ەو ۋكرايناداعى رەسەي باسقىنشىلىعىنىڭ ەكىنشى جىلدىعى قارساڭىندا رەسەيگە قارسى دايىندايتىن جاڭا سانكتسيالار اكتيۆتەرى مۇزداتىلاتىن جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ ءتىزىمىن كەڭەيتۋگە شوعىرلاندىرىلادى، دەپ جازادى FT.

بۇل رەتتە ولار رەسەيلىك ءاليۋمينيدىڭ يمپورتىنا تىيىم سالۋدى قامتۋى ەكىتالاي.

Politico بۇعان دەيىن ەۋرووداقتىڭ رەسەيگە قارسى سانكتسيالار ءۇشىن جاڭا ماقساتتاردى تاڭداۋداعى قيىندىقتارى تۋرالى حابارلاعان بولاتىن.

ەۋرووداق ۋكرايناداعى رەسەيلىك «ارنايى وپەراتسيانىڭ» ەكىنشى جىلدىعى قارساڭىندا رەسەيگە قارسى سانكتسيالاردىڭ 13-ءشى پاكەتىن دايىنداۋعا نيەتتى، دەپ جازادى Financial Times.

گازەت سۇحباتتاسۋشىلارىنىڭ ايتۋىنشا، جاڭا سانكتسيالار اكتيۆتەرى مۇزداتىلۋعا جاتاتىن جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ كوبىن تىزىمگە قوسۋعا شوعىرلاندىرىلادى.

شارالاردىڭ كەڭ توپتاماسىنا ۋكراينا ءۇشىن «اقشا مەن قارۋ-جاراق»، سونداي-اق ۋكراينالىقتارعا «قولداۋ قاجەت» بولعان ساتتە رەسەيگە قارسى سانكتسيالار كىرەدى، - دەدى وسى شارالار بويىنشا كەلىسسوزدەرگە قاتىسقان ەو ديپلوماتى.

سونىمەن قاتار، ول «ارنايى وپەراتسيا» باستالعاننان كەيىن ەكى جىل وتكەن سوڭ اليانستىڭ مۇمكىندىكتەرى «شەكتەۋلى» ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

ەو الداعى ءتورت جىل ىشىندە ۋكرايناعا 50 ملرد ەۋرو كومەك بەرۋدى كەلىسۋدى جوسپارلاپ وتىر، ونىڭ ءبىر بولىگى، گازەت انىقتاعانداي، ماقۇلدانعاننان كەيىن بىردەن كيەۆكە بەرىلۋى مۇمكىن. وداق جىل سايىن ۋكرايناعا اسكەري كومەك رەتىندە تاعى دا €5 ملرد بەرۋگە نيەتتى.

گازەت بۇعان دەيىن ۆەنگريا ەو بيۋدجەتىنەن كيەۆكە 50 ملرد ەۋروعا كومەك توپتاماسىن بۇعاتتاعانىن ەسكە سالادى، بىراق وعان قاراماستان، ەۋروپالىق ديپلوماتتار ۋكراينا مەن رەسەيگە قاتىستى بۇرىنعى جاعدايلارداعىداي، ەلدىڭ اقىر سوڭىندا جەڭىلدىك جاسايتىنىنا سەنىمدى.

گازەتتىڭ اتاپ وتۋىنشە، ەو رەسەيدىڭ سانكتسياعا تۇسكەن اكتيۆتەرىنەن تۇسكەن پايدانى دا توقتاتۋى مۇمكىن. سونىمەن قاتار FT بۇل شارا بۇل پايدانى تاركىلەۋدى جانە ونى ۋكرايناعا بەرۋدى كوزدەمەيتىنىن باسا ايتادى. مۇزداتۋ تۋرالى ۇسىنىس «[ماسەلەدەگى] پروگرەستى كورسەتەدى، بىراق ءىس جۇزىندە اقشانى كيەۆكە جاقىنداتپايدى»، - دەپ ءتۇسىندىردى گازەتكە كەلىسسوزدەرگە قاتىسقان ەو-نىڭ جوعارى لاۋازىمدى ديپلوماتى.

ەۋروكوميسسياداعى دەرەككوزدەر FT-كە حابارلاعانداي، ەو سانكتسيالىق تىزىمگە كوبىرەك ادامدار مەن كومپانيالاردى قوسۋدى جوسپارلاپ وتىر. سونىمەن قاتار، ولاردىڭ ايتۋىنشا، جاڭا سانكتسيالىق پاكەتكە پولشا مەن بالتىق ەلدەرى تالاپ ەتكەندەي رەسەيلىك ءاليۋمينيدىڭ يمپورتىنا تىيىم سالۋ كىرۋى ەكىتالاي. گازەتتىڭ جازۋىنشا، پاكەتتىڭ باسقا بولىكتەرى دە بارلىق قاتىسۋشى ەلدەردىڭ قولداۋىنا قول جەتكىزۋ ءۇشىن جۇمسارتىلۋى مۇمكىن.

