جەكسەنبى, 24 قاراشا 2024
دودا 4105 0 پىكىر 12 قاراشا, 2016 ساعات 00:00

اباي جانە ەلباسى

 «اباي ءسوزى - قازاقتىڭ بويتۇمارى. اباي مۇراسى - قازاقتىڭ ەڭ قاسيەتتى قازىناسى».

نۇرسۇلتان نازارباەۆ،

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ

تۇڭعىش پرەزيدەنتى.

 

تاۋەلسىزدىك اتتى ۇعىمعا بەرىلەتىن انىقتاما كوپ بۇگىندە. انگە دە، جىرعا دا ارقاۋ بولعان ايرىقشا تاقىرىپتى سان قىرىنان تولعاۋعا بولادى. شيرەك عاسىرعا اياق باسقان ەل ەگەمەندىگى جايلى ءسوز ەتكەندە وسىدان 25 جىل بۇرىن زور بەلەستەردى باعىندىرارىمىزدى بولجاي دا الماعان ەدىك. ال، بۇگىنگى تاڭدا – مىنە، بەيبىت ەلدىڭ ەركەسىمىز. ازات ەلدىڭ اردا ۇرپاعى تاۋەلسىزدىك تۋرالى پىكىر قورىتقاندا سان-ساققا وي جۇگىرتە الادى. بۇل رەتتە ۇلىلار توپىراعىندا وسكەن مەنىڭ دە ايتارىم بار...

 

«مەنىڭ تاۋەلسىزدىگىم» مەنىڭ اۋىلىمنان باستالعان بولاتىن...

 

اباي ەلى – قازاق ەلىنىڭ رۋحانيات الەمىنىڭ ورتالىعى، قارا ولەڭنىڭ قاعباسى. ولەڭ، ءسوزدىڭ پايعامبارى، حاكىم اباي دۇنيەگە كەلگەن شەجىرەلى شىڭعىستاۋ قايمانا قازاق ءۇشىن جاڭاشىل سيپاتتاعى اقىل-وي دارىتقان قۇت مەكەن. الايدا، ءتاڭىرى ءوزىنىڭ وسىنداي ۇلكەن تارتۋى ءۇشىن بۇل ولكەدەن ۇلكەن وتەم دە الىپتى. قاستەرلى وڭىرگە باسىلعان قاسىرەت تاڭبالارى از ەمەس. بۇلدىرگەنى سۇقتاندىرىپ، بوز جۋسانىنىڭ جۇپارى كوش جەردەن مۇرىن قىتىقتار، كوك شالعىنى كورپەدەي ولكەنىڭ ۇيىعان تىنىشتىعىن يادرولىق سىناقتار بۇزدى. ۇلى دالا ءتوسىن ۋ مەن ءورت الدى. جەرگىلىكتى جۇرت «اتوم» دەگەندى ەستىگەندە ازا بويى قازا تۇرادى. سەبەبى، ولار بەيبىت زاماننىڭ وزىندە بەلگىسىز مايداننىڭ قۇربانى بولعاندارىن تاۋەلسىزدىك العان كەزدە عانا تۇيسىنگەن بولاتىن.

