Halyqaralyq sarapshylardyng aituynsha, jetistikterge qol jetkizip, bәsekege qabiletti әri qazirgi qoghamda ózara baylanys ornata biletin túlgha bolyp qalyptasu ýshin kitap oqugha degen qúshtarlyqtyng әseri mol.

Kitap oqu sauattylyghy dengeyin anyqtau maqsatynda әlemning kóptegen elderi OECD jәne IEA syndy halyqaralyq salystyrmaly zertteulerine qatysyp, nәtiyjelerin qoldanady.

PISA zertteulerining nәtiyjeleri boyynsha Qazaqstan oqushylary oqu sauattylyghy boyynsha Ekonomikalyq yntymaqtastyq jәne damu úiymyna mýshe elderindegi óz qatarlastarynan edәuir artta qalyp otyr.

PIAAC halyqaralyq zertteuining qorytyndysy boyynsha elimizdegi 16-dan bastap 55 jasqa deyingi azamattardyng da oqu sauattylyghy nashar bolyp shyqty.

Yaghni, ókinishke oray, elimizdegi eresek azamattardyng da oqu sauattylyghy tómen dengeyde.

Búl – býgin ghana belgili bolghan problema emes, jyldar boyy qordalanghan mәsele.

Bizding balalarymyz kitapty oqugha kelgende jalqaulyq tanytatyny bir bólek, keyde oqyghan mәtindi nashar týsinip, dúrys qabylday almaydy.

Oghan qosa taldau jәne qorytyndy jasau daghdylary da aqsap túr.

Búl shyn mәninde últtyng bәsekege qabilettiligine әser etetin ýlken problema.

Sondyqtan da Últtyq qoghamdyq senim kenesining otyrysynda Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev últymyzdyng oqugha qúshtarlyghyn arttyru ýshin tiyisti sharalardy qabyldaudy tapsyrdy.

Ol ýshin bala mektep jasynan bastap kórkem әdebiyetti oqugha úmtyluy qajet. Biz osy maqsatta jaghday jasaugha mindettimiz.

Bilim jәne ghylym salasyna qarasty 7096 kitaphana júmys isteydi. Mektepterde – 6461, kolledjderde – 579, joghary oqu oryndarynda – 56, sonday-aq Respublikalyq ghylymiy-pedagogikalyq kitaphana júmys isteydi. Al bilim beru úiymdaryndaghy jalpy kitap qory – 267 325 289. Sany, әriyne, kónil kónshiterlik.

Degenmen olardyng qanshasy kórkem әdebiyet? Sol kórkem әdebiyetting qanshasy qazaq tilinde? Mektep kitaphanalary jana kitaptarmen qanshalyqty jii tolyqtyrylady? E. Berrouz, A. Azimov, M. Tven, J. Vern jәne basqa avtorlardyng enbekteri qazaq tiline audarylghan ba?

Búl túrghyda aitarlyqtay problemalar bar.

Ayta keterligi kitaphana qory negizinen oqulyqtardan túrady, al kórkem әdebiyet sany az, olardyng basym bóligi kenestik kezende paydalanylghan iydeologiyalyq sipattaghy kitaptar. Ásirese qazaq tilinde jazylghan qazirgi zamanghy kórkem әdebiyet – joqtyng qasy.

Kórkem әdebiyetting balalar ýshin qoljetimdi boluy ýshin ministrlik arnayy joba әzirledi. Joba ayasynda bilim beru úiymdaryna qarasty kitaphanalardyng materialdyq-tehnikalyq jәne aqparattyq bazasyn jaqsartu, balalargha arnalghan kórkem әdebiyetti jyl sayyn satyp aludy jýzege asyru boyynsha sharalar qabyldanatyn bolady.

Sonday-aq Últtyq bilim akademiyasy әdebiyet, til instituttarymen, «Oqulyq» ortalyghymen, Últtyq ghylymy kitaphanamen, NZM, BIL birlesip úsynylghan әdebiyetter tizimin qúrugha kiristi.

Joba shenberinde qazaq әdebiyetining de, qazaq tilindegi әlem әdebiyetining de qoljetimdi boluyna erekshe nazar audaramyz. Odan ózge kitaphanalardy ghylymy fantastika janryndaghy kitaptarmen qamtamasyz etu de manyzdy.

Biz kitaphanashylardyng mәrtebesin arttyru, olardyng enbekaqysyn kóteru jәne júmysynyng jana talaptargha say boluyn qayta qarastyryp jatyrmyz. Olardy pedagogikalyq kadrlar sanatyna engizu boyynsha bastamany kóterdik.

Kitaphana zamanauy jabdyqtalyp, bala ýshin ynghayly әri qyzyqty boluy kerek. Oqushy onda kitap oqumen qatar netvorking nemese shygharmashylyq damu daghdylaryn iygere aluy qajet.

Býgingi tanda kóptegen mektep kitaphanalarynyng júmys formaty eshqanday syn kótermeydi.

Qazirgi jastardyng kóbi aqparatty sifrlyq tehnologiyalar arqyly paydalanatynyn eskere otyryp, biz aldaghy uaqytta kitaphanalardy sifrlandyrudy josparlap otyrmyz.

Osyghan baylanysty, kórkem әdebiyetting elektrondy núsqalaryn Internet jәne mobilidi qosymshalar arqyly qoljetimdi etu qajet. Múnday jobalar qazirding ózinde bar. Olardyng avtorlarymen birigip júmys istemekpiz. Sonday-aq, biz geymifikasiya elementterin qoldanudy josparlap otyrmyz.

Men atap ótken mindetterdi sheshu tek mektepterding ghana emes, sonymen qatar ata-analardyng da uaqytyn jәne kýsh-jigerin talap etedi. Sondyqtan búl júmysty olar qoldaydy dep ýmittenemin.

Oqu – bizding balalarymyzdyng bilimin, tәrbiyesin jәne mәdeniyetin arttyrudyng manyzdy faktory.

Birimiz kitapty oi-óristi keneytu ýshin oqysaq, birimiz – júmys barysynda aqparat izdep oqimyz. Aramyzda kitap oqyp, demalatyndar da bar. Qanday sebep bolmasyn, oqu sauattylyghy daghdylaryn damytu manyzdy.

Oqu oi-óristing kenenine, jan-jaqty damugha, oilau qabiletin jetildiruge, shygharmalardaghy keyipkerlerding minez-qúlqyndaghy jaghymdy tústaryn boygha siniruge kómektesedi, jalpy, adamdy tәrbiyeleydi jәne ruhany bayytady.

Kitap oqugha bala kezden baulu kerek. Adamnyng әdebiyetke degen mahabbaty sol balalyq shaqtan payda bolady.

Abai.kz