مەنىڭ مينيستر بولعىم كەلەدى. نەگە بولمايمىن. انالاردان قاي جەرىم كەم. بولامىن. حالقىما ادال قىزمەت ەتەمىن… كوردە تۇر، مەن مينيستر بولام. وسى بار عوي… احا، ىق-ۇق… مەن مينيستر بولام… (ىشقىنعان ءۇنىم ىشىمە سىيماي سىرتقا اتىپ شىقتى). مەن مينيستر بولام، بولام، بولام…
ەنتىگىمدى باسىپ، ارتىما قاراسام، ءوي، بار بولعىر، اقسيىپ كۇلىپ بوكەنباي قۇرداسىم تۇر. «سەن بە، مينيستر بولاتىن…» دەپ قويادى. «نەگە بولمايمىن» دەيمىن ەلىرىپ، – تاپ، ساعان قاستىق قىلعاندا بار عوي… ء(سوزىمدى اياقتاي الماي دەمىگىپ قالدىم).

بوكەم قۇرداس ءتىپتى اقسيا ءتۇستى. «مينيستر بولساڭ جۇرتتىڭ ءبارىن قازاقشا سويلەتەر مە ەدىڭ؟». ارينە!. «ۇرپاق تاربيەسىن ۇلتتىق ۇعىم، سالت-داستۇرگە نەگىزدەپ جۇرگىزەسىڭ بە؟». سولاي جاسايمىن!. «باتىس-شىعىس، جان-جاقتان ەنتەلەپ كەلىپ جاتقان، ورىس-قىتاي-ەۆرەي باسقانشىلارىنا توسقاۋىل قويا الاسىڭ با؟». تاس-تالقانىن شىعارام!. «كۇللى مەملەكەتتى جايلاپ العان پاراقورلىق پەن جەمقورلىقتى تياسىڭ با». ءبارىن اتىپ تاستايمىن!. «شەتەلدەگى قازاقتاردى ءتۇپ قوپارىپ كوشىرىپ كەلەسىڭ بە». قويداي قاپتاتام!. «كادر ماسەلەسىندەگى تامىر-تانىستىققا بالتا شاباسىڭ عوي؟». بالتاعا قانجاردى قوسىپ شابامىن!..

قوس تاناۋىم جايىننىڭ جەلبەزەگىندەي جەلىپ-جەلىپ ەتەدى: «بوكە مەن مينيستر بولام!». مەنىڭ قايتپاس قايسارلىعىما ءتانتى بولعان بوكەنباي قۇرداس باسىن شايقاپ كوپ ويلاندى دا، وپ-وڭاي، جەپ-جەڭىل ءتىل قاتىپ، «بولا عوي» دەپ لىپ ەتكىزدى. بولدى، ءبىتتى، بوكەڭ باتاسىن بەردى.

مەنىڭ مينيستر بولعىم كەلەدى. نەگە بولمايمىن. انالاردان قاي جەرىم كەم. بولامىن. حالقىما ادال قىزمەت ەتەمىن… كوردە تۇر، مەن مينيستر بولام. وسى بار عوي… احا، ىق-ۇق… مەن مينيستر بولام… (ىشقىنعان ءۇنىم ىشىمە سىيماي سىرتقا اتىپ شىقتى). مەن مينيستر بولام، بولام، بولام…
ەنتىگىمدى باسىپ، ارتىما قاراسام، ءوي، بار بولعىر، اقسيىپ كۇلىپ بوكەنباي قۇرداسىم تۇر. «سەن بە، مينيستر بولاتىن…» دەپ قويادى. «نەگە بولمايمىن» دەيمىن ەلىرىپ، – تاپ، ساعان قاستىق قىلعاندا بار عوي… ء(سوزىمدى اياقتاي الماي دەمىگىپ قالدىم).

بوكەم قۇرداس ءتىپتى اقسيا ءتۇستى. «مينيستر بولساڭ جۇرتتىڭ ءبارىن قازاقشا سويلەتەر مە ەدىڭ؟». ارينە!. «ۇرپاق تاربيەسىن ۇلتتىق ۇعىم، سالت-داستۇرگە نەگىزدەپ جۇرگىزەسىڭ بە؟». سولاي جاسايمىن!. «باتىس-شىعىس، جان-جاقتان ەنتەلەپ كەلىپ جاتقان، ورىس-قىتاي-ەۆرەي باسقانشىلارىنا توسقاۋىل قويا الاسىڭ با؟». تاس-تالقانىن شىعارام!. «كۇللى مەملەكەتتى جايلاپ العان پاراقورلىق پەن جەمقورلىقتى تياسىڭ با». ءبارىن اتىپ تاستايمىن!. «شەتەلدەگى قازاقتاردى ءتۇپ قوپارىپ كوشىرىپ كەلەسىڭ بە». قويداي قاپتاتام!. «كادر ماسەلەسىندەگى تامىر-تانىستىققا بالتا شاباسىڭ عوي؟». بالتاعا قانجاردى قوسىپ شابامىن!..

