الماتى قالاسىنىڭ اكىمى باۋىرجان بايبەكتىڭ نازارىنا

جاقىندا قر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى قازاق-بريتان تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىمەن بىرىكتىرىپ جىبەرگەن قانىش ساتپاەۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق تەحنيكالىق زەرتتەۋ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وقىتۋشىلارى «Abai.kz» پورتالىنىڭ رەداكتسياسىنا مينيسترلىكتىڭ باستاماسى بويىنشا تاعايىندالعان جاڭا باسشىلىق بۇيرىق شىعارىپ، جاتاقحانادان قۋىپ جاتقانىن ايتىپ، كومەك سۇراعانىن جازعان ەدىك.

اتالعان ماقالا پورتالىمىزعا جاريالانعان سوڭ، وقىرمانداردىڭ قىزۋ تالقىسىنا ءتۇستى. مينيستر ەرلان ساعاديەۆكە قاراتا جازىلعان ماقالادا جاڭا تاعايىندالعان باسشىلىق اتالعان وقۋ ورنىندا ءدارىس بەرەتىن وقىتۋشىلاردى №5 جاتاقحانادان قۋىپ جاتقاندىعى، پەدوگوگيكالىق قۇرام مەن اكىمشىلىكتىڭ تەحنيكالىق قىزمەتكەرلەرىنە ارنالعان جاتاقحانانىڭ جارتى بولىگىنە ستۋدەنتتەردى ورنالاستىرماق بولعاندىعى، مۇنىمەن قوسا بەلگىسىز سەبەپتەرگە بايلانىستى جاتاقحانانىڭ كوممۋنالدىق تولەماقىسىن دا كۇرت ءوسىرىپ جىبەرگەندىگى ايتىلعان.

الايدا قبتۋ مەن قۇتزۋ-عا بىردەي رەكتور بولعان ەسكەندىر بەيسەمبەتوۆ وقىتۋشىلاردىڭ  جانايقايىنا پىسقىرىپ تا قاراماعان سەكىلدى.

جاتاقحانا تۇرعىندارىنىڭ ەسكەندىر قالىبەكۇلىنىڭ اتىنا جازعان قوس بىردەي حاتى دا جاۋاپسىز قالعان. ال جوو باسشىلىعى جاتاقحانادا تۇراتىن وقىتۋشىلارعا بولمەلەردى بوساتۋ تۋرالى ەسكەرتۋ قاعازدارىن تاراتا باستاپتى.

ەسكەرتۋ قاعازى دەپ تاراتىلعان ءبىر جاپىراق قاعازدىڭ سيقى مىناۋ: ۋاقىتى، كىمگە بەرىلگەنى كورسەتىلمەگەن. ال مىقتىباەۆ مىرزانىڭ اتى-ءجونى ەكى تىلدە ەكى ءتۇرلى جازىلىپتى. سونى كورىپ ەسكەرتۋدى جەبەرگەن مىقتىباەۆ پا، مۋحتىباەۆ پا؟ الدە مىقتىباەۆ مىرزانىڭ قۇجات بويىنشا ەكى فاميلياسى بار ما؟ - دەپ ويلانىپ قالدىق.

لۋگانسكايا ساۋلە، اعا وقىتۋشى بولعان:

- 1996 جىلدان باستاپ ق.ساتپاەۆ اتىنداعى قۇتزۋ-دە جۇمىس ىستەپ كەلدىم. ال بيىل 2016 جىلدىڭ 16 شىلدەسىندە "كونكۋرستان وتپەي قالدىڭ" دەگەن جالاڭ سەبەپپەن مەنى جۇمىستان شىعارىپ جىبەردى. كونكۋرستان نە سەبەپپەن  وتپەي قالعانىم دا بەلگىسىز، ايتەۋىر ايتاتىندارى «سچەتنىي كوميسسيا سولاي ەسەپتەپ شىعاردى» دەگەن ءبىر اۋىز ءسوز. مەن ەندى قايدا بارارىمدى بىلمەيمىن. ءوز ەلىمدە، ءوز جەرىمدە دالادا قاڭعىرتىپ قويعانى ما؟

