- قازىرگى ءتۇسىپ جاتقان ارىز-شاعىمنىڭ باسىم بولىگى مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋگە بايلانىستى. وتكەندە وسى ماسەلە بويىنشا سىزدەرگە تاپسىرما بەرگەنمىن، ءاسى-رەسە وسكەمەن قالاسىنداعى مەديتسينالىق مەكەمەلەردىڭ جۇمىسىن رەتتەپ، جونگە كەلتىرۋ جونىندە. بۇل باعىتتا قانداي ءىس-شارالار اتقارىلدى، ناتيجە بار ما؟ ايتىلدى ەمەس پە، ءبىر ەمحانادا تەك بالالار ەمدەلسە، كەلەسىسىندە تەك ەرەسەك ادامدار قارالۋى ءتيىس دەپ. ادامداردىڭ دەنساۋلىعى ءبىز ءۇشىن ەڭ قىمبات. سوندىقتان اتالعان سالاعا كوپ كوڭىل بولىنۋدە، ونىڭ ىشىندە رەسپۋبليكا، وبلىس تاراپىنان قانداي جاعدايلاردىڭ جاسالىپ جاتقانىن بىلەسىزدەر. قانشا قارجىنىڭ بولىنگەندىگى، قانشاما تەحنيكالىق جابدىقتارمەن قامتاماسىز ەتىلگەندىگى جاڭا عانا ايتىلدى، ەندىگى ءبىزدىڭ مىندەتىمىز-وسىلاردى ءتيىمدى پايدالانۋ. بۇگىندە ءبىز حالىقتى تولعاندىر-عان وزەكتى پروبلەمالارعا بايلانىستى الەۋمەتتىك ساۋالناما جۇرگىزىپ جاتىرمىز، سوندا ادامداردىڭ كوپشىلىگى دارىگەرلەردىڭ جۇمىسىنا نارازى ەكەندىكتەرىن ايتادى. ءبىز ءبىرىنشى كەزەكتە حالىققا ءتيىمدى مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋدى جولعا قويۋىمىز كەرەك.

- قازىرگى ءتۇسىپ جاتقان ارىز-شاعىمنىڭ باسىم بولىگى مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋگە بايلانىستى. وتكەندە وسى ماسەلە بويىنشا سىزدەرگە تاپسىرما بەرگەنمىن، ءاسى-رەسە وسكەمەن قالاسىنداعى مەديتسينالىق مەكەمەلەردىڭ جۇمىسىن رەتتەپ، جونگە كەلتىرۋ جونىندە. بۇل باعىتتا قانداي ءىس-شارالار اتقارىلدى، ناتيجە بار ما؟ ايتىلدى ەمەس پە، ءبىر ەمحانادا تەك بالالار ەمدەلسە، كەلەسىسىندە تەك ەرەسەك ادامدار قارالۋى ءتيىس دەپ. ادامداردىڭ دەنساۋلىعى ءبىز ءۇشىن ەڭ قىمبات. سوندىقتان اتالعان سالاعا كوپ كوڭىل بولىنۋدە، ونىڭ ىشىندە رەسپۋبليكا، وبلىس تاراپىنان قانداي جاعدايلاردىڭ جاسالىپ جاتقانىن بىلەسىزدەر. قانشا قارجىنىڭ بولىنگەندىگى، قانشاما تەحنيكالىق جابدىقتارمەن قامتاماسىز ەتىلگەندىگى جاڭا عانا ايتىلدى، ەندىگى ءبىزدىڭ مىندەتىمىز-وسىلاردى ءتيىمدى پايدالانۋ. بۇگىندە ءبىز حالىقتى تولعاندىر-عان وزەكتى پروبلەمالارعا بايلانىستى الەۋمەتتىك ساۋالناما جۇرگىزىپ جاتىرمىز، سوندا ادامداردىڭ كوپشىلىگى دارىگەرلەردىڭ جۇمىسىنا نارازى ەكەندىكتەرىن ايتادى. ءبىز ءبىرىنشى كەزەكتە حالىققا ءتيىمدى مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋدى جولعا قويۋىمىز كەرەك.

ەكىنشى ماسەلە، مەملەكەت بارلىق جاعدايدى تۋعىزىپ وتىرعاننان كەيىن ادام-داردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعىن قامتاما-سىز ەتۋگە، دەنساۋلىعىن كۇشەيتۋگە كۇش سالۋ كەرەك. ماسەلەن، بالالاردىڭ ءولىمى جونىنەن بىزدەگى 19 اۋداننىڭ التاۋىندا عانا جاعداي قالىپتى، قالعاندارىندا سىن كوتەرمەيدى. سوندىقتان اۋدان، قالا اكىمدەرى ءتيىستى قورىتىندى شىعارۋلارى قاجەت. ءدال سونداي كورسەتكىش انالاردىڭ ءولىمى جونىندە دە. قىسقاسى، دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باستىعىنا، ورىنباسارىم ءتۇسىپحان تۇسىپبەكوۆكە تاپسىرما بەرەمىن:  قالا، اۋدان اكىمدەرىمەن بىرلەسىپ حالىقتى مەديتسينالىق تەكسەرۋدەن وتكىزۋدى قولعا الىڭىزدار. بىزدە بارلىق مۇمكىندىكتەر بار، قاجەتتى قوندىرعىلار جەتكىلىكتى. تاياۋدا ءبىز ءۇش كوشپەلى مەديتسينالىق كلينيكانىڭ سوڭعىسىن الامىز. شالعايداعى اۋىلداردىڭ تۇرعىندارى دا قامتىلسىن، ءاربىر ادام ءوزىنىڭ قاي جەرى اۋىراتىنىن ءبىلۋى ءتيىس، -  دەپ شەگەلەپ تۇرىپ تاپسىرما بەرگەن وبلىس اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆ مەديتسينا مەكەمەلەرىندەگى زاماناۋي تەحنولوگيالاردى تولىق پايدالانۋ ءۇشىن كادرلاردى جۇمىسقا تارتۋ مەن تەلەمەديتسينانى دامىتۋ قاجەتتىگىن، توسەك قورىن بارىنشا پايدالانۋدى ەسكەرتتى.