قوس تاناۋىم جايىننىڭ جەلبەزەگىندەي جەلىپ-جەلىپ ەتەدى: «بوكە مەن مينيستر بولام!». مەنىڭ قايتپاس قايسارلىعىما ءتانتى بولعان بوكەنباي قۇرداس باسىن شايقاپ كوپ ويلاندى دا، وپ-وڭاي، جەپ-جەڭىل ءتىل قاتىپ، «بولا عوي» دەپ لىپ ەتكىزدى. بولدى، ءبىتتى، بوكەڭ باتاسىن بەردى.
ۇلك-ە-ن ءۇيدىڭ ىشىندەگى، تەمىر ادامدارعا كەلىپ قۇجات تاپسىردىم. مەنەن باسقا تاعى بىرنەشە ادام قۇجات وتكىزىپتى. بۇلاردا تەگى مي جوق شىعار، مەن تۇرعاندا… (كەۋدەمدى كەرىپ، ارقانىڭ ساۋمال اۋاسىن قارپا جۇتىپ كەڭك-كەڭك كۇلىپ الدىم).

ءسويتىپ، تەست تاپسىراتىن بولدىق. دامىعان نەوتەحنولوگيانىڭ زامانى. بىزدەن تەست قابىلدايتىن ادام ەمەس، ءبىر كىسى ەركىن وتەتىندەي يادرولىق سيگنالمەن جابدىقتالعان ەسىك ءتارىزدى ەلەكتروندى اپپارات. ەلەكتروندى ەسىكتەن «اللاھۋ اكپار» دەپ اتتاپ كەتتىم. سيگنال شار ەتە قالدى. باقىلاۋشىلار (تەمىر كاسكا كيگەن) جەتىپ كەلدى. «سىزدەن ۆيرۋس تابىلدى؟». قانداي؟ «قازىر انىقتايمىز!». ۆيرۋس انىقتالدى. مەن جۇرتتىڭ بارىنە قازاقشا سويلەۋدى ماجبۇرلەيدى ەكەم. ونداي ۆيرۋسى بار ادامدى ەلەكتروندى ەسىك وتكىزبەيدى. قانتامىرىمداعى ۆيرۋستى جويعىزباي بولمايدى. جارايدى، كوندىم. الدىمەن مينيستر بولىپ الايىنشى… ءدارى قۇيىپ بەردى. ۆيرۋس جويىلدى.

شالقالاپ كەپ الگى ەسىكتەن تاعى ءوتتىم. سيگنال ماناعىدان دا قاتتى شار ەتتى. بۇل جولى اپپارات، «ۇرپاق تاربيەسىن ۇلتتىق ۇعىم، سالت-داستۇرگە نەگىزدەپ جۇرگىزبەك ەكەن» دەيتىن كۇشتى ۆيرۋستى ۇستاپتى. بۇلاي جۇرۋگە بولمايدى ومىرىڭىزگە قاۋىپتى، ءارى مىناداي ۆيرۋسپەن مينيستر بولا المايسىز دەگەن سوڭ، امالسىز وتا جاساتىپ ونى الدىرىپ تاستادىم. ەلەكتروندى ەسىك ەندى نەمدى ۇستايدى ەكەن…

الشاڭ باسىپ كەپ، ەسىكتەن ءۇشىنشى رەت وتە شىقتىم. سيگنال ءوز الدىندا باقىرىپ جاتىر… مەنىڭ جاڭا ۆيرۋسىما شىداماي ەسىكتىڭ ماڭدايىنداعى قىزىل شام قيقۋلاپ تۇر (جول پوليتسياسىنىڭ ماشيناسى سياقتى). قولما-قول «اۋرۋ» انىقتالدى. مەنىڭ جۇرەگىمدە، «جان-جاقتان ەنتەلەپ كەلىپ جاتقان، ورىس-قىتاي-ەۆرەي باسقانشىلارىنا توسقاۋىل قويام» دەگەن جامان وي ءجۇرىپتى. باقىلاۋشىلار بۇل جولى مەنەن سۇراپ جاتپاي-اق كۇشپەن ەمحاناعا اپارىپ توسەككە تاڭدى دا، «دەرتتى» سىلىپ تاستادى. ءۇش كۇن دەگەندە زورعا باسىمدى كوتەردىم. كومەكشىم قولتىعىمنان دەمەپ «ۆيرۋس» انىقتايتىن ەلەكتروندى ەسىككە تاعى الىپ كەلدى. قاباعىمدى قارس ءتۇيىپ وتە شىقتىم. باقىلاۋشىلار مىنا بەيباق، «جەمقورلىقپەن كۇرەسپەك ەكەن» دەپ كۇلىپ تۇر. مەن ايعاي سالدىم: «تەست ناتيجەسىن قۇپيا ساقتايمىن دەگەندەرىڭ قايدا… نەگە زاڭدى سىيلامايسىڭدار». كاسكا كيگەن تەمىر ادامدار، سۇق ساۋساعىن شوشايتىپ جوعارى جاقتى كورسەتتى. ىم… قىسقاسى تاعى ەمدەلدىم جانە بۇل ۆيرۋستى قايدان جۇقتىرعانىم جايلى پروكۋرورعا قىسقاشا تۇسىنىكتەمە جازىپ بەرىپ ارەڭ قۇتىلدىم.
قوش… ەندى ۆيرۋس جوق شىعار دەگەن نىق سەنىممەن ەلەكتروندى ەسىككە كەلدىم. ادىمداي اتتادىم. ەسىك شار ەتە قالدى. ويباي مىناۋ، «شەتەلدەگى قازاقتاردى ءتۇپ قوپارىپ كوشىرىپ اكەلمەكشى» دەپ، باقىلاۋشىلار ءدىر-ءدىر ەتەدى. ەلەكتروندى ەسىك ولاردان بەتەر سەلك-سەلك… سىنىپ كەتەيىن دەپ تۇر. قۇرىسىن. تاعى بارىپ ەمدەلدىم.

