قويىلىمنان ەمەس، قورتىندىسىنان قورقامىن
تاس توبەسىنە تاۋ قۇلاعالى كەلە جاتسا دا بىلق ەتپەيتىن اسا سالماقتى مىنا مەنى الاڭداتۋ-ابىرجىتۋ – قيىننىڭ قيىنى. ودان دا مۇشكىل ءبىر دۇنيە – وسپانحان اۋباكىروۆتىڭ «جالعىز قالعاندا قالپاعىمەن اڭگىمەلەسىپ، باتەڭكەسىمەن ۇرسىساتىن...» سوزشەڭ كەيىپكەرىنە قاراما-قارسى بولسا دا، وڭاشادا راحاتتانا ويعا بەرىلىپ، قيالىمەن قيا شارلايتىن بۇ پاقىرىڭىزدى بىردەڭەدەن جالىقتىرۋ.
ءيا، مەنىڭ وڭايلىقپەن ءىشىم پىسپايدى. ءتىپتى الدەبىرەۋدىڭ جىلاڭقاراعى جوق سىلدىر سۋ اڭگىمەسىنىڭ ءوزىن ايرىقشا ىقىلاسپەن تىڭداپ... وتىرعانداي قالىپ تانىتا الامىن. شىن مانىندە ونىڭ بەتىنە بەدىرەيە قاراپ، اراسىندا باس يزەپ وتىرعانىممەن، باسقا – وزىمە قاجەتتى ءھام قىزىقتى نارسەلەردى ويلاپ كەتەتىنىم دە راس. ياعني، شيرەك عاسىرعا سوزىلعان شيكى سپەكتاكلدىڭ ءوزى مەنى اسا زەرىكتىرە قويمايدى.
سوندىقتان دا مەن سوناۋ ءوزىم مەكتەپ بىتىرگەن جىلى باستالعان كوپسەريالى كوركەم قويىلىمنىڭ بۇدان ءارى دە جالعاسا بەرۋىنەن ەش قورىقپايمىن. ويتكەنى، ايتتىم عوي – وڭايلىقپەن جالىقپايتىن اداممىن. راس، باستاپقىدا، قويىلىمنىڭ العاشقى سەريالارىندا، سەرگەك ەدىم. ونىڭ ۇستىنە، كوز الدىمداعى ءىس-ارەكەت تە، ايتىلعان ءسوز دە، تاستالعان ۇران دا ءاۋ باستا تارتىمدى ءھام قىزىقتى بولاتىن. ساحناداعى ساڭقىلداعان ءۇن، سايراعان اۋەنگە ابدەن ەلىگىپ، ەنتەلەگەنىم سونداي، ەلدى كيىپ-جارىپ، كوپتىڭ الدىنا شىعىپ كەتۋگە ءسال قالعانمىن. بىراق كوپ ۇزاماي وقيعاسى قايتالانىپ، سوزدەرى سۇيىلىپ، ارتىستەر جاساندىلىققا ۇرىنىپ، قويىلىم جۇرتتىڭ ءىشىن پىستىرا باستادى. ءتىپتى ەشتەڭەدەن زەرىكپەيتىن مەنىڭ ءوزىم ءبىر-ەكى رەت قالعىپ كەتە جازدادىم. ساحنا تورىندەگى سايىپقىرانداردىڭ ءسوزى ءبىر باسقا، ءىسى ءبىر باسقا بوپ، وزگەرىپ كەتتى. زالداعى جۇرتشىلىق ەپتەپ نارازىلىق تانىتۋعا كوشتى.
