جەر ماسەلەسىنە قاتىستى 2015 جىلدىڭ  2 قاراشاسىندا پارلامەنت قابىرعاسىندا قابىلدانعان «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جەر كودەكسىنە وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى زاڭى» قوعامنىڭ ەڭ ءبىر قىزۋ تالقىسىنا تۇسكەن زاڭداردىڭ ءبىرى بولدى.

2016 جىلدىڭ 1 شىلدەسىنەن باستاپ قولدانىسقا ەنۋگە ءتيىستى  بۇل زاڭ  ءتىپتى  قوعام تاراپىنان نارازىلىق تۋعىزعانىن دا جاقسى بىلەمىز. قوعامدىق پىكىرلەر تولىق ەسكەرىلمەي، ساراپتاۋلار ءوز دارەجەسىندە جۇرگىزىلمەي دايىندالعان بۇل زاڭ ءۇشىن ۇكىمەت تە، ونى قابىلداعان بىزدەر، پارلامەنت مۇشەلەرى دە جاۋاپتى ەكەنىمىزدى مويىنداۋىمىز كەرەك.

ەلباسىنىڭ: «حالىققا ۇناماعان زاڭنىڭ بىزگە دە كەرەگى جوق» دەگەنى دە ەسىمىزدە. ءسويتىپ، ۇكىمەت پەن پارلامەنتكە وسى زاڭدى جەتىلدىرۋگە ۋاقىت بەرىلىپ، زاڭنىڭ تالاس تۋدىرىپ وتىرعان باپتارىنا موراتوري دا  جاريالانعان ەدى. ءبىراز ۋاقىت ارالىعىندا قۇرامىندا پارلامەنت دەپۋتاتتارى، ورتالىق ۋاكىلەتتى ورگانداردىڭ وكىلدەرى، قوعام قايراتكەرلەرى مەن ازاماتتىق قوعام بەلسەندىلەرى بار ارنايى كوميسسيا قۇرىلىپ، ولار  بارلىق وڭىرلەردى ارالاپ، جەرگىلىكتى حالىقپەن كەزدەسىپ، سولاردىڭ   قاتىسۋىمەن جەر رەفورماسى جونىندە حالىقتىڭ ۇسىنىستارى مەن سىن-ەسكەرتپەلەرىن ساراپتاپ، سولاردى  بۇگىنگى قابىلدانعالى وتىرعان وسى  زاڭعا ەنگىزىپ وتىر.

بۇگىنگى  تالقىلانىپ وتىرعان  زاڭ جوباسىنا ەنگىزىلگەن ەرەجەلەر جەرىمىزدى ءتيىمدى ءارى ساپالى پايدالانۋعا مۇمكىندىك بەرەتىنىنە سەنىمدىمىن. سول سەبەپتى زاڭ جوباسىن تۇجىرىمدامالىق نەگىزدە قولداپ، ارىپتەستەرىمدى دە قولداۋعا شاقىرامىن.

جەر رەفورماسىن جەتىلدىرۋ جونىندە قۇرىلعان كوميسسيا ۇلكەن جۇمىستار اتقاردى. سوندىقتان دا كوميسسيا مۇشەلەرىنە، اسىرەسە وسى كوميسسيانىڭ باسىنان- اياعىنا دەيىن اۋقىمدى جۇمىس جاساۋىنا مۇرىندىق بولعان اۋىل شارۋاشىلىعى ۆيتسە-ءمينيسترى ەرلان نىسانباەۆ مىرزاعا راحمەت ايتقىم كەلەدى.

سونىمەن قاتار، الداعى ۋاقىتتا جەرگە قاتىستى مىنا ماسەلەلەرگە دە  نازار اۋدارىلسا دەيمىن. تاجىريبە كورسەتكەنىندەي، الەمنىڭ بارلىق ەلدەرىندە جەردى جالعا بەرۋ، نە ساتۋ كوكەيكەستى ماسەلە بولىپ تابىلادى. ويتكەنى جەر – كەز-كەلگەن مەملەكەتتىڭ نەگىزى. قازاق حالقىنىڭ دا بۇكىل تۇتاس تاريحىنداعى ەڭ ۇلكەن ولجاسىنىڭ ءبىرى دە  ۇرپاقتان ۇرپاققا امانات ەتىپ قالدىرىپ كەلە جاتقان  ۇلى  مۇراسى دا  قاسيەتتى وسى جەرى! سوناۋ VII-VIII عاسىرلارداعى تۇركى حالىقتارىنىڭ العاشقى جازبا ەسكەرتكىشتەرىنىڭ ءبىرى سانالاتىن ورحون-ەنيسەي جازبالارىندا، ودان قالدى تاسقا قاشالعان   كۇلتەگىن جازبالارىندا دا  «جەرىڭدى جات باسپاعاي»، «تۇركىنىڭ قاسيەتتى جەر-سۋىنىڭ قارعىسىنا قالما» دەگەن سوزدەرى قالعان. دەمەك، قازاقتىڭ جەرى – حالىقتىڭ دەمى مەن جانى، تىرشىلىگى، تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ تىرەگى. جەر - ۇلتارالىق تاتۋلىقتىڭ نەگىزى.

بىرنەشە عاسىرلار بويى وتارلاۋ ساياساتىنىڭ زاردابىن تارتقان قازاق حالقى شەت ەلدىكتەرگە جەردى جالعا بەرۋدى قابىلداي بەرمەيتىندىكتەرىنە كوزىمىز انىق جەتكەندەي بولدى. وسى ءبىر كوڭىل اۋانى ەسكەرىلىپ، جەردى ساۋدا مەن ساياساتتىڭ قۇرالىنا اينالدىرماۋىمىز كەرەك. جەر تاعدىرىنا حالىق الاڭداپ وتىر. جەر حالىقتىڭ ورتاق بايلىعى، ول جەكەشەلەنبەيدى، ساتىلماۋى كەرەك دەگەن وي-پىكىرلەر بۇرىن دا، قازىر دە ايتىلىپ كەلەدى. بىزدەر مۇنى ەسكەرۋىمىز كەرەك.

سوندىقتان دا بولاشاقتا جەردى  پايدالانۋدىڭ وسى كەزگە دەيىن قولدانىپ كەلە جاتقان جالعا بەرۋ ءتۇرىن عانا نەگىز ەتىپ الۋىمىز دۇرىس بولادى دەپ ەسەپتەيمىن.  وسى جالعا بەرۋ ينستيتۋتىنىڭ تەتىكتەرىن جەتىلدىرۋىمىز قاجەت. ويتكەنى، جەر ءبىزدىڭ ۇلتىمىز ءۇشىن تابىس تابۋدىڭ كوزى عانا ەمەس، رۋحاني قۇندىلىق، ياعني تال بەسىگى، التىن ۇياسى، اتامەكەن ەكەنىن ۇنەمى ەستە ۇستاۋىمىز كەرەك.

مۇرات باقتيارۇلى، سەناتور

Abai.kz