مىناداي بولعاندا قيىن ەكەن.. ءا. باسە، ەكىنىڭ ءبىرى نەگە مينيستر بولمايدى دەپ ويلاۋشى ەدىم. تاۋدان-تاستان قايتپاعان قايسار رۋحىم قايىرىلا باستادى. بۇرىنعى ارىن جوق، يمەنە باسىپ، ءيىلىپ-بۇگىلىپ ەسىكتەن تاعى دا ءوتتىم. تۋرا باياعىداي، قىزىل جارىق ىسقىرىپ، جەر دۇنيە تەڭسەلىپ كەتتى. بۇل جولى، «كادر ماسەلەسىندەگى رۋلىق-جۇزدىك، تامىر-تانىستىقتى جويۋ تۋرالى» ميداعى قۇپيا جوسپارىم اشكەرەلەندى. ول راس، بىردەن مويىندادىم. ەمحاناعا بارماي-اق ميداعى جامان ويىمدى ءوزىم جۇلىپ الىپ، باسىمنان ءۇش اينالدىرىپ لاقتىرىپ جىبەردىم.

باقىلاۋشىلار ماعان مەيىرلەنە قاراپ (ۆيرۋستان تازارعانىم ءۇشىن) سوڭعى مۇمكىندىگىڭىز، قاپى جىبەرمەڭىز ءوتىڭىز، دەپ بۇيىردى. قۇيرىعىن بۇتىنا قىسقان جەتىم كۇشىك سياقتى اركىمگە ءبىر جالتاقتاپ-جارىمساقتاپ ەڭبەكتەپ وتە شىقتىم. باقىلاۋشىلاردىڭ تەمىر كەسكىنى جۇمسارىپ بارلىعى حورمەن ءۇش دۇركىن «ۋرالاپ» ماعان ەرەكشە قۇرمەت كورسەتتى. ەلەكتروندى ەسىك جىم-جىرت، قىزىل جارىق ءوشىپتى، ونىڭ ورنىندا جاپ-جاسىل شىراق جانىپ تۇر. جول بوس، مينيستر بولدىڭىز!!!

ءاپ-ساتتە جوعارى جاقتان قۇتتىقتاعان جەدەل حات كەپ ءتۇستى. «مينيستر بولۋىڭىزبەن» دەپتى. جىلاعىم كەلدى، بىراق كوزىمنەن جاس شىقپادى. كەمسەڭدەدىم. قاسىمداعىلار قۋانىشتان بولار دەپ توپشىلادى. كوز الدىما كولبەڭدەپ بوكەنباي كەلە قالدى. اقسيىپ كۇلىپ تۇر. «مينيستر بولعان قالاي ەكەن؟» دەدى. مەن: «ءبۇيتىپ مينيستر بولعانىڭ قۇرىسىن».

باسە، نە ءبىر ۇلتجاندى ازاماتتار مينيستر بولعان سوڭ مايداي ەرىپ، قويداي جۋاسىپ قالاتىنى نەدەن دەپ ويلاۋشى ەدىم، اپپاراتتان وتەدى ەكەن عوي. قازاقتىڭ قامى ءۇشىن ويلاعان جاقسى وي مەن ىزگى نيەتى ءسۇزىپ ۇستاپ قالاتىن مىنا اپپاراتتى كىم ويلاپ شىعاردى ەكەن. تۇسىنسەم بۇيىرماسىن. بويىمدا قازاقىلىقتان جۇقانا جوق قالاي مينيستر بولماقپىن. قىزىق ءا!

Abai.kz