سوڭعى ۋاقىتتا قوعامدا ساياسي شيرىعۋ بايقالىپ، ءجاي جۇرگەن ادامداردىڭ ءوزى مازاسىزدانا باستادى. الەۋمەتتىك جەلىلەردە "ارانداتۋدان ساق بولايىق. قارا سۋ مەن نانىمىز بولسا دا، ولمەسپىز. شۇكىر قىلايىق. ەل تىنىش، جۇرت امان بولسىن" دەگەندەي پىكىرلەر جازىپ جاتقاندار دا بار. 
سوندا بۇل نەدەن؟ ەلدى ۇرەيلەندىرۋ كىمگە كەرەك؟ شىنىمەن دە، قانداي دا ءبىر ءتونىپ تۇرعان قاۋىپ بار ما؟ 

جوق! ەشقانداي تونگەن قاۋىپ جوق! 
ءيا، تەڭگە قاتتى قۇلدىرادى. بارلىق زات قىمباتتادى. سونىڭ سالدارى بولسا كەرەك، بىرنەشە ادام ءوزىن ءوزى ورتەدى، توپتاسىپ بيىكتىكتەن سەكىرىپ تە ءولدى. بىراق، جالپى قوعام تىنىش ەدى. وسى تىنىشتىقتى "قورقاق - ءبىرىنشى جۇدىرىقتايدى" دەگەندەي، بيلىكتىڭ ءوزى بۇزدى. ونىڭ ۇستىنە قورقاقتىڭ ارتى بىلعانىش بولسا، "قوس كورىنەدى", ەكەن، رەالدى ەمەس، ۆيرتۋالدىق ءومىردىڭ باتىرلارىن وزدەرىنە تونگەن تاجال دەپ ۇعىپ، بىرىنەن كەيىن ءبىرىن تۇرمەگە تىقتى. ەندى بىرەۋلەرىن تەرگەۋگە الىپ، ۇيىنە ءتىنتۋ جۇرگىزدى.
ناتيجەسىندە الەۋمەتتىك جەلىدە قالعان ۆيرتۋالدىق "باتىرلار" جازىلعان پوستقا لايك باسۋعا قورقاتىن بولدى. 
بۇل جەردە ۇرى بيلىك "ارتىق قىلامىن دەپ، تىرتىق قىلعان" جايى بار. ويتكەنى حالىق بۇگىندى وتكەن عاسىردىڭ 37-ءشى جىلىمەن سالىستىرىپ وتىر. 
نەگىزىندە، "كريزيس!، كريزيس!" دەپ، قۇدايدىڭ قۇتتى كۇنى قاقساپ، تىنىش جاتقان ەلدى وزدەرى شۋلاتىپ، سول شۋعا ءۇن قوسقان ازاماتتاردى قۋدالاماعاندا، ەشتەڭە دە جوق، حالىق تىنىش، ءوز شارۋالارىمەن جۇرە بەرەرى انىق ەدى. ولاي ەتپەدى. بيلىكتىڭ ءوزى "داعدارىس" دەگەن دابىل قاعىپ، ەلدى "وياتتى". "نە بولىپ قالدى؟ " دەپ، سول دابىلدان ويانعانداردى، "نەگە وياندىڭ" دەپ، تاعى جازعىردى، قۋدالادى، قامادى! مىنە ءبىزدىڭ "دانىشپان" ەل باسشىلارىنىڭ اقىلدارى جەتكەن جەرى وسى. 
نە بولماسا بۇل، بيلىكتە وتىرعان ءبىر قاسكويدىڭ، ەلدە قاساقانا دۇربەلەڭ تۋعىزۋعا باعىتتالعان، سانالى تۇردە جاساعان جىمىسقى ساياساتى! بۇل دا مۇمكىن. سەبەبى، باسقا "مايدا- شۇيدە" قاتەلىكتەردى تىزبەگەندە، تەڭگەنى ويسىراتا قۇلدىراتۋ - قولدان جاسالىنىپ وتىرعان شارا! ۆاليۋتا نارىعىنا، زاڭعا قايشى كەلەتىن - ءىرى جەكە قارجى ويىنشىلاردىڭ (جەكە تۇلعا) ەنۋىنە كوزدى جۇما قاراپ، رۇقسات بەرۋىندە. ولار قايتا-قايتا دوللاردى ارزانعا الىپ، قىمباتقا ساتىپ وتىردى. جاعداي شەكتەن شىعىپ بارا جاتقاندا عانا ۇلتتىق بانك ىسكە ارالاستى. ال ەندى كوپتەگەن "ەكسپەرتتەردىڭ": "تەڭگەنىڭ قۇنسىزدانعانى دۇرىس" دەگەنى - تاپسىرما. تاپسىرماسى جوقتارى تۇكتى تۇسىنبەي سايراپ جۇرگەندەر. دالەلى: ساۋت ارابياسىنىڭ ۇلتتىق ۆاليۋتاسى 60 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى بىردە ءبىر رەت (!) وزگەرىسكە تۇسپەگەن! وتكەن عاسىردىڭ ورتاسىندا دوللارعا قاتىناسى قانداي بولدى، ءدال بۇگىندە سونداي. مۇنداي ەلدەر جەتكىلىكتى. 

