سەنبى, 23 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 2805 0 پىكىر 18 قاراشا, 2013 ساعات 09:47

قازاقستان: تاۋەلسىزدىك مەرەكەسى جاڭا جىلدىڭ كولەڭكەسى عانا

«ايعايلاي-ايعايلاي قاسقىردان دا ۇيات بولدى» دەپتى عوي باياعىدا بىرەۋ. باياعىدا بىرەۋدىڭ نە ايتىپ قۇدايدىڭ زارىن قىلعانىن قايدام، تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىنەن اي بۇرىن قازاق جەرىندە جاسانىپ شىعا كەلەتىن جاڭا جىل تۋرالى ايتا-ايتا ۇكىمەتتەن ۇيات بولدى...
ءبىزدىڭ ۇكىمەت تە ءبىر شىركىن عوي، قانشا ايتساڭ دا قۇلاعىنا جەتپەيدى. ءتىپتى جەتسە دە: «وقىعان جوقپىن» دەي سالسا، تاڭقالۋعا بولمايدى. باسقا، باسقا تاپ وسى تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىنەن زور بولىپ تۇرعان جاڭا جىلدى جەلتوقسان ايىنىڭ 20-نان ءارى قاراي عانا قولعا الۋعا قاۋلى شىعارىپ، پارمەن بەرۋگە بولادى عوي. ايتپەسە، سول ۇكىمەتتەن سىرتقا كەتكەن قازاقتىڭ بايلىعىن قايتارىپ بەر دەپ جاتقان ەشكىم جوق. تىم قۇرىسا، جاڭا جىلدىڭ اياعىنا تۇساۋ سالۋعا ۇكىمەتكە نە كەدەرگى؟
ماسەلەن، جىلداعىداي جاڭا جىلدىق بەزەندىرۋ شارالارى باستالىپ كەتتى. انە، سۋرەت سونىڭ بەلگىسى. الماتىداعى «حابار» اگەنتتىگى عيماراتىنىڭ الدىنداعى جاسانعان شىرشا. قالا بويىنشا بۇل ءبىر عانا شىرشا ەمەس، ورتالىق كوشەلەردەن كوپ كەزدەستىرۋگە بولادى. بۇل – قالا اكىمشىلىگىنىڭ ءىسى. جاڭا جىل دەمەكشى، ەسىموۆ مىرزا باستاپ، اكىمشىلىكتەگى قارعىباۋلى كىشكەنتاي شەنەۋنىكتەر قوستاپ، قالانى تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىنەن بۇرىن شىرشامەن كومكەرىپ تاستاعاندا «بىلتىرى جاۋا-جاۋا ەسىموۆتەن ۇيات بولدى» دەپ الماتىعا جاڭا جىلدا قار تۇسپەي ماسقارا بولماساق ەدى...