كەرىمبەكوۆا گۇلنار، وقىتۋشى:

- مەن اتالعان جوو-دا 2000 جىلدان بەرى ساباق بەرىپ كەلەمىن. بۇل جاتاقحانادا 2001 جىلدان تۇرىپ كەلەمىن. باقانداي - 15 جىل. ەكى بالام بار. ءوزىم جالعىز باستى انامىن. مەنى سول «كونكۋرستان وتپەي قالدىڭ» دەگەن سىلتاۋمەن جۇمىستان شىعارىپ جىبەرگەن. كەيىن 0,25 ستاۆكامەن قايتا قابىلدادى. بىراق، بۇل تولىق ساعات دەپ سانالمايتىندىقتان رەسمي جۇمىسكەر ەمەس بولىپ شىعادى ەكەنمىن. مەن 21 شارشى مەترگە اي سايىن 45 مىڭ تەڭگە تولەيمىن. ەندى ماعان ەسكەرتۋ قاعازى كەلدى. "1 ايدىڭ ىشىندە شىعىڭدار" دەپ جاتىر. مەن سوڭدا قايدا بارامىن؟!

ايتپاقشى، جاتاقحانادان قۋىلىپ جاتقان تاعى ءبىر وقىتۋشى ارشىن ناۋرىزباەۆا بىزگە سۇحبات بەرۋدەن باس تارتتى. سەبەبى ول "الدەكىمدەر قىسىم كورسەتۋى مۇمكىن" دەپ قاۋىپتەنەتىن كورىنەدى.

دەسە دە ارشىن حانىمنىڭ جاعدايى تۋرالى ونىڭ كورشىلەرى ايتىپ بەردى.

سويتسەك، ارشىن بۇل جاتاقحانادا 2000 جىلدان بەرى تۇرادى ەكەن. كۇيەۋى جۇمىسسىز، ءۇش بالاسى بار. بەسىنشى سىنىپتا وقيتىن ۇلى گەموفيليا دەرتىنە شالدىققان. جىلىنا ءبىر رەت قۇنى 1000 دوللارلىق ۋكول سالدىرۋعا ءتيىس.  ارشىن جوو-دا قىزمەت ەتەتىندىكتەن، كۇيەۋى بالاعا قاراپ، ۇيدە وتىرۋعا ءماجبۇر كورىنەدى. جاتاقحانادان قۋىلىپ جاتقان وقىتۋشىلاردىڭ قاتارىندا ارشىن دا بار ەكەن.

الايدا كوپ بالالى، جالعىز باستى انالارى، كەمتار بالالارى بار بەسىنشى جاتاقحانا تۇرعىندارىنىڭ مۇشكىل حالىنە جاڭا رەكتورات كوز قيىعىن دا سالماپتى.

سونىمەن، وقىتۋشىلاردىڭ جاعدايىنا ەلەڭ ەتپەگەن ۋنيۆەرسيتەت باسشىلىعىن ىزدەپ، ق.ساتپاەۆ اتىنداعى قۇتزۋ-گە باردىق. ەسىكتەن اتتاي بەرە كۇزەتشىلەر توقتاتتى. كىم ەكەنىمىزدى، كىمگە كەلگەنىمىزدى بىلگەن سوڭ كۇزەتشى كوپ كۇتتىرمەستەن ءبىزدى سىرتقا شىعارىپ سالۋعا تىرىستى. سونداعى ايتقانى: «رەكتور قازىر جوق. پرورەكتورلاردىڭ ءبارى «ۆىەزدا». ءسىز حابارلاسىپ كورىڭىز». كۇزەتشىنىڭ سوزىنە سەنسەك، دۇيسەنبى، اپتانىڭ ءبىرىنشى كۇنىندە قىزمەت ورنىندا ۋنيۆەرسيتەت باسشىلارىنىڭ بىردە-ءبىرى جوق ەكەن.

