Jeksenbi, 24 Qarasha 2024
Janalyqtar 4252 0 pikir 3 Aqpan, 2012 saghat 05:49

Múhtar Sherim. Qyzym, qyryqqa keldin!

Shәy iship otyrghan sheshesi qyzyna qarap:

-Qyzym, nege qashyp keldin?-dep súrady.

-Net, men qashyp kelgen joqpyn. Men ketip qaldym.

-Qashyp kelmesen, bes kýn boldy ýide jatqanyna,  ýiine qayt.

-Mam, ne hochu...

-Oybay, qyryqqa keldin, qyzym... Sýrlenip, sarghayyp, qartayyp baryp әreng tauyp berdim osy kýieuindi. Qúrbymdy aragha salyp jýrip., Bir apta ótpey jatyp, qaytyp kelgeni nesi?

-Mam, ózi bir týrli...

-Eki týrlini qayteyin dep edin?

-Tamakka toymady eken... Protivno...

-Erkek degen toyymsyz keledi. Jey bersin. Japyryp jesin.

-Enem de japyryp jeydi eken...

-Jesin! Adam tamaq jemegende, iyiskep-iyiskep qoya sala ma eken?

-Auyzdaryn salpyldatyp jegende, miym ashyp ketedi, kulitura joq voovshe...

-Áy, shýldirlegen shala qazaq qyzym-ay, qalay jese de, óz ýileri ghoy! Ash­ulanyp jeydi me, yrjiyp jeydi me, joq әlde qyljiyp jeydi me, auyz­da­ry­na qarap neng bar, qyzym!

Qyzy búrtiyp otyr.

-Mam, sen aitqan sózdi eneme aityp edim, ujas, basymdy qos qoldap qasyp berdi... Ol kisi interesno, ashulansa adamnyng basyn qasy beretin durnaya privychkasy bar eken... Tyrnaghy basymdy auyrtyp jiberdi...

-Ne dep edin?

-Tamaq dayyndadym. Enemning bir podrushkasy da otyrghan. Aldaryna supty әkelip, jymiyp: «Ataularynyzdy ishinizder, úyalmanyzdar...» dep edim...

Shәy iship otyrghan sheshesi qyzyna qarap:

-Qyzym, nege qashyp keldin?-dep súrady.

-Net, men qashyp kelgen joqpyn. Men ketip qaldym.

-Qashyp kelmesen, bes kýn boldy ýide jatqanyna,  ýiine qayt.

-Mam, ne hochu...

-Oybay, qyryqqa keldin, qyzym... Sýrlenip, sarghayyp, qartayyp baryp әreng tauyp berdim osy kýieuindi. Qúrbymdy aragha salyp jýrip., Bir apta ótpey jatyp, qaytyp kelgeni nesi?

-Mam, ózi bir týrli...

-Eki týrlini qayteyin dep edin?

-Tamakka toymady eken... Protivno...

-Erkek degen toyymsyz keledi. Jey bersin. Japyryp jesin.

-Enem de japyryp jeydi eken...

-Jesin! Adam tamaq jemegende, iyiskep-iyiskep qoya sala ma eken?

-Auyzdaryn salpyldatyp jegende, miym ashyp ketedi, kulitura joq voovshe...

-Áy, shýldirlegen shala qazaq qyzym-ay, qalay jese de, óz ýileri ghoy! Ash­ulanyp jeydi me, yrjiyp jeydi me, joq әlde qyljiyp jeydi me, auyz­da­ry­na qarap neng bar, qyzym!

Qyzy búrtiyp otyr.

-Mam, sen aitqan sózdi eneme aityp edim, ujas, basymdy qos qoldap qasyp berdi... Ol kisi interesno, ashulansa adamnyng basyn qasy beretin durnaya privychkasy bar eken... Tyrnaghy basymdy auyrtyp jiberdi...

-Ne dep edin?

-Tamaq dayyndadym. Enemning bir podrushkasy da otyrghan. Aldaryna supty әkelip, jymiyp: «Ataularynyzdy ishinizder, úyalmanyzdar...» dep edim...

-Oybay-ay, oibay, myna sózden keyin basyndy qasymaq- týgili, qaghyp tastau kerek qoy!

-Óziniz ghoy, papama: «Mә, atauyndy ish!» deysiz...

-Qyzym-au, әkeng sylqiyp iship kelgende ashulanghanda aitatyn sózim ghoy búl!  Atau-degen jaman sóz, adamnyng óler aldynda ishetin asy...

-Otkuda ya znang... Keshe ýige qonaqtar keldi. Olargha da «ataularynyzdy ishinizder» dep aittym...

-Mәz qylypsyn! Qyryq týgil eluinde de es kirmeytin shyghar saghan!  Qyzym-au, qyryqqa kelding ghoy, qyryqqa! Áli qazaqsha jarytyp sóiley almaysyn!

-Mam, men bankte isteymin, bizde bәri oryssha, aghylshynsha, qytaysha sóileydi.

-Qatipash, sen jinal da, ýiine qayt.

-Ne hochu.

-Bay kerek pe saghan qyzym?

-Inogda kerek.

-«Inogdan» ne senin, oibay?

-u, ishim pysqanda birge kurit etkenge...

-Sen әli temeki shegip jýrsing be?

-Da. A cho?

-Kelin degen temeki shekpeydi.

-Onda túrghan ne bar? Enem nasybay atady. Atam saghyz shaynaydy...

-Sen sol ýiding kelinisin...

- Enem aitady, «bizding ýige kelgen týtin» deydi. Kýieu balanyz ekeumiz temeki shegip jatyp, pojar boldyq qoy, kórpemiz órtenip ketipti, tanerteng túrsaq...

- Ózderinning órtenip ketpegenderine shýkir de!

- Mam, atam qyzyq adam,  ryadom tualet, a on ýidi ainalyp, kak vam skazati... ne udobno qarap túrugha...

- Oibay, sen atandy andyp jýresing be, ne? Artynan qarap túrasyng ba ne?

- Da. Onda túrghan ne bar? Atashka kak rebenok! Jasy toqsan segizde. Kak robot juredi, enem aitqan, atamdy qarap jýrmesen, bir jerde qúlap qalady dep...

- Qúdalyqqa shaqyratyn oilary bar ma ózi?

- Atashka ólgen song shaqyrmaq.

- Ólgeni nesi? Aman jýre bersin.

- Sonyn  jetisi, qyrqy, jylymen birge qúdalyqty da shaqyryp, qútyla salamyz deydi...

Sheshesi iship otyrghan shayyna shashalyp qala jazdady.

- Astapyralla, ne deydi? Shaqyrmasa, shaqyrmay-aq qoysyn! Ólikpen birge qúdalyq ókizgen qay qazaqty kórdik?

- Olar qazaq emes.

- E?

- Enem evreyka, atam qazaq. Nu, onyng papasynyng mamasy toje evreyka bolghan. Mam deymin, atam jas kezinde  súlu bolghan eken. Qazir ghoy, betine topyraq tastay salghan siyaqty, eneshka onyng ekinshi әieli eken.

- Birinshi qúdaghi  qayda túrady eken?

- Davno ólip qalypty. Osy eneshkany atamnan qyzghanamyn dep, bir shelek kley jú­typty da, auzy ashylmay, tualetke bara almay, ishekteri jabysyp,  múrny­nan kley aghyp, ólip qalypty... Ujas...

- Obaldaghy -ay... Artynan benzin iship jibergende ghoy, jútqan jelimi irip keter me edi...

- Interesno, atashka do sih por eneshkamen birge jatady!

- Endi birge jatpaghanda she, kempiri ghoy...

- Da nu... Atashka sovsem stariyk. Zachem birge jatu? Men inogda  ana durakpen úrysyp qalsam, podrushkamnyng ýiine baryp jatamyn.

- Qyzym, qyryqqa keldin, qyryqqa!

- Nu chto, qyryqqa kelsem? Iya, jigitter tandap jýrip qaldym,  eluge kelsem de normalino jigit tauyp alar edim ghoy, kak Alla Pugacheva siyaqty... aqyrynda qatyn tastaghan bireuge tanystyryp...

