ءامىرحان بالقىبەك. اۋدارمالار
سەلما چىنار.
جەك كورەمىن
جەك كورەمىن
قيىلعان قاس،
مويىل قارا كوزىڭدى،
بويىڭ، قولىڭ،
شيەدەي قىزىل ەرنىڭدى
سۇيدىرتپەستەن الەك ەتكەن ءتوزىمدى.
جەك كورەمىن، جەك كورە بەرەمىن
ءاربىر باسقان ءىزىڭ مەن
كوزىڭ تۇسكەن جانداردى دا،
ەسىمىڭدى اۋىزعا العانداردى دا،
سەن وتكەندە قاسىنان،
كوركىڭە تامسانا
كوز سالعانداردى دا.
ماعان ەندى وسى ما ەدى جەتپەگەن،
ءتىپتى ساعان عاشىق بولعان مۇڭلىقتى دا،
جەك كورەم.
ءوزاي ساعلام.
ايەل ايەل-اق ەدى...
ايەل
تالداي ەدى،
ەركەك مالداي.
ايەل
بالداي ەدى،
ەركەك سورداي.
ايەل
سۋ بولسا
ءبىر جۇتىم
ەركەك
ءتۇبى جوق قۇردىم.
ايەل
زەرلى ويماقتاي
ادەمى بولسا،
ەركەك دوبال توقپاقتاي
بالە ەدى.
ايەل كوكتەم
ەركەك كۇز.
ايەل
جۇرەككە تۇسكەن شوق،
ەركەك
قارنىمەنەن توق.
ايەل
ايەل سەكىلدى ەدى،
ال ەركەك بولسا
جۇرەتىن-ءدى ءدۇرسىنىپ.
ايەل ومىردەي اياۋلى بولسا
ەركەك
قارادۇرسىن تىرشىلىك.
احمەت كۋتسي تەجەر
قايداسىڭ؟
تۇندە ءبىر ءۇن وياتادى ۇيقىمنان،
جۇرەكتە ۇرەي، ايتشى ەندى، قايداسىڭ؟
قانشاما جىل ىزدەدىم عوي ءوزىڭدى،
عاشىعىڭ مەن، ءۇن يەسى، قايداسىڭ؟
جۇرەكتى ورتەپ مىلقاۋ كۇندەر جوسىلعان،
جەلگە سىڭسە ءۇن، ايىرىلارمىن قوشىمنان.
كەيدە ەستىلىپ قالادى دا ول توسىننان،
كەيدە ايقايلاپ شاقىرادى، قايداسىڭ؟
سول تىلسىم ءۇن، پەرىشتەمدەي سەنگەسىن،
جاندۇنيەمدى سازدى اۋەن بوپ تەربەسىن.
ءوزى ەدى عوي ءومىرىمنىڭ وزەگى،
تۇڭعيىقتان ءبىر كۇن ماعان كەل دەسىن.
قىستاعى ويلار
جاز ءوتىپ كەتتى، كۇندەر دە ءوتتى تاماشا،
قۋانعان كەزدەر، شاتتانعان كەزدەر بالاشا.
سونداعى ءبىزدىڭ سەزىمگە ايسىز تۇندەردە
قالۋشى ەدى-اۋ قاراڭعىلىقتا جاراسا.
باقىتقا بولەپ دالانىڭ باعى ماۋەلى،
شالقىتتى-اۋ ءبىزدى تەڭىزدىڭ شۋلى اۋەنى.
تامىزدىڭ ايى ساۋلەسىن توگەر توبەدەن،
قىزىقتار قايدا جاعاجايداعى ادەمى.
عاجاپ قوي ءومىر! قوشتاسقىڭ جازبەن كەلمەيدى،
بىزدەردى بىراق قاھارلى قىس كەپ تەرگەيدى.
قايدا سول كۇلكى، قايدا سول داۋىس، سول اۋەن
ءبارى دە ارتتا قالدى دەگەنگە كوڭىل سەنبەيدى.
اناۋ جاقتا ءبىر اۋىل بار...
اناۋ جاقتا ءبىر اۋىل بار، الىستا،
ول دا ءبىزدىڭ ءوز اۋىلىمىز بولادى.
قاي كەزدە دە قۇشاعى اشىق ارىسقا،
قاي كەزدە دە ۇزىلمەيتىن قوناعى.
