سەنبى, 23 قاراشا 2024
قارجى 4407 0 پىكىر 3 قازان, 2015 ساعات 02:00

تەڭىزدىڭ ەن بايلىعى ەل قاجەتى ءۇشىن يگەرىلۋدە

قازاقستان مۇناي ونەركاسىبى كوشباسشىلارىنىڭ بىرىنە اينالعان «تەڭىزشەۆرويل» جشس ءۇشىن سالانى دامىتۋدىڭ شەشۋشى فاكتورى ءوزارا ىنتىماقتاستىق پەن ينۆەستيتسيا بولىپ سانالادى. سالا تابىسىنا قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋدىڭ، قىزمەتكەرلەردىڭ دەنساۋلىعىن قورعاۋ مەن قورشاعان ورتانى قورعاۋ باعىتىنداعى شارالاردى جاقسارتۋدىڭ، كادرلاردىڭ بىلىكتىلىگىن دامىتۋدى جەتىلدىرۋدىڭ جانە قازاقستاندىق قامتۋدى نىعايتۋدىڭ ىقپالى ايتارلىقتاي. وسى باعىتتاعى جۇمىستاردىڭ جەمىسى بولار، كاسىپورىننىڭ قازاقستان ەكونوميكاسىنا ۇلەسى جىلدان-جىلعا ارتىپ كەلەدى. كاسىپورىن قۇرىلعاننان بەرگى جيىرما ءۇش جىلعا جۋىق ۋاقىتتا رەسپۋبليكا قازىناسىنا قۇيىلعان تىكەلەي قارجى تولەمى تۇتاستاي العاندا 109 ميلليارد اقش دوللارىنان استى. ءداستۇرلى قازاقستاندىق حالىقارالىق «مۇناي جانە گاز» كورمەسى قارساڭىنداعى «تەڭىزشەۆرويلدىڭ» ۇكىمەتپەن جانە جۇرتشىلىقپەن بايلانىس جونىندەگى باس مەنەدجەرى رزابەك ارتىعاليەۆپەن اڭگىمە كاسىپورىننىڭ كورپوراتيۆتىك جاۋاپكەرشىلىگى توڭىرەگىندە ءوربىدى.

– رزابەك ءداۋىتۇلى، بىرەر كۇننەن سوڭ، الماتى قالاسىندا ءداستۇرلى «KIOGE» كورمەسى اشىلادى. كورمەگە قاتىسۋشى كومپانيالاردىڭ قاي-قايسىسى دا بەلگىلى دارەجەدە كورپوراتيۆتىك جاۋاپكەرشىلىگىمەن ەرەكشەلەنەدى. وسى رەتتە، ءوزىڭىز ەڭبەك ەتەتىن كومپانيا ءۇشىن كورپوراتيۆتىك جاۋاپكەرشىلىكتىڭ سالماعى قانداي؟

