*بارەكەلدى، مۇحتار مىرزا! حوش كەلىپسىز. العاشقى سۇراعىم: بولاتحان اعامەن بىرگە ول كىسى شەتەلدەردە ەلشى بولعان كەزدە ءسىز قاسىندا بولدىڭىز با؟ ول كىسىنىڭ قانداي مىنەزىن ونەگە تۇتاسىز؟

مەن اكەممەن بىرگە بالا كەزىندە سولتۇستىك يەمەندە 1975-1980 جج بىرگە تۇردىم. سول كەزدە اكەم اتالعان ەلدە سوۆەت وداعىنىڭ كونسۋلى ەدى. اكەم 1993 جىلى مىسىرعا  ەلشى بولىپ تاعايىندالعاندا مەن ۆارشاۆا ۋنيۆەرسيتەتىندە ستۋدەنت بولىپ وقىدىم. كانيكۋل كەزىندە بارىپ تۇردىم.

اكەم پاراساتتى، سابىرلى، تۋرا ايتاتىن ادام بولدى. مەن مارقۇم اكەمنىڭ وسى مىنەزىن ونەگە تۇتامىن.

*مۇحتار مىرزا! ءسىزدىڭ اكەڭىز ۇلتجاندى تۇلعالاردىڭ ءبىرى ەدى. وسى رەتتە بولاتحان تايجاننىڭ ەسىمىن ۇلىقتاۋ كالاي جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر دەپ ويلايسىز؟

*بارەكەلدى، مۇحتار مىرزا! حوش كەلىپسىز. العاشقى سۇراعىم: بولاتحان اعامەن بىرگە ول كىسى شەتەلدەردە ەلشى بولعان كەزدە ءسىز قاسىندا بولدىڭىز با؟ ول كىسىنىڭ قانداي مىنەزىن ونەگە تۇتاسىز؟

مەن اكەممەن بىرگە بالا كەزىندە سولتۇستىك يەمەندە 1975-1980 جج بىرگە تۇردىم. سول كەزدە اكەم اتالعان ەلدە سوۆەت وداعىنىڭ كونسۋلى ەدى. اكەم 1993 جىلى مىسىرعا  ەلشى بولىپ تاعايىندالعاندا مەن ۆارشاۆا ۋنيۆەرسيتەتىندە ستۋدەنت بولىپ وقىدىم. كانيكۋل كەزىندە بارىپ تۇردىم.

اكەم پاراساتتى، سابىرلى، تۋرا ايتاتىن ادام بولدى. مەن مارقۇم اكەمنىڭ وسى مىنەزىن ونەگە تۇتامىن.

*مۇحتار مىرزا! ءسىزدىڭ اكەڭىز ۇلتجاندى تۇلعالاردىڭ ءبىرى ەدى. وسى رەتتە بولاتحان تايجاننىڭ ەسىمىن ۇلىقتاۋ كالاي جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر دەپ ويلايسىز؟

ءبىز اكەمىزدىڭ اتىنان قور اشتىق. اكەم تۋرالى بىلە تۇسكىڭىز كەلسە مىنا سايتتى www.boketaizhan.kz   اشىپ كورۋلەرىڭىزگە بولادى.  
ال ەندى «بولاتحان تايجاننىڭ  ەسىمىن ۇلىقتاۋ قالاي جۇزەگە اسىپ جاتىر؟» دەگەن سۇراققا جاۋاپ بەرەتىن بولسام بىلاي: 2008 جىلدىڭ 26 ناۋرىزىندا  الماتى قالاسىنىڭ  كوشەلەرىنىڭ بىرىنە بولاتحان  تايجاننىڭ  اتى بەرىلدى. اكەم قايتىس بولعاننان كەيىن دە 10 ايدىڭ اراسىندا ءبىز ب.تايجاننىڭ  «اتالى سوزدەرى» اتتى 3 تومدىق  ماقالالار جيناعىن جانە  ونىڭ قاتىسۋىمەن بولعان تەلەباعدارلامالار  جيناعىن 2 DVD تۇرىندە باسىپ شىعاردىق.
ەگەر وسى كەزدە اكەمىز ءتىرى بولعاندا ول كىسى 69 جاسقا كەلەر ەدى (ب. تايجاننىڭ تۋعان كۇنى 8-ناۋرىزدا). وسىعان بايلانىستى 3 تومدىقتى جالعاستىرىپ اكەم تۋرالى مارقۇمنىڭ دوستارى مەن ارىپتەستەرىنىڭ ەستەلىكتەرىن توپتاستىرىپ 4-ءشى جانە 5-ءشى تومدى شىعاردىق .
اكەمىزدىڭ تۋعان جەرى پاۆلودار قالاسىندا، ءوزى وقىعان №10 مەكتەپتە بولاتحان تايجان  كابينەتى  اشىلدى.
سول قالاداعى ەۋرازيالىق يننوۆاتسيالىق ۋنيۆەرسيتەتتە، بولاتحان تايجان اتىنداعى ستۋدەنتتىك «پاراسات» ءجارىسسوز كلۋبى دا بار. بۇل كلۋب ستۋدەنتتەردىڭ وزدەرىنىڭ عانا باستاماسىمەن قۇرىلعان.