اناۋ جاقتا ءۇي بار، بىزدەن جىراقتا،
ول دا ءبىزدىڭ ءوز ءۇيىمىز بولادى.
ارناپ بارىپ، جاتپاساق تا ءبىر اپتا،
ءوز ءۇيىمىز دەسەڭ كوڭىل تولادى.
اناۋ جاقتا ءبىر داۋىس بار تىم الىس،
ول دا ءبىزدىڭ ءوز داۋسىمىز ەستىسەڭ.
سىر ءبولىسىپ، بولماساڭ دا جۇبانىش،
سول داۋىسقا سىيلاپ، ىزەت ەتشى سەن.
اناۋ جاقتا تاۋ بار، قارلى باسىنا
بۇلت قونعان، ول دا ءبىزدىڭ تاۋىمىز.
شىقپادىم دەپ شىڭدارىنا جاسىما،
جەتپەيدى مە اسا الماسا جاۋىمىز.
اناۋ جاقتا جول بار بىزگە بەيمالىم،
ول دا ءبىزدىڭ جول بولادى تۇبىندە.
اسپان استىن تەربەگەندە كەيدە ءانىڭ،
سالتاناتتى ءۇن قوساتىن دۇبىرگە.
جاھيت كۇلەبي
اڭگىمە
ويماق ەرنىڭ قىزعالداقتاي القىزىل،
ساۋساقتارىڭ سالالى.
ۇستادىڭ با قولىمنان،
جۇرەك وتتاي جانادى.
ۇستا ءبىراز!
مەن تۋىلعان اۋىلدا
اعاش جوق-تى ساياسىندا جاتاتىن،
كولەڭكە دە راحاتقا باتاتىن.
ەندى جەتتىم تىلەككە،
ايمالا ءبىراز!
مەن تۋىلعان اۋىلدا
ەگىستىگى بولعان ەمەس بيدايدىڭ،
بيداي تۇستەس شاشتارىڭدى قيمايمىن.
تارقات، جانىم، بۇرىمىڭدى،
تارقات ءبىراز!
مەنىڭ تۋعان اۋىلىم
اۋىل ەدى
كەش ءتۇستى مە قاراقشىدان ارىلماس،
سودىقتان دا جالعىزدىققا جانىم قاس.
سويلە ءبىراز!
مەن تۋىلعان اۋىلدىڭ
تۇرعىندارى قۋانىشتى بىلمەيتىن
جاندار ەدى تومىرايىپ كۇلمەيتىن.
سوندىقتان دا كوڭىلسىزبىن،
كۇل ءبىراز!
مەن تۋىلعان اۋىلدا
سولتۇستىكتەن جەل ەسەتىن توقتاماي،
شىجعىراتىن قۇيىلعانداي وتقا ماي.
سودان ەرنىم ءتىلىم-ءتىلىم،
ءسۇي ءبىراز!
تۇركيامداي ادەمىسىڭ، اياۋلىم،
ءھام ىستىقسىڭ مەن تۋىلعان اۋىلداي.
تۋعان جەرىڭ جايىندا ايتشى اڭگىمە،
تىڭدايىن ءبىر تىلەگى ورتاق باۋىرداي.
ايت ءبىراز!
ءۇمىت
تۇلەن تۇرتسە ناتيجەسىز بولادى ءىس،
شارشاتىپتى-اۋ جۇتقان شاڭىڭ، جول الىس.
ءتان بولدىرىپ، ءۇزىلىپتى-اۋ ءۇمىتىڭ،
سونى ويلاساڭ ۇھىلەيسىڭ كۇنى-ءتۇن.
دوستارىڭ دا اينالىپتى جاۋىڭا،
قالدىرىپتى دۇنيەنىڭ بوس داۋىنا.
تامشى تامباس بۇلتتان دا جوق كومەك،
وزەنىڭ دە قۇرعاپ قاپتى وكپەلەپ.
ساعات سىندى سىنعان قۇلاپ ماڭگىگە،
سالا المايسىڭ جانعا جايلى ءاندى دە.
بارلىعى ەندى – وتكەن كۇندەر ەلەسى،
وزەك بولار اڭگىمەگە كەلەسى.
گۇلمەن اڭگىمە
كوز نۇرىم ەڭ ءبىر قاراسام توياتىن،
ەندى سەنى ۇستەل دە جوق قوياتىن.
