شىرت ۇيقىنىڭ قۇشاعىندا جاتقان. باس جاعىنان دارىلداي سويلەگەن اكەسىنىڭ داۋسى وياتىپ جىبەردى.

— ءاي، ساتاي، تۇر بالام، بارىپ شانانى الىپ قايت،— دەدى.

ساتاي كوزىن سىعىرايتتى. ءۇيدىڭ ءىشى ءالى قاراڭعى ەكەن. تەرەزەدەن بۇلىڭعىر عانا جارىق ءتۇسىپ تۇر. ءتۇن ورتاسىنان جاڭا عانا اۋعان مەزگىل سياقتى. ناعىز ءتاتتى ۇيقىنىڭ شاعى دا. بۇكىل تۇلا بويى ماۋجىراپ ۇيىپ، ءدال وسى كۇيدە تالىقسىپ ۇيىقتاپ جاتا بەرگىسى كەلەدى. بۇل شاقتا ادام بەلگىسىز ءبىر، جاقسى اۋەزگە تەربەتىلىپ، تالىقسىپ قانا ۇيىقتايتىن بولار.

بىراق ەندىگى جەردە اكەسى ۇيقى بەرەدى دەيسىڭ بە. انەكي، شاقىرعان تاۋىقتاي باس جاقتان اۋىق-اۋىق قىلقىلداپ داۋىستاي باستادى. قويۋ قايدا!.. ءاي، بەيمازاسى-اي وسى شالدىڭ.

— ساتاي-اۋ، تاڭ اتتى عوي، تۇرساڭشى ەندى. ەرتەرەك بارىپ الىپ قايتساڭشى شانانى،— دەيدى جانە قايتا-قايتا ايتادى. «ءالى ءتۇن ورتاسى عانا عوي، تاڭ اتسىن دا...» — دەگىسى كەلەدى ساتايدىڭ. ءدال وسى كەزدە قوراداعى اتەش قاناتىن دۇرسىلدەتە قاعىپ قويىپ، تاماعى جىرتىلارداي ايقاي سالادى: «تاڭ اتىپ قالدى-ە-ە...» دەيتىن سياقتى. مازا بەرۋشى مە ەدى بۇلار.

ساتاي كوزىن قايتا جۇمدى. شىركىن-اي، ەڭ بولماسا، ون مينۋت ۇيىقتار ما ەدى. قايداعى ۇيقى، انە اكەسى تاعى سويلەپ جاتىر. «قاپ، ۇيقى بەرمەدى-اۋ» دەپ رەنجىدى، ونان سوڭ: «قوي، تۇرايىن، بولماس» دەپ ويلادى تاعى دا. بىراق بۇل تەك ويى عانا. انە تۇردىم، مىنە، تۇردىم دەپ جاتقان، ەندى بىردە ءتىپتى كيىنە باستاعان سياقتى ەدى، سويتسە قايتادان ماۋجىراپ ۇيىقتاپ كەتىپتى...

باس جاعىنان تاعى دا اكەسىنىڭ داۋسى شىقتى. راقاتتانا البىراپ بارا جاتقاندا قۇلاق شەكەسىنەن اعاش بالعامەن ۇرعانداي بوپ ءار ءسوزى دىڭ-دىڭ ەتىپ ەستىلەدى.

— ساتاي، تۇر ەندى. ەرتەڭگى شايعا دەيىن الىپ كەل شانانى. اپاڭ ەكەۋمىز بازارعا بارىپ قايتالىق. بول، تۇر، بالام!

اكەسى جۇمساق-اق ۇنمەن داۋىستايدى، بىراق سونىڭ وزىندە جاعىمسىز ەستىلەدى-اۋ.

ساتاي كوزىن اشپاستان سامارقاۋ عانا قيمىلداي باستادى. ىڭىردە جاعىلعان وتتان كەيىن، ءتۇنى بويى سۋىق تارتىپ كەتكەن ءۇيدىڭ ءىشى قوڭىر سالقىن. كورپەنىڭ استى جىپ-جىلى. ورىندىق ۇستىندەگى كيىمدەرىنە قول سوزعان. كيىمدەرى سۇپ-سۋىق، تەمىرشە قاريدى. «برر... ءاي، ءدال وسى بۇگىن بىت-شىت بوپ، شاناقتارىڭ شاشىلىپ، وتقا جاعىلعىر، قۋ شانا-اي... قاي ۋاقىت بولدى ەكەن؟..» كوتەرىلىپ تورگى بۇرىشقا موينىن سوزدى. بىراق ستول ۇستىندەگى ساعاتتىڭ تىقىلداپ سوققانى بولماسا، ءتىلى كورىنەر ەمەس. كورشى-كولەڭدەگى قورالاردان اتەشتەردىڭ بايبالام ساپ شاقىرعانى جيىلەپ كەتتى. بىرىنەن-ءبىرى قالىسار ەمەس: «تاڭ ات-تى-ى... تاڭ اتتى-ى!..» دەپ شۋىلداسىپ-اق جاتىر. ساتاي ەكى-ءۇش رەت جاعى ايىرىلىپ كەتەردەي بوپ قۇشىرلانا ءتاتتى ەسىنەدى.

ونان سوڭ توڭ-تورىس بوپ تۇيىلگەن كۇيىندە ءۇنسىز كيىندى. اكەسى شام جاعىپ كيىن دەپ ەدى، ونىڭ ءسوزىن ەستىمەگەن ادامشا جاۋاپسىز قالدىردى. جاساۋراپ اشىعان كوزىن ۋقالاپ قويىپ، قاراڭعىدا كيىمىنىڭ وڭ، تەرىسىن تىگىسىنەن سيپالاپ وتىردى.

