2011 جىلدىڭ 15 اقپانىنان باستالعان ليبياداعى قاقتىعىستىڭ سوزىلىپ كەلە جاتقانىنا 3 ايدان اسىپ بارادى. قاددافيعا قارسى شىققان بۇلىكشىلەر ەلدىڭ تىنىشتىعىن بۇزىپ، قوعامنىڭ ىشىنە جىك سالىپ ۇلگەردى. مۇنى مەملەكەتتىك بيلىك ءۇشىن كۇرەس دەپ اتاۋعا بولادى. 1977 جىلى ليبيا جاماحيرياسىن جاريالاعان پولكوۆنيك قاددافي ەلدىڭ دامۋ جولىن «حالىق ماسساسى بيلىگىمەن» اۋىستىرىپ، ەل كونستيتۋتسياسىنىڭ ورنىنا قاسيەتتى قۇراندى قويىپ، مينيسترلىكتەردىڭ ورنىن حالىق سەكرەتارياتتارمەن  الماستىرىپ، ەلدىڭ دامىتۋ جولىن جاڭا ارناعا سالدى، بۇل الەم مەملەكەتتەرى تاريحىندا بولماعان جاڭا ساياسي دامۋ جول بولاتىن.

سوندا، الەم مەملەكەتتەرىنىڭ تاريحىندا بولماعان جاڭا ساياسي دامۋ جولىنداعى  ەل ءۇشىن ءومىر ءسۇرۋ قيىن با دەگەن ساۋال تۋادى.

ليبيادا حالىق سانى 6 ميلليوننان اسادى، ال مۇناي مەن گازدان تۇسەتىن پايدانى جان باسىنا شاققاندا  ءجىو 14,192$ قۇرايدى ەكەن. بۇل كورسەتكىش ءبىزدىڭ ەلمەن سالىستىرعاندا جوعارى (بىزدە جالپى ىشكى ءونىم -11,805$).

ليبيادا وليگارحتار جوق جانە نەگىزگى كاپيتال مەملەكەت قولىندا. ارينە جوسپارلى ەكونوميكادا مۇندايدىڭ بولۋى مۇمكىن ەمەس. ال مەملەكەتتىك كىرىستىڭ كوپ بولىگى ەلدە قالىپ، ول ادىلەتتى تۇردە بولىنەدى. ادىلەتتىلىگى مىنادا، ليبيادا قاتارداعى مەدبيكەنىڭ ايلىعى - 1000$.

2011 جىلدىڭ 15 اقپانىنان باستالعان ليبياداعى قاقتىعىستىڭ سوزىلىپ كەلە جاتقانىنا 3 ايدان اسىپ بارادى. قاددافيعا قارسى شىققان بۇلىكشىلەر ەلدىڭ تىنىشتىعىن بۇزىپ، قوعامنىڭ ىشىنە جىك سالىپ ۇلگەردى. مۇنى مەملەكەتتىك بيلىك ءۇشىن كۇرەس دەپ اتاۋعا بولادى. 1977 جىلى ليبيا جاماحيرياسىن جاريالاعان پولكوۆنيك قاددافي ەلدىڭ دامۋ جولىن «حالىق ماسساسى بيلىگىمەن» اۋىستىرىپ، ەل كونستيتۋتسياسىنىڭ ورنىنا قاسيەتتى قۇراندى قويىپ، مينيسترلىكتەردىڭ ورنىن حالىق سەكرەتارياتتارمەن  الماستىرىپ، ەلدىڭ دامىتۋ جولىن جاڭا ارناعا سالدى، بۇل الەم مەملەكەتتەرى تاريحىندا بولماعان جاڭا ساياسي دامۋ جول بولاتىن.

سوندا، الەم مەملەكەتتەرىنىڭ تاريحىندا بولماعان جاڭا ساياسي دامۋ جولىنداعى  ەل ءۇشىن ءومىر ءسۇرۋ قيىن با دەگەن ساۋال تۋادى.

ليبيادا حالىق سانى 6 ميلليوننان اسادى، ال مۇناي مەن گازدان تۇسەتىن پايدانى جان باسىنا شاققاندا  ءجىو 14,192$ قۇرايدى ەكەن. بۇل كورسەتكىش ءبىزدىڭ ەلمەن سالىستىرعاندا جوعارى (بىزدە جالپى ىشكى ءونىم -11,805$).

ليبيادا وليگارحتار جوق جانە نەگىزگى كاپيتال مەملەكەت قولىندا. ارينە جوسپارلى ەكونوميكادا مۇندايدىڭ بولۋى مۇمكىن ەمەس. ال مەملەكەتتىك كىرىستىڭ كوپ بولىگى ەلدە قالىپ، ول ادىلەتتى تۇردە بولىنەدى. ادىلەتتىلىگى مىنادا، ليبيادا قاتارداعى مەدبيكەنىڭ ايلىعى - 1000$.