– تشو ءۇشىن كورپوراتيۆتىك جاۋاپكەرشىلىك – بۇل تەك قوعام مەن قىزمەتكەرلەردىڭ دامۋىنا قوسىلعان ۇلەس ەمەس، ول ءبىزدىڭ ءوز ارامىزداعى جانە سەرىكتەستەرمەن قارىم-قاتىناستى انىقتايتىن ەتيكالىق قۇندىلىقتار مەن قاعيدالار. بۇل – ءبىزدىڭ قىزمەتىمىزدىڭ ەكولوگيالىق كورسەتكىشتەرى جانە قازاقستان ەكونوميكاسىنا قوسىپ وتىرعان قوماقتى ۇلەسىمىز. ەڭ باستىسى، كورپوراتيۆتىك جاۋاپكەرشىلىك – جالپى قىزمەتىمىزدىڭ جانە قازاقستان الدىنداعى مىندەتتەمەلەرىمىزدىڭ باستى نەگىزى بولىپ تابىلادى. كاسىپورىن قۇرىلعاننان بەرگى جىلداردا ءبىز قازاقستاندىق كاسىپورىنداردىڭ الدىڭعى قاتارىنان كورىنۋگە بار كۇش-جىگەرىمىزدى جۇمساپ، بەلگىلى دارەجەدە جەتىستىككە جەتكەنىمىزدى ماقتان تۇتامىز. ەڭ الدىمەن، كاسىپورىننىڭ كورپوراتيۆتىك جاۋاپكەرشىلىكتى بارلىق باعىتتا ۇزدىكسىز جەتىلدىرىپ كەلە جاتقاندىعى – ءبىز ءۇشىن زور جەتىستىك. مۇناي جانە گاز سالاسىندا الەمدەگى ەڭ قاۋىپسىز، ءتيىمدى جانە پايدالى كاسىپورىن بولۋدى كوزدەگەن ءبىز الەمدىك ستاندارتتار دەڭگەيىندەگى باسقارۋ مودەلىن ۇستانىپ كەلەمىز. ءوندىرىس تيىمدىلىگىنىڭ ءوزى وندىرىستىك قىزمەتتەگى جوعارى ستاندارتتارعا نەگىزدەلگەن. ءوندىرىستى جاڭارتۋ مەن وڭتايلاندىرۋ، تەحنولوگيالاردى جەتىلدىرۋ جونىندەگى ۇستانىمىمىز وسىعان دالەل. 1993 جىل مەن 2015 جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىسى ارالىعىندا تشو-نىڭ قازاقستانعا تىكەلەي قارجى تولەمى تۇتاستاي العاندا 109 ميلليارد اقش دوللارىن قۇرادى. بۇعان تشو-نىڭ جەرگىلىكتى قىزمەتكەرلەرىنە تولەنگەن ەڭبەكاقى، قازاقستاندىق تاۋار وندىرۋشىلەر مەن جابدىقتاۋشىلاردىڭ ونىمدەرى مەن قىزمەتتەرىنە جۇمسالعان قارجى، مەملەكەتتىك كاسىپورىندارعا بەرىلگەن تاريفتەر مەن تولەمدەر، قازاقستاندىق سەرىكتەسكە بولىنگەن ءتيىستى ديۆيدەندتەر، سونىمەن قاتار، مەملەكەتتىك بيۋدجەتكە اۋدارىلعان سالىق جانە رويالتي تۇرىندەگى تولەمدەر كىرەدى.

– «تەڭىزشەۆرويل» قازاقستانعا شەتەل ينۆەستورىن تارتۋدىڭ تيىمدىلىگىن العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ دالەلدەگەن كاسىپورىن. ەندەشە، اڭگىمەنى اتىراۋ وبلىسىنداعى جاۋاپتى جانە جەتەكشى ينۆەستور سانالاتىن كاسىپورىننىڭ جەرگىلىكتى قاۋىمداستىققا جانە جۇرتشىلىقپەن بايلانىسقا بولەتىن ينۆەستيتسيالارى توڭىرەگىندە وربىتسەك.