سۇيىكتىم دە بۇل قالادان جىراقتا،
گۇل! وتىنەم، ءۇز دەپ مەنى جىلاتپا.
كوكوراي
ءبىر پەرىشتە سۋ تاسىدى،
ءبىرى سامال اكەلدى.
ءبىرى كوككە كەمپىرقوساق كوتەردى،
نايزاعايى جارق ەتكەسىن اسپاننىڭ،
جەر بەتىندە ءۇنسىز قاۋلاپ كوك ءوردى.
سودان كەيىن ءوزىڭ كەلدىڭ،
جارىق دۇنيە سۇلۋى!
باسقان جەرىڭ گۇلگە اينالدى،
مىنا الەم ارايلاندى
كوكورايعا ءسىڭىپ كۇننىڭ جىلۋى.
ايتسەداعى ءشوپ تاعدىرى
ماحابباتتاي قىسقا عوي،
كوز سالىپ ەم بىردە ءتۇرتىپ ۇشقارى وي،
از-اق كۇندە قۇلپىرۋى توقتالىپ،
جارىق دۇنيە سۇلۋى
جول جۇرۋگە تۇرعان ەكەن وقتالىپ.
ءجۇنىس ەمرە
***
ماحابباتقا الاڭ بولدىم،
ماعان سەن كەرەكسىڭ، سەن.
كۇن-ءتۇن دەمەي جانار بولدىم
ماعان سەن كەرەكسىڭ، سەن.
توقشىلىققا قۋانبايمىن،
جوقشىلىقتان قىڭا المايمىن،
سەنسىز استە تۇرا المايمىن،
ماعان سەن كەرەكسىڭ، سەن.
ماحابباتىڭ اجال سىندى،
اياۋ بىلمەس تاجال سىندى،
جۇرەگىمدى جازار مۇڭلى،
ماعان سەن كەرەكسىڭ، سەن.
شارابىڭنان ىشسەم دەيمىن،
ءماجنۇن جولعا تۇسسەم دەيمىن،
بولار ەدى تۇسسە پەيىلىڭ،
ماعان سەن كەرەكسىڭ، سەن.
سوپى سۇيەر اڭگىمەنى،
ەمشەك ءسابي بار بىلەرى،
ماجنۇنگە قات ءلايلى ەدى،
ماعان سەن كەرەكسىڭ، سەن.
ولسەم ەگەر قان مايداندا،
ءتانىم كۇلگە اينالعاندا،
اھ ۇرماسقا ايلام بار ما،
ماعان سەن كەرەكسىڭ، سەن.
ءجاننات باعى دەسەڭ قالاي،
حور قىزى ءھام بيىك ساراي.
السىن، پەندە ءسۇيىپتى قاي،
ماعان سەن كەرەكسىڭ، سەن.
ءجۇنىس بولار اتىم مەنىڭ
ءور دە ەدىم، باتىل دا ەدىم،
ەكى دۇنيەدە شاقىر دەدىم،
ماعان سەن كەرەكسىڭ، سەن.
كورشى، ماعان نە ىستەدى ماحاببات
ماحابباتىم كەيدە مەنى جاندىردى،
ەندى بىردە جۇرەگىمدى قان قىلدى،
كۇن تىنىشتا ەسى اۋىسقان جان قىلدى،
كورشى، ماعان نە ىستەدى ماحاببات.
ەندى بىردە جەل ءتارىزدى ەسەمىن،
ەندى بىردە سەل سياقتى كوشەمىن.
بىردە ءوزىمىن شاڭى شىققان كوشەنىڭ،
كورشى، ماعان نە ىستەدى ماحاببات.
اعىن سۋداي سارقىرارمىن بىردە ەندى،
ەندى بىردە تەردىم قىردان گۇلدەردى.
كوز جاسىمدى ءسۇرتۋدى استە بىلمەن-ءدى،
كورشى، ماعان نە ىستەدى ماحاببات.
ءوزىڭ ءبۇلىن دەمەسسىڭ ءھام بۇلدىرگىن،
قولىڭدى بەر، قاسيەتىڭدى بىلدىرگىن.
كوپ جىلاتتىڭ، ەندى مەنى كۇلدىرگىن،
كورشى، ماعان نە ىستەدى ماحاببات.
ءومىر مىناۋ ەلدەن-ەلگە سابىلدى،
جات تىلدە دە ايتارمىن-اۋ زارىمدى.
