كاليان شەگىپ، اينالاسىن كوك تۇتىنگە كومۋدە.

ال كالياننىڭ قۇرامىندا نە بار ەكەنى، نە قوسىپ جاتقانى مۇلدەم بەلگىسىز. وعان تەمەكىدەن بولەك ءتۇرلى اروماتيزاتورلار، ماسايتاتىن زاتتار قوسىلاتىنى جاسىرىن ەمەس. وعان گاشيش تە، اراق تا، كونياك تا قوسۋى ابدەن مۇمكىن. ونى قاداعالاپ جاتقان ءبىر جان جوق! سونىڭ سالدارىنان بۇگىندە وتباسىمىزبەن قوعامدىق جەرگە بارىپ تاماق ءىشۋ مۇمكىن بولماي قالدى. اينالامىز كوك ءتۇتىن، ونىڭ زاڭسىز ەكەنىن ەسكەرىپ جاتقان كاسىپكەر جوق. بۇل – دابىل قاعارلىق جاعداي!

راس، كالياندى قوعامدىق ورىنداردا قولدانۋعا زاڭ جۇزىندە تىيىم بار. الايدا بۇل نورما ورىندالماي وتىر. ويتكەنى، 3 جىل بويى كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرىن تەكسەرۋگە موراتوري بولدى. تەكسەرىستى توقتاتۋ دەگەن زاڭدى بۇزۋعا بولادى دەگەن ءسوز ەمەس قوي. بىراق پايداعا داندەگەن كاسىپكەرلەر مۇنى پايدالانىپ قالۋعا تىرىستى.

كاليان تاراتۋشىلار تەك وزدەرىنىڭ عانا ەمەس، قاسىنداعى ادامداردىڭ دا دەنساۋلىقتارىنا زيانىن تيگىزۋدە. قوعامدىق ورىندارعا تىنىعۋعا بارعان ادامدار ەرىكسىز كورشى ۇستەلدە كاليان شەگۋشىلەردىڭ تۇتىنىمەن تىنىستاۋعا ءماجبۇر.

بۇعان ەسكەرتۋ جاساپ، شاعىم ايتساڭىز، كوپ بولسا، كاليان شەگۋشىگە اكىمشىلىك شارا قولدانىلىپ، ايىپپۇل سالىنۋى مۇمكىن. ونىڭ كولەمى نەبارى 15 ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىش مولشەرىندەگى سوما عانا. ال وسىنى ۇسىنىپ وتىرعان كاسىپكەرگە ەشنارسە دە بولمايدى. ويتكەنى ول زاڭدا كوزدەلمەگەن.

سوندىقتان بۇل ماسەلەنى دە ءجىتى قاراپ، زاڭنامالىق نەگىزدە توقتاۋ سالاتىن كەز جەتتى دەپ بىلەمىن. ارىپتەستەرىمدى وسىعان شاقىرامىن.

بۇل رەتتە، ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگىنىڭ اتالعان ماسەلەگە قاتىستى ارەكەتى مەن ۇستانىمى كوڭىل كونشىتپەيدى.

ارينە، ەكونوميكانى دامىتقان جاقسى، ەل قازىناسىن قامپايتاتىن ءتۇسىمنىڭ ارتقانى دۇرىس. بىراق، ول حالىق دەنساۋلىعىنىڭ ەسەبىنەن بولماۋى ءتيىس.

ەلىمىزدىڭ باستى بايلىعى – ادام. ونىڭ دەنىنىڭ ساۋ، ساناسىنىڭ سەرگەك، زياندى ادەتتەردەن اۋلاق بولۋى بارىنەن ماڭىزدى.

سوندىقتان، قوعامدى كالياننان ارىلتىپ، وعان مۇلدەم تىيىم سالۋ قاجەت دەپ ەسەپتەيمىن.

وسى ايتىلعانداردى ەسكەرە وتىرىپ، كەلەسى شارالاردى قولعا الۋدى ۇسىنامىن:

ءبىرىنشى. ىشكى ىستەر مينيسترلىگى مەن ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگى بىرلەسە وتىرىپ، بارشا كوڭىل كوتەرۋ ورىندارىنا رەيد ۇيىمداستىرىپ، كالياننىڭ ەلگە كىرۋىنە، ونىڭ تۇتىنىلۋ زاڭدىلىعىنا تەكسەرۋ جۇرگىزۋى قاجەت.

ەكىنشى. دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى ەلىمىزدەگى قولدانىلىپ جۇرگەن كالياننىڭ قۇرامىنا، شىعاراتىن تۇتىنىنە ساراپتاما جاساپ، ونىڭ ادام دەنساۋلىعىنا تيگىزەتىن زيانى بويىنشا قورىتىندى ازىرلەۋى ءتيىس.

ءۇشىنشى. قر ۇكىمەتى ەلىمىزدە كالياندى قولدانۋعا مۇلدەم تىيىم سالۋدى جانە ونى بۇزعاندارعا ەداۋىر جاۋاپكەرشىلىك تاعايىنداۋدى كوزدەيتىن زاڭ جوباسىن ازىرلەۋى قاجەت.

قۇرمەتپەن، «AMANAT» فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتتارى، داۋلەت تۇرلىحانوۆ

Abai.kz