ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ زاڭ فاكۋلتەتى مەملەكەت جانە قۇقىق تەورياسى مەن تاريحى، كونستيتۋتسيالىق جانە اكىمشىلىك قۇقىق كافەدراسىندا كافەدراسىنىڭ ءبىلىم الۋشىلارىمەن قازىرگى تاڭداعى وزەكتى ماسەلە بولعان اشتىق تاقىرىبىندا دوڭگەلەك ۇستەل وتكىزدىك.

دوڭگەلەك ۇستەل بارىسىندا تاقىرىپتى تولىقتاي تالدادىق. اشتىق – بۇگىنگى كۇنى الەم حالقىنىڭ ماڭىزدى ماسەلەلەرىنىڭ ءبىرى. بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ تۇراقتى دامۋ ماقساتتارىنىڭ 2-ءشى ماقساتى – «اشتىقتى جويۋ» وسى جاھاندىق پروبلەمانى شەشۋگە باعىتتالعان. بۇل ماقساتتار 2030 جىلعا دەيىنگى جاھاندىق دامۋدىڭ نەگىزگى باعدارلارى رەتىندە بەلگىلەنگەن.ميلليونداعان ادامنىڭ ازىق-تۇلىككە قولجەتىمدىلىگى شەكتەۋلى، بۇل ەكونوميكالىق تۇراقسىزدىق، دەنساۋلىق ماسەلەلەرى جانە الەۋمەتتىك تەڭسىزدىكتى تۋىنداتىپ وتىر.  اشتىقتى جويۋ ارقىلى ادامزات تەك تاماقتانۋ ماسەلەسىن شەشىپ قانا قويماي، دەنساۋلىق، ءبىلىم بەرۋ، ەكونوميكالىق تۇراقتىلىق سىندى باسقا دا ماڭىزدى سالالارداعى پروبلەمالاردى شەشۋگە جاقىندايدى. بۇگىنگى كۇنى الەمدە شامامەن 820 ميلليون ادام اشتىقتا ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. بۇل كورسەتكىش سوڭعى جىلدارى كۇرت ءوستى، اسىرەسە كليماتتىق وزگەرىستەر، سوعىستار جانە ەكونوميكالىق تۇراقسىزدىق جاعدايىندا. اشتىق تەك ادام دەنساۋلىعىنا عانا ەمەس، ەكونوميكانىڭ تۇراقتىلىعىنا، الەۋمەتتىك قاتىناستارعا دا تەرىس اسەر ەتەدى.بۇۇ-نىڭ اشتىقتى جويۋ تۋرالى باستى مىندەتى – 2030 جىلعا دەيىن الەمدە اشتىقتى تولىقتاي جويۋ، تاماقتانۋعا قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ جانە بارلىق ادامداردىڭ، اسىرەسە بالالار مەن ەڭ ءالسىز توپتاردىڭ، تۇراقتى، جەتكىلىكتى جانە قۇنارلى ازىق-تۇلىكپەن قامتاماسىز ەتىلۋىن قولداۋ.

قازاقستان دا اشتىقتى جويۋ جانە ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ باعىتىندا ماڭىزدى شارالار قابىلداۋدا. ەلدىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىن دامىتۋ، اگروونەركاسىپتىك كەشەندى قولداۋ جانە ازىق-تۇلىك ءوندىرىسىن ارتتىرۋ ارقىلى حالىقتىڭ ازىق-تۇلىككە قولجەتىمدىلىگىن جاقسارتۋ كوزدەلەدى.

سونىمەن قاتار، قازاقستان كليماتتىق وزگەرىستەرگە بەيىمدەلۋ جانە تۇراقتى اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا باعىتتالعان حالىقارالىق كەلىسىمدەرگە قاتىسىپ، جاھاندىق باستامالارعا ۇلەس قوسۋدا. ەلدىڭ اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى يننوۆاتسيالار مەن جاڭا تەحنولوگيالار اشتىقتى جويۋ ماقساتتارىنا جەتۋگە مۇمكىندىك بەرمەك. اشتىقتى جويۋ – ادامزاتتىڭ ەڭ باستى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى. بۇل ماسەلەنى شەشۋ تەك ازىق-تۇلىكتىڭ قولجەتىمدىلىگىنە عانا ەمەس، بۇكىل الەمدەگى ادامداردىڭ دەنساۋلىعى مەن ءال-اۋقاتىنا تىكەلەي اسەر ەتەدى. بۇۇ-نىڭ تۇراقتى دامۋ ماقساتتارى شەڭبەرىندە اشتىقتى جويۋ بويىنشا قابىلدانىپ جاتقان شارالار الەمدەگى ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك، ەكولوگيالىق تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋدىڭ ماڭىزدى بولىگى. ازىق-تۇلىك ءوندىرىسىن ارتتىرۋ، اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ارقىلى اشتىقتى جويۋ جولىندا ايتارلىقتاي جەتىستىكتەرگە جەتۋگە بولادى.

جوعارىدا اتالعان ماسەلە اياسىندا ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ زاڭ فاكۋلتەتى  ستۋدەنتتەرىمەن دوڭگەلەك ۇستەلدەر،پىكىر سايىستار وتكىزىلۋدە. ۋنيۆەرسيتەت ءبىلىم الۋشىلارىنىڭ وزەكتى ماسەلە توڭىرەگىندە ايتىلعان ويلارى مەن ۇسىنىستارى كوڭىل قۋانتادى.

ۋسەينوۆا ك.ر.

ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زاڭ فاكۋلتەتى مەملەكەت جانە قۇقىق تەورياسى مەن تاريحى،كونستيتۋتسيالىق جانە اكىمشىلىك قۇقىق كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، زاڭ عىلىمدارىنىڭ كانديداتى. 

Abai.kz