قۇقىقتىق مەملەكەت پە، الدە ۇرىسقاق ايەلدەردىڭ اڭگىمەسى مە؟
ءبىز مادەنيەتتى، دالەلدى پىكىرتالاسقا قاشان جەتەمىز... كەشەگى ءبىر توپ قازاق فيلولوگتارىنىڭ جانايقايىنان سوڭ، اۋەلى ءبىلىم ءمينيسترى ء(ۇش كۇننەن سوڭ) الەۋمەتتىك جۇيەگە شىقتى، ال ودان سوڭ، بىرنەشە وبلىستىڭ جوعارعى وقۋ ورىندارىنىڭ دەكاندارى مەن كافەدرا مەڭگەرۋشىلەرى، ت.ب. «حالىقتى تىنىشتاندىرۋعا كىرىستى». مەنىڭشە، بۇلاردىڭ بارلىعى دۇرلىككەن جۇرتتى باسۋدان كورى، وتقا ماي قۇيعان سياقتى اسەر قالدىردى. تەلەديداردان بيۋدجەتتىك وقۋ ورىندارىنىڭ جاۋاپتى باسشىلارنىڭ «ول اقپارات شىندىققا جاناسپايدى»، «سەنبەۋلەرىڭىزدى وتىنەمىن»، «بىزدە ازىرشە ءبارى ورىنشا» دەگەن سوزدەرى جاۋاپتان كورى سۇراقتاردى كوبىرەك تۋدىرعان سياقتى.
وسى «حالىقتى تىنىشتاندىرۋدى» ۇيىمداستىرعان جاندار – بۇرىنعى كەڭەس جۇيەسىنىڭ جۇمىس ىستەۋ تاسىلىنەن شىعا الماي جۇرگەندەر دەپ بىلەمىن. ول ۋاقىتتا دا، بىرەۋلەردى «حالىق جاۋى» قىلاتىن بولسا، نەمەسە ەندى بىرەۋدەردى ماداقتايتىن بولسا، ادامداردىڭ اۋزىنا ءسوز سالىپ، قولىنا قالام بەرەتىن. گازەت بەتتەرىندە بىرەۋلەردى «يتتەي تالاپ» ەندى بىرەۋلەردى اۋليە دارەجەسىنە جەتكىزەتىن. قازىر ۋاقىت وزگەردى. سوندىقتان، ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى حالىقتى ودان ءارى دۇرلىكتىرمەي، حاتتى جازىپ، باستاما كوتەرگەن ازاماتتاردى قولدارىنداعى قۇجاتتارمەن، ناقتى دەرەكتەرمەن مينيسترلىككە شاقىرىپ، ولاردىڭ دەرەكتەرىن تەكسەرىپ، جالعاندىعىن نە دۇرىستىعىن دالەلدەۋلەرى قاجەت. ءمۇيىزى قاراعايداي اكادەميك اعالارىمىز، اپالارىمىز بىرەۋدىڭ ايتاعىنا ەرەتىن ازاماتتار ەمەس قوي، دەمەك (ولاردىڭ قولىنداعى قۇجاتتار جالعان بولسا) سول قۇجاتتى دايىنداعان، وعان قولدارىن قويعان، ونى تاراتقان جاندار انىقتالۋى شارت. مينيستر مىرزا «ونداي بولمايدى، بۇل وتىرىك» دەۋدىڭ ورنىنا وسى ماسەلەنى تەكسەرىپ، انىقتاپ، سودان كەيىن عانا قوعامعا جاۋاپ بەرۋى كەرەك. ال قازىر، ءبىر جاعى «اتتان» دەسە، ەكىنشى جاعى «ولاردىڭ ايتقانى جالعان» دەۋدەن اسا الماي تۇر. بۇل بازارداعى ۇرىسقاق ايەلدەردىڭ ءبىر بىرىنە ء«وزىڭ اقىماقسىڭ» دەگەنىنە ۇقسايدى.
وتكەن جىلى مادەنيەت ءمينيسترى ارىستانبەك ءىنىمىزدى جامانداۋ ناۋقانى «قىزۋ» جۇرگەنىن ءبارىمىز بىلەمىز (60-تان اسقان كەزەكشى ايەلدىڭ ءوزى وتىز جىلدان كەيىن ارەكەڭنىڭ قىرىنداعانىن ەسىنە ءتۇسىرىپ، ۇياتقا قالدى). مينيستر مىرزا وسىنىڭ ءبارىن جالا دەدى دە، سول جالانى تاراتقان جانداردى سوتقا بەردى. الىپقاشپا، ارزان سوزدەر سوندا عانا توقتادى.
قىسقاسى، بىلشىل سوزدەردى توقتاتايىق! بىلەمىن، ەرتەڭ مينيسترلىك گازەت بەتتەرىندە جۇزدەگەن مامانداردىڭ ءسوزىن بەرىپ، تەلەديداردان كوزدەرىن جۇمىپ، «مينيستردىكى دۇرىس» دەيتىن باسقا اكادەميكتەردىڭ پىكىرىن ۇيىمداستىرۋى عاجاپ ەمەس. وعان قارسى قازاق ءتىلىنىڭ جاناشىرلارى دا قاراپ قالمايتىنى انىق. بۇل ايقاي كىمگە كەرەك. ونىڭ ورنىنا جۇرتتى اتقا مىنگىزگەن قۇجاتتىڭ دۇرىس، بۇرىستىعىن انىقتاپ، نە جالعان قۇجاتتى جاساعان ادامداردى سوتقا بەرىڭدەر، نە (ەگەر سول قۇجاتتى قازاق فيلولوگتارىنىڭ وزدەرى جاساعانى دالەلدەنسە) جالعان اقپاراتتى تاراتقانداردى جاۋاپقا تارتىڭدار.
دوس كوشىم
Abai.kz