بۇگىنگى زامان جالقاۋلىقتى كەشىرمەيدى. ويتكەنى ماسىلدىق پسيحولوگيا بۇل قوعامنىڭ دەرتى. بىراق «الما ءپىس، اۋزىما ءتۇس» دەيتىندەر ءالى دە بار. كەيبىر ەڭبەك ەتكىسى كەلمەيتىن جاندار، كۇشپەن ەمەس وڭاي جولمەن تەز بايىعىسى كەلەدى. ءبىز ماسىلدىق پسيحولوگيانى قالاي جەڭە الامىز؟  قوعامنىڭ دەرتىنە اينالعان پاتەرناليستىك كوڭىل كۇيدەن قالاي ارىلامىز؟ بۇل سۇراقتى ءار سالا ماماندارىنا قويىپ كوردىك.

ەڭبەك ەتسەڭ عانا، ناتيجەسىن كورەسىڭ!

سۋرەت سپيكەردىڭ جەكە مۇراعاتىنان الىندى.

جەڭىسگۇل ۇزاقوۆا، كاسىپكەر:

- مەنىڭ ويىمشا، ءار ادام ومىرگە كەلگەننەن كەيىن، بۇل ومىردەن ءوز ورنىڭدى تابۋىڭ كەرەك. ول دەگەنىمىز ءار ادامدا ءوزىن العا قاراي جەتەلەيتىن كاسىبى، تابىس اكەلەتىن ماماندىعى، ءتىپتى وزىنە راحات سىيلايتىن جۇمىسى بولعانى ءجون. ويتكەنى سەن جۇمىس ىستەي ءجۇرىپ ەڭ الدىمەن ءوزىڭدى وتباسىڭدى اسىراي الۋىڭ كەرەك. قازىرگى زاماندا جۇمىس جوق دەپ بوس ءجۇرۋدى مەن تۇسىنبەيمىن.  ويتكەنى ءار ادامدا  ءوز ومىرىنە دەگەن جاۋاپكەرشىلىك بولۋى كەرەك. مەن كاسىپ اشپاس بۇرىن، ءار سالادا جۇمىس ىستەدىم. وزىمە قاجەتتىنى ىزدەدىم دەسەم دە بولادى. ءتىپتى بەلگىلى ءبىر ۋاقىتپەن جۇمىس ىستەپ، مەملەكەتتىك سالادا دا قىزمەت ەتىپ كوردىم. بىراق وزىمە ۇنايتىن كاسىپتى تاپقانشا ىزدەنە بەردىم. سوندىقتان ادام قاتەلەسۋدەن قورىقپاۋ كەرەك. ەڭ  باستىسى ادام ءوزىن جوعالتىپ الماعانى ءجون. «ەڭبەك ەتسەڭ ەرىنبەي، تويادى قارنىڭ تىلەنبەي» دەگەندەي، ەڭبەك ەتكەن ادامنىڭ جولى اشىق. ءدال قازىرگى زاماندا جۇمىس جوق دەپ قول قۋسىرىپ وتىراتىنداردى تۇسىنبەيمىن. بۇگىندە مەملەكەت تاراپىنان دا جۇمىسپەن قامتۋعا ارنالعان باعدارلامالار وتە كوپ. وكىنىشكە قاراي، ونداي ورتالىقتارعا جۇگىنەتىندەر از. قازىرگى تاڭدا مانساپ ورتالىقتارى ءتىپتى كاسىپ ۇيرەتەدى، ارنايى كۋرس وقىپ ستيپەنديا الىپ، سوڭىنان جۇمىسقا ورنالاسۋعا دا مۇمكىندىك بار. ازاماتتارىمىز مەملەكەت تاراپىنان جاسالىپ جاتقان باعدارلامالاردى بىلسە ەكەن دەيمىن. قازىر تەحنولوگيانىڭ دامىعان زامانى. وزىڭە ۇناعان كاسىپتى ونلاين دا مەڭگەرۋگە بولادى. تەك نيەتتەنسەڭ  بولعانى. پاتەرناليستىك كوڭىل كۇيدەن ارىلۋدىڭ ەڭ باستى جولى، ول ەڭبەك ەتۋ دەگىم كەلەدى.قازىر جۇمىس ىستەگىسى كەلەتىن ادامعا مۇمكىندىك تە مول، شەكارا دا شەكسىزۇ وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر قاراكوز قازاقتارىمىز الەمنىڭ تۇكپىر تۇكپىرىندە دە جۇمىس ىستەپ، كاسىپتە تابىسقا جەتىپ جاتىر. سوندىقتان ءوز ويىمىزدى شەكتەمەۋىمىز كەرەك. جالقاۋلىق بۇل زاماننىڭ  اعىنى ەمەس دەگىم كەلەدى. ويتكەنى مىنا زاماندا جۇمىسىڭ بولماسا، وزىڭە قاجەتتىنى وتەي الماساڭ، ءومىردى بوس اۋرەشىلىكپەن وتكىزۋ كەرەك ەمەس. مەنىڭ ويىمشا ءار ادام ءوزىنىڭ قولىنان نە كەلەدى؟ نە ىستەي الادى؟ قانداي ماماندىققا بەيىم سول جاعىن ەرتەرەك انىقتاپ الۋى كەرەك. ەڭبەك ەتسەڭ عانا جەمىسىڭ كورەسىڭ. سوندىقتان ماسىلدىق پسيحولوگيادان ارىلۋدىڭ بىردەن ءبىر جولى، ول ءوزىڭدى قامشىلاۋ. ەڭبەك ەتۋ. العا قاراي ۇمتىلۋ دەر ەدىم.

ماماندىققا دۇرىس باعدار بەرۋ ماڭىزدى!

سۋرەت سپيكەردىڭ جەكە مۇراعاتىنان الىندى.

اقبوتا ىدىرىسوۆا، مۇعالىم:

- ماسىلدىق پسيحولوگيا ءبىزدىڭ زامانداستارىمىزدا بار. قازىردىڭ وزىندە مەملەكەت بولەتىن الەۋمەتتىك كومەككە عانا ءومىر سۇرەتىن وتباسىلار بار. ولار جۇمىس ىستەپ، ەڭبەك ەتىپ وتباسىن اسىراعىسى كەلمەيدى. ءبىر كەزدەرى اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك بەرىلەدى دەگەن كەزدە، ادەيى جۇمىس ىستەمەي سول كومەكتى لاعىسى كەلگەن وتباسىلار كوبەيدى.  ءتىپتى جالعان قۇجاتتار دا جاسالدى. مىنە وسىنىڭ بارلىعى ماسىلدىق پسيحولوگيانىڭ كورىنىستەرى. وسىنداي ادامدار ماسىلدىقتى كوبەيتەدى. ولار قوعامعا دا، وزدەرىنە دە زيان كەلتىرمەسە، پايدا اكەلمەيدى. وكىنىشكە قاراي، ونداي ادامدار قازىر دە بار. اينالامىزدان كەزدەستىرىپ تە ءجۇرمىز. پەداگوگ رەتىندە ايتارىم، ءبىز بالانى جاستايىنان ەڭبەككە باۋلىپ ۇيرەتۋىمىز كەرەك. مەن قازىرگى اتا انالارعا تاڭ قالامىن. بالاسىنا  بارلىق جاعدايدى جاساپ قويعان، كەيدە قوعامدىق سەنبىلىكتەردە كۇرەك ۇستاپ كورمەگەن بالالار كەزدەسىپ جاتادى. ارينە قازىر ءبىز بالالارىمىزدى سمارتفونعا تەلمىرتىپ قويدىق. سوندىقتان ماسىلدىق پسيحولوگيادان ارىلۋ ءۇشىن، ەڭ الدىمەن ۇرپاعىمىزعا دۇرىس باعىت-باعدار كورسەتۋىمىز كەرەك. ءبىز بالالارىمىزدى جاستايىنان ەڭبەككە باۋلىپ، ماماندىعىن دۇرىس تاڭداۋىنا ءۇن قوسۋىمىز كەرەك.  ويتكەنى كەيبىر بالالار ماماندىعىن دۇرىس تاڭداماي، تەك گرانت ءۇشىن ءتۇسىپ الىپ، كەيىن ول ماماندىقپەن جۇمىس ىستەمەيدى. ال العان ديپلومى قۇرى جاتادى. سوندىقتان مۇنداي كەلەڭسىزدىكتەر بولماۋى ءۇشىن ماماندىققا باعداردى ەرتە كەزىنەن باعىتتاۋ كەرەك. ماسىلدىق پسيحولوگيا قايدان شىعادى. ارينە بۇل ءار ادامدا ارقالاي. كەيدە تەپسە تەمىر ۇزەتىن جاسقا كەلسە دە اتا-اناسىنىڭ موينىندا وتىراتىن ۇل-قىزدار كەزدەسىپ جاتادى. ارينە بۇل بالانى جاستايىنان ەڭبەككە باۋلىماعاننىڭ بەلگىسى. سوندىقتان ءبىز تاربيەنى ەڭ الدىمەن بالالارىمىزدان باستاۋىمىز كەرەك. ءار ءىستىڭ الدىن الۋ دەگەن سياقتى، ماسىلدىقتىڭ دا الدىن ەرتەرەك الۋىمىز كەرەك. ءبىز بولاشاقتا پاتريوت، ءوزىنىڭ ەلىنە، جەرىنە ادال ازاماتتى تاربيەلەۋىمىز كەرەك. «بالانى جاستان» دەپ بەكەر ايتىلماعان. ماسىلدىق پسيحولوگيادان قالاي ارىلامىز دەگەن ساۋالىڭىزعا، ءبىز ونىڭ الدىن ەرتەرەك الۋىمىز كەرەك. جاس ۇرپاقتى ەڭبەكقور ەتىپ تاربيلەۋدى قازىردەن قولعا العانىمىز دۇرىس. ارينە بۇل مەنىڭ پەداگوگ رەتىندەگى ويىم. ءبىزدىڭ مىندەت جاس ۇرپاقتى تاربيەلەپ، سول سىلتەۋ.

Abai.kz