اكەسى بولسا سو جىلى توسەكتە جاتقان كۇيىندە ءبىر سارىن جۇمساق ۇنمەن بۇعان نە ىستەۋ كەرەكتىگىن تۇسىندىرۋدە: ەڭ اۋەلى، تور دونەندى سۋعارىپ العان ءجون، سونان كەيىن قوراداعى قامىت-سايمانداردى قارعا تيگىزبەي، شۇبالتپاي، رەت-رەتىمەن الىپ شىعۋ كەرەك; قامىت-سايمانداردى كەشە عانا مايلاپ قويعان، قارعا سۇيرەتىلمەسىن، سۋ بولادى; ايتپاقشى، بەل كوتەرمە تارتپانى ۇمىتىپ كەتپەگەي، سونان سوڭ «تاستوبەدەگى» شاناعا جەتكەنشە تەرلىك توقىمدى استىنا سالىپ، ءمىنىپ بارۋى كەرەك، ايتپەسە تاقىمىن ويىپ الادى... تاعى باسقا دا وسىنداي اقىلدارىن شۇبىرتا ءتىزىپ ايتىپ جاتىر، ايتىپ جاتىر. «ويىلسا تاقىم وزىمدىكى عوي، سىزدىكى ەمەس»،— دەيدى ساتاي ىشتەي قياستانا قارسىلاسىپ. تەك ىشتەي عانا سولاي دەيدى، ەستىرتىپ ايتا المايدى. وعان دارمەن قايدا؟ ەگەر ەستىرتىپ ايتار بولسا، اكەسى جايىمەن عانا ورنىنان تۇرار ەدى، كوزى شاراسىنان شىعىپ كارلەنە شاتىناپ، قالش-قالش ەتىپ ءوز توسەگىنىڭ تۇسىندا ءىلۋلى تۇرعان سەگىز ءورىم دىراۋ قامشىنى اناۋ سىڭىرلەرى بىلەمدەنگەن ءداپ-ءداۋ قاتتى قولىنا الار ەدى دە، سونسوڭ ەشكىمنىڭ اراشاسىنا جول بەرمەستەن مۇنىڭ پارە-پارەسىن شىعارار ەدى. ءيا، سولاي، اكەسى قيقاڭداعاندى كوتەرمەيدى، بالاسىن قيقاڭداتپايدى دا.

— دوعانى الما. ءوزىمىزدىڭ ءبىر دوعا سوندا،— دەدى اكەسى.

ارينە، جىلى توسەكتە جاتىپ اپ بۇيىرا بەرگەنگە ونىڭ نەسى كەتىپ بارادى دەيسىڭ. ونان دا ءوزى تۇرىپ وسىنداي سالقىن ۇيدە ەتتى تەمىرشە قارىعان كيىمدەرىن كيىپ: «بۇگىن دەمالىسى عوي، بالام ۇيىقتاسىنشى ءبىر»،— دەپ شاناعا ءوزى بارىپ قايتساشى. ءويتۋ قايدا. تەگىندە، ۇلكەن كىسىلەردىڭ بالانى ءوستىپ قيناپ جۇمساعانعا جانى قۇشتار-اق-اۋ. سول نەسى ەكەن؟ اسىرەسە وسى ساتايدىڭ اكەسى. مۇنىڭ قىنجىلعانىن، قينالعانىن سەزگەن سايىن قىبى قانىپ جاتاتىن سياقتى. فۋ!.. ساتاي پەش ۇستىندەگى قوڭىرسىق شۋاش پەن كيىز ءيىسى اڭقىعان پيماسىن الىپ، اياعىن سۇقتى. سىڭعىرلاپ كەۋىپتى، ءىشى جىپ-جىلى. شاۋگىمدەگى سۋ دا جىپ-جىلى ەكەن. الاقانىنا قۇيىپ ءبىر-ەكى ۇيكەپ بەتىن جۋعان بولدى. اۋىزىنا ۇرتتاپ ەدى، ءبىر ءتۇرلى جىلىمشى، شاۋگىمنىڭ تاتتانعان ءدامى شىعىپ كەتىپتى، تۇكىرىپ تاستادى. تابا ناننان ءبىر ءۇزىپ اپ ەندى سىرتقا شىعا بەرگەنىندە اكەسى تاعى دا:

— ءاي، انا قارا ىشىكتى كيىپ ال، توڭاسىڭ،— دەدى.

ساتاي ۇندەمەستەن بوساعادا ءىلۋلى تۇرعان زىلدەي اۋىر قارا ىشىكتى باۋىن ۇزە-مۇزە جۇلىپ الدى. بۇيرا سەڭسەڭنەن اشقىلتىم ءبىر قاتىقتىڭ، تەرىنىڭ ءيىسى اڭقيدى. ءوزى زىلدەي بولسا دا جىپ-جىلى. ورانىپ اپ اۋناي كەتىپ ۇيىقتاسا، شىركىن!.. كۇن بۇلىڭعىر. جەر ءجۇزى ءالى اشىلا قويماپتى. سۋىق بوز تۇمان باسىپ تۇر. ونشا قويۋ ەمەس. ءسال عانا ىزعىرىق ەسەدى. تاناۋدى قۋسىرعان شىڭىلتىر ىزعىرىق. بولار-بولماس قار قىلاۋلاپ تۇر.

ءتۇنى بويى قىلاۋلاعان بولۋ كەرەك، كەشە عانا ايناداي عىپ سىپىرىپ، كۇرەپ تاستاعان ەسىك الدىندا جازداعى كوك تەرەكتىڭ باسىنان توگىلگەن اق ۇلپەك سياقتى بوپ جۇلىقتان اسار اسپاس قىلاۋ قار كولپىلدەپ جاتىر. جۇپ-جۇمساق بوپ ەرەكشە ۇلپىلدەيدى. ساتاي شەتكەرگى تورى دونەن تۇرعان قوراعا دەيىن بارعانشا ۇلپەك قار تابانىنا شودىرايىپ جابىسىپ قالدى. وي، قىزىعى-اي، پيماسى ايەلدەردىڭ بيىك وكشەلى كيىمى سياقتى. اتتاعان سايىن اياعى بۇلت-بۇلت ەتەدى، جىعىلىپ قالا جازدادى. ساتايدىڭ كۇلكىسى كەلدى. الىپ ەلەۋىش قۇساپ سەبەلەپ تۇرعان سۇر كەنەپ اسپانعا، ونان تۇمانتىپ مەڭىرەيىپ تۇرعان اينالاعا قارادى. «مۇندايدا قاسقىر كەزدەسۋى مۇمكىن-اۋ!» — دەگەن وي كەلدى. ءبىر ءتۇرلى بويى تۇرشىگىپ، ءدىر ەتە ءتۇستى. بىراق ارتىنشا «كەزدەسسە ەكەن، شىركىن»،— دەگەن تەنتەك قۇشتارلىق ورالدى. قورقىنىش تا، بالالىق اۋەستىك تە بار. ساتاي ءالى كۇنگە ءتىرى قاسقىردى كورگەن ەمەس. كورۋگە قۇشتار-اق. بىراق جاپان دالادا ۇرەيلى جىرتقىشپەن بەتپە-بەت كەزدەسىپ قالسا... ساتايدىڭ توبە قۇيقاسى شىمىرلاپ كەتتى.