ۇستىمىزدەگى جىلدان باستاپ دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى بىرىڭعاي ۇلتتىق جۇيە تارتىبىندە جۇمىس ىستەيتىن بولادى. مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋدە جوعارى تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ مەن تەلەمەديتسينانى دامىتۋ دا كوزدەلىپ وتىر. اۋىلداعى اعايىنداردىڭ دارىگەرلەر قىزمەتىنە قول-جەتىمدىلىگىن ارتتىرۋ، ءموبيلدى مەديتسي-نالىق كەشەندەردىڭ قاتارىن تورتكە جەتكىزۋ، رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار تاس جولداردىڭ بويىندا مەديتسينالىق-قۇتقارۋ بەكەتتەرىن قۇرۋ - الداعى كۇننىڭ ەنشىسىندەگى مىندەتتەر.

- دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنىڭ القا ماجىلىسىندە مەن ناقتى تاپسىرما بەرگەنمىن. ەڭ ءبىرىنشى كەزەكتە ءوزىمىزدىڭ سەمەيدەگى مەد-اكادەميامەن جانە دارىگەر ماماندارىن وقىتاتىن باسقا دا ءبىلىم بەرۋ ورىندارىمەن كەلىسىمشارت جاساسۋ كەرەك. سول كەلىسىمشارت بويىنشا جاس مامانداردى زاماناۋي تەحنولوگيالارمەن قامتىلعان، كادرلار جەتىسپەي-ءتىن مەديتسينالىق مەكەمەلەرگە ءبولىپ ورنا-لاستىرۋ كەرەك، - دەپ ءسوزىن تۇيىندەدى وبلىس باسشىسى بەردىبەك ساپارباەۆ.

ءماجىلىستىڭ كۇن تارتىبىنە قويىلعان ەكىنشى ماسەلە بويىنشا، دالىرەك ايتساق، شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتى دامىتۋدا اكىمشىلىك كەدەرگىلەردى تومەندەتۋ جونىندە ايماقتاعى اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستار تۋرالى وبلىستىق كاسىپكەرلىك جانە ونەركاسىپ باسقارماسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى ماعاشا سايدۋاقاسوۆا اقپارات بەردى.

ونىڭ ايتۋىنشا، اكىمشىلىك توسقاۋىلدار-دى جويۋ ماقساتىندا ارنايى جۇمىس توپتارى قۇرىلعان. توپتاردىڭ قۇرامىنا مەملەكەتتىك مۇددەلى ورگانداردان باسقا كاسىپكەرلىك بىرلەستىكتەردىڭ وكىلدەرى دە ەنگەن. 2010 جىلعى 16-شىلدەدەن باستاپ 22-شىلدەگە دەيىنگى بەكىتىلگەن جوسپار-كەستەگە سايكەس «ەكونوميكالىق زەرتتەۋ ينستيتۋتى» اق ساراپشىلارىنىڭ قاتىسۋىمەن وبلىستىق جۇمىس توبى شەڭبەرىندە 13 وبلىستىق جانە 9 ايماقتىق باسقارمالار جانە دەپارتامەنتتەر، 19 اۋدان مەن قالا اكىمدىكتەرى، 255 اۋىلدىق وكرۋگتەردىڭ ەسەپتەرى تىڭدالعان. تۇگەندەۋ شەڭبەرىندە بارلىعى 1460 جيىنتىق رۇقسات ەتىلەتىن ءراسىم تابىلىپ، قارالعان. بارلىق مەملەكەتتىك ورگاندارعا «ءبىر تەرەزە» قاعيداسى ەنگىزىلۋدە.

- كاسىپكەرلىكتى دامىتۋعا قاجەتتى بارلىق ءىس قاعازدارى مەن قۇجاتتاردى، ولاردىڭ قالاي راسىمدەلەتىندىگى تۋرالى مالىمەتتەردى اقپارات قۇرالدارىندا، سونداي-اق وبلىس اكىمدىگى مەن ءتيىستى باسقارمانىڭ سايتىندا جاريالاۋ كەرەك. بۇگىنگى تاڭدا كاسىپكەرلەرگە نە جەتىسپەيدى، ەڭ ءبىرىنشى كەزەكتە - اقپارات. سوندىقتان باسقارما باسشىلىعى اۋدان اكىمدەرىمەن بىرلەسىپ، ورىنباسارىم ەرمەك كوشەرباەۆتىڭ باسشىلىق ەتۋىمەن كاسىپكەرلەر اراسىندا ۇنەمى سەمينارلار، دوڭگەلەك ۇستەلدەر، كەزدەسۋلەر وتكىزىپ تۇرۋلارى كەرەك. تۇسىندىرمە جۇمىستارى جۇرگىزىلسىن. «بيزنەستىڭ جول كارتاسى - 2020» باعدارلاماسى جونىندە بيزنەس وكىلدەرىن تولىققاندى اقپاراتپەن قامتاماسىز ەتۋىمىز كەرەك. سەبەبى، ءبارىمىز بىلەمىز، قازىردە ۇسىنىستار مەن جوبالار وتە از. مۇنىڭ ءبارى كاسىپكەرلەردىڭ ءتيىستى اقپاراتتاردان حاباردار بولماۋىندا، - دەپ ناقتىلادى اكىم.