سوندا، الگى قاسگويدىڭ ماقساتى نە؟
ول ء"بىر وقپەن بىرنەشە قوياندى اتىپ الىپ وتىر". بىرىنشىدەن، دوللاردى الىپ، قايتا ساتىپ، اراسىنداعى ايىرماشىلىقتان وراسان مول قارجى تاۋىپ، قارا حالىق كەدەيلەنە تۇسسە، ول بايىعان ۇستىنە باي تۇسۋدە. ەكىنشىدەن، ول ءپۋتيننىڭ تاپسىرماسىن ورىنداپ، تەڭگەدەن قازاقتى ءبىرجولاتا بەزدىرىپ، ورتاق ۆاليۋتاعا ءوز ەركىمەن ەنۋگە ماجبۇرلەپ وتىر! مەنىڭ ويىم وسى. 
سوندا ء"ۇش ءارىپ" ەل قامىن ويلاپ شىرىلداپ جۇرگەن قاراپايىم ۇلتشىلداردى اڭدىپ، جالعان جالا جاۋىپ، قاماعانشا، نەگە وسىنداي ساتقىن قاسگويلەردى تاپپايدى؟ جازاعا تارتپايدى؟ قوعامدى شايقايتىندار - ءوز كۇنىن ارەڭ كورىپ جۇرگەن ۇلتشىلدار ەمەس، اقشالارى سابان، قولىندا بيلىگى بار وسىندايلار ەمەس پە؟ بۇلار قاجەت كەزىندە تاپسىرماسىن ورىندايتىن "ساربازداردى", ءتىپتى جيھاتشىلاردى دا تاۋىپ، ساتىپ الادى. 
الدە، بۇل دۇرلىگۋ ءبىزدىڭ بۇگىنگى بيلىكتىڭ وزدەرىنىڭ ءىسى مە؟ ەرتەڭ ءبارىن توناپ، قالعانىن ساتىپ ەلدەن زىتايىن دەگەن نيەتى بار ما، ا ، قۇرمەتتى ء"ۇش ءارىپ"?

ەرمەك نارىمباەۆ، سەرىكجان ەسەنعوسۇلى جانە بولاتبەك ءبىلالوۆ بوستاندىققا شىقسىن! ماقسات ءىلياسۇلى مەن بوتاگوز يساەۆانى قۋدالاۋ توقتاتىلسىن! 

بۇگىندە (10.12.2015ج) ەرمەك پەن سەرىكجاننىڭ كەزەكتى، 4-ءشى، الدىن الا تىڭداۋ سوتىندا بولىپ قايتتىق. 

گەرويحان قىستاۋباەۆ

Facebook-تەگى پاراقشاسىنان