بوتەن ەلدە كىم بىلەدى ءحالىمدى،
كورشى، ماعان نە ىستەدى ماحاببات.
جان بولعاسىن ءماجنۇن بولىپ شەگەر مۇڭ،
اياۋلىمدى تۇسىمدە دە كورەرمىن،
ويانعاسىن تىلدەن ۋدى توگەرمىن،
كورشى، ماعان نە ىستەدى ماحاببات.
بايعۇس ءجۇنىس اتىم بولدى بۇگىندە،
دەنەم دەرتتى، ءال قالمادى جۇرۋگە،
دوستارىم دا اقىماق دەپ كۇلۋدە،
كورشى، ماعان نە ىستەدى ماحاببات.
مىنا الەمنەن كەتەمىز
مىنا الەمنەن كەتەمىز، سالەم بولسىن قالعانعا،
سالەم بولسىن ءبىز ءۇشىن قايىر دۇعا قىلعانعا.
اجال الىپ القىمنان، كۇرمەلگەندە ءتىل مەن جاق،
سالەم بولسىن كوڭىلدى كەلىپ سۇراپ تۇرعانعا.
جانىم ۇشىپ كەۋدەدەن، ءتان قالعاندا جالاڭاش،
سالەم بولسىن ءتانىمدى تازا قىلىپ جۋعانعا.
تامىرداعى قان قۇرعاپ، ازىرەيىل تونگەندە،
سالەم بولسىن كەبىنگە وراپ جايلى سالعانعا.
ەڭ اقىرعى ساپارىم، ەندى ءۇنسىز جاتامىن،
سالەم بولسىن قابىرگە ءبىزدى الىپ بارعانعا.
بۇل اراعا كەلگەندەر جولعا تۇسەر ورالماس،
سالەم بولسىن ءحالىمدى كەلىپ سۇراپ تۇرعانعا.
حاقتى ءسۇيۋ – عاشىقتىق، داۋا تابۋ دەرتىنە،
سالەم بولسىن ءبىز ءۇشىن قايىر دۇعا قىلعانعا.
مىسكىن ءجۇنىس ءسوزى وسى، جانار تولى قاندى جاس،
سالەم بولسىن بىلگەنگە، بىلمەس جۇرمەس بۇل ماڭدا.
قايعىسىز ابدال
***
تاسباقا بىتكەن جيىلىپ،
ۇشۋعا نيەت قىلىپتى.
كەسىرتكە كۇللى باس قوسىپ،
كەشسەك ءبىر دەپتى تۇنىقتى.
ساداق الىپ كوبەلەك
اڭ اۋلاۋعا شىعىپتى
دوڭىزدى بارلىق قورقىتىپ،
باتپاقتى جەرگە تىعىپتى.
مىڭ جىل تۇرعان نار كوپىر
سۋسىز قۇرعاپ قالىپتى.
سۋ ىشسەم دەپ مۇنارا
باسىن ءيىپ الىپتى.
جاراتقاننىڭ تاۋىندا
تاۋىپتى بالىق تۇراقتى.
سۋسىز جەردە قينالىپ
كوشۋگە اربا سۇراپتى.
قودىق تۋىپ كوكقۇتان
ويناپتى سازدى قىلىقتى.
ۇيەڭكى تالىن كەسۋگە
تەرەككە بالىق شىعىپتى.
مەنمەنسىگەن تۇيەنىڭ
سازايىن شىبىن بەرىپتى.
جۇلىپ الىپ ءبىر بۇتىن،
قاشپاق بوپ سوسىن كورىپتى.
اياعى اقساق قۇمىرسقا
ارقاعا پۇت تۇز سالىپتى.
ساتسام دەپ سونى جايراڭداپ
قالاعا قاراي بارىپتى.
دوڭىز ۇلكەن توي جاساپ،
ۇزاتىپتى قىزىن ايۋعا.
الىپتى مايمىل قايشىنى
كيىم-كەشەك تىگىپ بايۋعا.
كىرىپتى تۇيە مونشاعا،
سيىردى باپتاپ جۋىپتى.
مازاسىن العان جانداردى
سۋ ايعىرى قۋىپتى.
قايعىسىزدىڭ سوزدەرى
تيەدى توسىن قۇلاققا.
