نەمەسە اشىق كۇندە اداسۋ سىرى

دانىشپان حالقىمىزدىڭ «ايتقان ءسوز – اتىلعان وق» دەيتىنى بەكەر ەمەس. سول وق الداقاشان ومىردەن وتكەن مارقۇمدارعا (سەبەپ-سالدارسىز، دالەلسىز، قاساقانا) اتىلسا شە؟ ءجا، ودان دا، وق اتقان كىم، اتىلعان كىم دەيىك تە. وعان توقتالار الدىندا عۇمىر بويى پارتيا، كومسومول، سوۆەت ورگاندارى مەن حالىق-اعارتۋ سالاسىندا جاۋاپتى لاۋازىمدار اتقارىپ، ءارى، پروزالىق شىعارمالار مەن اۋدارمالارىم، ساتيرالىق ولەڭدەرىم («قازاق ادەبيەتى» گازەتىندە تۇتاس ءبىر بەت بوپ تا باسىلعان) الدەنەشە رەت كىتاپ بوپ شىققانىن، جازۋشىلار وداعىنا مۇشە ەكەنىمدى ايتا كەتۋدى ءجون كورەمىن (الدا ايتىلاتىندارعا قاتىسى بارلىقتان).

ومىرىمشە قىزمەت ەتكەن قۇزىرلى مەكەمەلەردىڭ كوبىندە سوناۋ ارقالى اقىن جۇبان مولداعاليەۆ، سىرباي ماۋلەنوۆتەن باستاپ، كەشەگى تۇمانباي مولداعاليەۆ، قادىر مىرزاليەۆ، باققوجا مۇقاەۆ، ۇلكەن باۋىرجان، كىشى باقىتجان مومىشۇلدارىمەن تالاي-تالاي كەزدەسۋلەر وتكىزگەندە باسى-قاسىندا بولدىم. قازىرگى «مادەنيەت» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى دۋلات يسابەكوۆكە قۇرمەتىم شەكسىز. ول باسقاراتىن جۋرنالعا تۇراقتى اۆتورمىن.

انە، سول دۋلات ءىنىمنىڭ 70 جىلدىق مەرەيتويى قارساڭىندا (ودان كەيىن دە) قازاق تىلىندە شىعاتىن (وزگە تىلدەردە دە) اقپارات قۇرالدارىندا ول جايلى جازىلعان جىلى لەبىز، ىزگى نيەتتى وي-پىكىرلەر از بولعان جوق. كوز قىرىمىزعا ىلىنگەنىن وقىپ، ءتانتى بولعانبىز. «دۋلات يسابەكوۆ الەمى» تەاتر فەستيۆالىندە سپەكتاكلدەرىن تاماشالادىق. دۋلات جايلى (سول شاقتا) جازىلعان، ايتىلعانداردىڭ بارلىعى ورىندى، جاراسىمدى، تاعلىمدى ەدى. تەك...

سول دوداعا «عايىپتان» قوسىلىپ، «دۋلات پەن تولەن» دەگەن كولەمدى ماقالا جازعان ەسەنعالي راۋشانوۆ قوس قالامگەردىڭ – ءوز سوزىمەن ايتقاندا – «شىعارماشىلىعىنا ەمەس، ازاماتتىعىنا...» دەن قويۋ ۇستىندە بىرەۋلەردى اسقاقتاتامىن دەپ، بىرەۋلەردى الاسارتاتىنعا ۇقساس قادامعا بارعانىنا تاڭدانعانبىز. ودان بەرى ءبىراز ۋاقىت وتسە دە، ءبىرىنشى، وعان سول كەزدە بىرەۋ-مىرەۋ لەبىز بىلدىرە مە دەپ ەدىك، ەشكىم ۇندەمەدى. ەكىنشى، كۇنى كەشە شاڭ بەرگەن (دەۋگە بولاتىن) مۇندايلارعا پىكىر بىلدىرۋگە ءالى كەش ەمەس دەر ەدىم ء(وز باسىم). ويتكەنى، وعان مىسال، ايعاق-دالەل تولىپ جاتىر (ستاليننەن باستاپ). اباي، ءسابيت مۇقانوۆتى دا ءالى كۇنگە ءسوز ەتەتىندەر بار دەگەندەي. ەندەشە، بۇل جەردە ءبىزدى «كەش قوزعالدى» دەپ ەشكىم سوگە قويماس. ءارى، قاي نارسەگە دە كىم-كىم دە قاي ۋاقىتتا ءوز كوزقاراسىن بىلدىرۋگە قاقىلى ەكەنىن دە ۇمىتپاعان ماقۇل. سونىمەن، اشىق تۇردە ايتار بولساق، راۋشانوۆ ءمانزالالارىنىڭ ءمانى تومەندەگىشە بوپ كەلەدى ەكەن.