بىراق كورەرمەنمەن جۇمىس ىستەپ ۇيرەنگەن تەاتر قىزمەتكەرلەرى ەكى ارادا تۇرىپ الىپ، زالداعىلاردىڭ نارازىلىعىن ساحناداعىلارعا جەتكىزبەدى. «مىنا جۇرت نەگە شۋلاپ جاتىر، تىنىش وتىرىپ تاماشالاي ما؟» دەپ انشەيىن سۇراپ قويعانى بولماسا، ساحناداعى اكتەرلەر مەن ونىڭ سىرتىنداعى رەجيسسەرلەر شىن مانىندە زالداعى ەلدىڭ نەگە نارازى بولىپ جاتقانىن بىلگىسى دە كەلگەن جوق. نارازىلىق كۇشەيە ءتۇستى. ءتارتىپ بۇزعان بىرنەشە شىدامسىز كورەرمەندى ساقشىلار ۇستاپ الىپ، ۇرىپ-سوعىپ، اقىرى زالدان شىعارىپ الىپ كەتتى. قايدا اكەتكەندەرىن بىلمەدىم.
بۇدان سوڭ جۇرتشىلىق رەنىشىن اشىق بىلدىرۋگە باتپاي، وڭاشادا ءوزارا كۇڭكىلدەۋمەن بولدى. شىعىپ كەتۋگە بولمايدى – رۇقسات جوق. قويىلىمدى كورە بەرەيىن دەسە – قىزىقسىز; ءجاي قىزىقسىز بولسا مەيلى-اۋ، ەندى ارتىستەرىڭ زالداعىلاردى كوپە-كورنەۋ مازاق قىلۋعا كوشىپتى! امال جوق، توزە تۇرۋعا تۋرا كەلەدى.
كوپسەريالى كوركەم قويىلىم ءالى كۇنگە جالعاسىپ جاتىر. كورەرمەننىڭ كوڭىلى قازىر كوتەرىڭكى. راس، سپەكتاكل ساپاسىنىڭ كۇرت جاقسارۋىنان ەمەس، ساحناداعى ارتىسسىماقتاردىڭ اقىلعا سىيمايتىن وتىرىك ويىندارىنا كۇلۋدەن. ءبىز كۇلگەن سايىن ساحناداعىلار دا شابىتتاناتىن بولسا كەرەك، بۇرىنعىدان دا رابايسىز، بۇرىنعىدان دا قيسىنسىز، بۇرىنعىدان دا كۇلكىلى بىردەمەلەر ويلاپ تابا بەرەدى. ءسىرا، مىنا تۇرلەرىمەن كورەرمەننىڭ ىشەگىن ءۇزىپ، اقىرى ءولتىرىپ تىناتىن شىعار.
مەن بۇل قويىلىمنىڭ ءالى جالعاسىپ كەلە جاتقانىنان قورىقپايمىن. شەتسىز-شەكسىز دۇنيە جوق، ماڭگى جۇرە بەرەتىندەي كورىنگەن «سانتا-باربارا» دا ءبىتتى عوي! سول سياقتى مۇنىڭ دا ءبىر نۇكتەسى قويىلار.
مەنىڭ قورقاتىنىم – كەيى-ءى-ءى-ءى-ءىن، مىنا سپەكتاكل فينالىنا جەتكەن سوڭ دا، زالداعى كورەرمەنگە باسقا كورىنىس، باسقا باعدارلاما ۇسىنىلعاننان كەيىن دە، ءبىزدى «شىركىن، سول كوپسەريالى كوركەم قويىلىم عاجاپ ەدى عوي، ءيا؟! جالپى تاريحتا ءدال سونداي حالىقتىڭ كوڭىلىنەن شىققان، ءدال سونداي قىزىق، ءدال سونداي مازمۇندى قويىلىم بولىپ كورگەن ەمەس-اۋ! جانە ەشقاشان بولمايتىن دا شىعار!» دەپ، تاعى دا وتىرىك قول شاپالاقتاتىپ، تاعى دا وتىرىك تامسانتۋعا ءماجبۇر ەتەتىنى. مەن وسى بولاشاق قورىتىندىدان قورقامىن.
ساكەن سىبانباي
Abai.kz