قاسقاباس قازاق. پالەنىيدىڭ پالەسى. ۇلتىمىزدى قورلاعان جۇرگىزۋشىگە زاڭ بار ما؟!.
جازدىڭ سوڭعى كۇندەرى الماتىنىڭ كەڭ كوشەلەرىنىڭ بىرىندە قىرعىزستان ازاماتى، قۇقىققورعاۋشىسىماق الەكساندر پالەنىيدىڭ كولىگىن قالالىق جول پوليتسياسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى توقتاتادى. پالەنىي مىرزا جولپول وفيتسەرلەرىنىڭ بۇل قادامىن «وزىنە قارسى جاسالعان قىلمىس، ءوش الۋ» دەپ تانىپ، كولىگىنەن شىقپاي، كۋالىگىن كورسەتپەي قاسارىسىپ وتىرىپ الادى. ەسەسىنە كولىگىنىڭ ىشىندەگى ۆيدەوكامەراسىن شىعارىپ الىپ، اينالاسىندا بولىپ جاتقان جايتتاردى تاپتىشتەپ تۇسىرە باستايدى...
كەلەسى كۇنى پالەنىي مىرزا الەمگە ايگىلى www.youtube.com سايتىنا exkirgiz دەگەن لاقاپ نىسىپىمەن كىرىپ، جاڭاعى ۆيدەونى ءۇش ءبولىم قىلىپ سالىپ قويادى. ۆيدەوسىنىڭ الدىنا پالەنىي «ەحال، نيكوگو نە تروگال، پدد نە نارۋشال، تەحوسموتر پرويدەن، ستراحوۆكا ۆ ناليچي... نالەتەلي، وستانوۆيلي... دالەە سموتريتە سامي» دەپ العىسوز جازۋدى دا ۇمىتپاپتى. داۋدىڭ بارلىعى وسىدان شىعادى. ءورىستىلدى باسىلىمدار مەن ينتەرنەت-سايتتار ءبىراۋىزدان پالەنىيدى قولداپ، ونىڭ بۇل ارەكەتىنە بايلانىستى «جول پوليتسياسىنىڭ وزبىرلىعىنا قارسى جەكە ازاماتتىڭ جاريالاعان سوعىسى» دەپ باعا بەرەدى. ءسويتىپ، پالەنىي مىرزا ءبىر كۇننىڭ ىشىندە ءورىستىلدى ينتەرنەت-فورۋمداردىڭ «گەرويى» بولىپ شىعا كەلەدى. پالەنىيدىڭ پالەسىنەن كەيىن ماسەلەنى الماتى قالالىق پوليتسيا باسقارماسىنىڭ باسشىسى ارمان سارىباسوۆ جەكە اينالىساتىنى جايىندا مالىمدەمە جاساپ تا ۇلگەردى.
جازدىڭ سوڭعى كۇندەرى الماتىنىڭ كەڭ كوشەلەرىنىڭ بىرىندە قىرعىزستان ازاماتى، قۇقىققورعاۋشىسىماق الەكساندر پالەنىيدىڭ كولىگىن قالالىق جول پوليتسياسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى توقتاتادى. پالەنىي مىرزا جولپول وفيتسەرلەرىنىڭ بۇل قادامىن «وزىنە قارسى جاسالعان قىلمىس، ءوش الۋ» دەپ تانىپ، كولىگىنەن شىقپاي، كۋالىگىن كورسەتپەي قاسارىسىپ وتىرىپ الادى. ەسەسىنە كولىگىنىڭ ىشىندەگى ۆيدەوكامەراسىن شىعارىپ الىپ، اينالاسىندا بولىپ جاتقان جايتتاردى تاپتىشتەپ تۇسىرە باستايدى...