وتىرىكپەنەن وسىنداي
بارامىن دەيسىڭ جۇماققا.
***
بۇل دۇنيەنىڭ مىسالى
ۇلكەن شاھار سەكىلدى،
ەنشىڭە تيگەن ءومىرىڭ
تەز تارقار بازار سەكىلدى.
شاھارعا اركىم كەلەدى،
جازعانىن سوسىن كورەدى.
كەرى قايتىپ كەتەدى،
كەلمەس ساپار سەكىلدى.
شاھاردا ءتۇرلى تىرشىلىك،
السىزدەن زورلار تۇر شىعىپ.
بايعۇستاردى الدايتىن،
رەنىشتى قۋلار سەكىلدى.
العاشىندا سۇراپ حال-جايدى،
سۇلۋداي سەنى اربايدى.
كەتەدى سوسىن اينالىپ،
كارى حايۋان سەكىلدى.
باسىندا ءدامى شەكەردەي،
تاڭدايدى ويىپ كەتەردەي.
سوڭىندا بولار اششىسى،
جىلاننىڭ ۋى سەكىلدى.
بۇل شاھاردا ارمان كوپ،
ارمانعا سەنىپ قالعان كوپ.
ءبارىبىر بىراق الدانار،
جايىلعان سيىر سەكىلدى.
ءۇش جول شىعار شاھاردان،
جۇماق پەن توزاق اپارعان.
ەندى ءبىرى اللانىڭ
ارمانىنداي سەكىلدى.
ءوز باعاسىن بىلگەندى،
دانىشپان دەڭ-ءدى، ءدۇر دەڭ-ءدى
ونىڭ ءاربىر تىنىسى
ءسۇت پەنەن بالداي سەكىلدى.
كىم بىلسە ءالىن، شاماسىن،
سۇلتان دەپ ونى قالاسىڭ.
ءوزىن-ءوزى بىلمەگەن
اقىماق ەسەك سەكىلدى.
قايعىسىز ابدال كوردى عوي،
جىر قىلىپ ءبارىن ءوردى عوي.
ماحاببات باردا دۇنيە،
قۇلپىرعان كوكتەم سەكىلدى.
***
دوسىم، سەنىڭ ءجۇزىڭ ىستىق
قۇبىلانى باسقا بىلمەسپىن.
سۇيەم ءپىردىڭ سۇلۋلىعىن
يماندى باسقا بىلمەسپىن.
جاقسى ءبىر جولعا قوسىلماي،
شايتاندى كورەر دوسىنداي،
قۋ سوپىلاردان وسىنداي
باسقا سوپىنى بىلمەسپىن.
سوپىلار سولاي ازادى،
سونى ويلاپ كوڭىل ازالى،
نەلىكتەن بولدى جازالى،
حاقتان مەن ونى بىلمەسپىن.
مۇستافانى ەل ماقتايدى،
مۇرتازانى دا جاقتايدى،
كىمدەر بار تاعى جاھاندا،
ادامدى باسقا بىلمەسپىن.
عاشىق بوپ سۇلۋ حانشاعا،
تاشپىشكە ءتۇستىم قانشاما.
قايعىسىز ابدال ەسىمىم،
بايلىقتى باسقا بىلمەسپىن.
قاراجاوعلان
***
قادىرلى اللام، ساعان سەندىم سەنگەندە
مۇقتاج قىلىپ قايناتپاشى سورىمدى.
جانناتىڭدى ءناسىپ ەتكىن ولگەندە،
قىلكوپىردە توسا كورمە جولىمدى.
قاقپامىزعا قارا بۋرا شوككەنشە،
ءشول دالادا داۋىل قاھار توككەنشە،
قۇل باسىمىز توزاق جاققا وتكەنشە،
قادىرلى اللام، سالا كورمە ازاپقا.
سالا كورمە تاعدىردىڭ سىن تەزىنە،
دۇنيە-بايلىق كورىنبەيدى كوزىمە.
قادىرلى اللام، جول باستايىن وزىڭە،
توزاعىڭنىڭ وتىمەنەن كۇيدىرمە.
قاراجاوعلان، قاتە كەتپەس سوزىڭنەن،
قايىر بولماس ولگەننەن سوڭ وزىڭنەن.
قادىرلى اللام، ايىرماشى توزىمنەن
بەيداۋا جان، جىلاماشى اھ ۇرىپ.