ەۋرووداقتىڭ رەسمي تۇلعالارى مەن ەلدەردىڭ وكىلدەرى اقش-تىڭ G7-گە ۇسىنعان باتىستا مۇزداتىلعان رەسەيلىك اكتيۆتەردى تاركىلەۋ تۋرالى ۇسىنىسى يتاليا، فرانتسيا جانە گەرمانيانىڭ قولداۋىنا يە بولا قويمايتىنىن اتاپ ءوتتى، دەپ جازادى FT. 2023 جىلدىڭ جەلتوقسانىندا FT ءوز دەرەككوزدەرىنە سىلتەمە جاساپ، اقش G7-گە باتىستا مۇزداتىلعان $300 ملرد. رەسەيلىك اكتيۆتەردى تاركىلەۋ جوسپارىن ۇسىنعانىن حابارلادى. الايدا ەو-نىڭ كەيبىر ەلدەرى ۋكراينانى قولداۋ ءۇشىن مۇزداتىلعان رەسەيلىك اكتيۆتەردى پايدالانۋ سالدارىنا الاڭدايدى، دەپ جازدى Politico ەۋرووداق ديپلوماتتارى اراسىنداعى دەرەككوزدەرگە سىلتەمە جاساي وتىرىپ.

جاقىندا، 23 قاڭتاردا، ەو-نىڭ جوعارى لاۋازىمدى ديپلوماتى Politico-عا ەۋرووداق رەسەيگە قارسى جاڭا شەكتەۋلەردى ازىرلەۋدە قيىندىقتارعا تاپ بولعانىن حابارلادى. ەڭ ۇلكەن پروبلەما «بارلىق ءىرى نىساندار قازىردىڭ وزىندە سانكتسيالاردا تۇر»، - دەدى ول.

بۇدان باسقا، باسىلىمنىڭ سۇحباتتاسى سانكتسيالار ەنگىزۋ ءۇشىن «يادرولىق ەنەرگيا نەمەسە تگس سياقتى باسقا ءىرى تاۋارلار قول جەتىمدى ەمەس» ەكەنىن اتاپ ءوتتى. سول كەزدە باسىلىم «روساتوم» ەكى يادرولىق رەاكتور سالىپ جاتقان ۆەنگريا مەن ەو-نىڭ باسقا دا بىرقاتار شىعىس ەۋروپالىق ەلدەرى رەسەيلىك اتوم سەكتورىنا قاتىستى سانكتسيالارعا قارسى شىققانىن، ال گەرمانيا مەن بلوكتىڭ كوپتەگەن مەملەكەتتەرى رەسەيلىك سۇيىتىلعان تابيعي گازعا قاتىستى سانكتسيالاردى قولداماعانىن ەسكە سالدى.

روسكومنادزوردىڭ تالابىنا سايكەس، ۋكراينانىڭ شىعىسىنداعى ارنايى وپەراتسيا تۋرالى ماتەريالداردى دايىنداۋ كەزىندە بارلىق رەسەيلىك باق رف رەسمي دەرەككوزدەرىنەن عانا اقپاراتتى پايدالانۋعا مىندەتتى. ەگەر بۇل تىكەلەي دايەكسوز بولماسا، جۇرگىزىلىپ جاتقان وپەراتسيا «شابۋىل»، «باسىپ الۋ» نە «سوعىس جاريالاۋ» دەپ اتالاتىن ماتەريالداردى جاريالاي المايمىز (باق تۋرالى فز 57-بابى). باق-تان تالاپ بۇزىلعان جاعدايدا 5 ملن رۋبل كولەمىندە ايىپپۇل ءوندىرىلىپ، باسىلىمعا تىيىم سالىنۋى مۇمكىن.

Bloomberg رەسەيگە قارسى سانكتسيالاردىڭ 13-پاكەتىن تالقىلاۋدىڭ باستالعانىن ءسوز ەتتى. ەو 24 اقپاندا ۇسىنۋعا دايىندالىپ جاتقان رەسەيگە قارسى سانكتسيالاردىڭ 13-پاكەتىن تالقىلاۋدى باستادى، دەپ جازادى Bloomberg.

جاڭا پاكەت شەڭبەرىندە سانكتسيالىق تىزىمدەردى كەڭەيتۋگە، سونداي-اق قوسىمشا ساۋدا شەكتەۋلەرى مەن قولدانىستاعى سانكتسيالاردى اينالىپ وتۋگە قارسى كۇرەس شارالارىن ەنگىزۋگە بولادى.

ەو ەلدەرى رەسەيگە قاتىستى سانكتسيالاردىڭ 13-پاكەتىن تالقىلاۋدى باستادى، ول 24 اقپاندا ۇسىنىلۋى مۇمكىن، دەپ جازادى Bloomberg دەرەككوزدەرگە سىلتەمە جاساي وتىرىپ. اگەنتتىكتىڭ مالىمەتىنشە، بۇل ماسەلە 17 قاڭتاردا وتكەن ەو ەلشىلەرىنىڭ كەزدەسۋى كەزىندە تالقىلاندى.

