قسزي ساراپشىلارى جىلدى قورىتىندىلاپ، 2024 جىلدىڭ ەڭ ماڭىزدى ۇردىستەرىن، وقيعالارى مەن جەتىستىكتەرىن اتادى. 

سۋرەت: kisi.kz سايتىنان الىندى.

2024 جىلدىڭ 25 جەلتوقسانىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى جانىنداعى قازاقستاننىڭ ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتىندا قوعامدىق-ساياسي، ەكونوميكالىق جانە حالىقارالىق سالالارداعى جىل قورىتىندىسى بويىنشا بريفينگ ءوتتى.

ءىس-شارا بارىسىندا ينستيتۋت ساراپشىلارى الەۋمەتتىك، ىشكى ساياسي، ەكونوميكالىق جانە حالىقارالىق سالالارداعى 2024 جىلدىڭ ەڭ ماڭىزدى 3 وقيعالارى مەن جەتىستىكتەرىن اتاي وتىرىپ، اياقتالىپ جاتقان جىلدىڭ نەگىزگى وقيعالارى مەن ترەندتەرىنە تالدامالىق شولۋ جاسادى.

وسىلايشا، قسزي ساراپشىلارىنىڭ پىكىرىنشە، 2024 جىلى قازاقستان ءۇشىن ەڭ ماڭىزدى قوعامدىق ترەند قر پرەزيدەنتىنە سەنىمنىڭ كۇشەيۋى بولدى، بۇل ازاماتتاردىڭ كوشباسشىنى جانە ونىڭ شەشىمدەرىن قولداۋعا دايىندىعىن كورسەتەدى. قسزي مالىمەتتەرى بويىنشا پرەزيدەنت ق.ك. توقاەۆقا سەنىم دەڭگەيى 80,5%. سوڭعى جىلدارى بۇل كورسەتكىش الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق قيىندىقتار جاعدايىندا دا تۇراقتى جوعارى بولىپ وتىر.

سۋرەت: kisi.kz سايتىنان الىندى.

سونداي-اق ساراپشىلار ماڭىزدى قوعامدىق ترەند رەتىندە ەل باسشىلىعىنىڭ ساياسي باعىتىن قولداۋدى, ول قاراشا ايىندا جۇرگىزىلگەن الەۋمەتتانۋلىق ساۋالناماعا سايكەس 77,7% جانە قازاقستاندىقتاردىڭ ازاماتتىق بىرەگەيلىگى مەن نەگىزگى قۇندىلىقتارىن نىعايتۋدى قاراستىرادى. ماسەلەن، رەسپوندەنتتەردىڭ 46% قازاقستاندىقتاردى بىرىكتىرەتىن قۇندىلىق رەتىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تولقۇجاتى مەن ازاماتتىعىن اتادى.

سۋرەت: kisi.kz سايتىنان الىندى.

«ساۋالناما دەرەكتەرى كورسەتكەندەي، حالىقتىڭ باسىم كوپشىلىگى قازاقستاندى ۇلتتىڭ ازاماتتىلىعى، ياعني تۇلعانىڭ ناقتى مەملەكەتپەن بەرىك قۇقىقتىق بايلانىسى باسىم ءبىرتۇتاس ۇلت رەتىندە قاراستىرادى. وسىلايشا، ۇلتتىق بىرەگەيلىك قازاقستاننىڭ مادەني ارتۇرلىلىگىنىڭ بىرىكتىرۋشى فاكتورى بولا وتىرىپ، مەملەكەتتەگى سەنىم مەن ىنتىماقتاستىقتىڭ وسۋىنە ىقپال ەتەدى»، — دەپ اتاپ ءوتتى قر پرەزيدەنتى جانىنداعى قسزي ساياسي زەرتتەۋلەر ءبولىمىنىڭ باس ساراپشىسى ايگەرىم ءابدىراشيتوۆا.

سونداي-اق قسزي ساراپشىلارى قازاقستاندىقتاردىڭ جەكە جانە ەل دەڭگەيىندە وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىلارى تۋرالى باعالارىمەن ءبولىستى. الەۋمەتتىك ساۋالناما ناتيجەسى كورسەتكەندەي، قازاقستاندىقتار جەكە دەڭگەيدە ءوتىپ جاتقان جىلدىڭ قورىتىندىسىنا وڭ باعا بەرۋدە. حالىقتىڭ تورتتەن ءبىر بولىگى (25,1%) ءۇشىن جىل «وتە تابىستى» بولدى; ازاماتتارىمىزدىڭ تەڭ جارتىسى ءۇشىن جىل «جالپى جاقسى» بولعان (52,3%).

سۋرەت: kisi.kz سايتىنان الىندى.

