تۇركيادا قازاق مۋزەيى اشىلادى
تۇركيانىڭ اقساراي قالاسىنا قاراستى سۇلتانحانى اۋدانى اكىمدىگىنىڭ قازاق تاريحى مەن مادەنيەتىنىڭ تانىستىرىلۋى ءۇشىن ارنايى ساياباقتان 3500 شارشىمەترلىك جەر بولگەن بولاتىن. سول جەرگە قازاق ءۇيى پىشىنىندەگى قازاق مۋزەيىنىڭ ىرگەتاسى وسى جىلدىڭ 15 قىركۇيەگى كۇنى قالانعان ەدى.
ىستامبۇلداعى قازاق ءبىلىم جانە زەرتتەۋ قوعامىنىڭ توراعاسى سەرقان دىنىشتۇرىك، سۇلتانحانى اۋدان اكىمدەرىنىڭ ورىنباسارلارى حاسان تەمەل جانە فاتيح اعىر قاتىسقان مۋزەيدىڭ ىرگەتاسىن قالاۋ راسىمىنەن كەيىن قۇرىلىس ماشينالارى جۇمىسقا كىرىسىپ كەتتى.
قوعام توراعاسى سەرقان دىنىشتۇرىكتىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، سۇلتانحانى اۋدان اكىمى فاحري سولاقتىڭ قامقورلىعىمەن قازاق ساياباعى مەن مۋزەيىنىڭ قۇرىلىسى ءبىر اي ىشىندە اياقتالىپ، تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ 94 جىلدىعى مەرەكەلەنەتىن 29 قازان كۇنى تۇساۋىن كەسپەك. بۇل مۋزەي تاريحي جىبەك جولى بويىنداعى اقساراي قالاسىنداعى 1299 جىلى سەلچۇق مەملەكەتى كەزىندە سالىنعان اتاقتى سۇلتان حان كەرۋەنسارايىنىڭ ماڭىنا، ياعني وسى تاريحي وردانىڭ ءدال قاسىندا (اراسى 250 مەتر) سالىنىپ جاتىر. دەمەك، اتالعان ساياباققا شەتەلدىك تۋريستتەردىڭ كوپتەپ كەلەرى انىق.
مۋزەيدە اسىرەسە تۇركيا قازاقتارىنىڭ كوش تاريحى مەن مادەنيەتىنە قاتىستى بۇيىمدارعا ەرەكشە ورىن بەرەتىن بولادى. وسىدان 65 جىل بۇرىن، اتاپ ايتقاندا 1952 جىلى پاكىستاننان تۇركياعا قونىس اۋدارعان قازاقتاردىڭ 60 وتباسى اقساراي سۇلتانحانىنا قونىستانعان بولاتىن. كۇن كورۋدىڭ قامىمەن قازاقتار كەيىن ىستامبۇلعا جانە فرانتسيانىڭ استاناسى پاريجگە كوشىپ كەتۋگە ءماجبۇر بولعان. الايدا سۇلتانحانىندا قازاقتاردىڭ 1968 جىلى سالعان “تۇركىستاندىقتار مەشىتى” 1974 جىلى جان-جاقتى جوندەۋدەن وتكەننەن كەيىن (قازىردىڭ وزىندە) مۇسىلماندارعا قىزمەت كورسەتە باستادى.
ساياباق پەن مۋزەيدىڭ بۇكىل شىعىندارىن تۇركيا مەن فرانتسياداعى قازاقتار كوتەرۋدە. 29 قازان كۇنگى تۇساۋكەسەر راسىمىنە قازاقستان تاراپىنان انكارادان ەلشى ابزال ساپاربەكۇلى، سونداي-اق قازاقستاننان مادەني ورىنداردىڭ وكىلدەرى دە قاتىسادى دەپ كۇتىلۋدە.
وسىنداي يگى ىسكە مۇرىندىق بولعان، ەڭبەگى وتكەن بۇكىل ازاماتتارعا العىسىمدى بىلدىرەمىن.
ابدىۋاقاپ قارا
Abai.kz