ەل دامۋىنىڭ ىرگەلى ۇردىستەرى
بۇۇ-نىڭ دۇنيەجۇزىلىك قورشاعان ورتا مەن دامۋ كوميسسياسى «ءبىزدىڭ جالپى بولاشاعىمىز» اتتى ەسەبىندە «قورشاعان ورتا ءۇشىن قاۋىپسىز،ەكونوميكالىق داۋىرگە» اياق باسۋعا شاقىردى.
العاش رەت «تۇراقتى دامۋ» كونتسەپتسياسى ۇسىنىلدى. «تۇراقتى دامۋ» دەگەنىمىز قازىرگى ۋاقىتتىڭ قاجەتتىلىگىن قامتاماسىز ەتە وتىرىپ، بولاشاق ۇرپاقتاردىڭ ءوزىنىڭ قاجەتتىلىكتەرىن قامتاماسىز ەتۋىنە قاۋىپ تۋعىزبايتىن دامۋ. تۇراقتى دامۋ ماقساتتارى (تدم)-بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنا مۇشە مەملەكەتتەر 2030 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن قول جەتكىزۋگە باعىتتالعان ماقساتتاردى قامتيتىن امبەباپ ارەكەتكە شاقىرۋ. پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ ءوز جولداۋىندا اتاپ وتكەندەي، قازاقستان دامۋىنىڭ نەگىزگى مىندەتتەرىنە تۇراقتى دامۋ ماقساتتارى اياسىندا جۇرگىزىلەتىن جۇمىستار ءبىرىنشى كەزەكتە اتقارىلۋى ءتيىس. وسى ورايدا، ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ زاڭ فاكۋلتەتى مەملەكەت جانە قۇقىق تەورياسى مەن تاريحى،كونستيتۋتسيالىق جانە اكىمشىلىك قۇقىق كافەدراسىنىڭ ءوز ۇلەسىن قوسۋدا. كافەدرا تاراپىنان تۇراقتى دامۋ ماقساتتارىنىڭ 17 ماقساتى تۇگەلدەي ءىس جۇزىندە اتقارىلۋدا.
تۇراقتى دامۋ ماقساتتارى-ەكونوميكالىق ءوسۋدىڭ جانە ەڭبەك ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدىڭ، ىسكەرلىك ورتانى جاقسارتۋدى،مەملەكەتتىك جانە سالالىق باعدارلامالار مەن بيۋدجەتتەردىڭ ونىمدىلىگى مەن تيىمدىلىگىن ارتتىرۋدى، قۇقىق قورعاۋ جانە سوت جۇيەلەرىن جاڭعىرتۋدى، ءبىلىم بەرۋ جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ ساپاسىن ارتتىرۋدى جانە اسىرەسە شالعاي اۋدانداردا ايماقتىق ەكونوميكالىق دامۋدى قولداۋدى قامتيدى، ادامزاتتىڭ جاھاندىق ماسەلەلەرىن، ونىڭ ىشىندە كەدەيلىكپەن، تەڭسىزدىكپەن، كليماتتىڭ وزگەرۋىمەن كۇرەس، قورشاعان ورتانىڭ ناشارلاۋىمەن ت.ب. كۇرەسىپ، كوپتەگەن باعىتتاعى ماسەلەلەردى شەشەدى. تۇراقتى دامۋ ماقساتتارىنىڭ ىشىندەگى 4-ماقسات: «بارلىعىنا ساپالى ءبىلىم» ەكەنىن ەسكەرە وتىرا ءبىلىم الۋشىلارعا «ءبىلىمدى ۇلت» ساپالى ءبىلىم بەرۋ» ۇلتتىق جوباسى اياسىندا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن نىعايتۋدا. ۇلتتىق جوبا ساپالى ءبىلىم الۋعا قولجەتىمدىلىكتى كەڭەيتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. جوبانى ازىرلەۋ بارىسىندا قوعام وكىلدەرىمەن، ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى ساراپشىلارمەن تالقىلانىپ، بارلىق مۇددەلى مەملەكەتتىك ورگانمەن پىسىقتالعانى بارىمىزگە بەلگىلى. «ءبىلىمدى ۇلت» ساپالى ءبىلىم بەرۋ» ۇلتتىق جوباسى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگى مەن حالىقارالىق بەدەلىن ارتتىرۋ ماقساتىندا جاسالعان. ءبىلىم – ءححى عاسىردا نەگىزگى كاپيتالعا اينالدى. الەمنىڭ دامىعان ەلدەرى وسى قۇندىلىققا ۇلكەن ءمان بەرىپ، ءبىلىم ساپاسىنا بۇرىنعىدان دا جوعارى دەڭگەيدە كوڭىل بولە باستاعانىن بايقايمىز. سەبەبى ساپالى ءبىلىم – ەكونوميكانىڭ دۇرىس قالىپتاسۋىنا، قوعامنىڭ كەمەلدەنۋىنە، ەلدىڭ دامۋىنا جول اشادى.
ۋنيۆەرسيتەت «تۇراقتى دامۋ ماقساتتارىنىڭ 17 ماقساتى اياسىندا دوڭگەلەك ۇستەلدەر،قايىرىمدىلىق اكتسيالارى،پىكىرتالاس سايىستارى ءوتىپ جاتىر. جوعارى بىلىكتى مامانداردى دايىنداۋ ماقساتىندا ولاردىڭ بىلىمدىلىگىن، ىزدەنىمپازدىعىن، جان-جاقتىلىعىن دامىتۋ ءۇشىن ءوز ەلىمىزدەن جانە شەتەلدىك ارىپتەستەرىمىزدەن بەرەر تاعىلىمى مول تۇلعالاردى شاقىرىپ، كوشباسشىلىق دارىستەر ۇيىمداستىرىلۋدا.قورىتىندىلاي كەلە،بۇۇ 17 ماقساتى ءوزارا تىعىز بايلانىستى جانە ءبىزدىڭ باسقالاردان قالىس قالماۋىمىز، 2030 جىلعا دەيىن سوعان جەتۋىمىز بارىمىزگە ورتاق ماقسات ەكەنىن ايتقىمىز كەلەدى.
تۋرسىنكۋلوۆا د.ا.،
ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زاڭ فاكۋلتەتى مەملەكەت جانە قۇقىق تەورياسى مەن تاريحى،كونستيتۋتسيالىق جانە اكىمشىلىك قۇقىق كافەدراسىنىڭ زاڭ عىلىمدارىنىڭ كانديداتى.
ناعاشبەك ن.ب.،
ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى زاڭ فاكۋلتەتىنىڭ ماگيسترانتى.
Abai.kz