*بۇل بالانىڭ قاي جەتىستىگىن دارىپتەپ كونفەرەنتسيا ۇيىمداستىرىپ وتىرسىڭدار؟ 2030 جىلعا دەيىنگى ە ءلدى، قازاقتى مازاق قىلعان ستراتەگياسى ءۇشىن بە؟ اكەسىنىڭ دە بىتىرگەنى شامالى.

بۇل سۇراق شاماسى اباي.كز اقپاراتتىق پورتالىنىڭ ۇجىمىنا ارنالعان سياقتى.

*سالەمەتسىز بە؟ ءسىز بۇرىن جوعارعى جاقتا قىزمەت ىستەپسىز. ەلىمىزدىڭ دامۋى، قالىپتاسۋى، ەكونوميكالىق جاعدايى قالاي ورلەپ جاتقانىن بايقاي الدىڭىز با، قاي دەڭگەيدە ەكەن، نە دەگەنمەن شەتەلدە ءبىلىم الدىڭىز عوي سالىستىرىپ كورگەن بولارسىز.

قازاق تىلىندە ەركىن سويلەي الاىز با؟

پەنونوبلوكتان ءۇي سالۋ استانا قالاسىنىڭ اۋا-رايىنا قولايلى ما؟ قىستا سۋىق بولماي ما؟ اق-ارۋ

قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق قۇرىلىمى دۋرىس ەمەس. شەتەلمەن سالىستىرعاندا دەنگەيى وتە تومەن. ەڭ ماڭىزدى سەبەبى - ساياسي جوباسى دۇرىس جاسالماعان. بىزگە ساياسي رەفورما كەرەك. بۇل جايىندا «دات» گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىمدا دا ايتقان بولاتىنمىن.سول گازەتتە ساياسي رەفورمانى ۇلت جاناشىرلارىنىڭ قازىرگى ارەكەتىمەن بايلانىستا قاراپ بىلاي دەگەن ەدىم. بۇگىنگى كۇنى مۇحتار شاحانوۆ باستاعان قوزعالىستىڭ ماقساتىن ەلدەگi باسقا ۇلت وكiلدەرi دە تۇسiنە بiلۋگە تيiس. بۇل جەردە وزگە ۇلتتى كەمسiتiپ، ءوزiمiز عانا ۇستەمدiك ەتەمiز دەگەن نيەت ءتۇپ-تامىرىمەن جوق. بار ماسەلە – مەملەكەت جۇرگiزiپ وتىر¬عان كەرەعار ساياساتقا كەلiپ تiرەلەدi. قا¬زاقستانداعى مەملەكەت قۇرۋشى ۇلت – قازاقتار ەكەندiگi انىق.
الەمدiك ساياسي كارتاعا كوز جۇگiرتسەك، جەر شارىنداعى بارشا مەملەكەتتەر وزدەرiنiڭ ۇلتتىق بەلگiلەرiنە قاراي قۇرىلعان. ۇلتتىق ەمەس دەپ تانىلاتىن مەملەكەتتەر وتارلاۋشى ەلدiڭ بيلiگiنە باعىنىشتى كۇن كەشۋدە. افريكاداعى، تiپتi الدەقاشان قالىپتاسقان ەۋروپانىڭ بالقان تۇبەگiندەگi ەلدەر ىدىراپ، ۇلتتىق ەرەكشەلiكتەرiنە قاراي، جەكە جەكە مەملەكەت بولىپ قالىپتاسۋدا. بۇل – زاڭدى قۇبىلىس. كۇنi بۇگiنگە دەيiن ۇلتتىق تاۋەلسiزدiككە ۇمتىلىپ، ازاتتىق جولىندا كۇرەس جۇرگiزiپ جاتقان ەلدەر بار. سوندىقتان وسى جەردiڭ يەسi – قازاقتار ءوزiنiڭ ۇلتتىق بولمىسىن تۋ ەتiپ جاتسا، ول دا وركەنيەتكە ۇمتىلعان مەملەكەت¬تiڭ بەلگiسi دەپ باعالانۋى كەرەك.

