"امەريكاداعى تاجىاياقوۆ تۋرالى نە ويلايسىز؟" دەپ سۇراپ جاتىر. باياعىدا ءبىر-ەكى رەت ايتىپ ەدىم، قايتالايىن.
وكىنىشتى جاعداي. بالاعا، ونىڭ تۋىستارىنا وبال. بىراق، داۋرەن قۋات دوسىم ايتپاقشى، ء"ار قازاق مەنىڭ جالعىزىم، بىراق دوسىم ەمەس". بۇگىن الدەبىرەۋلەر بۇعان "اقش كىنالى، ارنايى جاسادى" دەگەندەي الىپقاشپا اڭگىمە ايتىپ جاتىر. بۇنداي اڭگىمە ماسەلەنى ودان ءارى ۋشىقتىرا تۇسەدى. انا بالاعا دا، اكە-شەشەسىنە دە، جالپى قوعامعا دا بۇنداي اڭگىمەلەر ەش پايدا اكەلەمەيدى. 
تۇسىنىكتى بولۋ ءۇشىن باسقاشا ايتىپ كورەيىن. مىسالى، تاجىاياقوۆ ەمەس، ۆاسيا يۆانوۆ دەگەن ستۋدەنت قازاقستانعا كەلىپ وقىپ جاتىر دەلىك. ۆاسيانىڭ اكە-شەشەسى اۋقاتتى، قالادا تۇراتىن، وزگە مادەنيەتتى ۇقپايتىن ادامدار دەلىك، تاربيەسى دە سولاي بولسىن. قازاقستانعا كەلگەن سوڭ اكەسىنىڭ اقشاسىمەن تۇسكەن قازۇۋ-عا بارىپ جارىتپايدى. ءوزى سياقتى بالالارمەن دوستاسىپ، تۇنگى كلۋبتاردى كەزدى، وقۋدان قالىپ ءجۇردى دەلىك. ونىسى از بولعانداي، ۆاسيا قازاقتاردى ءيتتىڭ ەتىنەن جەك كورەتىن توپتارمەن دوس بولادى. ارنايى كرۋتوي ماشىنە ساتىپ الىپ، وعان جورانىڭ جولاقتارىن تاعىپ الىپ، "سەپاراتيست ءنومىر 1" دەگەن جازبا سالادى. ءتۇپتىڭ-تۇبىندە ۆاسيانىڭ ءبىر اپەرباقان دوسى بارادى دا الماتىنىڭ ورتاسىندا جارىلىس جاساپ، پوليتسيادان قاشادى. ارتىنان سول دوسى تۇك بولماعانداي ۆاسياعا كەلىپ، قاراجات الىپ، پانا سۇرايدى. ۆاسيا دا جاس بالا بولعاندىقتان "وتىرىك دوستىعىنا" باسىپ، الگىگە كومەك بەرەدى، قىلمىسقا قاتىسى بار زاتتاردى تىعا باستايدى. ءدال وسى تۇستا ونى قازاق پوليتسياسى تۇساۋلايدى...
ال وسىدان كەيىن ۆاسيا قىلمىسكەر مە، الدە، حالىق باتىرى ما؟ ۆاسيا ءبىر ەمەس، زاڭنىڭ بىرنەشە بابىن بۇزىپ جاتىر: قىلمىسكەردى جاسىرۋ، قىلمىس تۋرالى رەسمي ورگاندارعا حابارلاماۋ، قىلمىستى اشكەرەلەيتىن زاتتاردى تىعۋ، نە جويۋ، تاعىسىن تاعى. ءوز ەلىندە ەمەس، مادەنيەتى، سالتى، زاڭى وزىنىكىنەن مۇلدەم باسقا ەلدە! ەگەر مەن قازاق بولسام، مەنىڭ ەلىمدە ۆاسيالار بومبا جارىپ جاتسا، مەن نە ىستەۋىم كەرەك؟ قانشاما ادامنىڭ قانىن كەشىرىپ، "ۆاسيا جاس بالا عوي، اقىماقتىق جاسادى" دەپ راحمەت ايتىپ، ۇيىنە قايتارۋىم كەرەك پە؟ جوووق، ءار نارسەنىڭ قۇنى مەن سۇراۋى بولۋى ءتيىس. دوستوەۆسكيدىڭ "قىلمىس پەن جازاسى" وسى بولار. 
نە ىستەۋ كەرەك دەگەنگە قاتىستى ايتايىن ەندى.
1. ءبىزدىڭ رەسمي ورگاندار، ەلشىلىك، كونسۋلدىق تاجىاياقوۆتىڭ تاعدىرىنا بەي-جاي قاراماۋى ءتيىس. تۇرمەدەگى جايىنا قاتىستى، دەنساۋلىعىنا قاتىستى ۇنەمى رەسمي ورگانداردى تۇرتپەكتەپ وتىرۋى ءتيىس. ەگەر ساياسي جولى، رەتى كەلىپ جاتسا، انا بالانى قازاقستانعا اكەلىپ تۇرمەگە وتىرعىزۋ ماسەلەسىن الدىعا قويۋ مىندەت. اگاراكي اقش ازاماتتارى ەلىمىزدە قىلمىس جاساپ، سوتتالىپ جاتسا، ولاردى تاجىاياقوۆقا الماستىرۋ ماسەلەسىن دە ەسكەرۋ قاجەت.
2. قوعام بولىپ ساباق الۋىمىز كەرەك سياقتى. شەتەلگە بالاسىن وقىتۋعا جىبەرىپ جاتقان اتا-انالار مىقتاپ ساباق الۋى ءتيىس وسىدان. بارعان سوڭ بالا ساباق وقۋى كەرەك. بارعان ەلدىڭ زاڭدارىن بۇلجىتپاي ورىنداۋ كەرەك. اكەم باي، شەشەم باستىق دەگەن اڭگىمەلەر ول جاقتا كوك تيىن. ەل ىشىندە كەڭ تاراعان بانديتتىك، پاتساندىق مەنتاليتەتتى تاستاپ، تىنىش ءجۇرىپ، ەسى دۇرىس، وقۋ-ءبىلىم ىزدەگەن ادامدارمەن دوستاسىپ، ءتالىم الۋى كەرەك. تاجىاياقوۆ سياقتى بالالاردىڭ 30 پايىز كىناسى وزىندە بولسا، قالعان جەتپىسى اتا-اناسى مەن ورتاسى بەرگەن تاربيەنىڭ كىناسى دەر ەدىم. 

ويىم وسى.

(ايدوس سارىمنىڭ فەيسبۋكتەگى پاراقشاسىنان)