– تەڭىزدىڭ ەن بايلىعىن ەل قاجەتىنە جاراتۋ – كاسىپورىننىڭ قۇرىلعان كەزدەگى نەگىزگى ۇستانىمدارىنىڭ ءبىرى دە، بىرەگەيى بولاتىن. 1993 جىلى كاسىپورىن جەرگىلىكتى قاۋىمداستىققا جانە جۇرتشىلىققا پايدا تيگىزۋ ماقساتىندا 50 ميلليون اقش دوللارى كولەمىندەگى قارجىدان تۇراتىن 5 جىلدىق «اتىراۋ بونۋس قورى» باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋدى قولعا الدى. سول تۇستا كومپانيا قاراجاتى جۇمسالاتىن الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىم جوبالارىن تاڭداۋدا اتىراۋ وبلىسى اكىمدىگى باسشىلىعىمەن تىعىز قارىم-قاتىناس ورناتۋ جونىندە شەشىم قابىلداندى. ءساتتى اياقتالعان «اتىراۋ بونۋس قورى» جەرگىلىكتى قاۋىمداستىققا پايداسىن تيگىزەتىن وسىنداي باعدارلامانىڭ قاجەتتىگىن جانە ودان كەلەر پايدانىڭ زور ەكەندىگىن كورسەتتى. ءسويتىپ، 1998 جىلى «اتىراۋ بونۋس قورى» باعدارلاماسىنىڭ ورنىنا ەرىكتى «يگىلىك» باعدارلاماسى كەلدى. باعدارلامانىڭ باستاپقىداعى بيۋدجەتى 4 ميلليون اقش دوللار كولەمىندە بولدى. جەرگىلىكتى قاۋىمداستىقتىڭ قاجەتتىلىگىنە ساي، تشو ينۆەستيتسيا كولەمىن بىرتىندەپ وسىرە بەردى. 2013 جىلدان بەرى «يگىلىكتىڭ» جىلدىق قورى – 25 ملن. اقش دوللارى. جالپى، «يگىلىك» جانە «اتىراۋ بونۋس قورى» باعدارلامالارى بويىنشا 1993-2012 جىلدار ارالىعىندا جۇمسالعان قارجىنىڭ جيىنتىق كولەمى 200 ميلليون اقش دوللارىنان استى. «يگىلىك» باعدارلاماسى جۇزەگە اسىرىلا باستاعاننان بەرگى كەزەڭدە تشو-نىڭ قارجىلاندىرۋىمەن بىرنەشە جاڭا مەكتەپ، ەمحانا جانە اۋرۋحانا عيماراتتارى سالىنىپ، ەلەكتر قۋاتىن ءبولۋ تورابى، سۋ تازارتۋ قۇرىلعىلارى مەن جەلىلەرى، گاز ماگيسترالدارى سالىنىپ، تارتىلدى. 2014 جىلى تشو قۇلسارى قالاسىنىڭ سۋمەن جابدىقتاۋ جۇيەسىن تولىق اياقتاپ، اتىراۋ قالاسىنداعى ەكى مەكتەپ پەن اتىراۋ وبلىسىنداعى ءۇش بالاباقشا قۇرىلىسىن جالعاستىردى. جىلىوي اۋدانىن كوگالداندىرۋ شارالارىن قولعا الدى، قۇلسارى قالاسىندا ەكى ساياباق اشتى جانە جاڭا قاراتون مەن قوسشاعىل كەنتتەرىندە 2 مىڭنان استام كوشەت وتىرعىزدى. بۇدان بولەك، 2014 جىلى اۋرۋلاردى دياگنوستيكالاۋ جانە ەمدەۋگە ارنالعان وزىق ۇلگىدەگى مەديتسينالىق جابدىقتاردى ساتىپ الۋعا، سونداي-اق، اتىراۋ وبلىسى كارديولوگيالىق ورتالىعىنىڭ، وبلىستىق بالالار اۋرۋحاناسى جانىنداعى سۋردولوگيا ورتالىعىنىڭ جانە وبلىستاعى جەتى مەديتسينالىق مەكەمە ماماندارىن وقىتۋ ءۇشىن 4 ملن. اقش دوللارى كولەمىندە قاراجات ءبولدى. اتالعان قاراجاتقا اتىراۋ وبلىستىق كارديولوگيالىق ورتالىعىنا، اتىراۋ وبلىستىق بالالار اۋرۋحاناسىنا، سونداي-اق، ماقات، يندەر، ماحامبەت، جىلىوي، قۇرمانعازى، يساتاي جانە قىزىلقوعا اۋداندارىنىڭ ورتالىق اۋرۋحانالارىنا زاماناۋي جابدىقتار ساتىپ الىنىپ، ورناتىلدى. سوڭعى ۇلگىدەگى مەديتسينالىق جابدىقتارمەن جۇمىس ىستەۋ ءۇشىن 29 دارىگەر ارنايى وقۋدان ءوتتى.

تاياۋدا قازاقستان كونستيتۋتسياسىنىڭ 20 جىلدىعى قۇرمەتىنە يساتاي اۋدانى، اققىستاۋ اۋىلىنا زاماناۋي ۇلگىدەگى 400 ورىندىق مادەنيەت ءۇيى سالىنىپ، تۇرعىندار قاجەتىنە پايدالانۋعا بەرىلدى.