راۋشانوۆ نە دەيدى؟ نە دەسىن، دەيتىنىن «وبال، ۇيات، يمان، ساۋاپ دەگەندەردى... ءسوز ەتۋدى ۇمىتىپ بارا جاتقانىمىز با...» دەپ (وعان كىم تالاسۋى مۇمكىن) يماندىلىقپەن باستايدى دا، ۇزاماي كىلت وزگەرىپ: «الماتىنى ەلەس كەزىپ جۇرگەن جوق، بۇكىلقازاقستاندىق زيالىلار سەزىن شاقىرۋ كەرەك دەگەن اڭگىمە كەزىپ ءجۇر...»، – دەپ دۇڭك ەتكىزەدى. استاپىراللا! ءسىرا، ول ءوزى اڭگىمە جانە بايىز تاپپاي كەزىپ جۇرەتىندىكتەن بە ەكەن,  وندايدى ەستىمەپپىز. سەزدىڭ نەشە قيلىسىن بىلگەنمەن، فورۋم دەسە ءبىر بولەك، «زيالىلار سەزى» دەگەندى بىلمەيدى ەكەنبىز. بۇرىن-سوڭدى سونداي سەزد بولىپ پا ەدى؟ بولسا قايدا؟ قاشان؟ مەيلى، ەگەراكيدە، شاقىرىلا قالسا، قانداي ماسەلە قارالىپ، كىم باسقارادى، كىمدەر سويلەيدى، نە سويلەيدى دەگەندەي كۇمان-كۇدىكتەر كولدەنەڭدەي قالعانى راس (بىراق، ءالى كۇنگە دەيىن شاقىرىلماسا كەرەك، شاقىرىلسا دەلەگات بوپ قاتىسار ما ەك، كىم ءبىلسىن). «ينتەلليگەنتسياسىز ەل – توبىر...» دەپ ءبىر قويادى (ونىسى دا دۇرىس  شىعار). جانە ء«ار كەزەڭ ءوز ينتەلليگەنتسياسىن تۋعىزادى» (دەيدى اكسيوماعا بالاپ). سوندا قالاي، كەزەڭ دەگەن ءولىارا ما، الدە، كەزەڭ مەن كەزەڭ اراسىنداعى بوس كەڭىستىك پە؟ مۇنىسى، ءسىرا، ابايدىڭ «كەزەكپەنەن ولىنەر، باياعىداي كورىنەر...» دەيتىنىنە كەرەعار ەمەس پە ەكەن؟ الدە، كەزەكتى ينتەلليگەنتسيا تۋىلۋ ءۇشىن كەزەڭ كىدىرىس جاساي تۇرا ما، نەمەسە، ينتەلليگەنتسيا تەك سولار دەيتىن بولسا، بولاشاق ينتەلليگەنت جوعارعى وقۋ ورنىن ءبىتىرىپ، ديپلوم العانعا دەيىنگى ارالىق پا؟ جالپى، ينتەلليگەنتسيا دەگەن كىم؟ (راۋشانوۆ ونى زيالى دەپ تە قويادى). ولاي بولسا، قازان توڭكەرىسىنە دەيىن وقىعانداردان باسقالار زيالى ەمەس پە ەدى؟ ابايدىڭ ءوزى ەمەس، پەتەربوردا وقىعان بالاسى زيالى دا، ابايدىڭ ءوزى، اكەسى قۇنانباي، ودان بۇرىن، ودان كەيىن تىزگىن ۇستاعان ەل اعالارى، باتىرلار، بيلەر، اتاقتى ءانشى، كۇيشى، شەشەن، سۋىرىپسالما اقىندار زيالىعا جاتپاعان با؟ ارعى-بەرگىدە زيالىسىز كەزەڭ بولدى ما، بولىپ پا ەدى؟ قازىرگى بايتاق ەلدىڭ و تۇكپىرى مەن بۇ تۇكپىرىندەگى «وبال، ۇيات، يمان، ساۋاپتى...» (راۋشانوۆ قۇساپ) بەرىك ۇستاناتىن جاراتىلىس يەلەرى زيالىلار ەمەس پە؟ الدە، راۋشانوۆ تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىنگى كەزەڭدى مەڭزەي مە؟  ەندەشە، راۋشانوۆشا ايتقاندا، قازىر ول كەزەڭ «تۋعىزعان» ينتەلليگەنتسيا قايدا، بار ما، الدە، كەزەكتى كەزەڭ «تۋعىزىپ» ۇلگەرمەي جاتىر ما؟ ءبىر قىزىعى، راۋشانوۆ بۇلار جايلى (ورەسى جەتپەگەننەن ەمەس) ءلام دەمەيدى. دەمەي جاتىپ الدەنەلەرگە كوڭىلى تولمايدى، ءتىس قايرايدى، ۋھىلەيدى، اھىلايدى، كىجىنەدى. «جاقسىلاردىڭ كوبى كەتىپ، جامانداردىڭ ءالى كۇنگە ازايماعانىنا...» جابىرقايدى ەكەن. ەندەشە، ونىڭ پايىمىنشا، جوعارىدا كەزەڭگە بايلانىستى ء«ۇزىلىس بولۋى كەرەك پە ەدى» دەگەنىمىزدەي، جاقسىلاردى تەز كەتىرىپ، جامانداردى كىدىرتە تۇرۋ ءۇشىن ۋاقىت شىركىننىڭ ءوزى دە ءالسىن-ءالسىن كىدىرەتىنگە ۇقساي ما، نەمەنە؟ ومىرگە جاقسى دا، جامان دا بىردەي كەلىپ، بىردەي كەتپەيتىن بولعانى ما؟ (بۇل ديالەكتيكانى مانسۇقتاۋ ەمەس). بار بالە ء«الى كۇنگە ازايماعان جامانداردا» قۇسايدى. راۋشانوۆقا ولاردىڭ (جاماندار) «اناۋ اۋىل مەن مىناۋ اۋىلدىڭ داۋىن داۋلاپ...» قانا كۇنەلتەتىنى ۇنامايتىنعا ۇقسايدى. ال، ءبىز (وقۋشى) مۇنى «انا اۋىل مەن مىنا اۋىل» مۇمىندەرى ءبىر-بىرىنەن الشاق، توماعا-تۇيىق عۇمىر كەشەدى، ءبىر-ءبىرىنىڭ قاس-قاباعىنا قارامايدى، قۋانىش-قىزىعىنا ورتاقتاسپايدى، ءوز قىزىقتارىن وزدەرى قىزىقتاپ، «انا اۋىل مەن مىنا اۋىلدىڭ» ەرەندەرى ەكى اۋىلداعى يگى جاقسىلاردىڭ تىرىلەرىن ارداقتاپ، ولگەندەرىنىڭ ۇلىنا پانا، قىزىنا اعا (پا، شىركىن) بولۋعا جارامايدى، جانى اشىمايدى، باقاستىقتان باسقاعا جوق دەگەن ءسوز ەمەس پە ەكەن دەپ ويلاۋعا ءماجبۇر بولدىق.

