2024 جىلدىڭ 14 اقپان كۇنى مۇحتار اۋەزوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق دراما تەاترىندا «قوزى كورپەش – بايان سۇلۋ» قويىلىمىنىڭ پرەمەراسى وتەدى. 

«قوزى كورپەش - بايان سۇلۋ» داستانى - قازاق ادەبيەتىنىڭ زور مۇراسىنىڭ ءبىرى. ماحاببات سيمۆولىنا اينالعان «قوزى كورپەش – بايان سۇلۋ وقيعاسى» رياسىز ماحاببات، قاتىگەزدىك، دوستىق، شىنايىلىق سەكىلدى قاسيەتتەردى پايىمداپ، نەگىزگى يدەيالىق-مازمۇنىنا سول داۋىردەگى جاستاردىڭ ءسۇيىپ قوسىلۋىن ارمان ەتكەن تىلەك-مۇددەلەرىن الادى.

قىسقاشا مازمۇنى: جىر سارىباي مەن قارابايدىڭ اڭ اۋلاپ ءجۇرىپ قۇدا بولىپ، قوزى مەن باياندى كۇنى بۇرىن اتاستىرۋىنان باستالادى. سول كەزدە اڭ اۋلاپ ءجۇرىپ، ۇلدى بولعانىن ەستىگەن سارىباي، بالاسىن كورە الماي قازا تابادى. اتاستىرىلىپ قويعان قوزى مەن بايان، جۇزدەرىن كورمەگەنىمەن ءبىر-بىرىنە عاشىق بولادى. ۋاقىت وتە كەلە ساراڭ قاراباي قىزىن جەتىم ۇلعا بەرگىسى كەلمەي، ءبىر كەزدە وتارىن جۇتتان قۇتقارعان، جەرگىلىكتى پالۋان قودارعا ۇزاتپاقشى بولادى. قوس عاشىقتىڭ اراسىنا توسقاۋىل بولعان قودار، ايلاسىن اسىرىپ، زۇلىمدىقپەن قوزىنىڭ باسىن الادى. قايعىدان قابىرعاسى قايىسقان بايان، ءوش الۋ ءۇشىن قۋلىققا كوشەدى. ول قودارعا وزىنە قۇدىقتان سۋ الىپ بەرسە، كۇيەۋگە شىعاتىنىن ايتادى. الدانعان قودار باياننىڭ شاشىنان ۇستاپ، قۇدىقتىڭ تۇبىنە تۇسە بەرگەندە، ايلاكەر قىز بۇرىمىن كەسىپ تاستايدى: قودار ءتۇپسىز تۇڭعيىققا قۇلاپ قازا تابادى. ءسويتىپ قوزىنىڭ كەگى قايتارىلادى. باتىر قىز عاشىعىنىڭ كۇمبەزىنە كەلىپ، وزىنە قانجار سالىپ قول جۇمسايدى.

كەيىپكەرلەرى: 

قوزى — باستاپقى كەيىپكەر. ول الدىنان شىققان قيىنشىلىقتارعا قاراماستان، ءوز سەزىمىنە بەرىك بولىپ، شىنايى ماحابباتتىڭ بار ەكەندىگىن دالەلدەيدى.

بايان — اقىلىنا كوركى ساي بايان سۇيگەنىنە ەشكىمدى اۋىستىرمايتىن، ءوزىنىڭ انتىنا بەرىك، ءوز سەزىمى ءۇشىن كۇرەسە بىلەتىن جاعىمدى كەيىپكەردىڭ ءبىرى.

قودار — قوزى مەن باياننىڭ اراسىنا تۇسكەن جاعىمسىز وبرازدىڭ ءبىرى. ماحاببات وقيعاسىندا ارقاشاندا ەكى عاشىقتىڭ اراسىنا تۇسەتىن جاعىمسىز كەيىپكەر.

سارىباي — قوزىنىڭ اكەسى. ول وتە باتىل، اقىلدى، قايسار ادام.

قاراباي — بۇكىل زۇلىمدىقتىڭ يەسى، ول جىردىڭ ءوڭ بويىندا قارا نيەتتى، ساراڭ، ويلايتىنى تەك باس پايداسى، ەسىل-دەرتى توقسان مىڭ جىلقىسى. «قاراباي» دەگەن ەسىمى ونى تولىق مىنەزدەپ، ءارى باعالاپ تۇر: قاراۋ، پاسىق، ارام جان دەگەن ماعىنالاردى بەرەدى. قارابايدىڭ مىنەز-قۇلقى، پيعىلى، ءىس-ارەكەتى مۇنى تولىق دالەلدەيدى.

ايدار — جىرداعى وتە ۇنامدى كەيىپكەردىڭ ءبىرى. قوزى كورپەش ەرجەتكەندە بايان سۇلۋدىڭ ءبىرىنشى رەت بارىپ كورگەنى قوزىنىڭ اعاسى ايدار.

اننوتاتسيا:

«قوزى كورپەش – بايان سۇلۋ» سپەكتاكلى اراعا جىلدار سالىپ، تەاترىمىزدا قايتا ساحنالانىپ وتىر. تۇركى جۇرتىنا ورتاق قازىنا بولىپ تابىلاتىن تۋىندىنى دەمەۋشىلىك جاساپ، قاراشاڭىراققا قايتارعان – «Bayan Sulu» كونديتەرلىك فابريكاسى.

عاشىقتار زارىنا تاس كەرەڭ عاسىردا دۇنيەگە كەلىپ، جاقىن-جۋىقتارىنان قولداۋ تاپپاي، باقيعا اتتانىپ كەتە بارعان قوس مۇڭلىقتىڭ ماحاببات وقيعاسىن ۇلى قالامگەر عابيت مۇسىرەپوۆ كەزىندە ءوز پەساسىنا وزەك ەتكەن ەدى. 1940 جىلدىڭ 29 ساۋىرىندە مۇحتار اۋەزوۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك اكادەميالىق دراما تەاترىندا العاش رەت كورەرمەن نازارىنا ۇسىنىلعان تۋىندى بۇگىنگى كۇنگە دەيىن ۇلكەن سۇرانىسقا يە.

سونىمەن، ماحاببات سيمۆولىنا اينالعان قوزى مەن بايان وزدەرىنىڭ شەرلى تاريحىمەن تاعى ءبىر مارتە بولىسپەك.

قويۋشى-رەجيسسەرى – ءا. راحيموۆ، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ونەر قايراتكەرى.

قويۋشى-سۋرەتشىسى – م. ساپاروۆ،

كيىم سۋرەتشىسى – ب. ءابدىماناپوۆا،

بالەتمەيستەر – گ. مۋحامەدجانوۆا،

ساحنا قوزعالىسى – ا. بايلين،

قويىلىم دەمەۋشىسى –  «Bayan Sulu» فابريكاسى.

Abai.kz