ول تورى دونەن تۇرعان قورانىڭ ەسىگىن اشقان. تورى دونەن كۇندەگى ادەتىنشە جەم كۇتكەندەي وقىرانىپ، تىپىرشيدى. «اتدوربانى باسىما ىلسەيشى»،— دەگەندەي تۇمسىعىمەن ساتايدى نۇقىپ-نۇقىپ جىبەردى.

— ءجا، ءجا... جانۋار. جەمدى قايتىپ كەلگەن سوڭ جەيسىڭ، ايتپەسە كەشىگەمىز،— دەپ قويدى ساتاي. ىرگەلەس قۇس قوراداعى قازدار قاناتتارىن سابالاپ: «ويباي، ءبىز قالدىق!.. ءبىز قالدىق!..» دەگەندەي قاڭقىلداسىپ قويا بەردى. داۋىستارى قانداي اششى! ءداپ بىرەۋ شەتىنەن تارپا باس سالىپ، ەزگىلەپ جاتقانداي.

— ءوي، قاناتتارىڭدى، شۋلاماڭدار! — دەپ ايقاي سالدى ىزا بولعان ساتاي. قازدار ونان ءارمان قاڭقىلداسىپ، شۋلاپ كەتتى.

ساتاي دەرەۋ قامىت سايماندى قامداپ الدى دا، قارا ىشىكتى كيىپ، بيىك كۇرەسىن قاردىڭ ۇستىنە شىعىپ، تورى دونەنگە قارعىپ ءمىندى دە تاستوبەگە تارتتى. اۋىلدى قاق جارىپ وتكەن. بىرەن-ساران ۇيلەردىڭ تەرەزەسىنەن وت كورىنەدى. جۇرت ويانا باستاعان. ال جەر ءجۇزى ءالى اشىلعان جوق. اشىلاتىن ءتۇرى دە جوق سياقتى. تورى دونەننىڭ كيتىڭ-كيتىڭ جورعاسى بار. تاعاسىز ءتورت تۇياعى قاتقاق قاردى تۇقىل تاياقشا قىتىرلاتا ويىپ، سول كيتىڭىنە سالىپ كەلەدى. قوس قۇلاعىن تىنىمسىز قايشىلايدى. ءوز تۇياقتارىنان شىققان جىلاڭقى شيقىلدان ءوزى ەلەڭدەپ كەلە جاتقان سياقتى.

ىزعىرىق ءدال ماڭدايدان ەسىپ تۇر. ساتايدىڭ ءجۇزى وتقا قاقتاعانداي بوپ ءبىر ءتۇرلى سىرقىراپ، اۋىرىپ، كوزى جاساۋراپ كەتتى. ات ۇستىنە ءبىر قىرىنداي وتىردى. اۋىل سىرتىنداعى زيراتتىڭ تۇسىنان ءوتىپ بارادى ەكەن. قار باسقان مولالار، اعاش قورشاۋلار ءبارى قالقيىپ تۇر. سۋىقتىڭ ءبارى وسى زيراتتان شىعىپ جاتقان سياقتى. جازدىڭ كۇنى وسى ارادان وتكەن ساتاي الدەنەدەن سەسكەنگەندەي جۇرەگى سۋىلداپ، ءوز-وزىنەن قارا تەرگە ءتۇسىپ، الدى-ارتىنا جالتاقتاۋمەن بولۋشى ەدى. سىرت جاعىنان كورقىنىشتى بىرەۋ شوشاڭ ەتىپ شىعا كەلەتىندەي، مۇنى تارپا باس سالاتىنداي كورىنەتىن. بۇل جولى ويىنا ءتىپتى ەشتەڭە كىرەر ەمەس. «وسى، زيراتتان قورقاتىن تۇك تە جوق،— دەپ ويلادى دا.— ولگەن ادامدار جاتىر. ە نەسى بار، ءولدى ءبىتتى. ەندى جاتا بەرسىن. توپىراعى تورقا بولسىن ءبارىنىڭ دە. ۇمىتىلماعاندارىن ايتىپ جۇرەدى جۇرت: پالەنشە مارقۇم جاقسى ەدى، تۇگەنشە مارقۇم جامان ەدى دەپ. ۇمىت بولعاندارى سو قالپى ۇمىت بولادى. ال تالاي جىلدار وتكەن سوڭ، ونداعان، جيىرمالاعان، وتىزداعان... جىلداردان كەيىن سول ۇمىتىلماعانداردىڭ ءوزى دە ۇمىت بولادى ءالى...»

تورى دونەن ءسۇرىنىپ كەتتى. وماقاسا جىعىلا جازداپ بارىپ، ازەر تۇزەلدى. قايتا كيتىڭگە باستى. تاعى دا ءسۇرىندى. «ءوي، جامانداتقىر، مىناعان نە كورىنىپ كەلەدى ەي»،— دەپ ساتاي اكەسىنىڭ داۋسىنا سالىپ، تىزگىندى تارتىپ قاپ، قامشىمەن بوربايلاتا سالىپ جىبەردى.

«...شىركىن، ادام ولمەيتىن بولسا. ايتپەسە، نە ول... تۋاسىڭ، ءومىر سۇرەسىڭ، كۇندەردىڭ كۇنىندە ولەسىڭ دە قالاسىڭ، ال سونان كەيىن... سونان كەيىنگىسىن ءتىپتى ويلاعىڭ دا كەلمەيدى-اۋ، قانداي قورقىنىشتى. جارىق دۇنيەنى مۇلدەم... قايتىپ كورمەيسىڭ. بار بولساڭ دا مۇلدەم تىپ-تيپىل جوق بولاسىڭ... قورقىنىشتى-اق...» ساتاي ءوزى-وزىنەن كوڭىلى جابىرقاپ اۋىر ويدان ارىلار ەمەس. «شىركىن، ۇلكەندەر ايتاتىن و دۇنيە دەگەن بار بولا قالسا، قانداي تاماشا! بۇ دۇنيەدەن ولەسىڭ دە و دۇنيەدە تاعى دا ءومىر سۇرەسىڭ. تۇراسىڭ، جۇرەسىڭ، جۇمىس ىستەيسىڭ. قانداي تاماشا بولار ەدى!.. جوق قوي، اتتەڭ، جوق قوي. ەڭ اياعى زامان اقىر دەگەنى دە بار بولسايشى. مىڭ جىل وتكەننەن كەيىن جەر بەتىنە — جارىق دۇنيەگە ءبىر مينۋتقا عانا باسىڭدى قىلتيتىپ قارايتىن بولساڭ. و، قانداي عاجاپ دەسەڭشى. مەيلى، تاۋى قاڭباقتاي، تاسى بۇرشاقتاي بوپ، توپان سۋى قاپتاپ-اق جاتسىن، تەك وسى جارىق دۇنيەنى ءبىر كورسەڭ بولادى عوي...»