كەلەسى كۇنى پالەنىي مىرزا الەمگە ايگىلى www.youtube.com سايتىنا exkirgiz دەگەن لاقاپ نىسىپىمەن كىرىپ، جاڭاعى ۆيدەونى ءۇش ءبولىم قىلىپ سالىپ قويادى. ۆيدەوسىنىڭ الدىنا پالەنىي «ەحال، نيكوگو نە تروگال، پدد نە نارۋشال، تەحوسموتر پرويدەن، ستراحوۆكا ۆ ناليچي... نالەتەلي، وستانوۆيلي... دالەە سموتريتە سامي» دەپ العىسوز جازۋدى دا ۇمىتپاپتى. داۋدىڭ بارلىعى وسىدان شىعادى. ءورىستىلدى باسىلىمدار مەن ينتەرنەت-سايتتار ءبىراۋىزدان پالەنىيدى قولداپ، ونىڭ بۇل ارەكەتىنە بايلانىستى «جول پوليتسياسىنىڭ وزبىرلىعىنا قارسى جەكە ازاماتتىڭ جاريالاعان سوعىسى» دەپ باعا بەرەدى. ءسويتىپ، پالەنىي مىرزا ءبىر كۇننىڭ ىشىندە ءورىستىلدى ينتەرنەت-فورۋمداردىڭ «گەرويى» بولىپ شىعا كەلەدى. پالەنىيدىڭ پالەسىنەن كەيىن ماسەلەنى الماتى قالالىق پوليتسيا باسقارماسىنىڭ باسشىسى ارمان سارىباسوۆ جەكە اينالىساتىنى جايىندا مالىمدەمە جاساپ تا ۇلگەردى.
ارينە، ءبىزدىڭ جول پوليتسياسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ «ەرلىكتەرى» تۋرالى تالاي ماقالا جازىپ، جىر جىرلاۋعا بولادى. الايدا، اتالعان ۆيدەونى قاراپ وتىرىپ، كورشى ەل ازاماتى «ءتارتىبىنىڭ» سىن كوتەرمەيتىنىن دە بايقاپ قالامىز. بوتەن ەلدىڭ زاڭ قىزمەتكەرلەرىنە باعىنباعانى بىلاي تۇرسىن، ولاردى بوقتاپ-بالاعاتتاپ «بلياد»، «تۋپيتسا»، «مامبوس»، «ۋبليۋدكي» دەپ ۇلتتىق نامىسىن قورلاعانىنا نە دەيسىڭ؟! مىسالى، قازاق ازاماتى رەسەيگە، گەرمانياعا نە قىتايعا بارىپ ولاردىڭ پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىن جەردەن الىپ، جەرگە سالدى دەگەندى كوزىڭىزگە ەلەستەتە الاسىز با؟ «سەندەردى قۇرتامىن»، «بارلىقتارىڭدى جۇمىستان الامىن»، «كوزدەرىڭە كوك شىبىن ۇيمەلەتەمىن» دەپ كوكىرەك قاعاتىنىنا سەنەسىز بە؟
كەز-كەلگەن ەڭ دەموكراتيالى، ەڭ زايىرلى مەملەكەتتە پالەنىيلاردىڭ وزدەرىن سوتتاپ، ايىپپۇل سالىپ، ەكى كۇندە ەلىنە قايتارىپ، ەندىگى ۋاقىتتا كەلمەستەي ەتىپ «پەرسونا نون گراتا» ەتەر ەدى. جاقىندا فرانتسيادا ءتارتىپ بۇزعان، پوليتسياعا قارسى شىققان سىعانداردى شىعىس ەۋروپاداعى وتاندارىنا تەنتىرەتىپ جىبەرگەندە ەشبىر ەل فرانتسياعا «سەندەردىڭ بۇلارىڭ دۇرىس ەمەس» دەگەن جوق. ال قازاق پوليتسياسىنىڭ سيقى مىناۋ! ەرتەڭگى كۇنى باسشىلار اقىلداسا كەلىپ، بيشارا ينسپەكتورلاردى قۋدالاپ، جۇمىستان شىعارىپ، ەسەسىنە پالەنىيعا وردەن تاعىپ جۇرسە دە اسا تاڭ قالمايتىن شىعارمىز.
نە دەگەن ىنجىق حالىقپىز وسى؟
ءبىرىنشى ءبولىم