1949 جىلدىڭ 29 تامىزى - مامىراجاي مەكەن ءۇشىن «قيامەتتىڭ» باستالعان كۇنى سانالادى. العاشقى يادرولىق قارۋدىڭ الاپات زالالى تۋرالى دەرەكتەردى بۇگىنگى اقپارات قۇرالدارى اشىپ جازىپ ءجۇر. سەمەي پوليگونىندا رەسمي دەرەك بويىنشا 456 يادرولىق جانە تەرمويادرولىق اتوم بومبالارى سىنالىپ، 616 جارىلىس جاسالعان. ونىڭ 116-سى جەر بەتىنىڭ اشىق كەڭىستىگىندە جارىلعان. توڭىرەكتەگى تىرشىلىك اتاۋلى كوشكەن جۇرتتىڭ ورنىنداي تۇلدانىپ، تىرشىلىك اتاۋلى ادام قولىمەن جاسالعان تامۇق قۇرساۋىندا قيساپسىز قىرىلدى. ال، جەرگىلىكتى تۇرعىندار جارىلىس ساتىندەگى ساۋلەلەنۋ سالدارىنان وراسان زارداپ شەكتى. ەكولوگيالىق ايماقتا جۇرەك-قان تامىر اۋرۋلارى، قاتەرلى ىسىكتىڭ بۇرىن-سوڭدى ەستىپ-بىلمەگەن تۇرلەرى، قۇرساقتاعى سابيلەردىڭ پاتالوگيالىق اقاۋمەن ومىرگە كەلۋى، پسيحو-نەۆرولوگيالىق دەرتتىڭ كۇرت اسقىنۋى بەلەڭ الدى. سۋيتسيد كورسەتكىشتەرىندە دە شەك بولمادى. جانە مۇنداي شىعىنداردىڭ 40 جىلعا سوزىلعان قىرعىننان كەيىن دە ءالى كۇنگە دەيىن ەكپىنىن باسپاعانى ەشكىمگە قۇپيا ەمەس. ورىسىنەن وت، وتباسىنان قۇت قاشقان مومىن ەل سوندا دا ءوزى قۇرمەتتەگەن كەڭەستىك يدەولوگيانىڭ جاپپاي قىرىپ-جوياتىن قارۋلاردى سىناۋ ساياساتى مەن فيزيك عالىمداردىڭ «ەسسىز ەكسپەريمەنتىمىز» دەپ ويلاماعان ەدى.

تەك 1989 جىلدان باستاپ قانا سەڭ قوزعالدى. وراسان زور زارداپ اكەلگەن  سىناقتاردان زارە-زاپ بولعان ابايلىقتار «نەۆادا-سەمەي» حالىقارالىق يادرولىق قارۋعا قارسى قوزعالىس ساپىندا شەرۋگە شىقتى. كۇللى الەمگە، بەيبىتشىلىك سۇيگىش بارشا ادامزاتقا ۇندەۋ جاسادى. ال 1991 جىلى 29 تامىز كۇنى قازاق دالاسىنا الاپات قايعى-قاسىرەت اكەلگەن سەمەي سىناق پوليگونى ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ شەشىمىمەن جابىلدى. راسىندا، بۇل جاھان بويىنشا تۇڭعىش ءارى تەڭدەسسىز تاريحي وقيعا بولاتىن. الەمدىك دەرجاۆالار اراسىنداعى گەوساياسي تەكەتىرەسكە قاراماستان، كەيبىر سولشىل ساياساتكەرلەردىڭ «اتوم شوقپارىن تاقىمعا باسساق ەشبىر دۇشپان باتىپ كەلە المايدى» دەگەن شولاق پىكىرىنە قاراماستان ماڭىزدى قادام جاسالدى.

وسىلايشا، 40 جىلدان استام ۋاقىت زاپىران توكتىرىپ، قاسىرەت تارتقىزعان  جارىلىستىڭ ءۇنى ماڭگىلىككە ءوشتى. بۇل – ەلباسىنىڭ ۇلى شەشىمى، ۇلىلار ەلىنە دەگەن العاشقى جاناشىر ءھام ەرەن قامقورلىعى بولدى. كيەلى مەكەندى «اجال اجداھاسىنان» ازات ەتۋ ارقىلى ۇلت كوشباسشىسى قازاققا جاڭا ءداۋىردىڭ داڭعىلىن سالىپ بەردى.

جاپپاي قىرىپ-جويۋ قارۋلارى سىناقتارىنان زارداپ شەككەن پوليگون ايماعىنداعى تۇرعىندارعا مەملەكەت تاراپىنان ەكولوگيالىق جاردەماقىلار تاعايىندالىپ، قازىرگى كۇنى ءار تۇرعىنعا زەينەت دەمالىسىنا شىعۋ مەرزىمى قىسقارتىلدى. 1992 جىلى مامىردا سەمەي پوليگونىنىڭ بازاسىندا، كۋرچاتوۆ قالاسىندا ۇلتتىق يادرولىق ورتالىق قۇرىلدى.