جۇمىس ۋاقىتىندا قىزمەت ورنىنان تابىلماعان رەكتورات باسشىلارىمەن جولىعا الماعان سوڭ، جوعارىدا وقىتۋشىلارعا جاتاقحانادان شىعۋ تۋرالى ەسكەرتۋ قاعازىن جىبەرگەن ۋنيۆەرسيەت رەكتورىنىڭ اپپارات باسشىسى مىقتىباەۆ بەرىك مىرزاعا كىرۋگە تالپىندىق. الايدا حاتشى قىزدىڭ قاھارىنا ىلىكتىك پە، الدە مىقتىباەۆ مىرزانىڭ مىقتىلىعى ما، ايتەۋىر تىلدەسۋ مۇمكىن بولمادى.

ەسىم-سويىمىزدى ەستىپ، ءمان-جايدى تۇسىنگەن سوڭ، دەرەۋ كۇزەتكە حابارلاسىپ: «زدەس جۋرناليست ستويت. كتو پۋسكال؟ كاك ون زاشەل؟» دەپ كۇزەتتى شاقىردى. ايتپاقشى، قانىش ساتپاەۆ دەگەن اتتى يەمدەنىپ وتىرعان ۋنيۆەرسيتەتتىڭ باسشىلارىن ايتپاعاندا، قىزمەتكەرلەرىنىڭ ءوزى رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك تىلىنە "جۇيرىك" ەكەندىگىن كورسەتتى.

تاپ وسى مىقتىباەۆتىڭ قابىلداۋ بولمەسىنەن كۇزەتشىلەر كەلىپ، جوو قاۋىپسىزدىك ءبولىمىنىڭ  باسشىسىنا الىپ باردى. قۇتزۋ جەدەل ءىس-شارالار ورتالىعى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى نۇرلان الىمبەكۇلى دەگەن كىسى بىردەن ورىس تىلىندە دوق كورسەتىپ، مەنىڭ ۋنيۆەرسيتەت اۋماعىنا زاڭسىز كىرگەنىمدى ايتتى. ەكەۋارا ۇزاق داۋلاسقان سوڭ قازاق تىلىندە جاۋاپ بەرۋدەن ءۇزىلدى-كەسىلدى باس تارتقان باسشى كۇزەت باسقارماسىنىڭ باسشىسىن شاقىرىپ، جوو قابىرعاسىنان شىعارىپ سالدى. ەڭ قىزىعى الگى باسشى كۇزەتشىگە قاراپ: «مىنا ادامدى جاقسىلاپ قاراپ ال، بولشە ەگو نە پۋسكات نيكوگدا» دەدى.

سونىمەن، وقىتۋشىلاردىڭ جاعدايىنا ۋنيۆەرسيتەت باسشىلارى بەي-جاي قاراماس دەگەن ۇمىتپەن قۇتزۋ-عا بارعانىمىزدىڭ سوڭى وسى بولدى.

قوس بىردەي ۋنيۆەرسيتەتتىڭ رەكتورى مىندەتىن قاتار اتقارىپ جۇرگەن ەسكەندىر قالىبەكۇلىنىڭ قابىلداۋىنا جازىلماق تۇگىلى كۇزەتشىسىنىڭ ءوزى كۇشەنىپ تۇرعان مەكەمەنىڭ ىشىندەگى بىلىق-شىلىق تۋرالى الداعى ۋاقىتتا كەڭىرەك جازاتىن بولامىز.

ازىرگە ۇققانىمىز: قاراپايىم ەسكەرتۋدىڭ ءوزىن قالاي جازۋ كەرەكتىگىن بىلمەيتىن باسشىلار وقىتۋشىلاردىڭ جاعدايىنا الاڭدامايتىنىن انىق بايقاتتى. بۇل ماسەلەنى تىكەلەي قالا باسشىسى باۋىرجان بايبەك مىرزا باقىلاۋعا الماسا، قۇتزۋ-ءدىڭ № 5 جاتاقحاناسىندا تۇراتىن الماتىلىق 130 تۇرعىن ايدىڭ كۇنى امانىندا دالادا قاڭعىرىپ قالاتىن ءتۇرى بار.

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz