– ەربول امانگەلدىۇلى، وبلىستىق پروكۋراتۋرا جانىنان قۇرىلعان زاڭدىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى قوعامدىق كەڭەستىڭ وسى ۋاقىتقا دەيىن اتقارعان جۇمىسى جايىندا ايتىپ بەرسەڭىز…
– 2013 جىلى بۇل كەڭەستى قۇرعاندا بىزدە ءبىر عانا ماقسات بولدى. قۇزىرلى ورگاندار اراسىندا زاڭسىزدىقتاردى بولدىرماۋ، بىزدەگى اشىقتىقتى كورسەتۋ جانە حالىقتىڭ سەنىمىنەن شىعۋ. ءبىز ەكى جىل ىشىندە الدىمىزعا قويعان ماقساتقا جەتتىك. قازىر وسىنداي كەڭەستەر تەك وبلىستىق پروكۋراتۋرادا ەمەس، سونىمەن قاتار اۋدان-قالالاردا دا اشىلىپ، جۇمىس ىستەۋدە. كونسۋلتاتيۆتى كەڭەسشى ورگان رەتىندە قۇرىلعان كەڭەس بۇل كۇندە ەلدىڭ زاڭنامالىق ساۋاتىن كوتەرۋگە ءوز ۇلەسىن قوسىپ، حالىق پەن قاداعالاۋ ورگان وكىلدەرىنىڭ بايلانىسىن ارتتىرىپ وتىر. پروكۋراتۋرا قىزمەتكەرلەرىنىڭ قانداي جۇمىس اتقارىپ جاتقانىن كورسەتىپ، ونى ەل اراسىندا كەڭىنەن ناسيحاتتاۋدا.
– قوعامدىق كەڭەس مۇشەلەرى قاتارىندا كىمدەر بار؟ ولاردى ىرىكتەۋ بارىسىندا نەگە ءمان بەردىڭىزدەر؟
– كەڭەس مۇشەلەرى 17 ادامنان تۇرادى. ءبارى دە ەلدىڭ اراسىندا جۇرگەن ابىرويلى، جاناشىر ازاماتتار. توراعاسى – روزا پاك، قالالىق ءماسليحات دەپۋتاتى، ال ورىنباسارى – وبلىس پروكۋرورىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى باتىرجان جانىبەكوۆ. سونداي-اق، ارالارىندا شارىپبەك جامالبەكوۆ، جەڭىسبەك ماۋلەنقۇلوۆ، بايدۋللا قونىسبەك سىندى ەل اعالارى بار. ايتا كەتەيىك، كەڭەستىڭ قۇرامى ءۇش جىلدا ءبىر رەت بەكىتىلەدى. دەسە دە سول مۇشەلەردىڭ ۇسىنىسىمەن قۇرامىنا وزگەرتۋلەر ەنگىزىلۋى مۇمكىن.
– ەرەجەگە سايكەس، كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ قۇقىقتارى مەن مىندەتتەرىن اتاپ وتسەڭىز…
– ماسەلەن، پروكۋراتۋرا ورگانى وكىلدەرى قاۋلى شىعارعاندا، نە بولماسا كەزەكتى تەكسەرۋگە بارعاندا كەڭەس مۇشەلەرىن مىندەتتى تۇردە قاتىستىرادى. سونداي-اق، القا، ۇيلەستىرۋ كەڭەسى سياقتى القالى جيىندارعا دا شاقىرىلىپ، وندا تەكسەرۋ، زەردەلەۋ جۇمىستارىنا قاتىستى وزدەرىنىڭ وي-پىكىرلەرىن ورتاعا سالادى. كەڭەسشى رەتىندە «حالىققا بىلاي ىستەسەك دۇرىس بولادى» دەگەن ۇسىنىستارىن ايتادى. ءبىز ول ۇسىنىستاردى شەشىم قابىلداعاندا ەسكەرەمىز. ءتيىستى مەكەمە باسشىلارىن شاقىرىپ، كەڭەس مۇشەلەرىمەن بىرگە جاۋابىن تىڭدايمىز. كەيىننەن وسى تالقىلاۋلار مەن قابىلدانعان شەشىمدەر جايلى كەڭەس مۇشەلەرى باسىلىم بەتتەرىنە جاريالاپ، ەل اراسىندا كەڭىنەن ايتىپ جۇرەدى.
– كەڭەس مۇشەلىگىنە تىركەلگەن ازاماتتار پروكۋراتۋرانىڭ قوعامدىق قابىلداۋلارىنا قاتىسا الادى ما؟
– ءيا. وبلىس پروكۋرورى ءار سەيسەنبى كۇنى قوعامدىق قابىلداۋ وتكىزەدى. سول كەزدە وسى قوعامدىق كەڭەستىڭ مۇشەلەرى قاتىسادى. جاي قاتىسىپ قانا قويماي، ارىز-شاعىمىن ايتىپ كەلگەن ازاماتتارعا ءوزىنىڭ ۇسىنىسى مەن كەڭەسىن بەرەدى. سونىمەن قاتار، جىلىنا كەمىندە ەكى رەت كەڭەستىڭ وتىرىسى بولىپ تۇرادى. وندا مۇشە ازاماتتار حالىقتى مازالاپ جۇرگەن ماسەلەلەردى كوتەرىپ، ۇسىنىستارىن ايتادى. ارىز-شاعىمدارىن بەرىپ جىبەرگەن بولسا، سونى جاۋاپتى پروكۋرورلارعا تابىستايدى. كەيىن ءبىز ول ماسەلەلەردى قاراپ، ۇسىنىستارى نەگىزىندە تەكسەرۋ، زەردەلەۋ شارالارىن جۇرگىزەمىز. ناتيجەسى تۋرالى تولىققاندى جاۋاپ بەرەمىز.
– جۋىردا ەلىمىزدە «قوعامدىق كەڭەستەر» تۋرالى جاڭا زاڭعا ەلباسى قول قويعانى بەلگىلى. سوعان سايكەس، قانداي وزگەرىستەر ەنگىزىلەدى؟
– «قوعامدىق كەڭەستەر تۋرالى» جاڭا زاڭدا: اتقارۋشى ورگانداردا، پرەزيدەنتكە تىكەلەي باعىناتىن ورگانداردا قوعامدىق كەڭەستەر اشىلىپ، ورتالىقتاندىرىلادى، – دەلىنگەن. مىسالى، بۇعان دەيىن قوعامدىق كەڭەستەردىڭ مۇشەلەرى بەرگەن ۇسىنىستار مەن تاپسىرمالار ۇسىنىس رەتىندە قارالسا، ەندى ول كىسىلەردىڭ ايتقان سوزدەرىن تەكسەرۋ جانە ونى شەشۋ مىندەتتى دەلىنگەن. سول جاعىنان حالىققا ءتيىمدى بولۋى مۇمكىن.
– اڭگىمەڭىزگە راحمەت!
اينۇر اقباەۆا
Abai.kz