***
سۇلۋدى سۇلۋ دەمەيمىن،
مەنىكى ءتۇبى بولماسا.
ازابىن ونىڭ كورمەيمىن
قولىما كەلىپ قونباسا.
جۇرگەنى ماعان نە كەرەك،
جۇرەكتى قايعى تورلاسا.
توي تويلاماي جىلايىن
كوڭىلىم شالقىپ تولماسا.
سولار عوي بىلەر باعاسىن
بولسىنشى دەيمىن ەل دە ەسەن.
ۇناعان جۇرتقا سۇلۋىم،
ولەيىن ونى كورمەسەم.
پەندەنىڭ ءبارى – قوناق قوي
بۇل دۇنيە كىمگە قالادى؟
اشىلماسا ۋاعىندا
ادەمى گۇل دە سولادى.
قاراجاوعلان ءسوزى راس.
دۇشپان كوپ، دوس از – بولدى ەسەپ.
ايىرىلىسۋ جوق بىزدەرگە
نە سەن، نە مەن ولمەسەك.
***
وتە بەر جالعان دۇنيە،
قونعاننىڭ كوشەر جولى بار.
ادام دا ەگىن سەكىلدى،
مەزگىلى جەتسە ورىلار.
ماڭدايعا جازعان جوقشىلىق
قىسقاندا كەلىپ شەكەنى،
قاپاستاعى قۇستاي جانىڭ دا
شىرقىراپ ۇشىپ كەتەدى.
عاشىق تا وتەر جالعاننان،
ماڭگىلىك ەشكىم بولمادى-اۋ.
اسپان دا قاق-قاق ايىرىلىپ،
قوسىلار ءبىر كۇن تاۋعا تاۋ.
وتى ءوشىپ، ول دا تىنشيدى
قازانداعى سۋدىڭ بۇلكىلى
باسىمدى الىپ قۇشاققا
جىلايدى انام ءبىر كۇنى.
جاپىراققا جاسىل ءۇڭىل دە،
تۇسىنگەندە سىرىن تۇڭىلمە.
سەن باسقان قارا توپىراق،
جاستىعىڭ بولار تۇبىندە.
ومىردەن ءبىر كۇن وتەرسىڭ،
مۇردەڭدى ساۋلار كوتەرسىن.
باراتىن جەرىڭ سول ءتۇبى،
باقيعا سەن دە كەتەرسىڭ.
قاراجاوعلان، بولما كۇلكىلى،
اجالدىڭ قويماس قۇلقىنى.
مازارىڭنىڭ كەلىپ باسىنا،
بايعىز قونار ءبىر كۇنى.
***
ءبىر سۇلۋعا كەزىگىپ ەم تاڭەرتەڭ،
سول بوپ شىقتى قىلىعى بال جانەركەم.
مۇنداي ءساتتى كورگەن جوق-اۋ ءالى ولكەم
ومىراۋىنا جۇپارلى قوندىردى مەنى.
قارشىعاداي شارىقتاتتى اسپانعا،
جەلپىندىرىپ قوندىردى ءبىر اسقارعا
وزەن تاسىپ، سۋ ىشە الماي ساسقاندا،
سۋسىز بۇلاقتاي سۋسىنداتتى مەنى.
قۇسقا اينالدىم، باقتا سوسىن سايرادىم،
قۇلاق تىكتى تىڭدايىن دەپ ايماعىم.
نۇرلى ءجۇزىن كورسەم-اۋ دەپ ويلادىم،
اق تاماقتاعى مەڭدەرى ءولتىردى مەنى.
وسى ەكەن عوي جاننىڭ سۋسار بۇلاعى،
قانشا كورسەڭ كوزدىڭ قانباس قۇمارى،
اق تاماقتىڭ استى ءزامزام بۇلاعى،
ءسۇيىپ ەدىم، قاندىردى مەنى.
دەدى ماعان قاراجاوعلان اداسپا،
بەلگى تاقپا قادىرى جوق اعاشقا،
ءجون بىلمەيتىن ەسسىزدەرمەن جاراسپا،
قۇشاقتادى موينىمنان، تۇزەدى مەنى.
ەرزۋرۋمدىق ەمراح
***
ەرتە تۇرىپ جانقالقامنان سۇرادىم،
قينالدىڭ با دەگەن ەدىم، جوق دەدى.