«الداعى 2025 جىلدان جەكە دەڭگەيدەگى كۇتۋلەر بارىنشا وپتيميستىك (77,4%). ءۇي شارۋاسىمەن اينالىساتىن جانە ماتەريالدىق ءال-اۋقاتى جوعارى جاستار اراسىندا وڭ ءۇمىت بايقالادى»، — دەيدى قر پرەزيدەنتى جانىنداعى قسزي باس عىلىمي قىزمەتكەرى ايگۇل زابيروۆا.

سۋرەت: kisi.kz سايتىنان الىندى.

قسزي ساراپشىلارى ىشكى ساياسي سالاداعى ەڭ ماڭىزدى 3 وقيعانىڭ قاتارىندا ايەلدەردىڭ قۇقىقتارى مەن بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى زاڭدى قابىلداۋ اياسىندا بىرىڭعاي زاڭدى ونلاين پەتيتسيا ينستيتۋتىن ەنگىزۋدى، تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقتى كريميناليزاتسيالاۋدى جانە ايەلدەر مەن بالالاردى قۇقىقتىق قورعاۋدى كۇشەيتۋدى, سونداي-اق 6 قازاندا اەس سالۋ بويىنشا جالپىحالىقتىق رەفەرەندۋم وتكىزۋدى اتادى.

«رەفەرەندۋم – قازاقستاندا سوڭعى بەس جىلدا بولعان وراسان زور وزگەرىستەردىڭ تاعى ءبىر ايعاعى، «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» ۇعىمىنىڭ تاعى ءبىر ايقىن كورىنىسى. بۇكىلحالىقتىق داۋىس بەرۋ ەنەرگەتيكالىق كەشەننىڭ دامۋ باعىتىن، قازاقستاننىڭ اتوم ەنەرگەتيكاسىنىڭ بولاشاعىن جانە ونىڭ ەلىمىزدىڭ ەنەرگەتيكالىق تاۋەلسىزدىگىنە ىقپالىن ايقىندادى»، — دەدى قر پرەزيدەنتى جانىنداعى قزسي ستراتەگيالىق تالداۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى ەلنار بەرىكباەۆ.

قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق سالاداعى جەتىستىكتەرى تۋرالى ايتا كەلە، قسزي ساراپشىلارى مەملەكەت باسشىسى 2023 جىلى جاڭا ەكونوميكالىق باعىت ۇسىنعانىن اتاپ ءوتتى. رەفورمالاردىڭ ماقساتى – 2029 جىلعا قاراي 6-7 پايىزدىق تۇراقتى ەكونوميكالىق وسۋگە قول جەتكىزۋ جانە ۇلتتىق ەكونوميكانىڭ كولەمىن ەكى ەسە ۇلعايتىپ، 450 ميلليارد دوللارعا دەيىن ارتتىرۋ.

ەكونوميكاداعى 3 باستى جەتىستىكتىڭ ىشىندە ساراپشىلار شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتى قولداۋ مەن دامىتۋدىڭ كەشەندى باعدارلاماسىن قابىلداۋ، مەملەكەتتىك ساتىپ الۋدىڭ جاڭا ەرەجەلەرىن بەكىتۋ ارقىلى بيزنەس ءۇشىن جاڭا «ەكونوميكالىق ليفتتەردى» قۇرۋدى، سونداي-اق «ەكونوميكانى ىرىقتاندىرۋ جونىندەگى شارالار تۋرالى» پرەزيدەنت جارلىعىنا قول قويۋدى اتادى.

قسزي ساراپشىلارىنىڭ پىكىرىنشە، ەكونوميكالىق سالاداعى تاعى ەكى ماڭىزدى وقيعا 2029 جىلعا دەيىنگى ۇلتتىق ينفراقۇرىلىمدىق جوسپاردىڭ قابىلدانۋى, سونداي-اق ەنگىزىلۋى 2026 جىلعا جوسپارلانعان جاڭا بيۋدجەت كودەكسىن قابىلداۋ جانە جاڭا سالىق كودەكسىن ازىرلەۋ ارقىلى سالىقتىق-بيۋدجەت ساياساتىن قايتا باستاۋ بولدى.

«قازاقستاننىڭ ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ جوسپارىندا 204 جوبا بار. ەنەرگەتيكا سالاسىندا 46 جوبا، كولىك سالاسىندا 59 جوبا، سۋمەن جابدىقتاۋ جانە كاناليزاتسيا بويىنشا 89 جوبا، تسيفرلىق ينفراقۇرىلىم بويىنشا 10 جوبا قابىلداندى. جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ كەزىندە حالىقارالىق قارجى ۇيىمدارىمەن ءوزارا ارەكەتتەستىككە نازار اۋدارىلادى. دۇنيەجۇزىلىك بانك، ازيا دامۋ بانكى، ەۋروپالىق قايتا قۇرۋ جانە دامۋ بانكى، يسلام دامۋ بانكى، ەۋرازيالىق دامۋ بانكى جانە ت.ب. سياقتى ۇيىمدارمەن ىنتىماقتاستىق جۇرگىزىلۋدە»، — دەپ، بريفينگ بارىسىندا قر پرەزيدەنتى جانىنداعى قسزي ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى نۇرلان ساقۋوۆ ەرەكشە اتاپ ءوتتى.

قسزي ساراپشىلارى قازاقستاننىڭ پوزيتسياسى مەن حالىقارالىق بەدەلىنە ەلەۋلى اسەر ەتكەن سىرتقى ساياسات سالاسىنداعى ەڭ ماڭىزدى ءۇش وقيعانى اتادى.

بۇل، ءبىرىنشى كەزەكتە – بىرنەشە ماڭىزدى حالىقارالىق ۇيىمدار مەن قۇرىلىمدارعا توراعالىعىنىڭ ءساتتى اياقتالۋى، ولاردىڭ قاتارىندااستانانىڭ شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى (شىۇ), تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمى (تمۇ), ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمى (ۇقشۇ) جانە ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرى باسشىلارىنىڭ كونسۋلتاتيۆتىك كەزدەسۋلەردى (وامبكك) بار.

«توراعالىق بارىسىندا قازاقستان جاھاندىق جانە وڭىرلىك كۇن ءتارتىبىن قالىپتاستىرۋعا ەلەۋلى ۇلەس قوستى، سونىمەن قاتار بىرقاتار ماڭىزدى قۇجاتتاردى قابىلداۋعا اتسالىستى، ولاردىڭ اراسىندا ايماقتىڭ ەكونوميكالىق، ساياسي جانە گۋمانيتارلىق ينتەگراتسياسىن نىعايتۋدىڭ ۇزاق مەرزىمدى باعىتتارىن ايقىندايتىن «ورتالىق ازيانى دامىتۋ تۇجىرىمداماسى – 2040» ەرەكشە ورىن الادى»، – دەدى قر پرەزيدەنتى جانىنداعى قسزي باس عىلىمي قىزمەتكەرى سانات كوشكىمباەۆ.

قازاقستاننىڭ حالىقارالىق سالاداعى تاعى ەكى باستى جەتىستىگى رەتىندە قسزي ساراپشىلارى حالىقارالىق ساراپشىلار قاۋىمداستىعى الدىندا قازاقستاننىڭ «ورتا دەرجاۆا» رەتىندە ماقۇلدانۋىن اتاپ ءوتتى، بۇل ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ جاھاندىق ۇدەرىستەردەگى ءرولىنىڭ ارتقانىن جانە ءارتۇرلى كوپجاقتى فورماتتاردا شەشىم قابىلداۋعا ىقپال ەتۋ مۇمكىندىكتەرىنىڭ كەڭەيگەنىن كورسەتەدى. سونداي-اق، مەملەكەت باسشىسىنىڭ قازاقستان ءۇشىن نەگىزگى سەرىكتەس ەلدەرگە, ونىڭ ىشىندە كاتار، فرانتسيا، موڭعوليا، رەسەي، وزبەكستان، قىتاي جانە ازىربايجانعا شەتەلدىك ساپارلارىن ەرەكشە اتاپ ءوتۋ قاجەت.

سۋرەت: kisi.kz سايتىنان الىندى.

«بۇل ساپارلار ستراتەگيالىق سەرىكتەستىكتى نىعايتۋعا ىقپال ەتىپ، قازاقستاننىڭ كوپۆەكتورلى جانە تەڭگەرىمدى سىرتقى ساياساتقا بەيىلدىلىگىن تانىتتى جانە ەل ەكونوميكاسىن قايتا جانداندىرۋدىڭ باسىم باعىتتارىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلاتىن شيكىزاتتىق ەمەس جانە وڭدەۋشى سالالاردى دامىتۋعا مۇمكىندىك بەردى»، — دەپ تۇيىندەدى ءسوزىن سانات كوشكىمباەۆ.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى جانىنداعى قازاقستاننىڭ ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتىنىڭ قىزمەتى ەل باسشىلىعى ءۇشىن ىشكى ساياسات، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق ۇدەرىستەر، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سىرتقى ساياسي ستراتەگياسى سالاسى بويىنشا بولجامدىق، تالدامالىق جانە عىلىمي-اقپاراتتىق ماتەريالداردى دايىنداۋعا جانە قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعانىن اتاپ وتكەن ءجون.

Abai.kz