ءۇستىرت باللادالارى: قاسيەتتى قۇلا مەن الجەتتىنىڭ اقىرى
ءتاڭىر جازىپ، رەۋشەن بۇل ءۇش جۇيرىكتىڭ تالاي بايگە العانىن كورگەن. تىرلىگىندە جان بالاسىنا قيماي «تۇتىكپەنەن سۋ بەرىپ، تۇندىكپەنەن كۇن بەرگەن» بۇل ارعىماقتاردىڭ اقىرى نە بولىپ ەدى؟ بايىمبەت، بايپاق شوپان ۇلكەن جيىن بەرىپ، بەرىسى ماڭعىستاۋدىڭ ويىنان، ءارىسى ويىل مەن قيىلدىڭ بويىنان كىلەڭ ىعاي-سىعايدىڭ ءبارى كەلىپ، بايگەگە كوپ جۇيرىك قوسىلدى. جيىننىڭ سالتانات-داڭقىن اسىرىپ اسپانداتقىسى كەلگەن بۇل اۋىل مەرەكەنى الشىن مەن كەلشىندە ەشكىم الدىن كەسىپ وتە المايتىن، اۋزىنىڭ دۋاسى، ءسوزىنىڭ كيەسى بار اعايىنى يسا تىلەنبايۇلىنا باسقارتىپتى. رەۋشەن وسى استا ءوزىنىڭ ءۇش جۇيرىگىنىڭ وزگە قىدىرا جال قىل قۇيرىقتىعا بايگە بەرمەيتىنىنە سەنىپ وتىر. اتتار الىسقا ايدالىپ، جۇيرىكتەردىڭ شاڭ بەرەر ءساتىن سارسىلا كۇتكەن كوپشىلىككە اقىرى قاراۋىل قاراعان جىگىت قاتار كەلە جاتقان ءۇش اتتىڭ كورىنگەنىن حابارلادى.
بەكزات قالپىنان ءبىر تانبايتىن يسا بي وسى ساتتە سابىرسىزدىق تانىتىپ:
-ياپىر-اي، كىمنىڭ اتتارى بولدى ەكەن؟- دەپ قالدى.
-ءبىر ءۇيىردىڭ جىلقىسى ەدى، ءبىرىن-ءبىرى تاستاماي كەلە جاتقان ءبىزدىڭ اتتار بولار- دەدى رەۋشەن. ايتسا ايتقانداي بايگەنىڭ الدى بولىپ قۇلا ات، الجەتتى، شاتتاۋىق كەلەدى ەكەن. باسقا اتتاردىڭ قاراسى كورىنبەيدى.
-بۇرىن سوڭدى ءبىر بايگەدە ءۇش اتى قاتار بايراق العان ەشكىم بولماپ ەدى.رەۋشەن ساداقاڭدى ايت!
-ە، مەن نە دەپ ساداقا بەرەم، ساداقانى اتتارى قالعاندار ايتسىن!
ءتاڭىر جازىپ، رەۋشەن بۇل ءۇش جۇيرىكتىڭ تالاي بايگە العانىن كورگەن. تىرلىگىندە جان بالاسىنا قيماي «تۇتىكپەنەن سۋ بەرىپ، تۇندىكپەنەن كۇن بەرگەن» بۇل ارعىماقتاردىڭ اقىرى نە بولىپ ەدى؟ بايىمبەت، بايپاق شوپان ۇلكەن جيىن بەرىپ، بەرىسى ماڭعىستاۋدىڭ ويىنان، ءارىسى ويىل مەن قيىلدىڭ بويىنان كىلەڭ ىعاي-سىعايدىڭ ءبارى كەلىپ، بايگەگە كوپ جۇيرىك قوسىلدى. جيىننىڭ سالتانات-داڭقىن اسىرىپ اسپانداتقىسى كەلگەن بۇل اۋىل مەرەكەنى الشىن مەن كەلشىندە ەشكىم الدىن كەسىپ وتە المايتىن، اۋزىنىڭ دۋاسى، ءسوزىنىڭ كيەسى بار اعايىنى يسا تىلەنبايۇلىنا باسقارتىپتى. رەۋشەن وسى استا ءوزىنىڭ ءۇش جۇيرىگىنىڭ وزگە قىدىرا جال قىل قۇيرىقتىعا بايگە بەرمەيتىنىنە سەنىپ وتىر. اتتار الىسقا ايدالىپ، جۇيرىكتەردىڭ شاڭ بەرەر ءساتىن سارسىلا كۇتكەن كوپشىلىككە اقىرى قاراۋىل قاراعان جىگىت قاتار كەلە جاتقان ءۇش اتتىڭ كورىنگەنىن حابارلادى.
بەكزات قالپىنان ءبىر تانبايتىن يسا بي وسى ساتتە سابىرسىزدىق تانىتىپ:
-ياپىر-اي، كىمنىڭ اتتارى بولدى ەكەن؟- دەپ قالدى.
-ءبىر ءۇيىردىڭ جىلقىسى ەدى، ءبىرىن-ءبىرى تاستاماي كەلە جاتقان ءبىزدىڭ اتتار بولار- دەدى رەۋشەن. ايتسا ايتقانداي بايگەنىڭ الدى بولىپ قۇلا ات، الجەتتى، شاتتاۋىق كەلەدى ەكەن. باسقا اتتاردىڭ قاراسى كورىنبەيدى.
-بۇرىن سوڭدى ءبىر بايگەدە ءۇش اتى قاتار بايراق العان ەشكىم بولماپ ەدى.رەۋشەن ساداقاڭدى ايت!
-ە، مەن نە دەپ ساداقا بەرەم، ساداقانى اتتارى قالعاندار ايتسىن!
تۋعالى ايتقانى ارتىق-اۋىس كەتىپ كورمەگەن ءۋالى رەۋشەن سول جولى تىلىنەن جازدى، الدە ءتىل-كوز بە؟ جۇلدىزداي اعىپ كەلە جاتقان قۇلا اتتىڭ تۇياعى كۇزەننىڭ تىك ىنىنە كىرىپ كەتىپ، تولارساعى ايرىلىپ قۇلادى. الجەتتىنىڭ باسى قاتتى بولعاسىن، رەۋشەن بۇل جولى دا بايگە بالانى ەمەس، ۇلكەن جىگىتتى مىنگىزىپ شاپتىرعان. اتى وزىپ، ارقالانىپ كەلە جاتقان جىگىت «اداي الجەتتىنىڭ ارىنداعان شابىسىن ارمانسىز كورىپ قالسىن» دەپ، اتتىڭ باسىن ىرىكپەي اعىتىپ قويا بەرگەندە، الاپات شابىسقا شىداماعان قايران جۇيرىك توقپان جىلىگى ءۇزىلىپ قۇلادى. قاتار شاپقان ءۇش جۇيرىكتىڭ ىشىنەن تەك شاتتاۋىق قانا جەبەدەي زۋلاپ مارەدەن وتە بەردى.
بايىمبەت اۋىلىنىڭ سول جولى باس بايگەگە تىككەن ءجۇز قوي، ون قارا، ءبىر التىنىن الىپ، شاتتاۋىعىن جەتەلەپ، رەۋشەن «بايكۇشىكتەگى» اۋىلىنا قايتتى.قوس جۇيرىگىنىڭ قاتار قۇلاعانى كوڭىلىن قاتتى قۇلازىتسا دا، سول وكىنىشتىڭ ورىنىن شاتتاۋىق تولتىرىپ، تالاي جيىندا بايگەنىڭ الدىن بەرمەپ ەدى.
ايناحان ەسەت