ساۋساعىڭدى بوياپ اپسىڭ قىناعا
توي بولا ما دەگەن ەدىم، جوق دەدى.
ءىنجۋ دەگەن نە دەپ ەم، ءتىسىم دەدى تاعى دا،
قالام دەگەن نە دەپ ەدىم، قاسىم دەدى تاعى دا.
ون بەس دەگەن نە دەپ ەم، جاسىم دەدى تاعى دا،
جاۋابىنىڭ ءبارى دە مايداي جاقتى جانىما.
نە دەپ ەدىم ەرزۋرۋم، ەلىم دەدى كورىكتىم،
كەتەسىڭ بە دەپ ەدىم، جولىم دەدى كورىكتىم.
كىم دەپ ەدىم ەمراح، قۇلىم دەدى كورىكتىم،
تولەي الماس ەشكىم دە قۇنىن دەدى كورىكتىم.
***
ءبىر نازلى ماعان كەل دەدى،
بارسام رەنجيدى، بارماسام رەنجيدى.
اق تاماعىنان، قىپشا بەلىنەن
قۇشپاسام رەنجيدى، قۇشسام رەنجيدى.
سول قالقام عوي، ءارى نازدى، ءارى ءوڭدى،
كورمەپتى ەش قايعىسى جوق الەمدى.
تاڭەرتەڭ، كەشكە بەرەر سالەمدى
الماسام رەنجيدى، السام رەنجيدى.
ءجونسىز جەردە كەرەگى نە سىرەسىپ،
ماحابباتتىڭ اق سامالى تۇر ەسىپ.
باقشاسىندا تۇر عوي جارىق گۇل ءوسىپ،
تەرمەسەم رەنجيدى، تەرسەم رەنجيدى.
سونى ويلاسام ءجۇزىم جىلى نۇرلاندى،
سالسام دەدىم وزىنە ارناپ ءان ءماندى،
ەمراح اقىن ءسۇيدى وسىلاي ءبىر جاندى،
سۇيمەسەم رەنجيدى، سۇيسەم رەنجيدى.
***
جان قالقام، سەن دە مەندەي سۇيەسىڭ بە؟
ماحابباتتىڭ وتىنا كۇيەسىڭ بە؟
ماعان ماڭگى جار بولىپ قالاسىڭ با؟
كوڭىلىمدە جۇلدىز بوپ جاناسىڭ با؟
سۇيمەسەڭ، كوڭىل شىركىن جاراسا ما؟
سەزىمىم كۋا بولسىن تاماشاعا،
عاشىقتىق سىرىن شەرتكىن وڭاشادا،
سۋساسام، ءشول قاندىرعان كولىم بولعىن.
مارجانداي مەڭدەرىڭ بار تاماعىڭدا،
سۇلۋدىڭ سۇلۋى عوي جامالىڭ دا.
سابىردان ەندى ايىرىلىپ قالامىن با؟
سەزىمدى ۇيىقتاپ جاتقان وياتاسىڭ.
ەمراح اسپانداعى العان با ايدى؟
ءلايلىم دەپ جىر شىعاردىم قالقام جايلى.
سەنى ءسۇيدىم ماڭگىلىك عاشىعىم دەپ،
ءوزىڭ ءبىل، ءوزىڭ اڭداپ قالعان جايدى.
اشىق ۆەيسەل شاتىروعلى
دوستار مەنى ەسكە السىن
مەن كەتەمىن، اتىم قالار،
دوستار مەنى ەسكە السىن.
ۇلى دۋمان توي ۇستىندە،
دوستار مەنى ەسكە السىن.
ءتان قالادى، جان ۇشادى،
وتى سونسە، كۇل ۇشادى.
جالعىز قالساڭ، مۇڭ قۇشادى،
دوستار مەنى ەسكە السىن.
اشىلعان گۇل، ول دا سولماق،
كۇلكى وشەدى، قايعى تورلاپ.
ساپار ءتۇبى ءولىم بولماق،
دوستار مەنى ەسكە السىن.
نەبىر ەرلەر قاپى قالار،
ەت باۋىرى جاتى بولار.
ۆەيسەل كەتەر، اتى قالار،
دوستار مەنى ەسكە السىن.
فارۋك نافىز چاملىبەل
ۇلىما
بىلەم ۇلىم، بۇل ومىرگە كەلگەن جوقسىڭ ءالى كۇن،
سەبەبى ءالى اناڭ دا جوق ايتاتۇعىن انىعىن.