اۋىزىنان وت شاشاتىن اجداھالار تۋرالى ەرتەگىنى بالا شاقتان وقىپ ءوسىپ ەدىك. سوندا زۇلىمدىقتىڭ جەڭىلىپ، اجداھانىڭ باسىن شاباتىن ءبىر باتىردىڭ شىعاتىنىنا سەنەتىنبىز. ەلباسىنىڭ بۇل شەشىمى سول ەرتەگىنىڭ شىنايى ومىرىمىزدەگى كورىنىسىندەي بولدى. اعىمداعى جىلى سەمەي يادرولىق سىناق پوليگونىنىڭ جابىلعانىنا 25 جىل تولدى. بۇل ەل ەگەمەندىگىنىڭ ەڭ العاشقى اسقاق شەشىمى بولدى. سول سەبەپتى، اۋدان حالقى ءۇشىن تاۋەلسىزدىك مەرەكەسى - ەڭ ۇلى مەيرام!

 

نەگىزگى باتا مەن لەبىزدى باتا

 

1991 جىلى 1 جەلتوقساندا وتەتىن سايلاۋدىڭ قارساڭىندا نۇرسۇلتان ءابىشۇلى ارنايى جۇمىس ساپارمەن، جەرگىلىكتى حالىقتىڭ جاعدايىمەن تانىسۋ ماقساتىندا ءھام اباي، شاكارىم كەسەنەلەرىن زيارات ەتۋ ءۇشىن اباي اۋدانىنا كەلگەن بولاتىن. وسىناۋ ساپارىندا ەلباسى تۇرعىندارمەن ەمەن-جارقىن جۇزدەسىپ، ەل ىقىلاسىنا بولەندى. سول ءبىر كۇندەردە نەبارى ءۇش جاستاعى سەرىك اسەتۇلىن قولىنا الىپ كوتەرگەنىن دە ءدۇيىم جۇرت بۇگىنگە دەيىن اڭگىمەلەپ ايتىپ وتىرادى. سول سەرىك قازىرگى ۋاقىتتا اۋداندىق قازىناشىلىق باسقارماسىندا بەلدى قىزمەت اتقارۋدا.

 وسىلايشا، كوپ ۇزاماي جالپىحالىقتىق پرەزيدەنت سايلاۋىندا نۇرسۇلتان نازارباەۆ  98,8%  داۋىس جينادى، قازاق كسر-ءنىڭ پرەزيدەنتتىگىنە سايلاندى. ەڭ قىزىعى سايلاۋدان كەيىن 15 كۇن وتكەن سوڭ قازاقستان ءوز ەگەمەندىگىن جاريالادى. وسىلايشا، تۇڭعىش مەملەكەت باسشىسى مەن جاس تاۋەلسىز ەلدىڭ جاڭا قادامى، جاڭا ءداۋىرى باستالدى. بۇل نازارباەۆ ءمودۋلىنىڭ قالىپتاسۋداعى العاشقى كىرىسپە بولاتىن.

سايلاۋدان كەيىن، مەملەكەت باسشىسىنىڭ وسىناۋ مارتەبەلى لاۋازىمدى اتقارۋعا كىرىسەر الدىنداعى انت بەرۋ سالتاناتىنا اباي ەلىنەن شىڭعىستاۋدىڭ ابىزى، بەلگىلى حالىق اقىنى شاكىر ابەنوۆ ارنايى شاقىرىلعان بولاتىن. باتاگوي اقساقال كۇللى قازاق ەلىنىڭ اتىنان، اقساقالدار اتىنان تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىزگە باتا بەرىپ، الداعى ۇلى جولىنا تىلەۋلەستىگىن جەتكىزدى.  

