جان-جاقتان جينالعان جۇرتشىلىق الدىمەن قادىر اقىنعا ورناتىلعان ەسكەرتكىشتىڭ اشىلۋ ءراسىمىنىڭ كۋاسى بولدى.

وندا باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى نۇرلان نوعاەۆتىڭ اتاپ وتكەنىندەي، ەلباسى جاريالاعان قحا جىلى قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى، ۇلى جەڭىستىڭ 70 جىلدىعى، اتا زاڭ مەن اسسامبلەيانىڭ 20 جىلدىعى سىندى مەرەيلى مەرەكەلەر جىلىنا اينالىپ وتىر. سونىڭ ىشىندە ۇلت تۇتاستىعىن ساقتاپ، قازاق ەلىنىڭ بىرلىگىن نىعايتۋعا ولشەۋسىز ۇلەس قوسقان بىرەگەي تۇلعالاردىڭ ءبىرى قادىر مىرزا ءالىنىڭ ورىنى ايرىقشا. قالامىنىڭ قۋاتىمەن، دارا دارىنىمەن، ۇشقىر ويىمەن سان قابات تىرشىلىكتىڭ كەيبىر كەلەڭسىز كورىنىستەرىن وتكىر سىناي وتىرىپ، حالقىنىڭ بار قادىر-قاسيەتىن، مىنەز-كەلبەتىن قادىرداي كورسەتە بىلگەن تالانت كەمدە-كەم. ەندەشە، وعان ەل قۇرمەتى دە ماڭگىلىك.

مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك ەرى، قازاق ادەبيەتىنىڭ كلاسسيگى ءابىش كەكىلباەۆ تەبىرەنە ءسوز الدى. 

-ەڭسەلى ەسكەرتكىشى اشىلعاندا، قايران اقىننىڭ ايالى ديدارى كوز الدىمىزعا كەلگەندەي بولدى. مەنىڭ بۇل اق جايىق ەلىنە ءبىرىنشى كەلۋىم ەمەس. سونىڭ ۇشەۋىندە قادىر دوسىممەن ساپارلاس بولعان ەدىم. كەۋدەمىزدى سامالعا توسىپ، اقىننىڭ تۋعان جەرىنە تابانىمىز ءتيدى. ەكى مارتە سىرىم باتىردىڭ مەرەيتويىنا كۋا بولدىق. مىنە، سوندا اسپان استىن الاي-تۇلەي قىلىپ، ەكىلەنە جەل كوتەرىلدى. بۇل حان ورداسىن قالشىلداتقان بابا مىنەزىنەن سىر بەرگەندەي ەدى. مىنە، سوندا جالبىر شاشى يىعىن جاپقان اقىن دۇرلىككەن دۇنيەگە قاسقايا قاراپ، قاتقان دا قالعان-دى. سول بەينەسى ەندى ەسكەرتكىشكە كوشىپ، ماڭگىلىككە قالىپ وتىر. ستۋدەنت كەزىندە-اق دارالىعىمەن تانىلىپ، ديپلومدىق جۇمىسىن ليريكادان قورعادى. قىرشاڭقى سۇراقتارعا قيقارلانا جاۋاپ بەرىپ، تاۋىپ ايتقان سوزدەرىمەن تالايدى تاڭقالدىردى. قادىر اقىن كىتاپتارىن تۇتاس ءبىر تاقىرىپ، ءبىر كونتسەپتسيا توڭىرەگىندە توپتاستىرا ءبىلدى. بۇعان «وي ورمانى»، «دالا ديدارى»، «بۇلبۇل باعى»، «اق وتاۋ»، «دومبىرا»، «كوش»، «جەرۇيىق»، «قورامساق»، «كوكپار»، «قىزىل كىتاپ» سىندى كىتاپتارى دالەل. ءسويتىپ قازاقتىڭ ۇلتتىق ليريكاسىن جاڭا بيىككە كوتەردى. ينەمەن قۇدىق قازعانداي، ءومىر بويى قارشىعاداي قالپىندا جازۋ ۇستەلىندە ەڭبەك ەتتى. ارتىندا قارانى قاندىرىپ، تورەنى ءتوندىرىپ جازعان كىتاپتارى قالدى. قىسقاسى، قادىردى بىلمەيتىن قازاق جوق، - دەدى ءا.كەكىلبايۇلى.

قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ باسقارما توراعاسى، سەنات دەپۋتاتى، اقىن نۇرلان ورازالين قادىر ەسكەرتكىشى مەن ورتالىعىنىڭ اشىلۋى قازاق حالقىنىڭ رۋحاني ومىرىندەگى ەلەۋلى وقيعا، ەل ادەبيەتى مەن ونەرىنە كورسەتىلگەن قۇرمەت ەكەندىگىن جەتكىزدى. التىن وردانىڭ تۋ تىككەن جەرى، ەجەلدەن نوعايلى، قازاق جايلاعان اق جايىقتا قادىرداي اقىننىڭ دۇنيەگە كەلۋى زاڭدىلىق. بۇگىندە ول كۇللى قازاق ەلى قادىرلەپ، قۇرمەت تۇتاتىن ۇلى تۇلعاعا اينالدى. بۇدان كەيىن ن.ورازالين اقىنعا ارناعان «جايىقپەن امانداسۋ» اتتى ولەڭىن وقىپ بەردى.

اقىننىڭ زايىبى سالتانات مىرزاليەۆا قادىرعا كورسەتىلىپ جاتقان قۇرمەت ءۇشىن ەلىنە شىنايى ريزاشىلىعىن ءبىلدىردى. ء«وزىم ءۇشىن كۇرەستە جەڭىلسەم دە، ەلىم ءۇشىن كۇرەستە جەڭىلمەيمىن»، دەپ وتكەن قادىردىڭ بۇل ەلگە ورالۋى، ماڭگىلىك عۇمىرىنىڭ باستالۋى دەسە دە بولادى.
قادىر مىرزا ءالى اتىنداعى مادەنيەت جانە ونەر ورتالىعى سالتاناتپەن اشىلعاننان كەيىن قىتايدان، يتاليادان الىنعان زاماۋاني جابدىقتارمەن جاساقتالعان 150 ورىندىق كونتسەرت زالىندا مارتەبەلى مەيماندار تارتۋ-تارالعىلارىن ۇسىندى. سونىڭ ىشىندە بەلگىلى كاسىپكەر، اقىن قورىن قۇرۋشىلاردىڭ ءبىرى قۇندىز نۇپوۆ پەن اتىراۋ وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى شىڭعىس مۇقان اۆتوكولىك كىلتتەرىن تابىس ەتتى. ونەر ورتالىعىن سالعان مەردىگەر «بولاشاق-ت» كومپانياسى دا قۇر قول كەلگەن جوق. 

ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا ءسوز العان وبلىس باسشىسى نۇرلان نوعاەۆتىڭ ايتۋىنشا، جاڭا ورتالىقتا اقىننىڭ كىتاپحاناسى، مۋزەيىمەن قاتار اق جايىقتان تۇلەپ ۇشقان باسقا دا قالامگەرلەر، ونەر قايراتكەرلەرى تۋرالى ماعلۇمات بەرەتىن بۇرىشتار بار. قازاقستان جازۋشىلار، كومپوزيتورلار جانە سۋرەتشىلەر وداقتارىنىڭ وڭىرلىك فيليالدارى وسىندا ورىن تەپپەك. مۇندا ءتۇرلى ادەبي، مادەني شارالاردى جوعارى دارەجەدە وتكىزۋگە تولىق مۇمكىندىك جاسالعان. ەندەشە، قادىر ورتالىعى باتىس قازاقستاننىڭ مادەني مەككەسىنە اينالسىن دەپ تىلەيىك.
مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى ومىربەك بايگەلدى، تانىمال تاريحشى-عالىم، رەسپۋبليكالىق ارداگەرلەر ۇيىمى ورتالىق كەڭەسىنىڭ توراعاسى ومىرزاق وزعانباي، اق جايىقتىڭ قالام ۇستاعان قىزدارى داريعا مۇشتانوۆا، ايسۇلۋ قادىرباەۆا، ميرا شۇيىنشاليەۆا قادىردىڭ تۋعان جەرىندە قوس بىردەي ەسكەرتكىشىنىڭ اشىلۋى ۇلكەن قۋانىش، ەل ىشىندەگى تالانتتاردىڭ باسىن قوسىپ، ورتاق شارۋالاردى بىرلەسىپ اتقارۋدا مۇنداي ورتالىقتىڭ ماڭىزى زور ەكەندىگىن جەتكىزدى.

بۇگىن سونداي-اق باتىس قازاقستان وبلىستىق قازاق دراما تەاترىندا «قادىر تاعىلىمى» اتتى ادەبي-سازدى كەش بولىپ، «ولمەس ولەڭ» رەسپۋبليكالىق جىر ءمۇشايراسىنىڭ جەڭىمپاز-جۇلدەگەرلەرى ماراپاتتالدى. اقىن اتىنداعى ورتالىقتىڭ امفيتەاترىندا قۇرمانعازى اتىنداعى مەملەكەتتىك اكادەميالىق حالىق اسپاپتار وركەسترى كونتسەرت قويدى.

ەرتەڭ اقىننىڭ 80 جىلدىق مەرەيتويى سىرىم اۋدانىندا جالعاسادى.