«قازاق تىلىندە ەركىن سويلەي الاسىز با؟» دەگەن سۇراققا كەلەتىن بولساق، مەن قازاقتىڭ ءبىر بالاسى رەتىندە مەن ءوزىمدى انا تىلىمنەن ماقۇرىممىن دەپ ايتا المايمىن. بىراق، ەركىن كوسىلىپ شەشەن سويلەي المايمىن. ويىمدى جەتكىزە الاتىن ورتاشا «ساۋاتىم» بار. دەگەنمەن بولاشاقتا قازاق تىلىندە جوعارعى دەڭگەيدە سويلەيتىنىمە سەنەمىن.
پەنوبلوكتان ءۇي سالۋ استانا قالاسىنىڭ اۋا-رايىنا قولايلى بولادى. قىستا سۋىق بولماۋى كەرەك. ويتكەنى ول وتە جىلى جانە قۇرىلىسقا قولايلى ماتەريال بولىپ تابىلادى.

*كەدەندىڭ وداق تۋرالى نە ايتاسىز؟ وسى كەدەندىك وداققا كىرىپ الىپ ەرتەڭ رەسەيدىڭ ىقپالىنان شىعا الماي قالىپ جۇرمەيمىز بە؟ كەدەندىك وداق نە ءۇشىن كەرەك بولدى دەپ ويلايسىز؟
جارقىن

ايكىن گازەتىنە (02.03.10.) شىققان سۇحباتىمدا داوسى تاقىرىپتا سويلەپ ەدىم:

