كەشە ەلىمىزدىڭ باس پروكۋراتۋراسىندا «قارجىلىق تەرگەپ-تەكسەرۋدىڭ جانە ۇرلانعان اكتيۆتەردى شەتەلدەن قايتارۋدىڭ ۇلتتىق جۇيەسىن دامىتۋ» تاقىرىبىندا دوڭگەلەك ۇستەل ءوتتى.

اتالعان جيىندا بايانداما جاساعان قر باس پروكۋرورى جاقىپ اسانوۆ سوڭعى 10 جىلدىڭ شەگىندە بيۋدجەتتەن 10 ميلليارد دوللارعا جۋىق قاراجات جىمقىرىلعانىن ءام شەتەل اسىرىلعانىن مالىمدەدى.

استاناداعى القا-قوتان جيىنىندا ءتۇرلى تاسىلمەن قارجى جىمقىرىپ، شەتەل اسىپ كەتكەندەرگە قاتىستى مىناداي مالىمەتتەر بەلگىلى بولدى;

ۇلەسكەرلەردىڭ 14 ميلليارد تەڭگەسىن ۇپتەپ كەتكەن «ازبۋكا جيليا» جشس-نىڭ ديرەكتورى، بۇرىنعى ءماجىلىس دەپۋتاتى ەرقانات تايجانوۆ اۆسترياعا قاشىپ كەتىپ، جىلجىمايتىن مۇلىكتەر ساتىپ العان. ەكس-دەپۋتاتتىڭ «باسپانا سالىپ بەرەمىن» دەگەنىنە سەنگەن 4 مىڭعا جۋىق قازاقستاندىق سان سوعىپ قالعان. ال  تايجانوۆ 9 قۇرىلىس نىسانىن اياقسىز قالدىرىپ، ەلدەن قاشىپ كەتكەن.

سونداي-اق، تەرگەۋ امالدارى باستالعانشا، اتىراۋ وبلىسى ەكس-اكىمىنىڭ ەسەپشىلەرى ۇرلانعان 0,5 ميلليارد دوللاردى شەت ەلگە شىعارىپ، وزدەرى انگلياعا قاشىپ كەتكەن.

«قازاتومونەركاسىپ» اق-نىڭ بۇرىنعى ۆيتسە-پرەزيدەنتى رۇستەم تۇرسىنباەۆ 70 ميلليون دوللاردى قالتاسىنا باسىپ، كانادادا ءجۇر. 

«كازاتومپروم» تەڭىز كۇكىرت قىشقىلىن ادامنىڭ ميىنا قونبايتىن باعاعا ساتىپ الادى. بىراق، شىن مانىندە 70 ميلليون دوللاردى ۆيتسە-پرەزيدەنت رۇستەم تۇرسىنباەۆ قالتاسىنا باسىپ، كاناداعا قاشىپ كەتكەن»، - دەيدى جاقىپ اسانوۆ.

سونداي-اق، جالعان قۇرىلىس كومپانياسىن قۇرىپ، الاياقتىق جاساعان ميحرات الىمبەكوۆ استانادا ۇلەسكەرلەردەن جينالعان 5,5 ميلليون دوللاردى جىمقىرىپ، بىرىككەن اراب امىرلىكتەرىنە بارىپ "قونىستانعان". قىلمىستىق ءىس قوزعالعاننان كەيىن دە ءۇش اي كولەمىندە الىمبەكوۆتىڭ ەسەپ-شوتىنا قارجى اۋدارىلىپ تۇرعان. ال قۇزىرلى ورگاندار مۇنان بەيحابار بولىپتى. الىمبەكوۆتى ازەر دەگەندە ۇستاعانىمەن، ول جىمقىرعان قارجى تۇرعىندارعا قايتارىلماعان.

«ەڭ سوراقىسى، قارجىنى قايدا تىققانى دا بەلگىسىز. ءبىز نەگە قول جەتكىزدىك؟ قىلمىسكەر قامالدى. بىراق ۇلەسكەرلەر ءوز اقشاسىن قايتارىپ الا المادى»، -دەيدى ج.اسانوۆ.

قازاقستاننىڭ قۇزىرلى ورگاندارى قاشقىندارمەن كۇرەسۋگە قاۋقارسىز ەكەنىن اشىپ ايتقان باس  پروكۋرور جاقىپ اسانوۆ، ارنايى «شەتەلدەردەن ۇرلانعان اكتيۆتەردى قايتارۋ» جوباسى دايىندالىپ جاتقانىن حابارلادى. ەلىمىز ەۋروپاداعى «CARIN» جانە ازياداعى «ARIN-AP» اكتيۆتەردى قايتارۋ بويىنشا اقپارات الماسۋ جونىندەگى الەمدىك جەلىلەرگە قوسىلۋعا دايىن ەكەنى بەلگىلى بولدى.

سونىمەن، «شەتەلدەردەن ۇرلانعان اكتيۆتەردى قايتارۋ» جوباسىنا قاتىستى بارلىق دايىندىق قۇجاتتارى جىل سوڭىنا دەيىن ازىرلەنىپ، ونى ىسكە اسىرۋ 2017 جىلعا جوسپارلانىپ وتىر ەكەن.

ايتا كەتەيىك، وتكەن جىلى ءماجىلىس دەپۋتاتى ازات پەرۋاشەۆ ەۋروپارلامەنتتەن قازاقستاندىق قىلمىسكەرلەر جىمقىرىپ كەتكەن 140 ميلليارد دوللاردى قايتارۋدى سۇراعان بولاتىن. ستاتيستيكاعا سۇيەنسەك، قازاقستاننان قارجى جىمقىرىپ قاشقانداردىڭ سانى – 1600-دەن اسىپتى. ال ودان ءسال ەرتەرەكتە حالىقارالىق ينتەرپول قارجى ۇرلاپ قاشقان 55 قازاقستاندىققا ىزدەۋ جاريالاعان-دى.

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz