«اق جول» دابىل قاقتى: شەتەلدiك ماركەتپلەيستەر سالىق تولەۋى ءتيىس!

قازىر الەم ەلدەرى قىتايدىڭ ارزان تاۋار جەتكىزەتىن ونلاين ساۋدا قوسىمشالارىنا كۇمانمەن قاراپ، تەكسەرىستى كۇشەيتۋدە.
ەۋرووداق 30 پايىزدىق باج سالىعىن ەنگىزۋدى جانە قىتايلىق ماركەتپلەيستەردى ققس تولەۋشىلەر رەتىندە مىندەتتى تىركەۋدى تالقىلاپ جاتىر. بۇل جەرگىلىكتى جانە شەتەلدىك كومپانيالار ءۇشىن باسەكەلەستىك جاعدايىن تەڭەستىرەدى.
ال ءۇندىستان شەتەلدىك ماركەتپلەيستەرگە جەرگىلىكتى كومپانيالارمەن سەرىكتەس بولۋ جانە سالىق پەن باج تولەۋ تالاپتارىن ەنگىزدى.
ءبىز وسىعان دەيىن «Abai.kz» اقپاراتتىق پورتالىندا «TEMU ءماجبۇرلى ەڭبەكپەن جاسالعان تاۋارلاردى ساتا ما؟» اتتى ماقالا جاريالاعان ەدىك. وندا سوڭعى جىلدارى ەلىمىزدە ەرەكشە قارقىن العان قىتايمەن ونلاين ساۋدا ماسەلەسىن كوتەرىپ، كەدەن سالىعىنسىز كىرىپ جاتقان قىتايلىق ارزان تاۋارلاردىڭ وتاندىق ءوندىرىستى، بيزنەستى كۇيرەتىپ جاتقانىن ايتتىق. قىتايدىڭ كولەڭكەدەگى بيزنەسىنىڭ ءھام وسىنداي ونلاين پلاتفورمالاردىڭ ەل بيۋدجەتىنە تيگىزىپ جاتقان كەرى اسەرى مەن قارجىلاي شىعىندارى تۋرالى ءسوز قوزعادىق.

سۋرەت: Abai.kz سكرينى.
قر ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگىنىڭ دەرەگىنشە: 2024 جىلى قازاقستاندىقتار ونلاين-ساۋدا جاساۋعا 3,2 ترلن تەڭگە جۇمساپتى. بۇل كورسەتكىش 2020 جىلمەن سالىستىرعاندا 5 ەسە كوپ!
ءبىز: «دەمەك، وسىنشا قاراجات ونلاين اينالىمدا. ونىڭ نەشە پايىزى قىتايعا قاراي اعىلىپ جاتىر؟ ونلاين ساۋدا پلاتفورمالارى قازاقستانعا سالىق تولەمەيدى. سايكەسىنشە، ەل بيۋدجەتىنە سوقىر تيىن پايداسى جوق. ال كوپ ماقتالعان «ارزان تاۋاردىڭ» اقشاسى – قازاقستان اقشاسى قىتايدىڭ قالتاسىن تولتىرىپ جاتىر دەگەن ءسوز!» دەپ جازعاندىق.

سۋرەت: parlam.kz سايتىنان الىندى.
«اق جول» دابىل قاعۋدا: ماسەلەنىڭ ءمانى...
كەشە بۇل ماسەلەگە ماجىلىستەگى «اق جول» پارتياسى دا نازار اۋدارىپ، قر ساۋدا ءمينيسترى سەرىك جۇمانعارينگە ساۋال قويدى. اتالعان دەپۋتاتتىق ساۋالدا ماسەلەنىڭ وزەكتىلىگى ناقتى فاكتىلەرمەن دالەلدەنگەن.
«اق جول» دەپۋتاتتارىنىڭ دابىل قاققان دەپۋتاتتىق ساۋالىنان بىرقاتار تەزيستەر ۇسىنايىق:
ءبىرىنشى: شەتەلدىك ماركەتپلەيستەر (Temu, Amazon, AliExpress جانە ت.ب.) قازاقستاندا ورنالاسپاعاندىقتان، ءبىزدىڭ زاڭناماعا سايكەس سالىقتار مەن الىمداردى تولەۋدەن جالتارادى. مۇنداي جاعداي قازاقستاندىق وندىرۋشىلەرگە قارسى ادىلەتسىز باسەكەلەستىك ارتىقشىلىقتارىنا يە بولۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن، يمپورتقا سالىق سالۋداعى ۇلكەن ولقىلىق دەپ سانايمىز.
فاكت: 2023 جىلى شەتەلدىك ماركەتپلەيستەر قازاقستانعا 505 ميلليارد تەڭگەنىڭ تاۋارىن جەتكىزىپ، بيۋدجەتكە 24 ميلليارد تەڭگە تولەدى، ياعني، بۇل اينالىمىنىڭ 4,8%-ى عانا ەمەس، كەدەندىك باج سالىقتارىن تولەۋدەن تولىق جالتارۋ، وعان قوسا، ققس-تان 2,5 ەسە از! ال، ققس جالپى العاندا ارقاشان تاۋار جەتكىزىلەتىن ەلدە تولەنىپ، بيۋدجەتتى تولتىرۋدىڭ ماڭىزدى فاكتورى رەتىندە قىزمەت ەتەدى.
ەكىنشى: شەتەلدىك ماركەتپلەيستەر وپەراتسيالارى بويىنشا ققس تولەۋدەن جالتارۋ ارقىلى 2023 جىلى بيۋدجەت 60 ميلليارد تەڭگەدەن استام قارجىدان قۇر قالعان، بۇعان وندىرىستەگى جۇمىس ورىندارىنان تۇسپەي قالعان جەكە تابىس سالىعىن قوسىڭىز.
فاكت: ساراپشىلاردىڭ مالىمەتتەرى بويىنشا، ءدال سول يمپورتتالاتىن تاۋارلار ءۇشىن قازاقستاندىق ماركەتپلەيستەرگە تۇسەر فيسكالدى جۇكتەمە 16,3%-دى قۇرايدى، ياعني، 4 ەسەگە جۋىق جوعارى.
ءۇشىنشى: جەرگىلىكتى پلاتفورمالار ارقىلى جۇمىس ىستەيتىن قازاقستاندىق كاسىپكەرلەر 62%-عا دەيىن جەتەتىن ءارتۇرلى الىمدار (ققس، كورپوراتيۆتىك تابىس سالىعى، الەۋمەتتىك اۋدارىمدار، كەدەندىك باجدار، سەرتيفيكاتتاۋ جانە ت.ب.) تولەۋگە مىندەتتى.
فاكت: ساراپشىلاردىڭ باعالاۋىنشا، ەگەر ءدال وسىنداي سوماعا (505 ملرد تەڭگە) تاۋار قازاقستاندىق الاڭدار ارقىلى ساتىلسا، بيۋدجەتكە 24 ەمەس، 136 ملرد تەڭگە تۇسەر ەدى، ونىڭ 82 ملرد تەڭگەسى ققس + وسى تاۋارلاردى وندىرۋدەگى 46 مىڭ جۇمىسشىدان 54 ملرد جەكە تابىس سالىعى بولار ەدى.
ۇسىنىس: كورىپ وتىرعانىمىزداي باقىلاۋسىز ونلاين ساۋدانىڭ كەسىرىنەن وتاندىق وندىرۋشىلەر زارداپ شەگىپ، ەل بيۋدجەتى تابىستان قاعىلىپ وتىر. بۇل ولقىلىقتىڭ ورىنىن تولتىرۋ ءۇشىن «اق جول» پارتياسى ساۋدا مينيسترلىگىنە مىنانداي ۇسىنىستار قويىپ وتىر:
1) شەتەلدiك ماركەتپلەيستەردىڭ قازاقستاننىڭ سالىق ورگاندارىندا مiندەتتi تiركەلۋى تۋرالى تالاپتى ەنگiزۋ كەرەك!
2) ءۇندىستان ۇلگىسىنە سۇيەنە وتىرىپ، شەتەلدىك ماركەتپلەيستەر ءۇشىن قازاقستاندىق پلاتفورمالارمەن جانە وندىرۋشىلەرمەن ىنتىماقتاسۋ مىندەتتەمەسىن ەنگىزۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋ كەرەك!
3) قازاقستاندىق تۇتىنۋشىلاردان الىنعان تابىسقا ققس جانە باسقا دا سالىقتاردى مىندەتتى تۇردە تولەۋدى ەنگىزۋ كەرەك!
4) شەتەلدىك ساۋدا جەلىلەرى ارقىلى جۇزەگە اسىرىلاتىن باجسىز ساۋدانىڭ پارامەترلەرىن تومەندەتۋ نە جويۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋ كەرەك!
5) وتاندىق ە-كوممەرتسيانى جانە ونىڭ قاتىسۋشىلارىن مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ شارالارىن ازىرلەۋ، ونىڭ ىشىندە حالىقارالىق تولەم جۇيەلەرىمەن ينتەگراتسيالاۋ، قىزمەتتەر مەن لوگيستيكانى ۇيىمداستىرۋعا جاردەمدەسۋ كەرەك!
Abai.kz