- ءبىز كەدەندىك وداققا بەكەر كىرگەن سياقتىمىز. ويتكەنى قازاقستاننىڭ ەكونوميكاسى رەسەيدىڭ ەكونوميكاسىنان 14 ەسە كىشى. «وگىز بەن شىبىن» بىرىگە المايدى عوي. تۇپتەپ كەلگەندە، ءبىز كەدەندىك وداقتى قۇرمادىق، كەرىسىنشە، رەسەيدىڭ كەدەندىك تەرريتورياسى، كەدەندىك ساياساتىنا قوسىلدىق. كەدەندىك تاريفتەرگە بايلانىستى قابىلدانعان باج سالىقتارىنىڭ 92 پايىزى - رەسەيدىڭ باج سالىقتارى. ءبىز 5 مىڭنان استام باج سالىعىن كوتەردىك. كەيبىر دەرەكتەر بويىنشا، قازاقستاننىڭ كەدەندىك باج سالىعى ورتاشا ەسەپپەن 5 پايىزدى قۇرايتىن ەدى. رەسمي دەرەكتەر بويىنشا، بۇل كورسەتكىش 10,6 پايىزعا دەيىن كوتەرىلگەن. الەۋمەتتىك ماڭىزدى تاۋار ءتۇرى - جاڭا كولىكتەرگە سالىناتىن باج سالىعى 30 پايىزعا دەيىن، ەسكى كولىكتەرگە - 35 پايىزعا دەيىن كوتەرىلدى. بۇل حالىقتىڭ قالتاسىنا وڭاي تيمەدى. تۇپتەپ كەلگەندە، كەدەن وداعى حالىقتىڭ كەدەيلەنە تۇسۋىنە اكەپ سوقتى. ساراپشىلار قاڭتار ايىنداعى ينفلياتسيا كولەمىن ساراپتاي كەلە، ينفلياتسيانىڭ ءبىر اي ىشىندە 1,4 پايىزعا وسكەنىن كورسەتىپ وتىر. ەگەردە بۇنى ءبىر جىلعا شاقساق، وندا 17 پايىزدىق ينفلياتسيا ءوسىمىن الامىز. ال وتكەن جىلى ينفلياتسيا 7 پايىزدان دا تومەن ەدى. شىنتۋايتىندا، ءبىز رەسەيدىڭ ءوندىرىس ورىندارىن قورعاپ وتىرمىز. نەگە قازاقستان ازاماتى رەسەي وندىرۋشىلەرىنىڭ مۇددەسى ءۇشىن اقشا تولەۋى كەرەك؟
باج سالىعىنان تۇسەتىن قارجىنى ءبولۋ ىسىندە دە تەڭسىزدىك ايقىن بايقالادى. ماسەلەن، قازىر داۋ بوپ جاتىر: رەسەي باج سالىعىنان تۇسكەن قارجىنىڭ 90 پايىزىن الا ما، الدە 86,5 پايىزىن با؟ ياعني قارجىنىڭ باسىم بولىگى رەسەي بيۋدجەتىنىنىڭ ءبۇيىرىن تولتىرا تۇسەدى. دەپۋتات قاراعۇسوۆانىڭ ايتۋىنشا، ءبىزدىڭ بيۋدجەت جىلىنا 75 ملرد تەڭگەدەن ايىرىلىپ وتىرادى ەكەن. رەسەي سونشالىقتى الىپ مەملەكەت، ول ەشقاشان دا ەكونوميكالىق تۇرعىدان وزىنەن 14 ەسە كىشى قازاقستانمەن نەمەسە 34 ەسە كىشى بەلارۋسپەن ساناسىپ وتىرمايدى. مىسالى، كەدەندىك وداقتىڭ كوميسسياسىندا رەسەيدىڭ ەنشىسىندە 57 داۋىس بولسا، قازاقستان مەن بەلارۋس ارقايسىسى 21,5 داۋىسقا يە. سوندىقتان بىزگە كەدەندىك وداقتان شىعۋ ماسەلەسىن كوتەرگەن ءجون سياقتى. 1969 جىلعى ۆەنا كونۆەنتسياسى بويىنشا ونداي مۇمكىندىك بار. اتالعان كونۆەنتسياعا سايكەس، باسىندا اڭعىرتتىق تانىتقان ەل قانداي دا ءبىر وداقتان شىعا الادى.

ء*سىز قر ستراتەگيالىق جوسپارلاۋ جانە رەفورمالار بويىنشا اگەنتتىگىندە قىزمەت اتقارىپ 2030 جىلعا دەيىنگى قازاقستاننىڭ ستراتەگيالىق دامۋ جوسپارىن جاساعان توپتىڭ قۇرامىندا بولىپسىز. وسى توپقا ەرجان وتەمباەۆ جەتەكشىلىك ەتتى دەگەن ءسوز راس پا؟ جالپى، ول قانداي ازامات؟ ونى جاقىن تانيمىن دەپ ايتا الاسىز با؟ التىنبەك سارسەنباەۆتى اتتىرۋعا سونىڭ تاپسىرىس بەرۋى مۇمكىن بە؟

ءيا، 2030 جىلعا دەيىنگى قازاقستاننىڭ ستارتەگيالىق دامۋ جوسپارنا ەرجان وتەمباەۆتىڭ جەتەكشىلىك ەتكەنى راس. 1997-1999 جىلدار ارالىعىندا وسى كىسىنىڭ قول استىندا جۇمىس ىستەدىم. ءوز تاراپىمنان ايتار بولسام ول كىسى سابىرلى، مەيرىمدى بولاتىن. بىراق اسا جاقىن تانيمىن دەپ ايتا المايمىن، ويتكەنى جۇمىس بارىسىندا ول كىسى مەنىڭ باستىعىم بولدى. وتەمباەۆ التىنبەك سارسەنباەۆتى اتتىرۋعا تاپسىرىس بەردى دەگەنگە ءوز باسىم سەنبەيمىن.

*«Taizhan Terminal» جوباسى نە قىزمەت اتقارادى؟
قاراماعىڭىزدا قانشا ادام جۇمىس ىستەيدى؟
ءسىز بايسىز با؟ بايلىق تۋرالى اكەڭىز نە ايتۋشى ەدى؟..