– «يگىلىكتىڭ» ەل يگىلىگىنە ارنالعان وڭدى ىستەرىن جۇرتشىلىق جاقسى بىلەدى. ال كورپوراتيۆتىك جاۋاپكەرشىلىكتىڭ ءبىر تارماعىنا اينالعان الەۋمەتتىك ينۆەستيتسيالار باعدارلاماسىنىڭ كوزدەگەنى نە؟ سونى تارقاتىپ ايتساڭىز.

– تشو قۇرىلىمىندا بۇل ەڭ جاس، ءارى ماقساتتى الەۋمەتتىك باعدارلاما بولىپ تابىلادى. بۇل بۇعان دەيىن وسى تەكتەس جۇمىس اتقارىلمادى دەگەندى بىلدىرمەيدى. بۇرىن دا وسى باعىتتا جۇمىس ىستەلدى. بىراق، باسقاشا بولاتىن. بولىنگەن جىلدىق قور شامامەن ءبىر ميلليون دوللار ءبىر جولعى كومەككە عانا اۋدارىلاتىن. ماسەلەن، اۋرۋحانالارعا كەرەك-جاراققا، الەۋمەتتىك جاعىنان قورعالۋى تومەن توپتى قارجىلاي قولداۋعا، ت.ب. بەرىلەتىن. بۇل دا كەرەك. بىراق، مۇنداي كومەكتىڭ تيىمدىلىگى شامالى. وسىنى ەسكەرە كەلىپ، ءبىز بۇل باعىتتاعى جۇمىستىڭ باعىتىن تۇبەگەيلى وزگەرتۋدى شەشتىك. ءسويتىپ، بۇل قارجىنى ادامداردى دامى­تۋعا ارنادىق، ياعني ناقتى ادامعا باعىتتالعان كو­مەكتىڭ ناتيجەلى دە، ۇزاق مەرزىمدى بولۋىن قالادىق. ۋاقىت كورسەتكەندەي، ءبىز ءوز شەشى­مىمىزدىڭ دۇرىستىعىنا كوز جەتكىزدىك. جىلدىق بيۋدجەتى 1 ميلليون اقش دوللارىنان اساتىن الەۋمەتتىك ينۆەستيتسيالار باعدارلاماسى – تشو-نىڭ ايماقتىڭ الەۋمەتتىك سالاسىن دامىتۋعا ارناعان ءتيىمدى باستاما بولدى. تشو-نىڭ الەۋمەتتىك ينۆەستيتسيالار باعدار­لاماسىنا بىرىكتىرىلگەن بارلىق جوبا دا جەر­گىلىكتى قاۋىمداستىقتىڭ مۇددەسىن كوزدەيدى. باع­دارلاما جۇرتشىلىق ءۇشىن اسا ماڭىزدى سالا – دەنساۋلىق ساقتاۋ، ءبىلىم بەرۋ، ءتىل ۇيرە­تۋ، مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ قولدانۋ اياسىن كەڭەي­تۋ، جەرگىلىكتى كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ، جاس تا­لانت­تاردىڭ كوزىن اشۋ، ەكولوگيا جانە قورشاعان ورتانى قورعاۋ سياقتى ماسەلەلەردى قامتيدى.

