ورالمان جانە ءبىلىم
ەستەرىڭىزدە بولسا، وسىدان ءبىراز ۋاقىت بۇرىن «ورالمان جانە جەر» دەگەن ماقالا جازىپ، «اباي.كز» جانە «باق.كز» سايتتارىندا جاريالاعان ەدىك. بۇگىن قانداستارىمىزعا ءبىلىم سالاسى بويىنشا زاڭمەن بەكىتىلگەن قانداي جەڭىلدىكتەر بار ەكەندىگى جونىندە ءبىر-ەكى اۋىز تۇسىنىك بەرە كەتكەندى ءجون كوردىك.
تاۋەلسىز قازاقستان مەملەكەتى ەڭ الدىمەن شەتتەگى ەتنيكالىق قازاق بالالارىنىڭ ەلىمىزدە ءبىلىم الۋ مۇمكىندىگىن نازاردان تىس قالدىرعان ەمەس. «شەت ەلدەگى قازاق دياسپوراسىنىڭ ءبىلىم الۋ قاجەتتىلىكتەرىن قاناعاتتاندىرۋ» ماسەلەسى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2007 جىلعى 27 شىلدەدەگى № 319 ء«بىلىم تۋرالى» زاڭىنىڭ 66-بابىندا قاراستىرىلعان.
وندا بىلاي دەپ اشىق كورسەتىلگەن:
1. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى بولىپ تابىلمايتىن ۇلتى قازاق ادامداردىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا ءبىلىم الۋعا قۇقىعى بار.
2. مەملەكەت شەت ەلدەگى قازاق دياسپوراسىنىڭ ءبىلىم الۋ قاجەتتىلىكتەرىن قاناعاتتاندىرۋعا جاردەمدەسەدى.
3. شەت ەلدەگى قازاق دياسپوراسى ءۇشىن ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىن قۇرۋ جانە وعان قارجىلىق-ماتەريالدىق كومەك كورسەتۋ حالىقارالىق شارتتاردا بەلگىلەنگەن تارتىپپەن جۇزەگە اسىرىلادى.
بۇل جەردە قانداستارىمىزدىڭ «ورالمان» مارتەبەسىنىڭ بار نە جوق ەكەندىگى تالاپ ەتىلمەگەن. تەك، «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى بولىپ تابىلمايتىن ۇلتى قازاق ادامدار» عانا دەپ جازىلعان.
دەمەك، ء«بىلىم تۋرالى» زاڭىنىڭ وسى بابىنا ساي كەز-كەلگەن ەتنيكالىق قازاق بالاسىنىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنان ءبىلىم الۋعا قۇقىعى بار دەگەن ءسوز.
ەكىنشى ءبىر ۇلكەن جەڭىلدىك – قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ 2002 جىلعى 11 قاراشاداعى №1188 «كاسىپتىك ورتا جانە كاسىپتىك جوعارى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنا وقۋعا ءتۇسۋ كەزىندە ادامداردىڭ جەكەلەگەن ساناتتارى ءۇشىن قابىلداۋ كۆوتاسىن بەلگىلەۋ تۋرالى» قاۋلىسى.
بۇل قاۋلىدا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتى بولىپ تابىلمايتىن ۇلتى قازاق ادامدارعا – 2 پايىز كۆوتا بەرىلسىن» دەلىنگەن. مىسالى، 2016 جىلى تالاپكەرلەرگە 31 700 ءبىلىم گرانتى بولىنسە، سونىڭ 2 پايىزى شەتتەن كەلگەن قانداستارىمىزعا ارنايى بەرىلەدى.
ءۇشىنشى ءبىر تيىمدىلىك - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا ءبىلىم الۋ ماقساتىمەن كەلگەن ەتنيكالىق قازاقتار وقۋعا تۇسكەننەن كەيىن:
1) تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك، ورتا بىلىمنەن كەيىنگى، جوعارى جانە جوعارى وقۋ ورنىنان كەيىنگى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنىڭ جاتاقحانالارىندا ۋاقىتشا تىركەلۋگە;
2) تۇراقتى تۇرۋعا جانە جەڭىلدەتىلگەن تارتىپپەن (تىركەۋ تارتىبىمەن) قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىعىنا قابىلداۋ تۋرالى ءوتىنىشحات بەرۋگە قۇقىعى بار.