ءبىرىنشى جوبامىز ول ساپاسى جوعارى قويمالاردى سالۋ، جالعا بەرۋ جانە ساتۋ. Taizhan Terminal تۋرالى تولىق مالىمەتتەردى جوعارىدا سىلتەمەسى كورسەتىلگەن سايتتان وقۋعا بولادى.
«ءسىز بايسىز با» دەيسىز بە؟ - قۇدايعا شۇكۇر، ءوز وتباسىمدى اسىراۋعا مۇمكۇندىگىم جەتەدى. بايلىق قاناعاتى بار ادامعا عانا بىتەدى. اكەم مارقۇم دۇنيەگە تويمايتىن ادامدارعا قاراتىپ «بايلىق - قولدىن كىرى» دەپ وتىرۋشى ەدى.

*بولاتحان اعا ستۋدەنت كەزىندە ماسكەۋدە قۇرىلعان "جاس تۇلپار" ۇيىمىنىڭ بەلسەندى مۇشەسى بولدى. سودان باقيعا اتتانعانشا سول "جاس تۇلپاردىڭ" "شابىسىنان" تايماي قۇيىنداتىپ ءوتتى. ۇلتقا قىزمەت ەتۋدەن، ۇلتقا جاناشىر بولۋدان ەش جالتارعان ەمەس. ءسىز قازىر سول "جاس تۇلپاردىڭ" قۇرامىندا بولعان قايراتكەرلەرمەن ارالاسىپ تۇراسىز با؟ ولار تۋرالى نە ايتاسىز؟
قۇرمەتبەك

قۇرمەتبەك مىرزا، مەن سول "جاس تۇلپار" قۇرامىنداعى قايراتكەرلەرمەن ارالاسىپ تۇرامىن. مىسالى، بولات حيساروۆ ءبىزدىڭ اكەمىزدىڭ اتىنداعى قوردىن قامقورلىق كەڭەسىنىڭ  مۇشەسى بولدى. ءبىر كەزدەگى «جاستۇلپارلار» ايمۇحان، كلارا تاۋجانوۆتار، انجەلا كاراساەۆا، التاي قادىرجانوۆ، سارسەنعالي قوسپانوۆ، الدار، نينا تۇنعۇشپاەۆتار، بەكەش، گيلدا شەكەرباەۆتار، تاعى باسقالار دا مەنىمەن جانە ايەكە تاتەمىزبەن ارالاسىپ تۇرادى. ولار ءوز ىستەرىنە جاۋاپكەرشىلەكپەن قارايدى جانە  وتە كوڭىلدى ۇجىم.

*«ەل بىرلىگى» دوكتريناسى تالقىلانىپ ۇلكەن داۋ تۋىپ جاتقان كەزدە ءسىز ۇلت-پاتريوتتارىنىڭ قاتارىنان تابىلدىڭىز. ويىڭىزدى اشىق ءبىلدىرىپ ءورىستىلدى باسىلىمدارعا قازاق حالقىنىڭ بولمىسى، تابيعاتى تۋرالى تاماشا ماقالالار جازدىڭىز! سول كەزدە بيلىك بيزنەسىمە كەدەرگى جاسايدى-اۋ، تارتىپ الادى-اۋ دەگەن قاۋىپىڭىز بولعان جوق پا؟ قازىر دە قورىقپايسىز با؟ نەگە قورىقپايسىز؟ ادەتتە كاسىپكەرلەر گازەتتەرگە ماقالا جازباق تۇرماق سۇحبات بەرۋدەن قاشادى ەمەس پە؟..
گۇلناز

قىزىق ءارى شىنايى سۇراق ەكەن. گۇلناز ءسىرا بۇل ساۋالدى ءبىزدىڭ ەلدەگى قازىرگى جاعدايمەن بايلانىستىرىپ قويىپ وتىرسا كەرەك. ەلدىك ماسەلە سىنعا تۇسكەندە ەلدىڭ ازامات ۇلدارى سىنعا تۇسەدى. سونداي كەزدە بيزنەسىم بار ەدى، كرەديتىم بار ەدى دەپ شەتىمىزدەن بۇقپانتايلاي بەرسەك نە بولعانىمىز؟ تەگىندە ءوز ءىسىن بىلەتىن، ءتۇزۋ تۇرىپ ءتۇزۋ جۇرەتىن ادام قورىقپايدى عوي. مەن ۇرلىق جاساعان جوقپىن. سول سەبەپتەن قورىقپايمىن. ءبارىمىز قورىقساق ەلىمىزدى جوعالتىپ الامىز عوي.