باعدارلامانى باستاماس بۇرىن، تشو كومپانيا قىزمەتىنىڭ نەگىزگى باعىتىمەن ۇندەسەتىن، تۇرعىنداردىڭ دا، ءوز ءوندىرىسىنىڭ دە قاجەتىنە جارايتىن ناقتى جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋدىڭ جولىن تابۋ ماقساتىندا جەرگىلىكتى حالىقتىڭ قاجەتتىلىكتەرىنە زەرتتەۋ جۇرگىزدى. اتالعان زەرتتەۋ ناتيجەلەرىن تالداۋ بارىسىندا تشو-نىڭ الەۋمەتتىك ينۆەستيتسيالار جونىندەگى كەڭەسى كاسىپورىننىڭ ءوز ءوندىرىسى مەن بيزنەسىنىڭ ماقساتتارىن جەرگىلىكتى حالىقتىڭ ماسەلەلەرىن شەشۋگە، ولاردىڭ تۇرمىس جاعدايىن جاقسارتۋعا ىقپال ەتەتىن كومپانيانىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق كوزقاراسىمەن ۇشتاسقان ستراتەگيالىق باعىتتى دايىندادى. ناتيجەسىندە جەرگىلىكتى قاۋىمداستىقتى قارجىلاندىرۋدىڭ باستاپقى پرينتسيپتەرى مەن قىزمەتتىڭ نەگىزگى باعىتتارى بەلگىلەندى. قارجى باعدارلاما باپتارىنا سايكەس، كەڭەس شەشىمىمەن بولىنەتىن بولدى. مۇنداي ءتاسىل الەۋمەتتىك ينۆەستيتسيانىڭ تيىمدىلىگىن بيزنەس جوبالاردى دارەجەلەۋ ادىستەمەسى بويىنشا باعالاۋدىڭ قاجەتتىلىگىن تۋىنداتتى. اتالعان باعدارلاما ناتيجەسىندە تشو كوپتەگەن ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدارمەن بايلانىس ورناتتى. بۇگىندە جەڭىمپاز اتانعان باعدالامالاردىڭ بارلىعى دا كوڭىل اۋدارارلىقتاي جانە وزىندىك ەرەكشەلىكتەرگە يە، سونداي-اق، جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ دەنساۋلىعىن جاقسارتۋ، ءبىلىم بەرۋ سالاسىن قولداۋ جانە قورشاعان ورتانى قورعاۋ جونىندەگى تشو-نىڭ بۇكىل ستراتەگيالىق ماقساتتارىنا تولىقتاي ساي.

باعدارلامالاردىڭ بارلىعى دا اتىراۋ وبلىسى تۇرعىندارىنىڭ مۇددەلەرىنە نەگىزدەلگەن. ماسەلەن، 2009 جانە 2011 جىلدارى جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋلەرگە سۇيەنسەك، اتىراۋ وبلىسىنىڭ جىلىوي اۋدانى تۇرعىندارى ءۇشىن باستى ماسەلە – قوعامدىق دەمالىس ورىندارى ساپاسىنىڭ تومەندىگى جانە كوپ پاتەرلى تۇرعىن ۇيلەردى (كپت) باسقارۋ جۇيەسىنىڭ بولماۋى بولدى.وسىعان وراي، 2014 جىلى ورتالىق ازيا ەۋرازيا قورى ەكى جىلدىق «ورلەۋ» جوباسىن جۇزەگە اسىرۋدى باستادى. جوبا ماقساتى – جەرگىلىكتى حالىقتى كپت جانە قوعامدىق دەمالىس ورىندارى ماسەلەلەرىن شەشۋگە بەلسەندى ارالاستىرۋعا ىقپال ەتۋ، كپت باسقارۋ جۇيەسىن قالىپتاستىرۋعا كومەكتەسۋ بولدى. وسىعان وراي، قۇلسارى قالاسىنا تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق سالاسىنداعى ساراپشىلار – قر تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق ۇلتتىق پالاتاسى مەن جەرگىلىكتى ءوزىن ءوزى باسقارۋدى دامىتۋ ورتالىعى ماماندارى شاقىرىلدى. جاعدايمەن تانىسقاننان كەيىن ساراپشىلار اۋداننىڭ تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق ماسەلەلەرىن شەشۋ تۇجىرىمداماسىن ۇسىندى. تۇجىرىمداما جەرگىلىكتى بيلىك ورگاندارىنىڭ، كوممۋنالدىق كاسىپورىندار قىزمەتكەرلەرىنىڭ جانە تۇرعىنداردىڭ قاتىسۋىمەن تالقىلاندى. تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق سالاسىن جاقسارتۋ بويىنشا تۇرعىندارعا ارنالعان گرانت جوبالارى كونكۋرسى ءوتىپ، 3 900 000 تەڭگە قۇرايتىن بەس ءوتىنىش قارجىلاندىرىلدى. ءبىر اتاپ وتەرلىگى، گرانت قاراجاتىنا تەك جوندەۋ-قۇرىلىس ماتەريالدارى عانا الىندى، ال بارلىق جۇمىستى تۇرعىندار وزدەرى جاسادى نەمەسە ءوز قاراجاتتارىنا جۇمىسشىلار جالداپ جاساتتى. تۇرعىندار ءۇيدىڭ دالىزدەرىن، شاتىرلارىن، باسپالداقتارى مەن تەرەزەلەرىن جوندەۋدەن وتكىزىپ، اۋىزبىرلىكتەرى مەن ءوز ۇيلەرىنىڭ پروب­لەمالارىن شەشە الاتىندىقتارىن، ءوز تازا­لىقتارى مەن جايلىلىقتارى ءۇشىن جاۋاپ­كەرشىلىكتى سەزىنە الاتىندىقتارىن دالەلدەدى.