ابدەن تاپتالىپ، شەگەدەي بوپ قاتىپ قالعان، ءبىر شانا سيارلىق قانا جولدىڭ ءۇستىن جۇلىقتان كەلەر-كەلمەس ۇلپەك قىلاۋ جاۋىپ جاتىر. جول شەتىندە اندا-ساندا كەزدەسكەن بۇتالار دا اق قىراۋعا ورانعان. تورى دونەن جالتاڭداپ، سولاردان ۇركىپ قويادى. زيراتتان ۇزاپ، ۇلكەن دوڭنەن اسىپ تۇسكەندە، اناداي جەردە بىردەڭە شوقيىپ وتىرعانداي بوپ كورىندى. قوزعالاتىن سياقتى. ساتايعا بىردەن «قاسقىر» دەگەن وي ساپ ەتە قالدى. ەستۋىنشە قاسقىر ءدال وسىنداي اقشۋلان بولادى... اشىققاندا جول تورىپ، ءوستىپ شوقيىپ وتىرادى. زارەسى ۇشقان ساتاي الدى-ارتىنا الاقتاي باستادى. جان كورىنبەيدى، تىسىر ەتكەن دىبىس جوق. كۇن قىلاۋلاپ، ىزعىرىق ەسىپ تۇر. ال ساتاي ىلەزدە پىسىناپ، تەرلەپ قويا بەردى. جۇرەگى تارس-تارس ەتىپ جارىلىپ كەتەردەي بوپ سوعادى. تاۋەكەل دەپ قامشىنى ءۇيىرىپ، اتتانداپ تۇرا شاپقىسى دا كەلدى. ەندى بىردە جاقىنداپ كەلگەندە قاسقىر سياقتى كورىنىپ زارەسىن ۇشىرعان نارسە قاتار وسكەن ءۇش سيىرقۇيرىق بوپ شىقتى. باستارىن جەل قوزعاپ تۇر ەكەن. «اۋمايدى-ەي، قاسقىردان»،— دەپ كۇلىپ جىبەردى ساتاي. قۋانعاننان شىققان كۇلكى ەدى.

بۇل كەزدە تاڭ ابدەن اتقان. تۇمان ءسال سەيىلگەندەي بولدى، بىراق كۇن سول بۇلىڭعىر قالپى. اسپان مەن جەردىڭ ەش ايىرماشىلىعى جوق، بىرتەگىس اق بۇلىڭعىر. ءبىر ءتۇرلى كوڭىلسىز، جاداۋ كۇن. ۇشقىنداعان قىلاۋ تاۋسىلار ەمەس، قۇيىلىپ تۇر، قۇيىلىپ تۇر. قىراۋ باسقان تور دونەننىڭ جال-قۇيرىعى اپپاق. ساتاي بويى توڭازىپ كىرپىكتەرى قايتا-قايتا ايقاسىپ جابىسىپ قاپ كەلەدى. ول بويىن جىلىتپاق بوپ، تورى دونەندى تەبىنىپ قاپ شابا جونەلدى. بىراق بوس قامىت قولقىلداپ اتتىڭ موينىن سوعىپ، ۇزاق شاپتىرمادى. ونىڭ ۇستىنە ەڭىسكە قاراي توقىممەن شاپقان تاقىمعا دا جايسىز ەكەن. ءىشىن دە ءتۇيىپ جىبەردى. امالسىز ات باسىن ىرىكتى. ەڭىس ءبىتىپ ورگە كەلگەن كەزدە شاۋىپ ەدى، كادىمگىدەي ەداۋىر جولدى ءوندىرىپ تاستادى. ءوستىپ، ءبىر شاۋىپ، ءبىر اياڭداپ تاستوبەگە دە جەتتى. شانانى جەگىپ اپ، ەشتەڭەگە بۇرىلماستان كەيىن تارتتى. شاناعا جانتايا وتىرىپ، دەلبەنى قاعىپ-قاعىپ جىبەرىپ، زۋلاتىپ كەلە جاتقان. ءدال تاستوبەنىڭ كوشەسىنەن شىعا بەرگەن جەردە، جول شەتىندە ءبۇرىسىپ تۇرعان، قولىندا تىرسيا تولعان پورتفەلى بار، ءوزى قۇرالپى قىزدى كورىپ توقتادى.

— قايدا باراسىڭ؟

— بىرلىككە،— دەدى قىز.

— مەن قوستوبەگە بارام. ايىرىق جولعا دەيىن وتىرام دەسەڭ وتىر.

قىز شانانىڭ ارت جاعىنان كەپ تىزەرلەي وتىردى. توڭعان بولۋى كەرەك، بەت-اۋزى كوكپەڭبەك. جۇقا پالتوسىنان بۇكىل ونە بويىنىڭ ءدىرىل قاققانى بايقالادى. اياعىندا ەتىك ەكەن.

— ءما، ىشىكتى جامىلىپ وتىر،— دەپ قويدى ساتاي.— ابدەن توڭىپسىڭ عوي ءوزىڭ.

قىز ۇندەگەن جوق، ىشىككە ورانىپ الدى. ساتاي بىرازعا دەيىن ارتىنا بۇرىلماستان تور دونەندى شىقپىرتىپ قويىپ، العا قاراي قاسقايىپ وتىردى. الدەن ۋاقىتتا بۇرىلىپ:

— نەعىپ جاياۋلاپ ءجۇرسىڭ، وسىنداي سۋىق كۇندە؟ — دەپ سۇرادى.

— ۇيگە بارا جاتىرمىن.

— بىرلىككە مە؟

— ءيا. وسىندا، تاستوبەدە وقيمىن. كەشە باسقا بالالارمەن بىرگە قايتاتىن ەدىم، ويىن قوياتىن بوپ قالىپ قويدىم. ەندى ۇيگە بارىپ قايتۋىما ءبىر كۇنگە رۇقسات ەتتى.

— نە ويىن؟ كونتسەرت پە؟

— ءيا. كولحوزشىلارعا كونتسەرت قويىپ بەردىك.

— پەسا دا ازىرلەدىڭدەر مە؟

— جوق. پەسا تابا المادىق.

— ءبالى، ءسوز بە ەكەن سول دا، تابا المادىق دەگەن. پەساسىز قانداي ويىن ول.— ساتاي مەنسىنبەي سويلەدى.— «قىز جىبەك»، «ەڭلىك — كەبەكتەردى» قويمايسىڭدار ما؟

قىز كۇلدى.