*مۇحتار بولاتحانۇلى، ءسىزدىڭ abai.kz سايتىنا قاتىسىڭىز بار ما؟ نەگە دەسەڭىز، وسى سايتتان ءجيى كورىنىپ جۇرەسىز. ەگەر ءسىز سايتتىڭ قۇرىلتايشىلارىنىڭ ءبىرى بولساڭىز - بۇنىڭىز قۇپتارلىق ءىس ەكەن. قاشانعى قازاق بيزنەسى ءورىستىلدى باسپاسوزگە قىزمەت جاساي بەرەدى؟ بۇل مەنىڭ پىكىرىم ءارى سىزگە قويىپ وتىرعان سۇراعىم. راحمەت.
اسقار

اسقار، قازاق بيزنەسى ءورىستىلدى باسپاسوزگە قاشانعى قىزمەت جاساي بەرەدى دەپ ماسەلەنى دۇرىس اڭعارتىپ وتىرسىڭ. بۇل ويىڭدى قۇپتايمىن. كاسىپكەرلەر ەلىمىزدە قازاق ۇلتىنىڭ كوپشىلىككە اينالعانىن ەسكەرىپ جانە بولاشاقتا قازاق ءتىلدى باق-تىڭ ونىمدەرىنە دەگەن سۇرانىستىڭ ارتاتىنىن ەسكەرىپ قازىردەن قازاق باسپاسوزىنە بەت بۇرا باستاۋى كەرەك. ال ەندى abai.kz سايتىنا كەلەتىن بولساق ايدوس سارىم جانە داۋرەن قۋات ۇشەۋمىزدىڭ ويىمىز قاشاندا ورتاق: ماقساتتاس، مۇراتتاسپىز.  ازاماتتارعا قولىمنان كەلگەنشە كومەك كورسەتىپ ءجۇرمىن.

*مىناۋ ءبىر بەتىنە جەل تيمەگەن بالا عوي. شەتەلدە وقىعان، جاقسى قىزمەتتەردە بولعان. ەندى بيزنەستە. وسىنىڭ ءبىر قارىنى اشىپ، ەرتەڭگى كۇنىم نە بولار ەكەن دەپ الاڭداعان كەزى بولدى ما ەكەن؟ مۇحا، نە ايتاسىز مۇنىما؟
اۋىلدا وسكەن مىرقىمباي

ەسىمىڭىزدىڭ مىرقىمباي ەمەستىگىنە ءباس تىگەمىن. بۇدان كەيىن اۋىلدا ءوستىم ەكەن دەپ ءوزىڭىزدى بۇلاي اتاماساڭىز ءجون بولار ەدى.  ءيا، مەن ءسىز ايتقانداي بەتىمە جەل تيمەگەن بالامىن عوي! شىركىن، ادامنىڭ بەتىنە تيەتىن جەل ءسىز ەر جەتكەن قىردىڭ سامالىنداي بولسا، راحات قوي!
شەتەلدە وقىعان وڭاي ەمەس. ءوز بيزنەسىمدى قۇرۋ ءتىپتى وڭايعا سوققان جوق. قيىنشىلىقتى دا كوردىم،  «ەرتەڭگى كۇنىم نە بولادى ەكەن دەپ» ۋايىم كەشكەن كۇندەردى دە باستان وتكەردىم، قازىردە بولاشاعىما، زامانداستارىمنىڭ بولاشاعىنا اركەز الاڭداۋلىمىن. مەنىڭ كوڭىلىمدەگى الاڭدى بىلگىڭىز كەلسە، سايتىمدى كورۋگە شاقىرامىن www.taizhan.kz

*مۇحتار بولاتحانۇلى، قازاقستان ناعىز مىزعىماس قازاق ەلى بولاتىنىنا سەنەسىز بە ؟ قانداي دالەلدەرىڭىز بار؟
مولحى
ءيا سەنەمىن. قازاق وتە مىقتى حالىق. ول وبەكتيۆتى تاريح پروتسەسسى.