مەيلى، ءبىز-اق تەرىمىز تارىلماي، كەڭدىك جاساپ، «... قارا  تۋرالى ەمەس، اق تۋرالى ايتالىق» (بارەكەلدى) دەيتىن راۋشانوۆتى تۇسىنۋگە تىرىسالىق. ول دا ءبىزدى تۇسىنەر دەپ ۇمىتتەنەيىك. ايتقانىنىڭ بارىنە «جارەكەماللا»  دەي بەرمەيتىنىمىزگە دە  تىرسيماس دەپ تە قويالىق. ءبىر راۋشانوۆ ەمەس، (راۋشانوۆ ءۇزىلدى-كەسىلدى ولاي دەمەيدى), قازاقتا زيالى جوق، ءبىرلى-جارىم بار بولسا، ول مەن دەۋگە قۇمبىل قىزبالاردى ءبىز دە ۇشىراتىپ، جازعاندارىن وقىپ جۇرەتىنىمىزدى دە جاسىرمايىق. البەتتە، ولارمەن  كەلىسە المايمىز. سەبەبى، زيالىسىز حالىق بولمايدى، زيالىسىز حالىقتى ەشكىم حالىق دەپ ەسەپتەمەيدى. ەگەر شىنىمەن سولاي بولسا، بۇل سۇرگىننەن (راۋشانوۆقا ءمالىم) جوعارىدا ايتىلعان «ەلەس» تە قۇتقارا الماس، شاماسى. دەسە دە، راۋشانوۆ بوسقا قامىقپاسا كەرەك، ويتكەنى، «دوسىن بارىپ دوسىنا جاماندايتىن جامانتايدىڭ كوجەكتەرى» مەن قياناتقا بەيىم كولگىرلەردەن زيالى شىقپاسىن ول بىلمەي، كىم بىلەدى؟ زيالىلىق – انا سۇتىمەن داريتىن تابيعي، ەكىنىڭ بىرىنە ءناسىپ ەتىلمەيتىن سىباعا.