«ايعايلاي-ايعايلاي قاسقىردان دا ۇيات بولدى» دەپتى عوي باياعىدا بىرەۋ. باياعىدا بىرەۋدىڭ نە ايتىپ قۇدايدىڭ زارىن قىلعانىن قايدام، تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىنەن اي بۇرىن قازاق جەرىندە جاسانىپ شىعا كەلەتىن جاڭا جىل تۋرالى ايتا-ايتا ۇكىمەتتەن ۇيات بولدى...
ءبىزدىڭ ۇكىمەت تە ءبىر شىركىن عوي، قانشا ايتساڭ دا قۇلاعىنا جەتپەيدى. ءتىپتى جەتسە دە: «وقىعان جوقپىن» دەي سالسا، تاڭقالۋعا بولمايدى. باسقا، باسقا تاپ وسى تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىنەن زور بولىپ تۇرعان جاڭا جىلدى جەلتوقسان ايىنىڭ 20-نان ءارى قاراي عانا قولعا الۋعا قاۋلى شىعارىپ، پارمەن بەرۋگە بولادى عوي. ايتپەسە، سول ۇكىمەتتەن سىرتقا كەتكەن قازاقتىڭ بايلىعىن قايتارىپ بەر دەپ جاتقان ەشكىم جوق. تىم قۇرىسا، جاڭا جىلدىڭ اياعىنا تۇساۋ سالۋعا ۇكىمەتكە نە كەدەرگى؟
ماسەلەن، جىلداعىداي جاڭا جىلدىق بەزەندىرۋ شارالارى باستالىپ كەتتى. انە، سۋرەت سونىڭ بەلگىسى. الماتىداعى «حابار» اگەنتتىگى عيماراتىنىڭ الدىنداعى جاسانعان شىرشا. قالا بويىنشا بۇل ءبىر عانا شىرشا ەمەس، ورتالىق كوشەلەردەن كوپ كەزدەستىرۋگە بولادى. بۇل – قالا اكىمشىلىگىنىڭ ءىسى. جاڭا جىل دەمەكشى، ەسىموۆ مىرزا باستاپ، اكىمشىلىكتەگى قارعىباۋلى كىشكەنتاي شەنەۋنىكتەر قوستاپ، قالانى تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىنەن بۇرىن شىرشامەن كومكەرىپ تاستاعاندا «بىلتىرى جاۋا-جاۋا ەسىموۆتەن ۇيات بولدى» دەپ الماتىعا جاڭا جىلدا قار تۇسپەي ماسقارا بولماساق ەدى...
شىندىعىندا، الماتى تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىن تويلاۋ جونىنەن وزگە قالالار مەن استاناعا ۇلگى بولۋعا ءتيىستى. ويتكەنى، «الماتى – تاۋەلسىزدىكتىڭ التىن بەسگىگى» دەپ مەن ايتقان جوقپىن، پرەزيدەنت ايتقان. ەندەشە، تاۋەلسىزدىكدىڭ «تۋعان اناسىنداي» بولعان الماتى الەم-جالەم شىرشاعا اۋەس؟ ءارى-بەرىدەن سوڭ، الماتىلىقتار ءۇشىن شىرشا تاڭسىق ەمەس.
حالىق پەن بيلىكتىڭ اراسىنداعى سەتىنەپ كەتكەن سەنىمدى ۇكىمەت جاڭا جىلعا دايىندىقتى تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىنەن كەيىن عانا قولعا الۋعا بۇيىراتىن قاۋلى شىعارىپ، دانەكەرلەسە، ەشكىم قوي دەمەيتىنى انىق.
ال، ەسىموۆ مىرزا تاۋەلسىزدىك تويىن قارسى الۋ مەن مەرەكەلەۋدە توتەنشە ەرلىك كورسەتسە، قار تاۋ بولىپ ءۇيىلىپ، تازالانباسا دا تۇسىنىستىكپەن قارار ەدىك...
ءاي، بىراق، قايدام... بىزدىكى - «ءۇمىتسىز – شايتان».
ايتپاقشى، الگى «حالىق قالاۋلىلارى» مەن «كوپپارتيالى پارلامەنتىمىز» بار ەكەن-اۋ. بىراق، دەپۋتاتتار ايتتى ەكەن دەپ قانداي دا ءبىر ءىستى ەدەل-جەدەل قولعا العان ۇكىمەتتى وسى ۋاقىتقا دەيىن كورمەدىك. بۇعان دەيىن مىنەز كورسەتپەگەن پارلامەنت بۇدان كەيىن دە تۋلاي قويماس. كىم بىلەدى، مۇمكىن بالەندەي زيانسىز ماسەلەگە عوي دەپ كىرىسىپ تە كەتەر مە ەكەن... بالكىم، جاڭا جىل تۋرالى ايعايدى «الاش جولىن قۋعان، بەلدى بەكەم بۋعان» پارتيا باستاپ كەتەر... الدە «حالىق» پەن «دەموكراتيادان» ايدىڭ-كۇننىڭ امانىندا باسىن اراشالاپ، ءوز جولىنا تۇسكەن پارتيانىڭ اسىرە بەلسەندىلەرى باستار ما ەكەن...
ۇمىتىپ بارادى ەكەنمىن، ءبىزدىڭ ەلدە دە «حالىق»، «ەل-جۇرت»، «قوعام» بار. وبالى، كانى، جىل سايىن جاڭا جىلدى ماڭدايعا باسقان جالعىز مەرەكەمىز تاۋەلسىزدىك كۇنىمەن جارىستىرمايىق دەپ ايتىپ، جازىپ كەلەدى. الايدا، ەل بولىپ بىرىگىپ، قوعام بولىپ جۇمىلىپ، تاۋەلسىزدىكتى قورعاماسا دا، تاۋەلسىزدىك كۇنى مەرەكەسىن جاڭا جىلدان اجىراتىپ الۋعا ءالى دە قورقاقتاپ، اياق-قولى دىرىلدەپ، ۇرەي بيلەپ «قوي، بالەدەن ماشايىق. ءوزىمىزدىڭ ەكى-ءۇش ءۇي امان بولسىن! قالعانى – ولمەك تۇگىلى، ومىرەم قاپسىن. اينالىپ كەلگەندە، ماعان ءبارىبىر» دەپ موينىن ىشىنە الىپ، تىمىرايىپ تىرشىلىك ەتىپ جاتىر. زاۋدە عالام تاۋەلسىزدىك پەن تىرشىلىكتىڭ اراسىندا تاڭداۋ جاساڭدار دەسە، ءبىزدىڭ قوعام تىرشىلىكتى تاڭداي ما دەپ قورقام...
Abai.kz

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1472
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3248
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5435