«سارىارقا – تۋعان جەرىم، ەلىم – قازاق

قازاق ەلى ەجەلدەن كوكسەدى ازات.

كوپ ەستىپ، كوپتى كورىپ، از بىلسەم دە،

مەن ءبىر عاسىر كۋاسى – ەكسپونات.

 

ءبىز كورگەن زوبالاڭدا، قۋعىن-سۇرگىن،

ەندى ەشكىم كورمەس ءۇشىن قاندى قىرعىن،

بار ۇلتتىڭ ءتىلىن تاۋىپ، تابىستىرعان،

نۇرسۇلتانىم، جۇلدىزىڭ جاندى بۇگىن.

 

زەرەك اقىل، زەردەلى وي، باتىل جۇرەك،

جامان ات جاپسىرا الماس جاتىڭ تىلەپ.

قارادان حان تۋعان دەپ قادىرلەگەن،

قازاعىڭ عۇمىرىڭدى وتىر تىلەپ.

 

ابىلايىم بۇگىنگى سەن ەمەس پە؟

قازاعىم وزگە جۇرتپەن تەڭ ەمەس پە؟!

حالقىڭا تاۋەلسىزدىك نۇرىن شاشتىڭ،

تار اسۋ، تايعاناق جول، كەر بەلەستە.

اق كيىزگە كوتەرىپ، حان سايلاسقان،

قارت اتاڭ توقسان بىردە مەن ەمەس پە؟!.

حالقىڭ سۇيگەن پەرزەنتى ەكەنسىڭ، ەندى سول حالقىڭ ايتار باتا بەرەيىن. قازاقتا باتا دەگەن ەكى ءتۇرلى بولادى: ءبىرى - نەگىزگى باتا، ەكىنشىسى - لەبىزدى باتا. نەگىزگى باتا - حالىقتىكى. حالىق قاستەرلەگەن باسشىسىنا ادال قىزمەتى ءۇشىن باتاسىن ءوزى بەرەدى. لەبىزدى باتا دەگەنىمىز – حالىقتىڭ تاپ­سىر­عان امانات-تىلەگى، كەلەشەككە ءۇمىت-سەنىمى. ول، نەگىزىنەن، ءۇش مىندەتكە سايادى:دۇنيەنىڭ بار يگىلىگىن وندىرەتىن جۇ­مىس­­شى، ديقان، مال ءوسىرۋشى قاۋىمنىڭ تا­بان اقىسىن، ماڭداي تەرىن زايا كەتىرمەي، ىسى­راپقا ۇشىراتپاي ۇقساتىپ، حالىقتىڭ قا­جەتىنە، يگىلىگىنە جاراتۋ; وسىعان كەدەرگى جاساپ، كەسەل كەلتى­رە­تىن سۋىققول سۇعاناقتارعا، قياناتشىل-زور­لىق­شىل زۇلىمدارعا تىيىم سالۋ; قوشەمەتشىل جاعىمپازعا بوي ال­دىر­­ماي، ءوز ىسىڭە دە، وزگەگە دە سىن كوز­بەن قا­راپ، قاتە كەتسە، ءوزىڭ تۇزەي ءبىلۋ. وسى ءۇش تا­لاپ ۇدەسىنەن كورىنگەن باسشى ەل سەنىمىن اق­­تارى ءشۇباسىز، انىق. ەندىگى مەنىڭ لە­بىزدى باتام، تۇجىرىم-ءتۇيىنىم مىناۋ: يللاھي اۋمين! حالىققا بەرەكە، مىناۋ قيىن زاماندا بىرلىك بەرىپ، ەل تىزگىنىن ۇستاپ، ەركىندىككە جەت­كىزگەن نۇرسۇلتاننىڭ اتاق-داڭقى، ابى­رويى زورايىپ، تاريحتىڭ بەتىنە باسىلاتىن بول­سىن!.. اللاھۋ اكبار!»، - دەگەن ەكەن سول كەزدە جاسى جۇزگە قادام باسقان ەل ابىزى. بابالار داستۇرىنە ساي شاكىر ابەنوۆ بەرگەن بۇل باتا-تىلەك قابىل بولىپ، تەك ەلباسىنىڭ عانا ەمەس، ەلىمىزدىڭ كوسەگەسى كوگەرگەنىنە بۇگىنگى بۋىن كۋامىز. «باتامەنەن ەر كوگەرەر» دەگەن وسى بولار، ءسىرا.