- Sol mystan kempirindi aitpashy, «nerbim» oina-ap ketedi. Sen ne, ata-enendi andyp jýrmisin?

-  Qyzyq boldy, bir týni dlya interes ayaghymdy aqyryn basyp, ekeui jatatyn bólmening esiginen syghaladym. Ujas!

- Nemene oibay?

- Enem atamnyng ýstine otyryp alyp, arqasyna massaj jasap jatyr!

- Endi uqalaydy da... Neng bar olardy andyp? Úyat-ay, úyat ai!

- Sóitsem, enem atamnyng eki jaghyna kýigen kirpishter qoyyp, onyng ýstine doska tastap, soghan otyryp alyp, masaaj jasaydy eken... A to, atam apamnyng salmaghyn kótere almaydy...

- Oibay-ay, oibay! Kórip qoymasa edi...

- Enem «pysh-әi, pysh!» dedi de, esik jaqqa qaray kebisimen jiberip qaldy. Men keri sheginemin dep, su toly shelekke ayaghymdy tyghyp aldym.

- Úyat qyzym, úyat!

- Ertenine túrsam, shelektegi sumen shәy qaynatyp qoyypty enem. Ishpey otyryp aldym...

- Erte túryp, shәy qoymaysyng ba ne?

- Enening qyzyghyn kórmeymiz be?

- Eneng senin, kelinining qyzyghyn kóru kerek! Erte túryp ýy sypyr, shәy qoy, atana sorpa pisir.

- Qamyr jaydym bir kýni. Shúryq tesik boldy. Sosyn iye-jippen tigip pisirip edim, apam әbden úrysty.

- Qamyr da jaya almaysyn! Zualagha bir júmyrtqa aralastyryp iylesen, ezilmey týser edi...

- Atam qamyrdy jibimen qosyp jep qoyypty. Kózderi nashar kóredi ghoy, jipti qoydyng ishegi dep oilapty...

-  Atandy ajalynan búryn óltirip tynarsyn, myna týrinmen! Men siyaqty pysyq boluyng kerek qoy,--degen sheshesi qasyn kere sóiledi,--bayaghyda-a, kelinshek kezimizde atang marqúm jýdә úmytshaq edi ghoy. Aljyp qalyp edi beyshara...

- yzyqtar bolghan shyghar, mam?

- Bir kýni ýige kirip kele jatsam, meni toqtatyp: «Áy shyraghym, ózindi bir jerden kórgen siyaqtymyn...» deydi. «Ata, kelininizbin ghoy, balanyzdyng әielimin» desem: «a-a, o qyztalaq qashan ýilenip jýr?» dep qoyady. Taghy birde kóstumin teris qaratyp kiyip alyp: «Kelin shúyraq, mynanynng týimeleri týgel týsip qalypty ghoy...» dep túr. Qyzyq adam edi, jaryqtyq...

- Mening atam da qyzyq adam...

- Mening atam, mening atam dep qaqsay bermey ýiine qayt! Bolmasa, ýige túrghan әr kýnine «kvartplat» tóle...

- Nemene? Tughan qyzynyzdan aqsha? Sovesti esti mama? -degen qyzy asyghys jinala bastady,--Ketemin! Sol jaqtan voovshe kelmeymin!

- Kelme!

- Bayymmen birge ólemin!

- Birge qartayyndar...

- Sizden enem jaqsy, basymdy qasyp túratyn...

- Kelme, tastay batyp, suday sinip ket!

- Ketemin! Endi voovshe qashyp kelmeymin! Ókpeledim mama!-degen qyzy jyndana júlqynyp, ýiden shyghyp ketti.

- U-uh,- dedi sheshesi tereng demin alyp,--osylay  demesem, әli bir ay jatpaq týri bar... Qyryqqa kelgen qyzymnyng bir shaynam miy joq... Miy bolsa, enesining shayy oramaly men kebisinn úrlap maghan әkep bere me? Oibuu, sol oramaly men kebisi qalyp ketipti ghoy! Áy, Qatipash, toqta deymin!

«Abay-aqparat»

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1491
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3258
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5560