ايجان: بالالارىم قىتايشا، ورىسشا، اعىلشىنشا بىلەدى
ەلىمىزدە 400 مىڭ ەتنيكالىق قىتاي ازاماتى تۇرىپ جاتقانىن وتكەندە جاريا ەتكەن بولاتىنبىز (http://abai.kz/post/49264) . ولاردىڭ قاتارى قازىر قاتىن بالاسىمەن ءوسىپ، ءونىپ جاتقانى دا راس بولسا كەرەك. الايدا، ۇلتى حانزۋ ءارى قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ (قحر) ازاماتىنان تۋعان بالالاردىڭ سانى تۋرالى ستاتيستيكا جوققا ءتان. ونىڭ ۇستىنە، قازاقستانداعى قىتايلار قازاق ايەلىنەن تۋعان ۇلى مەن قىزىنا قازاق ەسىمىن بەرىپ، ولاردىڭ قازاق ازاماتى اتانۋىنا قارسى ەمەس. مىسالى، قىتاي جىگىتىمەن ءدام-تۇزى جاراسقان ايجان رايىمبەكوۆا بالالارىنا ارسىلان جانە تەمىرلان دەپ ات قويىپتى. قىتايلىق وتباسىعا كەلىن بولىپ تۇسكەن ايجان قازاق ورتاسىنىڭ حانزۋلىقتارعا تۇرمىسقا شىققان قازاق قىزىنىڭ قادامىن قۇپتامايتىندىعىن بەك جاقسى بىلەتىن كورىنەدى. ايتسە دە، ونىڭ اتا-اناسى قىتاي كۇيەۋدى قۇشاق جايا قارسى الىپ، جاقسى كورىپ كەتكەنگە ۇقسايدى.
«مەنىڭ اتا-انام كۇيەۋ بالاسىن قۇشاق جايا قارسى الدى. ولارعا مەنىڭ كۇيەۋىم ءبىزدىڭ مەنتاليتەتكە اشىقتىعىمەن، ادالدىعىمەن جانە ادامگەرشىلىگىمەن ۇناپ قالدى»، - دەيدى ايجان رايىمبەكوۆا. ايجاننىڭ وسىلاي دەپ اعىنان اقتارىلعانىن Nur.kz سايتى «ءسىز بىلمەيتىن قىزىقتار» ايدارىمەن ايقايلاتىپ بەرىپ وتىر. ايجاننىڭ بالالارى قازاقستان ازاماتى. «بالالارىم قىتايشا، ورىسشا، اعىلشىنشا بىلەدى. اۋىزەكى قازاقشانى تۇسىنەدى»، - دەيدى قىتاي كەلىنى.
قىتاي كەلىنى ءۇشىن اسپان استىنداعى ەل ەكىنشى ۇيىنە اينالعان.
«قازاقستان مەن قىتايدىڭ قايسىسىندا تۇرعان دۇرىس دەپ سۇراساڭىز، مەن بىرجاقتى جاۋاپ بەرە الماس ەدىم. قىتايدا بەس جىلعا جۋىق ءومىر سۇرگەن ادام رەتىندە ايتارىم، ول مەنىڭ ەكىنشى ۇيىمە اينالدى. قىتايدىڭ مادەنيەتى، تاريحى، ينفراقۇرىلىمنىڭ دامىعاندىعى ماعان قاتتى ۇنادى. قازاقستان مەنىڭ وتانىم بولىپ ماڭگى قالاتىنى ءسوزسىز. قايدا جۇرسەم دە ىلە الاتاۋىنىڭ ساف اۋاسىن اڭساپ جۇرەمىن. تۋعاندارىمنىڭ تويىنا بارىپ، الاكولدە شومىلۋدى جاقسى كورەمىن»، - دەيدى ايجان قىز (كەشىرىڭىز، بۇرىنعى قىز).
قازاقستانداعى كوپۇلتتىلىق يدەياسىنىڭ قۇشاعىندا وسكەن ايجان رايىمبەكوۆا كۇيەۋىنىڭ دە كوپۇلتتى ورتادا وسكەنىن ماقتانىش ەتە كەلە قىتاي وتباسىنا كەلىن بولۋدىڭ قيىن ەمەستىگىن ايتىپ قيىلادى.
«قىتايعا كەلىن بولۋ مەن ءۇشىن قيىن ەمەس. مەن ءوزىمدى وتباسىنىڭ كەنجەسى سەزىنەمىن. ءوز كەزەگىندە، مەن كۇيەۋىمنىڭ اتا-اناسىن قۇرمەتتەيمىن. ولارعا ۇلىنا بەرگەن تاربيەسى ءۇشىن العىس ايتامىن", - دەيدى ول.
P.S.
حانزۋ قارتتارىنا قامقورلىق قحر-دا وسىلاي جاسالادى.
ءىلياس اقباي
Abai.kz