مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى دارحان جازىقباي «ايقىن» گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا اكىمدەردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ جانە قايتا دايارلاۋ باعدارلاماسىنىڭ ماڭىزدىلىعى تۋرالى ايتتى. 

ءبىلىمدى ۇزدىكسىز جەتىلدىرۋ – قاجەتتىلىك 

ءبىلىم بەرۋ ۇزدىكسىز جۇرەتىن پروتسەسس، سوندىقتان ءبىلىم زامانعا ساي وزگەرىپ، جاڭارىپ وتىرۋى زاڭدىلىق. ماسەلەن، وسىدان ون جىل بۇرىن العان ءبىلىم،  قازىرگى عىلىمي-تەحنولوگيالىق پروگرەستىڭ قارقىندى دامۋىنا بايلانىستى جاڭا زامان تالاپتارىنا جاۋاپ بەرە الماۋى دا ىقتيمال. وسىعان وراي زامان كوشىنە ىلەسۋ ءۇشىن ءبىلىمدى ۇزدىكسىز جەتىلدىرىپ وتىرۋ ماڭىزدى. ءبىلىمدى جەتىلدىرۋ بارىسىندا قازىرگى زاماننىڭ عىلىمي-تەحنيكالىق جەتىستىكتەرىن ءتيىمدى پايدالانۋ زامان تالابى. 

اۋىل اكىمدەرىن سايلاۋ 2021 جىلدان باستالدى. بۇل ەلىمىزدەگى مەملەكەتتىك باسقارۋ ىسىندەگى جاڭا جۇيەگە اينالدى. اۋىل اكىمىنە سايلانۋعا كونستيتۋتسياعا سايكەس قازاقستان ازاماتتارى تۇسە الادى. مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆ حالىققا جولداۋىندا «ازاماتتاردىڭ سوڭعى جىلدارداعى تاعى ءبىر تالابى – اكىمدەردى تىكەلەي سايلاۋ جۇيەسىن ەنگىزۋ. بۇل تالاپ تا ورىندالدى... حالىق ءوزى تاڭداعان اكىمدەردىڭ قۇرامى ەداۋىر جاڭاردى» دەگەن بولاتىن. سايلانعان اكىمدەردىڭ ىشىندە ەل اراسىنان شىققان، بۇرىن مەكتەپتە ۇستاز بولعان، جەكە كاسىپتە جۇرگەن ءتۇرلى سالانىڭ ماماندارى بار. اۋىل اكىمدەرىنىڭ شامامەن 40%-نىڭ (919 اكىم) اتقارىپ جاتقان لاۋازىمداعى مەرزىمى ەكى جىلدان دا اسپايدى. سايكەسىنشە 213 اكىمنىڭ جالپى مەملەكەتتىك قىزمەتتەگى تاجىريبەسى ەكى جىلدان از. 

سايلانعان اكىمدەردىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا قولداۋ كورسەتۋ 

كەيبىر اقپارات رەسۋرستارىندا اكىمدەردى وقىتۋدىڭ قاجەتى قانشا، ولاردىڭ ءبىلىمى جەتكىلىكسىز بولسا نەگە سايلاندى دەگەن پىكىرلەر ايتىلىپ ءجۇر. وسى رەتتە، مەملەكەت حالىق تاڭداۋىمەن ساناساتىنىن ايتۋ ورىندى. دەمەك، بۇل سايلاۋشىلاردىڭ سەنىمىنە يە بولىپ، تاڭدالعان اكىمدەرگە مەملەكەت تاراپىنان جاسالعان قولداۋ ەكەنىن ۇمىتپاعان ءجون. سەبەبى، سايلانعان اكىمدەردىڭ مەملەكەتتىك باسقارۋ، جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ ىسىندە، سالىق كودەكسى مەن ءتورتىنشى دەڭگەيدەگى بيۋدجەتتى ءتيىمدى يگەرۋ مەن باسقارۋ، مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ، ينۆەستيتسيالىق جوبالاردى تارتۋ جانە وزگە دە كوپتەگەن سالالىق باعىتتاردان تاجىريبەسىن شىڭداپ، ارنايى قۇزىرەتىن ارتتىرۋ كەرەك. سەبەبى، اتالعان سالالار بويىنشا جەتكىلىكتى دەڭگەيدەگى قۇزىرەتتەردىڭ بولماۋى مۇمكىن. وسىعان بايلانىستى، حالىق ءوز تاڭداۋىن جاساعاندىقتان، مەملەكەت سايلانعان اكىمدەردىڭ ءبىلىمىن جەتىلدىرۋ مەن تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا قولداۋ كورسەتۋدى باستى مىندەتتەردىڭ ءبىرى رەتىندە قاراستىراتىنىن ءتۇسىنۋىمىز قاجەت. 

اكىمدەردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ قالاي ۇيىمداستىرىلۋدا؟ 

اكىمدەردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىنىڭ ۇيلەستىرۋىمەن جانە پرەزيدەنت جانىنداعى مەملەكەتتىك باسقارۋ اكادەمياسىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن جۇزەگە اسىرىلۋدا. اكىمدەردى قايتا دايارلاۋعا «Amanat» پارتياسى دا قاتىسىپ وتىر. بۇل باعدارلاما بارلىق دەڭگەيدە سايلانعان اۋدان، اۋداندىق ماڭىزى بار قالالاردىڭ، اۋىلداردىڭ، كەنتتەردىڭ جانە اۋىلدىق وكرۋگتەردىڭ اكىمدەرىنە ارنالعان. 

باعدارلامانىڭ نەگىزگى ماقساتى 

وقىتۋدىڭ نەگىزگى ماقساتى – اكىمدەردىڭ كاسىبي قۇزىرەتتىلىگىن ارتتىرۋ، باسقارۋشىلىق داعدىلارىن دامىتۋ جانە جەرگىلىكتى باسقارۋدىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ. ولارعا زاماناۋي باسقارۋ ادىستەرىن مەڭگەرۋ، جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ قاجەتتىلىكتەرىن ءتيىمدى شەشۋ جانە ءوڭىردى دامىتۋعا باعىتتالعان قاجەتتى ءبىلىم مەن داعدىلار بەرىلەدى.  

اكىمدەردى وقىتۋ باعدارلاماسى ينتەراكتيۆتى فورماتتا جۇرگىزىلەدى، ول پراكتيكالىق تاپسىرمالار، ستراتەگيالىق جوسپارلاۋ بويىنشا ترەنينگتەردى قامتيدى. وسىلايشا، ولار تەوريالىق ءبىلىمدى ناقتى جۇمىسىندا قولدانۋعا مۇمكىندىك الادى. 

ءبىر سوزبەن ايتقاندا باعدارلامانىڭ باستى ماقساتى – جەرگىلىكتى باسقارۋ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ، اۋىل حالقىنىڭ ءال-اۋقاتىن جاقسارتۋ جانە اكىمدەردىڭ قازىرگى زامانعى باسقارۋشىلىق قۇزىرەتتەرىن دامىتۋ. 

1901 اۋىل اكىمى قايتا دايارلاۋ كۋرسىنان وتۋدە 

ەلىمىزدە پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ ۇكىمەتكە مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىمەن بىرلەسىپ اكىمدەردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ جۇمىسىن ىسكە اسىرۋ بويىنشا تاپسىرماسىن ورىنداۋ اياسىندا اۋدان، اۋىل اكىمدەرىنىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋعا جانە ولاردىڭ جاڭا تاجىربيە جيناقتاۋىنا باعىتتالعان ارنايى قايتا دايارلاۋ كۋرستارى وتۋدە. 

بۇل تۋرالى مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى دارحان جازىقباي «ايقىن» گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا ايتتى. 

قايتا دايارلاۋ باعدارلاماسىنىڭ ماڭىزدىلىعى 

باعدارلاما اياسىندا سايلانعان بارلىق اۋدان، اۋداندىق ماڭىزى بار قالالاردىڭ، اۋىلداردىڭ، كەنتتەردىڭ جانە اۋىلدىق وكرۋگتەردىڭ اكىمدەرى وقىتۋدان وتەدى. 2025 جىلعى اقپانداعى جاعداي بويىنشا 1901 اۋىل اكىمى قايتا دايارلاۋ كۋرسىنان وتۋدە. ال ەلىمىزدەگى اۋىل اكىمدەرىنىڭ جالپى سانى – 2322. بۇل كورسەتكىشتەن باعدارلامانىڭ كەڭ اۋقىمدا جۇزەگە اسىپ جاتقانىن اڭعارۋعا بولادى. قايتا دايارلاۋ ناتيجەسىندە اكىمدەردىڭ قۇزىرەتتەرى ارتىپ، جەرگىلىكتى باسقارۋدى ساپالى جاڭا دەڭگەيگە كوتەرۋگە وڭ سەرپىن بەرەدى 

باعدارلامانىڭ باستى باعىتتارى 

• اۋىلدىق بيۋدجەتتى دۇرىس جوسپارلاۋ جانە قارجىنى ءتيىمدى جۇمساۋ 

• مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ جانە سالىقتىق تۇسىمدەردى باسقارۋ 

• كوممۋنالدىق مەنشىكتى ءتيىمدى باسقارۋ 

• تسيفرلاندىرۋ مەن جاڭا تەحنولوگيالاردى اۋىل شارۋاشىلىعىنا ەنگىزۋ 

باعدارلاما 240 اكادەميالىق ساعاتتان تۇرادى. وقىتۋ 17 مودۋل بويىنشا وتەدى، ولاردىڭ ارقايسىسى اكىمدەردىڭ كاسىبي جانە باسقارۋشىلىق داعدىلارىن دامىتۋعا باعىتتالعان. قايتا دايارلاۋ  ناتيجەسىندە اكىمدەردىڭ قۇزىرەتتەرى ارتىپ، جەرگىلىكتى باسقارۋدى ساپالى جاڭا دەڭگەيگە كوتەرۋگە وڭ سەرپىن بەرەدى. سەبەبى اكىمدەردىڭ قۇزىرەتتىلىگى مەن ءبىلىمى اۋىلدىڭ ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك دامۋىنا تىكەلەي ىقپال ەتەدى. 

اكىمدەردى وقىتۋ باعدارلاماسى تۇراقتى تۇردە جەتىلدىرىلەدى 

مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى دارحان جازىقبايدىڭ ايتۋىنشا، اكىمدەردى وقىتۋ باعدارلاماسى تۇراقتى تۇردە جەتىلدىرىلىپ وتىرادى. 

وقۋ بارىسىندا اكىمدەر ناقتى جاعدايلاردى مودەلدەۋ ارقىلى تاجىريبەلىك داعدىلاردى قالىپتاستىرادى. كۋرس سوڭىندا ءاربىر قاتىسۋشى ءوز اۋىلدىق وكرۋگىنىڭ ەكونوميكالىق دامۋى بويىنشا ناقتى باعدارلاماسىن ازىرلەيدى. بۇل اكىمدەردىڭ العان بىلىمدەرىن تىكەلەي تاجىريبەگە ەنگىزۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى. سونداي-اق مەملەكەتتىك باسقارۋ اكادەمياسى اكىمدەردىڭ قىزمەتىنە مونيتورينگ جۇرگىزىپ، وقىتۋ ناتيجەلەرىن سارالاپ وتىرادى. بۇل ءتاسىل باعدارلامانىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرىپ، كەلەشەكتە ونى ودان ءارى جەتىلدىرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. 

«بۇل جوبا – مەملەكەتتىك قىزمەتتى جەتىلدىرۋ جولىنداعى ماڭىزدى قادام. اكىمدەردى تۇراقتى تۇردە وقىتۋ مەن كاسىبي تۇرعىدا دامىتۋ مەحانيزمدەرىن جەتىلدىرۋدى جالعاستىرامىز. الداعى ۋاقىتتا باعدارلامانى كەڭەيتىپ، ونى جاڭا باعىتتارمەن تولىقتىرىپ ودان ءارى اۋدان اكىمدەرىن وقىتۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. سونداي-اق جاس اكىمدەر ءۇشىن مەنتورلىق باعدارلامالاردى دامىتۋ، تاجىريبە الماسۋ الاڭدارىن قۇرۋ جانە حالىقارالىق دەڭگەيدەگى ۇزدىك تاجىريبەلەردى ەنگىزۋ جوسپارىمىزدا بار. 

ءبىزدىڭ باستى ماقساتىمىز – كاسىبي، بىلىكتى جانە حالىققا قىزمەت ەتەتىن اكىمدەر كورپۋسىن قالىپتاستىرۋ. مەملەكەت باسشىسىنىڭ «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» تۇجىرىمداماسىنا سايكەس، جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار حالىقتىڭ مۇڭ-مۇقتاجىنا جەدەل ءارى ساپالى جاۋاپ بەرۋگە قابىلەتتى بولۋى ءتيىس»، - دەدى اگەنتتىك توراعاسى «ايقىن» گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا. 

Abai.kz