ايتتىق قوي، راۋشانوۆتىڭ «وبال، ۇيات، يمان، ساۋاپ دەگەندەردى ۇمىتىپ بارا جاتقانىمىز با...» دەيتىنىنە ءجىدا قۇرسانبىز دەپ. بارەكەلدى! الايدا، سولاي دەپ اھ ۇراتىن راۋشانوۆقا – اتالعان ماقالاسىندا – الداقاشان مارقۇم بولعان بەلگىلى جازۋشىلاردى مۇرىندارىنان تىزە تومەنشىكتەتىپ، ارۋاقتارمەن جاعالاسۋ نە ءۇشىن كەرەك بولدى ەكەن، جازعان باسىمىز سوعان ونشا تۇسىنبەي وتىرمىز. الدە، ولاي ەمەس پە؟ ولاي ەمەس دەسەڭ: «... كىم ول كەمەل توقاي دەگەن مۇحتار شاحانوۆتىڭ قاسىندا...» دەۋىنە نە دەر ەڭ؟ سوندا نە، كەمەل توقاەۆ وعان ارعى دۇنيەدەن مەن شاحانوۆتان ارتىقپىن دەپ جەدەلحات جىبەرىپ پە ەكەن، الدە، راۋشانوۆسىز دا اتاعى اجەپتاۋىر شاحانوۆتى جارىلقاعان ءتۇرى مە؟ (مۇنىسى ماقتاۋعا قانى قاس، كەزىندە مەنەن كوپ دەمەۋ كورگەن شاحانوۆقا ۇنار-ۇناماسى كۇماندى). اۋ، راۋشانوۆ ءىنىم، بىرەۋدى اسقاقتاتۋ ءۇشىن ەكىنشى بىرەۋدى مىندەتتى تۇردە الاسارتۋ كەرەك پە؟ ايتارىڭا ارقاۋ ەتپەك بولعان دۋلات پەن تولەندى قانشالىق اسقاقتاتقانىڭ كورىنىپ-اق تۇر ەمەس پە؟ ولاردىڭ شىعارماشىلىعى ەمەس، ازاماتتىعىن جىرلاماق بولعان باقانداي ءبىر بەت ماقالاڭدا ەكى كلاسسيك جونىندە قانشا سويلەم، قانشا ءسوز بارىن ءبىز ەمەس، ءوزىڭ ەسەپتە. بىزشە، بار بولعانى ەكى نە ءۇش سويلەم. مەيلى، بەس سويلەم…