كەلسەڭ بىراق تۇسىنەرسىڭ شەشكەنىمدى نەلىكتەن
بەيباق ۇلىم كورمەسىن دەپ دۇنيەنىڭ جارىعىن.
كەشكە دەيىن قوي باعارسىڭ، وي باعارسىڭ مۇڭايىپ،
تۇندە دە ۇيقىڭ ءتورت بولىنەر، تۇرا الماسسىڭ تىڭايىپ.
ەڭبەگىڭ ەش، سورىڭ قالىڭ اتانارسىڭ مىسكىن جان،
مىڭ ءبىر رەت اقتالساڭ دا، تاعار جانە ءبىر ايىپ.
بەل قايىسپاي كىم توزەدى توكسە زامان قاھار شىن،
بۇل ءومىردىڭ تۇسىنەرسىڭ ەكەندىگىن قاتال سىن.
جوقشىلىقتىڭ تەڭىزىنەن شىعا الماسسىڭ مالتىعىپ،
كورىنگەنگە ءتىسىڭ قايراپ، سوسىن جىلاپ جاتارسىڭ.
توزار ءبىر كۇن شاركەيىڭ دە تىگىپ بەرگەن تەرىدەن،
كوز جاسىڭدى قۇرعاتارسىڭ كويلەگىڭنىڭ جەڭىمەن.
انادولىڭ اناڭ بولىپ سيپامايدى ماڭدايدان،
كەزبە قۇساپ كۇن كەشەرسىڭ مىنا ومىردەن جەرىگەن.
پەرىشتە
اناسى كەشە زەينەپكە
«پەرىشتە بالاپانىم» دەپ ەدى،
ەستىسىمەن بۇل ءسوزدى
قىز الاڭداپ سۇرادى:
«پەرىشتە بالاپانىم» دەيسىز،
تۇسىنبەي دالمىن.
پەرىشتەدە قانات بولماي ما،
قايدا مەنىڭ قاناتىم؟
سوندا اناسى جاۋاپ بەردى:
«تاعى ءۇش بالاپانىم بار-دى،
ولار قاناتتانىپ ۇشىپ كەتتى.
جالعىز قالدىردى،
قاسىرەتكە باتىردى.
تاعى دا مۇڭعا باتپايىن دەپ،
قاناتىڭدى قيىپ العام،
قاراعىم».
يبراحىم باشار
ساعىنىشتان شارشادىم
سەن كەتكەلى زامان ءوتتى،
الدە كۇن،
الدە ءومىر...
بىلمەدىم.
ءماجنۇن بولعان بەيباعىم دەپ كۇلمەگىن.
تەرەزەدەن كۇن ساۋلەسى تۇسكەندە،
سەلەبەدەي جۇرەگىمدى پىسكەندە،
قورقىنىشتان جۇما بەرەم كوزىمدى،
... ەندى قايتىپ كورمەسەم شە ءوزىڭدى؟
وسى بولىپ كەلەتىنى بار قولدان،
توڭىرەككە كوز سالامىن بالكوننان.
كوشە بويى ءنوپىر ادام تاسقىنى،
ولار ءۇشىن تۇك ەمەستەي جاس قۇنى.
كوبىك شاشقان كوك تەڭىزدە، الىستا،
ءبىزدىڭ ءاندى تەنتەك تولقىن شىرقاسا،
قايىق، كەمە ءتۇستى بيدەن جارىسقا.
ايتشى، وزىڭە وسىنداي حال تانىس پا؟
ەستە كۇندەر ەستەلىككە اينالعان...
قاسىمدا سەن، داستارحاندا شاي مەن نان...
باس اينالعان كەزدەر ءوتتى-اۋ سايراننان...
ەندى بۇگىن كوڭىلىمە قايعى العام.
قيىن ەكەن جالعىزدىقتى سەزىنگەن.
... جانىم، قايتىپ كەزدەسەم بە وزىڭمەن؟
ماعان قازىر ءۇيىر بوپ تۇر بارشا مۇڭ،
تەك سەنى ويلاپ، ساعىنۋدان شارشادىم.
بولمەم داعى اينالعانداي مولاعا.
... قايتا كورەر ءوزىڭدى كۇن بولا ما؟
(جالعاسى بار...)
اباي.kz