مەملەكەت باسشىسىنىڭ شىعىستىڭ شىرايى شىڭعىستاۋ وڭىرىنە جاساعان كەلەسى ساپارى مۇلدە وزگەشە، تىڭ ماعىناعا يە بولدى. سونىمەن قوسا، تاريحي سيپات الدى. ول 1995 جىلى بولاتىن. وتكەن كۇندەر ەنشىسىندە التىن ارىپتەرمەن جازىلاتىن بۇل مەزەتتىڭ ابايدىڭ رۋحاني مۇرالارىن جاڭعىرتۋدا وزىندىك ۇلەسى بار. ولاي دەيتىن سەبەبىمىز، بۇل جىلى حاكىم ابايدىڭ 150 جىلدىق مەرەيتويى بۇكىل جەر شارىنىڭ مادەني-رۋحاني ءۇردىسىن جانداندىرۋشى بەدەلدى حالىقارالىق ۇيىم – يۋنەسكو كولەمىندە اتالىپ وتكەن بولاتىن. اتالمىش ۇيىم باسشىسى، كورنەكتى قوعام قايراتكەرى، الەم تانىعان اقىن فەدەريكو مايور ەلباسىنىڭ شاقىرۋىمەن وسى تويعا ءوزى دە قاتىستى.

وسى ارادا ەرەكشەلەپ ايتار ءبىر جايت بار. سارىارقىنىڭ سايىن دالاسىندا ەركىن ءجۇزىپ كەلە جاتقان قوس جەلكەندى كەمەدەي اسەر قالدىراتىن اباي، شاكارىمنىڭ الىپ مەموريالدى كەسەنەلەرى تۇرعىزىلدى. بۇل يگى ءىس ەلباسىنىڭ باستاماسىمەن جۇزەگە اسقانىن كوپشىلىك بىلە بەرمەۋى مۇمكىن. اقتاۋدىڭ قاشالعان اك تاسىنان كوتەرىلگەن ايرىقشا ارحيتەكتۋرالىق قۇرىلىستا ريمدەگى كوليزەي ماكەتىندەگى اسەم امفيتەاتر سالىنىپ، اينالا جەر استى كىتاپحاناسى بولىپ جاساقتالدى.

بۇعان قوسا، تەك اباي اۋدانىندا عانا ەمەس، سول كەزدەگى وبلىس ورتالىعى سەمەي قالاسىندا دا اباي ەسىمىمەن بايلانىستى كوپتەگەن جاڭاشىلدىقتار ورىن الدى. قالا مەن قاراۋىل اۋىلىن جالعايتىن تاس جول توسەلىپ، زامانىمىزدىڭ زاڭعار جازۋشىسى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ تۋعان جەرى ءبورىلى كورىكتەندىرىلىپ، ماحاببات سيمۆولى «ەڭلىك-كەبەك» كەسەنەسى جوندەۋدەن ءوتتى، تويعا قاتىسۋشى قوناقتاردى سارى دالا توسىنەن قارسى الىپ تۇرعانداي بولدى. قاراۋىلعا 1600 اقشاڭ كيىز ۇيلەر تىگىلىپ، ۇلتتىق سپورت تۇرلەرىنەن ءدۇبىرلى دودالار ءوتتى. زامانا زاڭعارى مۇحتار اۋەزوۆ اباي ەسىمىن الەم ادەبيەتىنە ەنگىزىپ، ءبىر اسپانداتسا، تۇڭعىش پرەزيدەنت نۇرسۇلتان ءابىشۇلى ۇلى اقىندى جەر-جاھانعا تاعى ءبىر مارتە پاش ەتتى. سول كۇندەردەن باستاپ تورتكۇل دۇنيەنىڭ ءتورت بۇرىشىندا اباي ەسكەرتكىشتەرى تۇرعىزىلىپ، حاكىمگە كوشە اتتارى بەرىلىپ، شىعارماشىلىعى وركەنيەتتى ەلدەردىڭ تىلدەرىنە اۋدارىلا باستادى. بۇل ءۇردىسدىڭ ءتىنى ۇزىلمەي ءالى دە جالعاسىن تاۋىپ كەلە جاتقانىنا كۋامىز. ماسەلەن، قازاق فولكلورىندا ءجيى ايتىلاتىن ءۇندى مەن مىسىر ەلىندە قازاق اقىنىنا قۇرمەت كورسەتىلىپ، ءمۇسىنىنىڭ قويىلۋى وسى سوزىمىزگە دالەل.

