جەمقورلىق – قوعامنىڭ دامۋىن تەجەيتىن، ادىلەتتىلىك قاعيداتتارىن بۇزاتىن جانە ازاماتتاردىڭ سەنىمىن السىرەتەتىن جاھاندىق ماسەلە. قازاقستاننىڭ جەتەكشى وقۋ ورىندارىنىڭ ءبىرى – ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى زاڭ فاكۋلتەتى قىلمىستىق قۇقىق،قىلمىستىق ءىس جۇرگىزۋ جانە كريميناليستيكا كافەدراسى بۇل ماسەلەگە ۇلكەن ءمان بەرىپ، جاستاردى جەمقورلىققا قارسى تاربيەلەۋ باعىتىندا ماڭىزدى باستامالاردى قولعا الۋدا.

كافەدرا وقىتۋشىلارىنىڭ باستى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى – بولاشاق مامانداردى تەك كاسىبي تۇرعىدان دايىنداپ قانا قويماي، سونىمەن بىرگە ولاردى جوعارى ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرگە، ادىلدىك پەن ادالدىققا تاربيەلەۋ.

وقۋ وردامىزدا  «حالىقارالىق سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى  كۇرەس كۇنى» قارساڭىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سىبايلاس جەمقورلىققا ساياساتى» اتتى كىتاپتىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى. تۇساۋكەسەرگە قازۇۋ-دىڭ باسقارما توراعاسى-رەكتورى ج.ق.تۇيمەباەۆ جانە  ەلىمىزگە بەلگىلى زاڭ سالاسىنىڭ مايتالماندارى  قاتىستى. وقۋ قۇرالى سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋعا جانە قوعامنىڭ اشىقتىعىن نىعايتۋعا ارنالعان. جوعارىدا اتالعان شارا اياسىندا بىزدە ءوز تارامىزدان ستۋدەنتتەرگە سىبايلاس جەمقورلىقتىڭ وزەكتى ماسەلە ەكەنىن تۇسىندىردىك. قارا شاڭىراقتا جەمقورلىققا قارسى كۇرەسى ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن جاقسارتۋعا جانە قوعامنىڭ سەنىمىن نىعايتۋعا باعىتتالعان ماڭىزدى قادام. بۇل كۇرەستە ۋنيۆەرسيتەت اكىمشىلىگى، وقىتۋشىلار جانە ستۋدەنتتەر بىرلەسە ارەكەت ەتۋى قاجەت. جەمقورلىقتان ادا وقۋ ورنى تەك ءبىلىم بەرۋدىڭ عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ادالدىق پەن ادىلدىكتىڭ ۇلگىسى بولۋى ءتيىس.

جەمقورلىققا قارسى كۇرەس تەك اكىمشىلىك شارالارمەن شەكتەلمەۋى ءتيىس. ستۋدەنتتەر مەن وقىتۋشىلار قوعامداستىقتىڭ ادالدىق مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋدا ماڭىزدى ءرول اتقارادى. ماسەلەن، كەز كەلگەن قۇقىقبۇزۋشىلىق تۋرالى حابارلاۋ، ادىلدىك ءپرينتسيپىن ساقتاۋ جانە ءبىر-بىرىنە سەنىم ارتۋ جەمقورلىقتىڭ الدىن الۋعا ىقپال ەتەدى. قازۇۋ وقۋ پروتسەسىن تسيفرلاندىرۋ ارقىلى جەمقورلىقتى بولدىرماۋدىڭ ءتيىمدى جولىن تاپتى. بارلىق اكىمشىلىك جانە اكادەميالىق پروتسەستەر اۆتوماتتاندىرىلعان جۇيە ارقىلى جۇرگىزىلەدى. بۇل جەمقورلىق تاۋەكەلدەرىن تومەندەتەدى.ستۋدەنتتەردىڭ جەمقورلىققا قارسى كۇرەستەگى ءرولى وتە ماڭىزدى. قازۇۋ ولاردى بەلسەندى ازاماتتىق ۇستانىمعا شاقىرا وتىرىپ:

• كەز كەلگەن جەمقورلىق فاكتىلەرىنە بەيجاي قاراماۋعا;
• ءوز قۇقىقتارىن قورعاۋعا;
• ادىلەتسىزدىككە قارسى اشىق پىكىر بىلدىرۋگە تاربيەلەيدى.

فاكۋلتەتىمىزدىڭ كوپتەگەن تۇلەكتەرى مەملەكەتتىك قىزمەتتە، بيزنەستە جانە قوعامدىق ۇيىمداردا ادالدىق پەن ادىلدىكتىڭ جارقىن ۇلگىسىن كورسەتىپ كەلەدى. بۇل بولاشاق ۇرپاققا جەمقورلىقسىز قوعام قۇرۋدىڭ مۇمكىن ەكەنىن دالەلدەيدى. كافەدرا جاستاردى جەمقورلىققا قارسى تاربيەلەۋدە تەك ءبىلىم بەرۋ عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ولاردىڭ ساناسىنا ادالدىقتىڭ، ادىلدىكتىڭ جانە زاڭدىلىقتىڭ قۇندىلىقتارىن ءسىڭىرۋدى ماقسات ەتەدى. بۇل – جەمقورلىقسىز قوعام قۇرۋداعى ماڭىزدى قادام. ءاربىر ستۋدەنتتىڭ ادالدىققا دەگەن كوزقاراسىن وزگەرتۋ ارقىلى عانا قازاقستان بولاشاعى جارقىن ءارى ءادىل بولا الادى.

دوسۋمبەكوۆا م.ت.

ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ زاڭ فاكۋلتەتى قىلمىستىق قۇقىق قىلمىستىق ءىس جۇرگىزۋ جانە كريميناليستيكا كافەدراسىنىڭ وقىتۋشىسى

Abai.kz