بيىل ەگەمەندىك تاريحىندا تاعى ءبىر رەكوردتىق دەڭگەيدە استىق جينالدى. ونىڭ جالپى كولەمى 24 ميلليون تونناعا جۋىق. تاراتىپ ايتساق، 17,9 ملن توننا بيداي، 3,3 ملن توننا ارپا قامباعا قۇيىلدى. ال كۇرىشتىڭ ءار گەكتارىنان 53,6 تسەنتنەردەن ءونىم الىنىپ، رەكورد جاڭارتىلدى. سونداي-اق، اۋىل­شارۋا­شىلىق داقىلدارىنىڭ ەگىس كولەمى ۇلعايىپ، مال سانى ارتتى، - دەپ حابارلايدى "ەگەمەن قازاقستان" گازەتى.

وتاندىق ونىمدەردى ەكسپورتتاۋ 3 ەسە ءوسىپ، ونىڭ جاڭا جۇيەسى قا­­لىپ­تاستى. اگروونەركاسىپتىك كە­شەن ينفرا­قۇرى­لى­مى بۇرىن­عى­عا قاراعاندا جەتىلە ءتۇستى. الەۋ­­مەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ كور­­سەت­كىشتەرى بويىنشا 9 ايدا اۋىل شارۋا­شى­لىعى سالاسى وندى­رىستىك سالالار اراسىنان سۋى­رىلىپ الدىڭعى قاتارعا شىق­تى.

بيىلعى جىل مال شارۋا­شى­لى­عىنا دا وتە قولايلى بولدى. ستا­تيستيكالىق مالىمەت بويىنشا، جىلقى سانى 2,2 ميل­ليونعا، ءىرى قارا 6,7 ملن، قوي-ەشكى 20,8 ملن باسقا جەتتى. وسى مالداردان الىن­عان ءونىم ىشكى نارىقتى تولىق قامتا­ماسىز ەتىپ، وندىرىلگەن سيىر مەن جىلقى ەتىنىڭ جالپى كولەمى 1 ملن توننانى قۇرادى.

سىرتقى ساۋدادا دا سونى جە­تىس­تىكتەر بارشىلىق. قازاقستان استىق پەن ۇن ەكسپورتتاۋدان الەم كوشىن باستاۋشى ەلدەر قاتارىندا كەلەدى. جىل باسىنان بەرى 7,2 ملن توننا استىق ەكسپورتتالدى. باستى تۇتىنۋشىلارىمىز رەسەي، تا­جىكستان، وزبەكستان، يران، قى­تاي، تۇركيا جانە يتاليا مەم­لە­كەتتەرى بولدى.

وسى باعىتتاعى جۇيەلى جۇ­مىس­تار ودان ءارى جالعاسۋى ءتيىس. سەبەبى، مەملەكەت باسشىسى سا­لاعا سەرپىن بەرەر­لىكتەي ۇلكەن قولداۋ كورسەتىپ وتىر. ەلباسىنىڭ «اۋىل شارۋاشىلىعى ونەر­كاسىبى ۇلتتىق ەكونوميكانى دامى­تۋدىڭ نەگىزگى كۇشىنە اينالدى»، دەپ ايتۋى سونىڭ تاعى ءبىر دالەلى. ەسكە سالا كەتسەك، مەملەكەت باس­شىسى ۇستىمىز­دەگى جىل­دىڭ 9 قىر­كۇيەگىندە وتكەن ۇكى­مەت­تىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا اگرو­ونەر­­كاسىپتىك كەشەندى دامىتۋدىڭ جاڭا باع­دار­لاماسىن جاساۋ تۋرالى تاپسىرما بەرگەن بولاتىن. وسى تاپسىرما اياسىن­دا جاسالاتىن باعدارلاماعا ەنەتىن ۇسى­نىس­تار مەن ونى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ءتيىم­دى تەتىكتەرى پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى – اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى اسقار مىرزاحمەتوۆ توراعالىق ەتكەن القا ماجىلىسىندە قارال­دى. ەلباسىنىڭ مينيسترلىككە جۇكتەپ وتىر­عان باستى مىندەتتەرى – اۋىل تۇر­عىن­دارىنىڭ تابىسىن كوبەيتۋ، ىشكى نارىقتى تولىق وتاندىق ونىممەن قامتاماسىز ەتۋ، وسى باعىتتاعى سۋبسيديالاۋ، نەسيە­لەۋ تەتىكتەرىن جەتىلدىرۋ جانە ءدال با­عىت­تالعان ەكسپورتتىق ساياسات جۇرگىزۋ ماسەلەلەرى جان-جاقتى پىسىقتالدى.

ەلباسى ءوز تاپسىرمالارىندا كەشەندى ارتاراپتاندىرۋعا باتىل بەت بۇرۋ قاجەتتىگىن اتاپ كورسەتكەن بولاتىن. وسى تاپسىرماعا سايكەس كەلەر جىلدان باستاپ بيداي ەگەتىن ەگىستىكتەر كولەمى 2,3 ملن گەكتارعا كەزەڭ-كەزەڭىمەن قىسقارتىلىپ، ورنىنا مايلى داقىلدار ەگىلەتىن بولادى. اتاپ ايتساق، سۇرانىسى جوعارى راپس، سويا، سافلور سىندى مايلى داقىلدار مەن ارپا، جۇگەرى، قانت قىزىلشاسى سياقتى داقىلدارعا قولداۋ كورسەتىلەدى. سونىڭ ناتيجەسىندە قانت يمپورتىن 97 پايىزدان، 65 پايىزعا وسىمدىك مايى يمپورتىن 38 پايىزدان 16 پايىزعا دەيىن تومەندەتۋ كوزدەلىپ وتىر. وسى وسىمدىكتەردىڭ ونىم­دىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن ساپالى تۇقىم جانە تىڭايتقىشتار الۋعا مەملەكەتتەن سۋبسيديا­لار بولىنەدى. كەلەر جىلدان باستاپ گەكتارلىق سۋبسيديا توقتاتىلىپ، ورنىنا الىنعان ءونىم كولەمىنە بەرىلەتىن كومەك قارجى قولدانىسقا ەنەدى.

ال مال شارۋاشىلىعى سالاسىندا جەمشوپ دايارلاۋ ءبىرىنشى كەزەككە شىعادى. كوپ جىلدىق ءشوپ دايارلاۋ، قۇراماجەم شى­عارۋ، جايىلىمداردىڭ جاع­دايىن جاقسارتۋ ماسەلەلەرى جاڭا باعدارلامادا جان-جاقتى قام­تىلىپ، مەم­لەكەتتىك قولداۋعا تولىق يە بولىپ وتىر. وسى شارا­لاردىڭ نەگىزىندە سيىر جانە قوي ەتىنىڭ ەكسپورتىن 120 مىڭ تونناعا جەتكىزۋ، قۇس ەتىنىڭ يمپورتىن 51 پايىزدان 33 پايىزعا، بالىق يمپورتىن 67 پايىزدان 46 پايىزعا جانە ءسۇت ونىمدەرىنىڭ يمپورتىن 40 پايىزدان 20 پايىزعا تومەندەتۋ جوسپارلانعان.

سونىمەن قاتار، اگرو­ونەر­كاسىپ­تىك كەشەندەگى مەم­لەكەتتىك رەتتەۋ تەتىك­تەرىن جەتىلدىرۋ ار­قىلى عىلىم مەن ءوندىرىستىڭ بايلانىسىن ارتتىرۋدىڭ ءارتۇرلى شارالارى قاراستىرىلىپ، جۇزەگە اسىرىلماق.

سۇڭعات ءالىپباي

اباي-اقپارات