— ديرەكتور اعاي رۇقسات ەتپەيدى عوي،— دەدى ونان سوڭ. ءبىراز جەرگە دەيىن ەكەۋى تاعى دا ءۇنسىز وتىردى.

— وي، ول ديرەكتورلاردىڭ ايتقانىن تىڭداي بەرسەڭ شاش شىعارمايدى،— دەپ قويدى ساتاي.— ءبىزدىڭ دە ءبىر ديرەكتورىمىز بار. ءوي، ءبىر تۇرعان بويى ماقتانشاق. ءسال بىردەڭە ىستەپ قويساڭ. «كانە، ەرەجەدە نە دەپتى»،— دەپ دىكىلدەپ ەسىڭدى شىعارادى. مىنا بىزدەرگە شاش جىبەرتپەي قويدى عوي، اۋەلى. سەن نەشىنشىدە وقيسىڭ؟

— جەتىنشى كلاستا.

— مەن دە جەتىنشىدەمىن. ال جەتىنشى كلاستا شاش جىبەرتپەۋ ماسقارا ەمەس پە؟ اتىڭ كىم؟

— رابيعا.

— اتىڭ جاقسى ەكەن. مەنىڭ اتىم ساتاي. ءوزىڭ بەرىرەك وتىرساڭشى، بەرى، مەن جەپ قويمايمىن. جەلگە كەۋلەتپەي ىشىكتى تۇيمەلەپ ال، سوندا تەز جىلىناسىڭ. توكتا، مەن جاعاڭدى كوتەرەيىن. ءاپ، مىنە، ەندى سەنى ءسىبىردىڭ ايازى دا المايدى. قانە، بەرى قاراشى ماعان، ءوزىڭ كەرەمەت سۇلۋ قىز ەكەنسىڭ، رابيعا. قىز سۋىق قارىعاننان بەتەر قىپ-قىزىل بوپ قىزارىپ كەتتى. بەتىن تەرىس بۇرىپ:

— ءوزىڭ ۇيالمايسىڭ عوي تاقىلداپ. ادامنىڭ وزىنە سەن سونداي ەكەنسىڭ دەپ ايتۋعا بولا ما ەكەن،— دەدى رەنىشتى ۇنمەن كۇڭكىلدەي سويلەپ. ساتايدىڭ ءوزى دە قىسىلىپ قالدى.

— وي، كەشىرىڭىز. مەنىڭ سونداي ءبىر جامان مىنەزىم بار، قويا الماي-اق ءجۇرمىن — دەدى سامبىرلاپ.

— ا نۋ! ءشۇۋ، تورى دونەن!..

تورى دونەن قوس اياقتاپ شابا جونەلگەن. شاقۇر-شۇقىر ەتكەن تۇياعى شاناعا قاراي قار كەسەكتەرىن بۇرقىراتا اتقىلاپ بەردى. كەنەت تورى دونەن ءىشىن تارتىپ، جالت بۇرىلىپ تۇرا قالدى. قوس قۇلاعى نايزاشا شانشىلىپ، قالش-قالش ەتەدى. قامشىنى ۇستەمەلەتە ۇيىرگەن ساتاي كەنەت:

— انە، قاسقىردى قارا،— دەپ ايقايلاپ جىبەردى. داۋسى سونداي قۋانىشتى داۋرىعا شىقتى.

رابيعا دا جالت قارادى.

— شىنىندا قاسقىر، ەي! — دەدى تاڭدانا ۇرەيلەنىپ. جالتاقتاپ ساتايعا قاراپ قويدى. اناداي جەردە شانانىڭ جولىن كەسىپ ءوتىپ، بۇلارعا سامارقاۋ عانا ءبىر قىرىن قاراپ قويىپ، سۇر ءبورى بۇلكىلدەپ كەتىپ بارا جاتتى.

— اي-اۋ، ايت! — دەپ ەسى كەتكەن ساتاي شانانىڭ ۇستىنەن ىرشىپ ءتۇسىپ قالا جازداپ ايقايلادى.

ءبورى ءبىراز جەر بۇلكىلدەپ بارىپ، بۇلارعا نەمكەتتى قاراپ قويىپ، شوقايىپ وتىردى. ويىنا ەشتەڭە كىرىپ شىعاتىن ەمەس، ءتىپتى ماڭعاز.

— اي-اۋ، ايت! ايت!.. ۋيدا، كۇشىگىم، كا-كا! ايت، ايت!

— ساتاي، قويشى. بىزگە قاراي جۇگىرىپ پالە قىلار.

— نەمەنە! قورقاسىڭ با؟

— قورىقپاعاندا.

— ءوي-ي، نەمەنەسىنە قورقاسىڭ؟ يت سياقتى عانا نارسە ەمەس پە. ەگەر ۇمتىلاتىن بولسا قاق شەكەدەن مىنا قامشىمەن ءبىردى تارتىپ جىبەرسەم...— ساتاي ەسى قالماي سامبىرلاپ كەتتى.— ءوزى سەلت ەتپەيدى-ەي، ايتاقتاعانىڭا. ناعىز ارلان ءبورى عوي. سەنىڭ قاسقىردى ءبىرىنشى كورۋىڭ بە؟

— بىلتىر قىستا الىستان ءبىر رەت كورگەم. جاقىننان كورۋىم وسى.

— ءبالى، ءوزىمىز تالاي رەت كورگەمىز،— دەپ ساتاي وتىرىكتى دە سوعىپ جىبەرگەنىن اڭعارماي قالدى. ارتىنشا ءتىلىن تىستەي قويدى.— ءاي، قويشى سونى، قاسقىر دا ءسوز بوپ پا،— دەدى ونان سوڭ.— ونان دا ساباق جايىن سويلەسەيىك تە.

رابيعا قايتادان ىشىككە قىمتانا ورانىپ، جاعاسىن كوتەرىپ الدى. ادەمى پىستە مۇرىنى قىزارىپ، ۇڭگىر تۇبىنەن جىلتىراعانداي بوپ كوزدەرى عانا كورىنەدى. العان دەمى سۋىق اۋاعا تۇتىنشە بۇرقىراپ شىعادى. ىشىكتىڭ بۇيرا سەڭسەڭ جاعاسىن اق قىراۋ شالدى.

— سەندەر تاريحتان نەنى ءوتىپ جاتىرسىڭدار؟

رابيعا ويلانىپ جاۋاپ قايىردى.

— كەشە عانا ۋات تايلەردىڭ كوتەرىلىسىن ۇيگە بەردى.