كەمەل توقاەۆ

اۋ، راۋشانوۆ، سەن شىنىمەن-اق كەمەل توقاەۆتىڭ كىم ەكەنىن بىلمەۋشى مە ەدىڭ؟ وندا – وزىڭە سىن. سوعىستان مۇگەدەك بوپ كەلىپ، ۇلكەن قيىندىقپەن ۋنيۆەرسيتەت ءبىتىرىپ، قوڭىرجاي عۇمىر كەشكەن وتان سوعىسىنىڭ ارداگەرى، «سوتسياليستىك قازاقستان» گازەتىندە ابىرويمەن جۇمىستانعان كەمەل توقاەۆ ارتىندا توم-توم كىتاپتارى قالعان، الدەنەشە باس سىيلىق، جوعارى ماراپاتقا يە بولعان، دەتەكتيۆتى جانردا ءبىرىنشى قالام تارتقان قازاق ەمەس پە ەدى؟ ءاي-ءشاي جوق «... كىم ول...» دەپ دىكىلدەگەنشە،  اۋەلى كىتاپتارىن وقىپ،  ايتارىڭدى سونان سوڭ ايتساڭ بولماس پا ەدى؟ الدە، سوناۋ جىلداردا قالىڭ وقىرماننىڭ كوزايىمى بولعان (دەتەكتيۆ جانرىندا ءبىرىنشى قالام تارتقان دەدىك قوي) كەمەلدىڭ دە ارۋاعى جولىڭدى بوگەپ، ءدىلى تازا، وسەككە ءوش، دوسقا ادال، قاتارداعى زيالى بولۋىڭا كەدەرگى جاساپ ءجۇر  مە؟ كەمەلدىڭ جازىعى نە؟ الدە، ول جازۋشى بولۋ ءۇشىن سەنەن رۇقسات-باتا الۋى كەرەك پە ەدى؟ قالاي دەسەڭ، ولاي دە، كەمەل توقاەۆ، سەن سياقتى دەمەي-اق قويايىق، سەن ايتقانداي الدەبىرەۋ ەمەس، حالىققا كەڭىنەن ءماشھۇر، ەل ەسىندە ساقتالعان بىرەگەي، كورنەكتى قالامگەر. توبا! وسىنداي دا بولادى ەكەن-اۋ، ا؟!