«جالپى ءبىز قازىر قولعا الىپ جاتقان كوپ باستامانىڭ دايەكتەمەسىن باسقا جاقتان ىزدەۋدىڭ قاجەتى جوق. ءبارىن دە ابايدان تاباسىڭ. بۇگىنگى حالىقارالىق جاعدايلارعا بايلانىستى ۇستانىپ وتىرعان مەملەكەتتىك ىشكى جانە سىرتقى ساياساتىمىزعا دا جاۋاپتى ابايدان تابۋعا بولادى. «ادامزاتتىڭ ءبارىن ءسۇي، باۋىرىم دەپ» دەگەن جولداردان حالىقتار دوستىعى اقىن ءۇشىن قاتار ءومىر ءسۇرۋدىڭ جالاڭ ديپلوماتياسى عانا ەمەس، تىرشىلىكتىڭ نەگىزگى ماعىناسىن ايقىندايتىن ۇلى مۇرات ەكەندىگى كورىنەدى»، – دەپ اتاپ كورسەتكەنىندەي، ابايتانۋ ءىلىمىنىڭ جاڭا ءداۋىرىنىڭ تۇساۋىن نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنىڭ ءوزى كەسكەن بولاتىن.

مەملەكەت باسشىسىنىڭ قاسيەتتى مەكەنگە كەلەسى ساپارى 1998 جىلى بولعان ەدى. ول كەزدە دە ەلباسىنا ولكەمىزدىڭ قازىنالى قارياسى، ۇلى وتان سوعىسىنىڭ ارداگەرى، قارت جۋرناليست جاعىپار ءجۇنىسجانۇلى اق باتاسىن بەرگەن بولاتىن.

جيدەبايعا ءۇشىنشى رەت اياق باسقان نۇرسۇلتان ءابىشۇلى سول كەزدەگى اباي اۋدانىنىڭ اكىمى قونىسباي قويشىبايۇلىنا «اباي، شاكارىم كەسەنەسى تۇر. امفيتەاترى بار. تەك جۇمىسىن جانداندىرۋ كەرەك» دەپ تىڭ تاپسىرما جۇكتەيدى. سول كەزدە اۋدان اكىمى: «بۇل جەردە وبلىستىق «اباي، شاكارىم وقۋلارى» ۇيىمداستىرىلىپ ءجۇر. وقۋشىلار اقىنداردىڭ شىعارماشىلىعىن جاتتاپ، اندەرىن ناسيحاتتاپ، ءوز شىعارماشىلىعى بويىنشا بايقاۋعا تۇسەدى» دەپ جاۋاپ قايىرادى. سوندا ەلباسى: «ولاي بولسا، سول بايقاۋدى رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدە وتكىزۋ قاجەت. وتە دۇرىس باستاما. قازاق ەلىنىڭ ءار ۇلانى ۇلى ابايدىڭ ولەڭىن جاتتاپ، كوڭىلگە توقىپ ءوسۋى ءتيىس» دەپ قولداۋ بىلدىرەدى.