— ءبالى، سەندەر ارتتا ەكەنسىڭدەر عوي، ءبىز ونى ءوتىپ كەتكەلى قاشان،— دەپ ساتاي ماقتانىپ قويدى.— مەن ءدال سول ۋات تايلەردىڭ كوتەرىلىسىن ايتىپ بەرىپ ءتورت العانمىن.

— سەن جاقسى وقيسىڭ با؟ — دەپ سۇراپ قالدى رابيعا.

ساتاي بىردەن جاۋاپ قاتقان جوق.

— ورتاشا،— دەدى الدەن ۋاقىتتا.— مىنا تاريح، ادەبيەت سياقتى پاندەردەن ءتورت، بەس... مەنىڭ شورقاقتايتىنىم ماتەماتيكا... ءبىر پالە، باسىما كىرمەيدى. كىرەر ەدى-اۋ، ءتىپتى ءوزىمنىڭ وقىعىم كەلمەيدى، ءبىر ەسەپتى اياعىنا دەيىن شىعارعانشا ءىشىم پىسىپ كەتەدى.

رابيعا سىڭعىرلاپ كۇلىپ جىبەردى. كىشكەنتاي قارا كوزدەرى ويناقشىپ، جۇمىلىپ كەتتى.

— ال مەن ماتەماتيكانى جاقسى كورەم،— دەدى اپپاق تىستەرىن تۇگەل كورسەتە، باسىن ءبىر جاعىنا قيسايتىپ قويىپ.— ءبىزدىڭ ماتەماتيك اعاي مەنى كانيكۋل كەزىندە وبلىستاعى جاس ماتەماتيكتەردىڭ كونكۋرسىنە جىبەرەمىن دەپ ءجۇر.

— ارينە، كىتابىڭ بولسا، مۇعالىمىڭ جاقسى بولسا، ماتەماتيكانى دا جاقسى وقۋعا بولار ەدى. ايتپەسە، نەمەنە، بىزگە ءبىر كارى ايەل بەرەدى. ۇرىسقاقتىعىندا شەك جوق ەندى: كلاسقا كىرىپ كەلسە-اق اقاي جوق، توقاي جوق: «ال كانە، پالەنشيىپ، تاقتاعا شىقشى، مىنا ەسەپتى شىعارشى»، دەپ دىگەرلەي جونەلەدى. ءسال شاتاسساڭ-اق: «بولدى، بىلمەيسىڭ، وتىر»،— دەپ ەكىنى قونجيتا سالادى. سونسوڭ جىنىڭ ۇستايدى دا ءتىپتى وقىعىڭ دا، تۇسىنگىڭ دە كەلمەيدى.

— وي، سەن مۇعالىمدەرىڭنىڭ ءبارىن جامانداپ بولدىڭ عوي. جاڭا ديرەكتورىڭدى جامانداپ ەدىڭ، ەندى...

— نەگە، بىزدە دە جاقسى مۇعالىمدەر بار. ماسەلەن، ادەبيەتتەن بەرەتىن اعاي. و-و!.. سەن بىلمەيسىڭ ول كىسىنىڭ قانداي ەكەنىن.

— در-ر. توقتات، قايدا اپارا جاتىرسىڭ، مەن ءتۇسىپ قالايىن. جول ايىرىعىنا كەلدىك قوي،— دەدى كۇلە سويلەگەن رابيعا اتىپ تۇرىپ. ساتاي اتتىڭ باسىن تارتتى.

— قالاي تەز كەلىپ قالدىق، ەي!

رابيعا ىشىكتى شەشىپ الىپ ساتايدىڭ قاسىنا قويدى دا، شانادان سەكىرىپ ءتۇستى.

— ەندىگى جىلى سەگىزىنشى كلاستى قايدان وقيسىڭ؟ — دەپ سۇرادى ساتاي.

— اۋداننان.

— بىرگە وقيدى ەكەنبىز عوي.

— مەن دە اۋداننان وقيمىن.

رابيعا كەتۋگە ىڭعاي بىلدىرگەن، كەنەت ساتاي:

— سەن ولىمنەن قورقاسىڭ با؟ — دەدى.

— قالاي؟ — دەدى تۇسىنبەگەن رابيعا.

— مىسالى، كارتەيىپ ولەتىنىڭدى، ونان ەش ۋاقىتتا تىرىلمەيتىنىڭدى ويلايسىڭ با؟

رابيعا كۇلدى. تاعى دا اپپاق تىستەرىن كورسەتىپ، باسىن ءبىر جاعىنا قيسايتىپ قويدى.

— سەن قىزىق بالاسىڭ، ساتاي،— دەپ قادالا قارادى.— سونى دا ويلاي ما ەكەن ادام.

— ال مەن ويلايمىن.

— ءىشىڭ پىسىپ، ەرىگەتىن شىعارسىڭ.

— ءتىپتى ءىشىم پىسپاي-اق، بۇگىن ەرتەڭگىسىن جولدا كەلە جاتىپ تا ويلادىم.

— ءسوز ەمەس. مەن تالاي رەت جول ءجۇرىپ ءجۇرمىن، بىراق ەشقاشان ويلاعان ەمەسپىن. وي، توڭىپ كەتتىم، ال راقمەت، قوش بوپ تۇر،— دەپ قولىن بۇلعاپ ءوز جولىمەن ءجۇرىپ كەتتى.

ساتاي دا شانادان ءتۇسىپ، تورى دونەننىڭ و جاق، بۇ جاعىنا شىعىپ، بەل كوتەرمەنى تۋرالاپ، دوعانى ىرعاپ كوردى. جال-قۇيرىعى، قۇلاعىنىڭ ۇشى اق قىراۋ دونەن اۋىزدىعىن قارشىلداتا شايناپ-شايناپ، ءبىر-ەكى رەت ءدۇر سىلكىنە پىسقىرىنىپ قويدى. ءۇستى-باسىنان اق بۋ شىعادى. وردەن ءبىراز القىنىپ قالعان سياقتى. «جانۋاردى اسا قىسىڭقىراپ جىبەرىپپىن-اۋ»،— دەپ وكىنە ويلادى ساتاي.

كۇن سول بۇلىڭعىر قالپى. قاي ۋاقىت بولعانى دا بەلگىسىز. ساتاي رابيعانىڭ سوڭىنان قارادى. قىز الدى-ارتىنا قاراماي اسىعا باسىپ كەتىپ بارادى. تۇمان باسقان مەڭىرەۋ اق دالادا جالعىز قارايعان سول عانا.