*اباي.كز سايتىنا! باۋىرجان مومىشۇلىنىڭ نەمەرەسىن وسىنداي ينتەرنەت -كونفەرەنتسياعا نەگە شاقىرمايسىز؟ نە دەگەنمەن اسىلدىڭ سىنىعى عوي. حالىقتىڭ الدىنا كوپ شىقپايدى. كوپشىلىك ونىڭ دا پىكىرىن بىلگىسى كەلەتىن شىعار، وسى جىلى اتاسىنىڭ 100 جىلدىعى. بۇل مەنىڭ جەكە پىكىرىم.اق-ارۋ.
دۇرىس ۇسىنىس ەكەن. بۇل ۇسىنىستى سايت باسشىلارى ەسكەرەدى دەپ ويلايمىن.

*ارينە، بۇل سۇراق تالاي قازاقتىڭ كوكەيىن تەسكەلى قاشان... سوندىقتان، پاۆلعا سىيعا تارتىلىپ، قازاققا مۇرا بولىپ كەلگەن مۇڭلى اتاۋ پاۆلوداردان تەزىرەك قۇتىلۋ بىزگە ارمان. ءارى ماقسات! سوندىقتان، بۇل اتاۋدان قۇتىلۋ ءبىزدىڭ قولىمىزدان كەلە مە دەگەن سۇراققا نە دەپ جاۋاپ ايتاسىز؟ پاۆلوداردىڭ اتىن كەرەكۋ دەپ اۋىستىرۋعا قالاي قارايسىز؟
عابيت بوكەنباي، كەرەكۋدەن

ارينە، تولىق قولدايمىن. قالانىڭ دا، وبلىستىڭ دا اتىن وزگەرتۋ قولىمىزدان كەلەدى. تەك بۇل ىسكە جالتاقتاماي كىرىسىپ، دالەلدى ءۋاج ايتاتىن ازاماتتارعا كوپ بولىپ قولداۋ كورسەتۋىمىز قاجەت.

*جانىبەك حان مەن كەرەي حاننىڭ مۇسىندەرى «قازاق ەلى» مونۋمەنتىنەن ورىن تاپپاي قالعان كەزدە قور اشىپ، ەسكەرتكىشتەرگە استانا قالاسىنىڭ اكىمشىلىگى جەر بەرسە الىپ بارىپ ورناتپاق بولىپ ارەكەتتەنىپ ەدىڭىز. اكىمشىلىك ءسىزدىڭ ول تالابىڭىزعا جاۋاپ بەرمەگەن سەكىلدى. ءسىز قورعا وزىڭىزدەن باسقا ەشكىمنىڭ قاراجات اۋدارماعانىن جاريا ەتتىڭىز. سوندا، حانداردىڭ ەسكەرتكىشى قازاق بيزنەسمەندەرىنىڭ اراسىندا تەك سىزگە عانا كەرەك بولعانى ما؟ جالپى ءبىزدىڭ كاسىپكەرلەر ۇلت ماسەلەسىنە نەگە مويىن بۇرمايدى؟ ولاردىڭ حالىقشىل، ۇلتشىل بولۋىنا نە كەدەرگى؟
جومارت

جومارت، مەنى تولعاندىرىپ جۇرگەن ماسەلەنى ايتىپ وتىرسىز سىزدە.كاسىپكەرلەرگە حالىقشىل، ۇلتشىل بولۋدىڭ قاجەتتىگىن مەن دە ءجيى ايتىپ جۇرەمىن.بۇل باعىتتاعى «اعارتۋشىلىق» ۇستانىمىم ءتۇبى ناتيجەسىن بەرەدى دەپ ويلايمىن.

*جاستاردىڭ باسىن قوسىپ ۇلتتىق پارتيا قۇرۋ ويىڭىزدا بار ما؟
مەن جاستاردىڭ تالاپ تىلەگىنە، وي-ارماندارىنا ءجىتى نازار اۋدارىپ جۇرەمىن. بۇل تۋراسىندا اڭگىمە بولەك. ال ازىرگە ايتارىم جاستاردان جاساقتاپ پارتيا قۇرۋ ويىمدا جوق.