سودان بەرى مىنە، بيىل اباي وقۋلارى 17 مارتە وتكىزىلىپتى. رۋحاني شارا جىلناماسىنا ۇڭىلەر بولساق، ءار جىلدىڭ ءوز ۇزدىكتەرى، ءوز جەڭىمپازدارى بار. اباي مەن شاكارىم شىعارماشىلىعىنان 300-دەن استام ولەڭ جاتتاپ كەلەتىن، كوكىرەگى سەزىمدى، ءتىلى ورامدى ورەندەر بار. سونداي-اق، ءوز شىعارماشىلىعى بويىنشا اقىندار الامانىندا تانىلعان تالانتتار دا از ەمەس. بۇل رەسپۋبليكالىق بايقاۋ حاكىمنىڭ مۇرالارىن  ناسيحاتتاپ قانا قويماي، سول وسكەلەڭ بۋىننىڭ بولاشاعىنا داڭعىل جول اشىپ بەردى دەسەك قاتەلەسپەيمىز. اباي وسيەتتەرىن بويتۇمار تۇتاتىن ارلى جاس - ەل ەرتەڭى. ال وسىناۋ يگىلىگى مول ىرگەلى باستامانىڭ كوشباسىندا تاعى دا ەلباسى تۇر. تۇيە ايتساق، اباي مەن ەلباسىنىڭ ەسىمدەرىن اتاعاندا مادەني ساباقتاستىقتى اڭعاراتىنىمىز - زاڭدىلىق.

 

توبىقتاي ءتۇيىن

 

ەلباسىنىڭ سەمەي جەرىنە جاساعان ءبىر ساپارىندا: «سەگىز ۇلىم ءبىر توبە، ەرتوستىگىم ءبىر توبە» دەمەكشى، كەڭ بايتاق قازاق ەلىنىڭ وزگە وڭىرلەرى ءبىر توبە، اباي ەلى ءبىر توبە» دەگەن بەيرەسمي ءبىر اۋىز پىكىرى قاناتتى سوزگە اينالعالى قاشان. البەتتە، وسىناۋ استارلى ويدىڭ سارى التىنداي سالماعى بار. راسىندا، قازاق حالقىنىڭ ءاربىر ايگىلى تۇلعالارىنىڭ ابايعا اينالىپ سوقپاعانى بولماعان. سولاردىڭ ىشىندە مەملەكەت باسشىسى، ەلىمىزدىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نزارباەۆتىڭ ابايدى ناسيحاتتاۋعا، حاكىمدى كۇللى الەمگە تانىتۋعا كۇش سالعانى ءوز الدىنا ءبىر پارا اڭگىمە. ونىڭ ىشىندە اباي جەرىن اتوم اجداھاسىنان اراشالاپ الۋىنىڭ ءوزى نەگە تۇرادى؟

«اقىل، قايرات، جۇرەكتى بىردەي ۇستا، سوندا تولىق بولاسىڭ ەلدەن بولەك» دەپ دانا اقىننىڭ ءوزى ايتقانداي، بۇگىندە سارابدال ساياساتىمەن الەمدى مويىنداتقان ەلباسىنىڭ ابايعا دەگەن قۇرمەتى، ىقىلاس-ءىلتيپاتى تىپتەن ەرەكشە. وعان ۇلت كوشباسشىسىنىڭ ءار جىلداردا جارىق كورگەن دەرەكتى تۋىندىلارىنداعى بىرقاتار تاقىرىپتارعا اباي ءسوزىن تۇزدىق ەتۋى دالەل بولسا كەرەك. ال ءبىزدىڭ ايتارىمىز بىرەۋ عانا. ابايدىڭ الاش بالاسىنا وسيەت ەتكەن «كەمەل ادام» اتتى فيلوسوفيالىق ۇعىمىن ەلباسىنىڭ دا مۇرات تۇتقانى ءھام بويىنان كورىنىس تاپقانى - اقيقات...

 نۇرجان ءبايتوس،

«اباي ەلى»

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1490
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3257
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5543