بالعابەك قىدىربەكۇلى

بولعاندا قانداي! سەنبەسەڭ، راۋشانوۆ سول ماقالاسىندا بەلگىلى قوعام جانە مەملەكەت قايراتكەرى، ومىرباقي ءبىر-اق مەكەمە – «سوتسياليستىك قازاقستان» گازەتىندە (قاسىم ءشارىپوۆ شاقىرىپ) ادەبي قىزمەتكەر، ءبولىم باستىعى، ورىنباسار، باس رەداكتور بوپ ىستەگەن اتاقتى فەلەتونشى، «الاتاۋ» رومانى، وزگە دە رومان، پوۆەستەردىڭ اۆتورى، كورنەكتى جازۋشى بالعابەك قىدىربەكۇلى تۋرالى نە دەر ەكەن، سونى تىڭدا: «... كلاسسيك اتانباق تۇگىلى، ءجونى ءتۇزۋ جازۋشىلار ساپىنا دا ىلىكپەي، «سوتسياليستىك قازاقستاندا» جۋرناليست بوپ بالعابەك قىدىربەكۇلى ءوتتى...» دەيدى راۋشانوۆ. جانە «جىرناماسىندا» الگى دايەكتەردىڭ ءبىرىن كەلتىرمەيدى. ولاردى نە بىلمەيدى، نە بىلمەگەنسيدى، بىلگىسى كەلمەيدى، سول جاعىن ءبىز دە بىلمەيدى ەكەنبىز. ايتسە دە، بالعابەك قىدىربەكۇلىنىڭ «س.ق»-دا ۇزاق جىل باس رەداكتور، جوعارعى سوۆەتكە دەپۋتات، ورتالىق كوميتەتكە مۇشە، قازاقستان جۋرناليستەر وداعىنا پرەدسەداتەل بولعانىن «بىلمەيتىنى» اڭقاۋلىقتان اۋمايتىن سياقتى. سەبەپ پە؟ ءدال سونى دا بىلە الماي، باسىمىز دال بولىپ وتىر (دەمەدىك پە؟). ايتەۋىر، تۇلا بويىن قۇرساعان قىزعانىش ەمەسىنە سەنەمىز. ايتتى ما؟ ايتتى! ماسەلە سوندا!

وعان ءبىر-ەكى سۇراق. باتىرەكەسى، بالعابەك قىدىربەكۇلىنا نەگە كيلىگەسىڭ، نەگە ۇرىناسىڭ، گازەتتە جۋرناليست بوپ (قانا) ءوتتى دەۋىڭنىڭ ارجاعىندا نە تۇر؟ الدە، ادىلدىكتى تۋ ەتىپ ومىردەن وتكەن بالعابەك ارپاڭدى قام ورىپ پا ەدى؟ الدە، ونىڭ دا ارۋاعى ايان بەرىپ، ءوزى تۋرالى سولاي ايت دەپ جالىندى ما؟ ءوي، ەسەنعاليىم-اي! ازاماتىم-اي!

نەمات كەلىمبەتوۆ

بۇل قاسقاڭىز دا ولارمەن دە توقتاماي. «...قارا تۋرالى ەمەس، اق تۋرالى ايتالىق...» (العىرلىعىن قاراشى قاسقانىڭ!) دەپ الادى دا، وتىز بەس جاسىندا ايىقپاس دەرتكە شالدىعىپ، ومىردەن وتكەنشە توسەكتە جاتىپ (ايەلىنە اۋىزشا ايتىپ) بىرنەشە پوۆەست، رومان جازىپ، بىرنەشە كىتاپ اۋدارىپ، كانديداتتىق، دوكتورلىق ديسسەرتاتسيالار قورعاپ، عالىم-پروفەسسور بولعان، عىلىمي-زەرتتەۋ ەڭبەكتەرى ءۇشىن ءوز ەلىمىز بەن كوپتەگەن شەت مەملەكەتتىڭ سىيلىق-ماراپاتتارىن يەلەنگەن، عالىمدىعى مەن جازۋشىلىعىن ب.كەنجەباەۆ، ءا.تاجىباەۆ، م.بازارباەۆ، س.قاسقاباسوۆ، ت.اماندوسوۆ، م.بايدىلداەۆ ت.ب. عۇلامالار جوعارى باعالاعان نەمات كەلىمبەتوۆ حاقىندا: «... ادەبيەتتە اتى جوق، تالانتى ورتادان دا تومەن نەمات كەلىمبەتوۆ سەكىلدىلەرگە نەگە ەسكەرتكىش-تاقتا ورناتىلادى...» دەپ، مارقۇمعا ءبىر جاپىراق تاقتانى كوپسىنگەندەي ءزار شاشادى، زىركىلدەيدى.  ونىڭ ء(بىز اتاعان) ءۇش مارقۇم جازۋشى جايلى «كىم ول توقاەۆ...»، «سوتسياليستىك قازاقستاندا جۋرناليست (قانا) بوپ بالعابەك قىدىربەكۇلى ءوتتى»، «... نەمات كەلىمبەتوۆ سەكىلدىلەرگە نەگە ەسكەرتكىش-تاقتا قويىلادى؟» دەيتىنىنە قاراپ ەرىكسىز ويلايسىڭ: «اپىراي، ەگەر راۋشانوۆتىڭ ىرقىندا بولسا، ءۇش مارقۇمنىڭ دا اتىن  تاريحتان سىزىپ تاستار ما ەدى، قايتەر ەدى» دەپ (ارينە، وعان ءالى كەلمەيدى، قاعاز بەتىندە عوي شالتىرەك قاعاتىنى). سوندا دەيمىز-اۋ، قانى قايناپ، كوزى قانتالاعان اقىلگوي: «... ءبىر التىن ارقاۋ بار. ول – ءبىز سىزگە جەتكىزە الماي وتىرعان زيالىلىق» دەپ قانداي زيالىلىقتى ايتادى؟ زيالى دەگەن ادەپتى، بيازى، سىپايى، مادەنيەتتى، ەشكىمدى قورلاپ-كەمسىتپەيتىن، قايىرىمدى بولماۋشى ما ەدى؟ جوعارىداعىداي (ول ەلەمەيتىن ۇشەۋدى جاقسى بىلەتىندەردىڭ راۋشانوۆتى بىلمەيتىنى بولەك اڭگىمە) قازىلىق ايتاتىن قازىمىرلىق استارىندا نە جاتقانىن راۋشانوۆتىڭ ءوزى بىلەدى (دەدىك). ول توقاەۆتى دا، قىدىربەكۇلىن دا بىلەدى. كەلىمبەتوۆتى دە بىلەدى. بىراق، ءبىلۋدىڭ دە ءبىلۋى بولاتىنىنداي، بىلمەسە، كەلىمبەتوۆ تۇرعان ۇيگە ەسكەرتكىش-تاقتا قويىلعانىن قايدان بىلەدى؟ بىراق، «سوتسياليستىك قازاقستان» گازەتىنىڭ ادەبي قىزمەتكەرى، ساياسي ساۋاتتى، ورىس، پارسى، وزبەك تىلدەرىنە جەتىك نەمات كەلىمبەتوۆتىڭ كەڭەس ۇسەباەۆتىڭ ۇسىنۋىمەن مينيسترلەر سوۆەتىنىڭ اپپاراتىنا اعا رەفەرەنت بوپ اۋىسىپ، كينو سالاسىن باسقارعانى، (ح.ناۋرىزباەۆ، ش.ءۋاليحانوۆ، ت.ب. لاۋرەات بولعان تۇستاردا) مەملەكەتتىك سىيلىقتار جونىندەگى كوميسسيانىڭ جاۋاپتى سەكرەتارى، انە-مىنە، بايكەن ءاشىموۆتىڭ كومەكشىسى بولعالى تۇرعاندا ايىقپاس سىرقاتقا شالدىعىپ، ونى سول تەكتى تۇلعا بايكەن ءاشىموۆ ۇنەمى كوز قىرىندا ۇستاپ، قامقورلىعىن اياماي، ەشكىمگە كەرەگى «شامالى» بوپ، توسەك تارتىپ جاتقاندا (تسك-نىڭ ءبولىم مەڭگەرۋشىلەرى، مينيسترلەر تۇراتىن) ەليتالىق ۇيدەن پاتەر بەرگەنى، كلاسسيك  جازۋشى سماعۇل ەلۋباەۆتىڭ نەماتتىڭ وزىمەن دە، وتباسىمەن دە جاقىن ارالاسىپ، جوعارى باعالاعانى سونشا، راۋشانوۆشا «قابىلەتى ورتادان تومەن» نەماتتىڭ ءوزى مەن ايەلى قۋانىش جايلى قالىڭ كىتاپ جازعانى، س.قاسقاباسوۆ باستاعان عالىم-ادەبيەتشىلەردىڭ ولە-ولگەنشە توبەگە كوتەرگەنى، مارقۇمنىڭ بارشا جەتىستىككە ءوز كۇش-جىگەر، قايسارلىعىنىڭ ارقاسىندا جەتكەنى، اۋەزوۆ اتىنداعى تەاتردا ە.وباەۆتىڭ ارقاسىندا پەساسى ساحنالانىپ، قازىرگە دەيىن قويىلىپ كەلە جاتقانىن بىلگىزبەسى بىلگىزبەيتىن راۋشانوۆ بىلمەيدى ەكەن. ءبىز كەلتىرگەن دەرەكتەردىڭ ءبارىن «بىلمەيدى» ەكەن (مينيسترلەر كەڭەسى اپپاراتىندا مارتەبەلى قىزمەت ىستەگەن مەن نەماتتىڭ ءومىرى، تاعدىرى، جوعارىدا ايتىلعاننىڭ ءبارىن بۇگە-شىگەسىنە دەيىن بىلەمىن). بىلمەسە دە، شامىرقانىپ، اشۋعا بوگەدى ەكەن. ارتتارىندا ايشىقتى ءىز قالدىرعان ءۇش مارقۇم جازۋشىنىڭ ارۋاعىن سىيلامايدى ەكەن. ارۋاقپەن الىسۋ – جات قىلىق. «جات قىلىقتان» جانى كىرەتىن-كىرمەيتىنى كۇماندى راۋشانوۆقا وسى ايتقاندارىمىز دا جات كورىنبەسە نەعىلسىن دەڭىز. ول ايتادى، ءبىز نەگە ايتپايمىز دەپ تە قويالىق.

جوعارىدا بايانداعاندار سالعىلاسۋ، ايتىس-تارتىس ەمەس، وي ءبولىسۋ، سۋبەكتيۆتى كوزقاراس (دەدىك قوي). سول ءسوز – ءسوز. سوڭعى ايتارىمىز، راۋشانوۆ سول ماقالاسىندا بۇگىنگى كوزى ءتىرى قايراتكەرلەرگە دە اۋىز سالىپ، قازىرگى قاۋىم تولەن ابدىكوۆتەن (تولەندى كوككە كوتەرگەنىنىڭ ءتۇرىن قاراي كور) جولبارىس سەيفۋلليندى كوبىرەك بىلەدى دەگەنگە ساياتىن «كورىپكەلدىگى»، جازۋشى مۇحتار قۇل-مۇحاممەدتىڭ بەلگىلى قوعام قايراتكەرى م.قاسىمبەكوۆ تۋرالى ودان (راۋشانوۆتان) «رۇقساتسىز» ماقالا جازدى دەپ كۇيىنگەنىنە توقتالۋدى ارتىق دەپ قارادىق. قاجەت ساناسا وزدەرى ءۇن قاتار، ايتا جاتار.

 P.S. وسى ايتىلعاندارعا راۋشانوۆ الدەنە دەگىسى كەلسە – ەركى، ال، مەن جاۋاپ كۇتپەيمىن. ماقالاعا زيالى بولۋعا زاۋقىڭ سوقسا، عايبات-جالادان اۋلاق جۇرسەڭ دە تۇگىڭ كەتپەيدى، ارۋاقتارعا تيىسپەسەڭ دە قۇنىڭ كەمىمەيدى دەپ نۇكتە قويامىن. ە، جاراتقان يە! پەندەلەرىڭدى پالە-جالادان ساقتا! اۋمين! اللاھۋ اكبار!

كوپبوسىن پانزابەكوۆ، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى، وقۋ-اعارتۋ ءىسىنىڭ وزىق قىزمەتكەرى، الدەنەشە مەدال، گراموتالار يەگەرى، دەربەس زەينەتكەر.

Abai.kz