زاڭگەر مادەنيەتىنىڭ نەگىزىن قالىپتاستىرۋ باستى ماقسات
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ زاڭ فاكۋلتەتىنىڭ كەدەن قارجى جانە ەكولوگيالىق قۇقىق كافەدراسىنىڭ «بولاشاق زاڭگەر مادەنيەتى» تاقىرىبىندا دوڭگەلەك ۇستەل ۇيىمداستىردى.
دوڭگەلەك ۇستەلگە جينالعان ءبىلىم الۋشىلار قارا شاڭىراقتىڭ «اينالاڭدى نۇرلاندىر»جوباسىنىڭ بولاشاق زاڭگەرگە بەرەرى مول ەكەنىن اتاپ ءوتتى.جوبا– اينالاڭا قامقورلىق تانىتىپ،جارقىن دا نۇرلى ومىرگە جول باستاۋ.قازىنالى قارتتارعا كوڭىل ءبولۋ،اتا-انا قامقورلىعىنان ايرىلعان بالالارعا قۋانىش سىيلاۋ،قوعامعا پايدالى ءىس اتقارۋ جوبانىڭ باستى ماقساتى.ادامگەرشىلىك مادەنيەتى-حالىقپەن تىعىز قارىم-قاتىناس قۇراتىن بارلىق ماماندىق يەلەرىندە بولۋى قاجەت.وسى تۇستا زاڭگەر ماماندىعى حالىقپەن ەتەنە جاقىن بولعاندىقتان جوعارىدا اتالعان جايتتاردىڭ ماڭىزى زور. زاڭ سالاسىندا قىزمەت اتقاراتىن ماماننىڭ سويلەۋ مادەنيەتىنىڭ جوعارى دارەجەدە بولۋى دا كاسىبي تالاپ. زاڭگەردىڭ ءبىلىم دەڭگەيى عانا ەمەس،سويلەۋ مادەنيەتى دە ماڭىزدى ءرول اتقارادى.
بىلىكتى زاڭگەر بولۋ ءۇشىن ءبىلىم كوكجيەگى كەڭ،قۇقىقتىق جۇمىس تاجىريبەسى مول بولۋى شارت. دەگەنمەن، كاسىبي قىزمەتىنىڭ سيپاتىنا بايلانىستى زاڭگەر جوعارى قۇقىقتىق مادەنيەت، كاسىبي ەتيكا مەن ەستەتيكانى ءبىلۋى ماڭىزدى. زاڭ مادەنيەتى - زاڭدى بىلۋمەن قالىپتاسادى. ياعني، قورعالۋشىنىڭ قۇقىعىن قورعاۋ بارىسىندا ناقتى فاكتىمەن، تالاپپەن، زاڭ اياسىمەن ءجۇرۋ،وتىرىككە،الاياقتىققا جول بەرمەۋ. دوڭگەلەك ۇستەل بارىسىندا ءبىلىم الۋشىلار تاعى دا ءبىر وزەكتى ماسەلەنى تىلگە تيەك ەتتى. قازىرگى تاڭداعى جالپى حالىقتىڭ قۇقىقتىق مادەنيەتى مەن قۇقىقتىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ، وسى نەگىزدە قۇقىقتىق ءتارتىپتى نىعايتۋ مەملەكەتتىك بيلىك پەن جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ ورگاندارىنىڭ قىزمەتىنىڭ ماڭىزدى باعىتتارى بولىپ تابىلاتىنىن اتاپ ءوتتى. سوت تورەلىگى بارىسىندا زاڭدى ۇكىم، ءادىل شەشىم زاڭگەر مادەنيەتىنىڭ ەڭ باستى كورسەتكىشى دەپ ويلايمىن. بۇۇ-نىڭ باستاۋىمەن العاش رەت «تۇراقتى دامۋ» كونتسەپتسياسى ۇسىنىلعانى بارىمىزگە بەلگىلى. تۇراقتى دامۋ ماقساتتارىنىڭ ىشىندەگى 16-ماقسات: «بەيبىتشىلىك،ادىلدىك جانە ءتيىمدى ينستيتۋتتار» ەكەنىن العا تارتقىم كەلەدى. ءادىل قازىلىق ەتۋ — ءار سۋديانىڭ قاسيەتتى پارىزى. ول ءۇشىن زاڭدى بەس ساۋساقتاي ءبىلىپ، جاتقا ايتا ءبىلۋ جەتكىلىكسىز. ەڭ باستىسى، بي-ادال، ءادىل بولىپ، ءىس بويىنشا شەشىم قابىلداعاندا جىگەرلىكتى، باتىلدىقتى، تاباندىلىقتى كورسەتە ءبىلۋى – زامان تالابى ەكەندىگىن ۇمىتپاۋى قاجەت.
زاڭگەر جۇمىسى – قۇقىق ءۇشىن كۇرەس، ول كۇرەس زاڭگەرلەرگە ۇلكەن رۋحاني شابىت سىيلايدى. زاڭگەر ماماندىعىنىڭ تاعى كەرەمەت مۇمكىندىگى – الىنعان ءبىلىمدى مەملەكەتتىك باسقارۋدىڭ ءار سالاسىندا: عىلىمدا، ەكونوميكادا، مادەنيەتتە، سپورتتا جانە جۋرناليستيكادا پايدالانۋعا بولادى. جوعارى بىلىكتى زاڭگەر كاسىبي قىزمەتتە ارقاشان قاجەت. زاڭگەر ماماندىعىن تامامداعان شىنايى بىلىكتى ماماندار جوعارى ينتەللەكتۋالدى ءارى ۇيىمداستىرۋشىلىق قابىلەتكە يە بولادى. سەبەبى،زاڭ سالاسى ادام ومىرىنە جاۋاپتى بولار ماماندىقتىڭ ءبىرى ءارى بىرەگەيى.
بيتاباروۆا ج.ا.
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ زاڭ فاكۋلتەتى كەدەن قارجى جانە ەكولوگيالىق قۇقىق كافەدراسىنىڭ اعا وقىتۋشىسى، Phd
ماككامباي ماكسات.
قازىرگى زامانعى حالىقارالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وقۋ ءىسى جونىندەگى پرورەكتورى،ز.ع.ك. (قىرعىزستان، جالال-اباد قالاسى)
Abai.kz