Bloomberg مالىمەتىنشە، اڭگىمە سانكتسيالىق تىزىمدەردى كەڭەيتۋ، سونداي-اق رەسەي تاراپىنان سانكتسيالاردى اينالىپ وتۋگە قارسى كۇرەس بويىنشا قوسىمشا ساۋدا شەكتەۋلەرى مەن شارالاردى ەنگىزۋ تۋرالى بولدى. اگەنتتىك سانكتسيالاردىڭ 13 پاكەتى بويىنشا كەلىسىمگە قول جەتكىزۋ - كۇردەلى مىندەت، اسىرەسە الدىڭعى شەكتەۋلەردى كەلىسۋدىڭ بىرنەشە اپتاسى اياسىندا.

بۇدان باسقا، تاراپتار ۋكرايناعا اسكەري كومەك كورسەتۋ ءۇشىن جاڭا قور قۇرۋ جونىندەگى جوسپارلاردى تالقىلاۋدا، ول ەو-نىڭ كوپتەگەن ەلدەرى ءۇشىن قولدانىستاعى ەۋروپالىق بەيبىتشىلىك قورىن جاڭارتۋ ءتاسىلى بولىپ تابىلادى، ونىڭ شەڭبەرىندە ەو-عا مۇشە مەملەكەتتەر ۋكرايناعا جىبەرىلەتىن قارۋ قۇنىنا وتەماقى الدى، دەپ جازادى Bloomberg. بۇل قوردىڭ مولشەرى بىرنەشە رەت ۇلعايدى، بىراق ودان قاراجات ءبولۋ تۋرالى شەشىمدى بارلىق مۇشەلەر ءبىراۋىزدان ماقۇلداۋى ءتيىس. كەيبىر ەلدەر، ونىڭ ىشىندە گەرمانيا، ەۋروپالىق بەيبىتشىلىك قورى قازىرگى كۇيىندە ءتيىمسىز بولىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى، ويتكەنى بولاشاقتا قولدا بار قورلاردان قارۋ-جاراق جەتكىزۋ جاڭادان ساتىپ الىنعان قارۋدىڭ ءوسۋى اياسىندا تومەندەيتىن بولادى.

اگەنتتىكتىڭ مالىمەتىنشە، ەو قورعانىس مينيسترلەرى قاڭتار ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن ۋكراينانى اسكەري قولداۋدى تالقىلاۋ ءۇشىن كەزدەسۋ وتكىزەدى. بۇل ماسەلە 1 اقپاندا وتەتىن سامميتتە ەو ەلدەرى كوشباسشىلارىنىڭ تالقىلاۋ كۇن تارتىبىنە دە ەنگىزىلۋى مۇمكىن. ەو 18 جەلتوقساندا رەسەيگە قارسى سانكتسيالاردىڭ 12-پاكەتىن بەكىتتى. ول 2024 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ رەسەيلىك الماستاردىڭ يمپورتىنا تىيىم سالۋدى كوزدەيدى. ەو-نىڭ جاڭا سانكتسيالىق تىزىمىنە 140 ادام مەن كومپانيا، ونىڭ ىشىندە اسكەري جانە قورعانىس ونەركاسىبىمەن، سونداي-اق IT-سەكتورمەن بايلانىستى كومپانيالار كىردى. سانكتسيالىق تىزىمگە سونداي-اق ءۇشىنشى ەلدەردەن، سونىڭ ىشىندە ەۋرووداق رەسەيلىك اسكەري-ونەركاسىپتىك كەشەنمەن بايلانىستا دەپ كۇدىكتەنەتىن وزبەكستان مەن سينگاپۋردان بىرنەشە كومپانيا كىردى.

2024 جىلدىڭ قاڭتارىندا ەو 2023 جىلدىڭ مامىرىندا وسى لاۋازىمعا سايلانعان رەسەيلىك «الروسا» الماس ءوندىرۋ كومپانياسىنا جانە ونىڭ باس ديرەكتورى پاۆەل مارينىچەۆقا قارسى سانكتسيالار ەنگىزدى، دەپ حابارلادى ەۋروپا كەڭەسىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى. ۇيىمنىڭ پىكىرىنشە، ولار «ۋكراينانىڭ اۋماقتىق تۇتاستىعىنا، ەگەمەندىگى مەن تاۋەلسىزدىگىنە نۇقسان كەلتىرەتىن نەمەسە قاۋىپ توندىرەتىن ءىس-ارەكەتتەر ءۇشىن» جاۋاپتى.

رەسەيدىڭ قازىرگى كەيپىنە قاراساڭ «توقال ەشكى ءمۇيىز سۇرايمىن دەپ ساقالاىنان ايىرىلىپتىڭ» كەرى كەلگەنىن كورسەتەتىنىن وسىدان-اق بايقاۋعا بولاتىن سياقتى.

Abai.kz