وسىنداي جاعدايدا ءوزىن كىم كەدەي ساناي قويادى دەيسىڭ؟ ارينە ەليتا. ەليتا بۇقاراعا قاراعاندا جاقسى تۇرادى. بىراق ليبيا جاماحيرياسىندا ەليتا   مەملەكەت بايلىعىن  مەنشىكتەي المايدى. وسىدان ليبياداعى قاقتىعىستىڭ سالدارىن انىقتاۋعا بولادى. ول - ەركىندىكتى اڭساعان، باقىتسىزدىققا ۇشىراعان حالىقتىڭ نارازىلىعى ەمەس، ول - جوعارعى ەليتا وكىلدەرىنىڭ كلاسسيكالىق تۇردەگى بۇلىگى. ياعني بۇل جەردە ەليتانىڭ ايلىعى قانشاما جوعارى بولعانىمەن،  ءوز ەركىمەن جەكە مەنشىككە مۇلىكتى الا المايسىن. ال جاماحيريادا مەملەكەتتىك مەنشىك ءبىرىنشى ورىندا،  مەملەكەت مۇلكىنە قول سۇقساڭ قىزمەتىڭنەن ايىرىلاسىن.

وسى جايتتى بايقاي قالعان  اقش  ەليتا وكىلدەرىن  باستاپقىدا جاسىرىن تۇردە، كەيىن اشىق تۇردە پولكوۆنيك قاددافيعا قارسى شىعۋعا ۇگىتتەپ، وسى ماقساتپەن ەل ىشىنەن بۇلىك تۋعىزىپ وتىر. ءبىر جاعىنان ليبيا زايىرلى مەملەكەت، ال وندا قۇراننىڭ زاڭداستىرىلعانىن ەسكەرگەن ءدىن وكىلدەرىن دە باتىس بيلىككە قارسى ۇگىتتەي باستادى. وسىنداي ۇگىتتەن كەيىن ەلدىڭ ارمياسىنداعى گەنەرالدار ءوز قول استىنداعى وفيتسەرلەرىن، ال ءدىن وكىلدەرى شاكىرتتەرىن ۋاعىزداپ قاددافي بيلىگىنە قارسى ورە تۇرەگەلدى. باتىستىڭ حح عاسىردىڭ 80 جىلدارى كەڭەس وداعىن دا وسىنداي ادىسپەن السىرەتكەنىن ەسكەرسەك، ليبياداعى بۇلىك شىعارۋشى ەليتا مەن سوعان ەرگەن بۇلىكشىلەر سوتسياليزمدەگى تەگىن تۇرعىن-ۇيدەن، دارىگەرلىك كومەك پەن مەديتسينالىق جابدىقتان، ءبىلىم بەرۋدەن جانە الەۋمەتتىك كەپىلدەمەدەن ايىرىلاتىن اڭعارمايتىن سەكىلدى.

مىنە قازىرگى ۋاقىتتاعى بۇلىككە شىققاندار قاددافي رەجيمى سەبەبىمەن، جاقسى ءومىر كەشىپ جاتقانىن  ۇقپايدى. قاناعاتسىزدىقتىڭ سالدارىنان ادامدار شىنايى كەلبەتتەرىنەن ايىرلۋدا; ال اراب مەملەكەتتەرىندە حالىقتىڭ ءبىراز بولىگى جۇمىس جاسامايدى، ەل بايلىعىنان بولىنگەن كومەكپەن عانا ءومىر سۇرەدى.   بىراق، ليبياداعى  جاعداي ءسال وزگەشەلەۋ. قاددافي رەجيمى ەركىن تۇردە ءبىلىم الۋعا، جوبالار جاساۋعا، ءوزىن-ءوزى دامىتۋعا جاعداي جاسايدى. ەلدەگى جوعارى ءبىلىمدى ماماندار گاستاربايتەرلار،  قاراپايىم جۇمىسشىلار ورتالىق افريكادان كەلگەن بوسقىندار (ولارعا ەلگە ۆيزاسىز وتۋگە رۇقسات ەتىلگەن).

بۇنداي احۋالدى پايدالانعان باتىس قاددافي رەجيمىن قۇلاتۋدى كوزدەپ، ەلدى ازاماتتىق سوعىسقا دۋشار قىلۋدى جوسپارلادى. باحرەيندە دەمونسترانتتاردى تانكپەن قۋعىنداعاندا الەمدىك قاۋىمداستىق ءۇنسىز قالدى. ال ليبياداعى بۇلىكتى باسۋعا شىققان پولكوۆنيك قاددافيدى حالقىن قىرعىنعا ۇشىراتتى دەپ جالا جاۋىپ، قايداعى وتىرىككە تولى قارارىن قابىلداپ(№1973 قارار), اقش-پەن ناتو بەيبىت حالىقتى قىرۋدا.  اقش-تىڭ جارتىلاي قۋىرشاعى باحرەين ءوز ساياساتىمەن ۆاشينگتونعا ابدەن جاعادى، ول ەلدە اقش-تىڭ اسكەري بازاسى ورنالاسقان.  ال قاددافيدى اقش ءوز جاۋى دەپ سانايدى. 1969 جىلى بيلىككە كەلگەننەن كەيىن ەلدەگى اقش، بريتانيا، يتاليا اسكەري بازالارىن جوق قىلعان پولكوۆنيك قاددافي سول كەزدەن بەرى ءوز حالقىنىڭ بايلىعىن باتىستىڭ جەمقورلارىنا بەرمەي كەلەدى.

«اباي-اقپارات»