ساتاي قارا ىشىكتى يىعىنا جامىلىپ الدى دا، تورى دونەندى جايىمەن سىدىرتا اياڭداتىپ ءجۇرىپ كەتتى. ويىنان رابيعا كەتپەي قويدى. «جاقسى قىز ەكەن»،— دەپ ءتۇيدى. كىشىرەك جوتانى اسىپ بارىپ كىلت توقتادى. مەن رابيعانى سول بىرلىككە دەيىن نەگە اپارىپ سالمادىم. ات-شاناعا بەس-التى شاقىرىم دا ءسوز بوپ پا؟ جەلدىرتىپ بارىپ قايتار ەدىم. كۇن ءالى ەرتە شىعار. ونىڭ ۇستىنە بۇگىنگىدەي تۇماندى سۋىق كۇندە اتامدار بازارعا بارا دا قويماس».

ول دەرەۋ تورى دونەننىڭ باسىن كەرى بۇردى دا، شىقپىرتا وسىپ-وسىپ جىبەرىپ، ەڭىسكە قاراي قۇيعىتا جونەلدى. انە-مىنە دەگەنشە جول ايرىعىنا دا جەتتى، ونان بىرلىككە قاراي بۇرىلدى. تورى دونەن بوتەن جولعا جۇرگىسى كەلمەي قيقالاقتاي بەرىپ ەدى. ساتاي اقىرىپ جىبەرىپ، قامشىمەن تاعى دا شىقپىرتتى. ءوزىنىڭ وسى شەشىمگە كەلگەنىنە قۋانا قۇلشىنىپ كەتكەن.

ايت جانۋار، شۋ دەدى،

ارىنداپ، تورى گۋلەدى.

ول ساقىلداي كۇلدى. قازىر رابيعانى قۋىپ جەتەدى. تاعى دا وعان قارا ىشىكتى كيگىزەدى دە، اۋىلىنا اپارىپ سالادى. جەتكەنشە ەكەۋى تاعى دا اڭگىمەلەسەدى. بىراق تورى دونەندى قانشا شىقپىرتقانىمەن رابيعاعا جەتە المادى. اياق استى جىم-جىلاس جوق. تەك مەڭىرەۋ دالادا سوزىلا جاتقان جول عانا. «اپىر-اۋ، قايدا كەتە قالدى؟» دەپ مازاسىزداندى ساتاي. الدە بۇرىلعان ءىز جوق پا ەكەن، دەگەن ويمەن جولدىڭ ەكى جاعىنا جالتاقتاپ قاراپ كەلەدى. ءارى-بەرىدەن كەيىن شىڭىلتىر قاردان كوزى بۇلدىراپ، باسى اينالعانداي بولدى.

وسى ءسات اناداي جەردەن تۇمان ىشىنەن شوقيعان ءبىر نارسە قاراڭدادى. تورى دونەن سەلت ەتىپ وسقىرىپ تۇرىپ قالعان. سويتكەنشە بولعان جوق، جولدان شەتتەپ بارا جاتقان كوكجال ءبورى كورىندى. باعاناعى كوكجال بولۋ كەرەك. ساتايدىڭ بويىنان توك ءجۇرىپ وتكەندەي شىمىر ەتە قالدى، نە ىستەرىن بىلمەي:

— اتتان، اتتان! ايت، ايت!..— دەپ جان دارمەن داۋىستاپ جىبەردى. بىراق قانشا اتتاندادىم دەگەنمەن تاماعىنا كەسەك تىعىلعانداي ءۇنى شىقپاي قالدى. باسىنان كوتەرە ءۇيىرىپ قامشىسىن بۇلعادى. كوكجال ءبورى بۇل جولى دا ماڭعاز بۇكەڭدەپ بارىپ، اۋدەم جەرگە شوقيىپ وتىردى دا، بىرتىندەپ قالىپ قويدى. بويىن بيلەگەن قورقىنىش باسىلعاننان كەيىن ساتاي تاعى دا رابيعانى ويلادى. «اپىر-اۋ، قايدا كەتە قالدى؟ الدە قاسقىر...» ويىن ءارى قاراي جالعاستىرۋعا كوڭىلى داۋالاماي تۇلا بويى تۇرشىگىپ، دىرىلدەپ كەتتى.

— رابيعا-ا!.. رابيعا-ا!.. توق-تا-ا! — دەپ ايعاي سالدى. بىراق تىمىرسىق دالادان دىبىس بولعان جوق. ساتاي ايعايلاعان سايىن تورى دونەن قۇلاعىن جىمىرىپ اپ، وقتاي زىمىراپ كەلەدى. جولدىڭ وي-شۇڭقىرى بىلىنەر ەمەس. كىشكەنە شانانىڭ تابانى جەرگە تيەر ەمەس.

— رابيعا-ا!..

مۇنىڭ ايقايىن مەڭىرەيگەن سۋىق تۇمان جىم-جىلاس قىپ جۇتىپ جاتقان سياقتى. ات تۇياعىنان ۇشقان قار كەسەكتەرى ومىراۋىن باسىپ قالدى. كوزىن اشتىرماي كەلەدى.

ەندى بىردە تورى دونەننىڭ شابىسى باسەڭدەيىن دەدى. سونىڭ اراسىنشا ءيتتىڭ ۇرگەنى ەستىلدى. الدەقايدان جاقىننان سيىر موڭىرەدى. ساتاي اتتىڭ باسىن تارتتى. بۇل كەزدە «بىرلىك» كولحوزىنىڭ كوشەسىنە دە كىرگەن ەكەن. «ەندى نە ىستەۋ كەرەك؟» رابيعانىڭ ءۇيىن تاۋىپ الىپ، كەلگەن-كەلمەگەنىن ءبىلۋ كەرەك. وسى كەزدە بىرەۋ تۋ سىرتىنان:

— ساتاي! — دەدى.

اناداي جەردە ىرجيا كۇلىپ رابيعا تۇر.

— جاڭا ارتىمىزدان مەنىڭ اتىمدى اتاپ بىرەۋ سونشا ايقايلادى، سەن ەمەسسىڭ بە؟

— ءيا، مەن. سەن نەمەن كەلدىڭ؟

— شانامەن. ارتىمنان كولحوزدىڭ شاناسى قۋىپ جەتىپ، سوعان وتىرىپ كەلدىم. تۇسكەنىم وسى. ال سەن نەمەنەگە كەلدىڭ؟

— ءجاي، ءبىر جۇمىسپەن كەلدىم،— دەپ جالتاردى ساتاي. ءبىر ءتۇرلى كوڭىلى جابىرقاپ، قۇلازىپ كەتتى.