جۇرتشىلىق ءۇشىن تيىمدىلىگىن كورسەتكەن باعدارلامانىڭ ءبىرى – جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارىنىڭ الدىن الۋ جونىندەگى بىرلەسكەن باعدارلاما بولدى. جوبا نەگىزىندە تيىمدىلىگى جوعارى بىرقاتار شارالار جۇزەگە استى، وبلىس ەلدى مەكەندەرىنىڭ 225 دارىگەرى مەن فەلدشەرى ارتەريالدىق گيپەرتونيا بويىنشا 36 كلينيكالىق وقۋ مودۋلدەن تۇراتىن زاماناۋي ينتەراكتيۆتىك كلينيكالىق وقۋدان، ال اتىراۋ قالاسىنىڭ 108 مەدقىزمەتكەرى قاشىقتىقتان ۇيىمداستىرىلعان وقۋ كۋرستارىنان ءوتتى. اسسوتسياتسيانىڭ وتباسىلىق دارىگەرلەرى، اقش-تان كەلگەن جانە قازۇمۋ ۇستازدارى جەرگىلىكتى دارىگەرلەرگە پراكتيكالىق كومەك كورسەتۋ جانە ناۋقاستاردى قابىلداۋ ءۇشىن تۇراقتى تۇردە قاناتقاقتى ەمحانالار مەن اۋىلدىق امبۋلاتوريالارعا بارىپ، تالىمدىك ساباق وتكىزدى. قان قىسىمى بار 187 پاتسيەنت وقىتىلدى، ناتيجەسىندە ولاردىڭ 153-ءنىڭ قان قى­سى­مى قالپىنا كەلدى، 87 ناۋقاس ءومىر سالتىن وزگەرت­تى، ال 25 جىلدان استام شىلىم شەگىپ كەلە جات­قان 8 ناۋقاس زياندى ادەتتەرىنەن باس تارتتى.

وسىنداي ناتيجەلى جۇمىستى اكادەميك زەينوللا قابدولوۆ اتىنداعى قورمەن بىرلەسكەن «قازاقشا سايرا!»، بريتاندىق كەڭەسپەن بىرلەسكەن اعىلشىن ءتىلىن دامىتۋ باعدارلاماسى، قازاقستانداعى حالىقارالىق زەرتتەۋلەر مەن عىلىمي جەتىستىكتەردى الماسۋ جونىندەگى كەڭەستىڭ (IREX) اتىراۋ قالاسى مەن جىلىوي اۋدانى تۇرعىندارىنىڭ اقپاراتتىق-كوممۋنيكاتسيالىق تەحنولوگيالار سالاسىنداعى ءبىلىمىن كوتەرۋگە باعىتتالعان جوبالارى، «قازاقستاننىڭ تاۋەلسىز ۇرپاعى» ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمىمەن بىرلەسكەن الەۋمەتتىك قامقورلىققا ءزارۋ جاستارعا كومەكتى كوزدەيتىن «جاڭا ءومىر» جوباسى، iPad پلانشەتتىك كومپيۋتەرلەرى ءۇشىن «تiلدارىن» ادىستەمەسى بويىنشا دايىندالعان قازاق ءتىلىن ۇيرەتۋگە ارنالعان باعدارلاما، سايىپ كەلگەندە تشو-نىڭ الەۋمەتتىك ينۆەستيتسيالار جونىندەگى كەڭەسىنىڭ سۇزگىسىنەن وتكەن كەز كەلگەن جوبا جۇرتشىلىق كوڭىلىنە جول تاۋىپ، كوپشىلىككە تيگىزەر پايداسىمەن ەرەكشەلەنۋدە. ماسەلەن، الەۋمەتتىك تۇرعىدا قورعالۋى تومەن بالالاردى قولداۋعا ارنالعان «جاڭا ءومىر» جوباسى ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار اراسىنداعى الەۋمەتتىك جوبالار جارمەڭكەسىنە قاتىسىپ، 1-ءشى ورىنعا يە بولدى.