— ءيا، ءتىپتى بۇل جاقتا ەشقانداي جۇمىسىڭ جوق ەدى عوي،— دەپ كۇلدى رابيعا. اپپاق تىستەرىن كورسەتىپ، باسىن ءبىر جاعىنا قيسايتتى.— ءجۇر، ءبىزدىڭ ۇيگە، شاي ءىشىپ كەت.

— جو، راقمەت، اتام مەن اپام بازارعا بارماق ەدى، كۇتىپ قالعان شىعار.

رابيعا اق كوبىك بوپ بۋى بۇرقىراپ، سەلكىلدەي ءبۇيىرىن سوعىپ تۇرعان تورى دونەننىڭ باسىنان سيپادى.

— سەن قىزىقسىڭ، ساتاي، اتتى سونشا قيناپ كەرەگى نە ەدى؟

ساتاي قۇلاقشىنىن جاساۋراعان كوزىنە تۇسىرىڭكىرەپ، تەرىس اينالدى.

— بەر جاقتا جولدا قاسقىر ءجۇردى، قاسقىر،— دەدى ءسوزىنىڭ سوڭىن دىرىلدەي جۇتىپ.

— قورىقتىڭ با؟ — دەدى رابيعا ايانىش ءبىلدىرىپ.

— مەن بە؟ — دەپ ايقايلاپ جىبەردى ساتاي.— مەنى قورقىتارسىڭ. ماعان دەسەڭ جولبارىس، ارىستانىڭ تۇگەل ءورىپ ءجۇرسىنشى!..

ونان سوڭ دەلبەنى قاعىپ جىبەردى دە، اتىن شۇعىل بۇرىپ الا جونەلدى.

— ساتاي، توقتاشى.

— ال، نەمەنە؟

رابيعا تاياپ كەپ پورتفەلىن اشتى.

— ءما، مىنا الگەبرانى سەن ال.

— ونى قايتەم، كەرەگى جوق،— دەدى ساتاي تىكسىنىپ.

— راس ايتام. ءما، ال. مەندە تاعى بىرەۋى بار ۇيدە. ال، ايتپەسە رەنجيمىن،— دەدى رابيعا شىنىمەن رەنجيتىندەي ءتۇر كورسەتىپ.

— مىناۋىڭ قىزىق بولدى عوي،— دەدى ەرىكسىز كۇلگەن ساتاي.— ال، اكەلشى جارايدى، السام الايىن، ايتپەسە سەن تاعى رەنجىپ قالارسىڭ.

ول قىز ۇسىنعان كىتاپتى الىپ، قوينىنا تىقتى.

— ءسويتىپ ەندىگى جىلى بىرگە وقيمىز با؟ — دەدى رابيعا كۇلىمسىرەپ. ونان سوڭ ەسكەرتكەندەي.— بايقا، كلاستا قالىپ قويىپ جۇرمە،— دەدى.

— قورىقپاي-اق قوي. كلاستا مەن قالدى دەگەنشە زامان اقىر بولادى دەي بەر. ەگەر مەن شىنداپ وقيمىن دەسەم، ماتەماتيكالارىڭنىڭ بىت-شىتىن شىعارامىن.

رابيعا باسىن ءبىر جاعىنا ءسال قيسايتىپ، ونىڭ سوزدەرىن كۇلە تىڭداپ تۇردى. بارىنەن دە وسى قىلىعى ۇنامدى ەكەن. ساتاي باسىن يزەپ، وعان كوزىن ءبىر قىسىپ قويدى دا، ەرنىن جىمقىرىپ ىسقىرىپ جىبەردى. تورى دونەن الا جونەلدى.

قايتار جولىندا، الگىندەگى قاسقىردىڭ ىزىنە ءتۇسىپ جول جاعالاپ كەتىپ بارا جاتقان ەكى سالت اتتى كەزدەستى. اسىنىپ العان مىلتىقتارى بار. توتىققان وڭدەرى قاتۋلى كورىنەدى. ساتايدىڭ جانىنان ەكەۋى دە ۇندەمەي ءوتىپ كەتتى. تورى دونەن شالدىعىپ قالعان سياقتى، بۇلكىل جەلىسىنەن اۋعان جوق.

ءداپ زيراتتىڭ تۇسىنان وتكەن كەزدە ساتاي ءوزىنىڭ ەرتەڭگى ويلارىن، رابيعاعا ايتقان سوزدەرىن ەسكە الدى.

— شىنىندا دا باسقا ويلايتىن نارسە تاۋسىلعانداي ولىمدەگى شارۋام قانشا ەدى، ەي — دەپ كۇبىرلەدى.

كەنەت وعان: زيراتتىڭ ىشىندەگىلەر تەگىس سىرتقا شىعىپ، ءتىزىلىپ قاراپ وتىر-اۋ دەگەن شالكەس وي كەلدى. ارينە، بۇل ولاردى كورە المايدى، ال ولار مۇنى كورىپ وتىر. ساتاي كىشكەنتاي كۇنىندە كارى اجەسىنەن كوزگە كورىنبەي جۇرەتىن ارۋاقتار جايلى كوپ ەرتەگى ەستىگەن-ءدى.

— ءبارى وتىرىك سونىڭ، ناداندىق،— دەپ تاعى دا كۇبىرلەدى. سوندا دا جۇرەگى داۋالاماي تەرىس قاراپ وتىردى. بويىن تەر بۋىپ، تىرس ەتكەن دىبىسقا ەلەگىزە قۇلاق تۇرۋمەن بولدى. بىراق قورىققاندىعىن ءبىلدىرىپ، اتتى قىساعان جوق. سول ءبىر قالىپتى بۇلكىل جەلىسپەن ءوتتى.

ۇيگە كەلگەندە اكەسى قالىڭ كيىنىپ، كۇمىس بەلبەۋىن بۋىنىپ ەسىك الدىندا تۇر ەكەن.

— نەعىپ كەشىكتىڭ وسى تۇرعان جەرگە، سونشا،— دەدى زەكىگەن ۇنمەن.— جۇك تارتقاسىڭ با، اتتى قيناپ تاستاپسىڭ عوي؟!

ساتاي شانادان سەكىرىپ ءتۇسىپ، قوينىنداعى الگەبرانى الىپ كورسەتتى دە:

— كىتاپ الدىم،— دەي سالدى.

مۇنان ءارى اكەسىنىڭ كۇڭكىلىنە قۇلاق اسپاستان ىسقىرا اندەتىپ ۇيگە كىرىپ كەتتى.

دەرەككوزى: http://madeniportal.kz

Abai.kz