اڭگىمە كاسىپورىننىڭ كورپوراتيۆتىك جاۋاپكەرشىلىگى تۋرالى بولعان جەردە، مۇنداي ينۆەستيتسيانىڭ نەگىزى ونىڭ قارجىلىق مانىندە ەمەس، تيىمدىلىگىندە ەكەندىگىن ايتۋعا ءتيىسپىز. ولاي بولسا، «تەڭىزشەۆرويلدىڭ» الەۋ­مەت­تىك ينۆەستيتسيالار باعدارلاماسى ادام­دار­عا، ولاردىڭ قاجەتىنە باعىتتالۋىمەن قۇندى.

– رزابەك ءداۋىتۇلى، كومپانيا قىزمەتىنىڭ ءارالۋان قىرىن قامتيتىن كورپوراتيۆتىك جاۋاپكەرشىلىكتىڭ ءبىر سالاسى – جەرگىلىكتى قاۋىمداستىق پەن جۇرتشىلىققا كومەك ەكەندىگىن باسا ايتتىڭىز. وسىدان-اق، كاسىپ­ورىننىڭ ءوزى ورنالاسقان ءوڭىردىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىن جاقسارتۋعا دەگەن ىنتاسىن بايقادىق.

– ءيا، كاسىپورىن ءوندىرىسىنىڭ يگىلىگىن ەل قاجەتىنە جاراتۋدان اسقان قۇندىلىق بولماسا كەرەك. 1993 جىلدان باستاپ تشو ءوز قىزمەتكەرلەرى مەن جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ يگىلىگى ءۇشىن اتىراۋ وبلىسىنىڭ ءارتۇرلى الەۋمەتتىك جوبالارىنا 995 ميلليون اقش دوللارىنان استام قارجى جۇمساعاندىعى سونىڭ دالەلى. «يگىلىك» ەرىكتى الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىم باعدارلاماسىنىڭ بيىلعى بيۋدجەتى دە 25 ميلليون اقش دوللارىن قۇرادى. اتالمىش قارجىنىڭ نەگىزگى ۇلەسى اتىراۋ وبلىسىنداعى بالاباقشالار، مەكتەپتەر جانە باسقا الەۋمەتتىك نىسانداردىڭ قۇرىلىسىنا جۇمسالۋدا. 2015 جىلى اتىراۋ وبلىسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ، ءبىلىم جانە وقىتۋ سالالارىنىڭ ساپاسىن جاقسارتۋعا كومەكتەسۋ ءۇشىن تشو-نىڭ الەۋمەتتىك ينۆەس­تيتسيالار باعدارلاماسىنا 1 ميلليون اقش دوللارىنان استام قارجى ءبولىندى.

– اڭگىمەڭىزگە راحمەت. قازاقستان ەكونو­مي­كاسىنىڭ قارىشتاپ دامۋىندا وزىندىك ۇلەسى بار كاسىپورىننىڭ شىعار تاۋى بيىك بولسىن.

اڭگىمەلەسكەن

سۆەتلانا قايىرعاليەۆا.

Abai.kz

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1465
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3236
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5373