Júma, 29 Nauryz 2024
Janalyqtar 2693 0 pikir 20 Aqpan, 2012 saghat 04:45

Sayyn Bólek. Ergen erledi

Tayauda saylanghan Mәjilisting qúramyna qarap otyryp qazaq jurnalisteri «Memlekettik tilding mәrtebesin kóterip, mәsele qozghaytyn deputattar sanauly ghana eken. Endi zang shygharushy organnan últtyng janayqayyn jariya etetin jandy tabu qiyngha soghar-au» desken bolatyn. Áriyne, Aldan Smayyl, Núrtay Sabliyanov, Múrat Ábenov siyaqty tisqaqqan kәnigi deputattardyng tekke otyrmasyn jurnalister  jaqsy biledi, biraq, últjandy halyq qalaulylarynyng qatary siyrep qalghangha qynjylyp jýrgen.  Alayda, tiljanashyrlary 5-shi shaqyrylghan Mәjilis deputattarynyng arasynda da bar bolyp shyqty. Olar til mәselesining talabyn kýn tәrtibine janasha qoyamaqshy. Mysaly, deputat Ergen Doshaev (surette) Ýkimet tarapynan Parlament Mәjilisine kelip týsetin zang jobalarynyng memlekettik tildegi mәtini syn kótermeytindigin aityp Premier-ministr Kәrim Mәsimovke saual joldady.

Rasynda elimizdegi qanday zannyng qazaqshasyn alyp oqysanyz aldymen  orysshasymen salystyryp, ejelep týsinuge tura keledi. Búnyng basty sebebi - zang jobasy әueli orys tilinde jazylyp, sodan song baryp qazaqshagha qotarylady. Deputat Ergen Doshaev qazaqshalanghan zannyng jobasyna Ýkimetting óte salghyrt qaraytynyn sózine dәiek ete otyryp, «sol sebepten de Zang jobalary men ratifikasiyalanatyn halyqaralyq qújattargha qatysty problemalar ondaghan jyldar boyy sheshimin tappay kele jatyr» deydi.

Tayauda saylanghan Mәjilisting qúramyna qarap otyryp qazaq jurnalisteri «Memlekettik tilding mәrtebesin kóterip, mәsele qozghaytyn deputattar sanauly ghana eken. Endi zang shygharushy organnan últtyng janayqayyn jariya etetin jandy tabu qiyngha soghar-au» desken bolatyn. Áriyne, Aldan Smayyl, Núrtay Sabliyanov, Múrat Ábenov siyaqty tisqaqqan kәnigi deputattardyng tekke otyrmasyn jurnalister  jaqsy biledi, biraq, últjandy halyq qalaulylarynyng qatary siyrep qalghangha qynjylyp jýrgen.  Alayda, tiljanashyrlary 5-shi shaqyrylghan Mәjilis deputattarynyng arasynda da bar bolyp shyqty. Olar til mәselesining talabyn kýn tәrtibine janasha qoyamaqshy. Mysaly, deputat Ergen Doshaev (surette) Ýkimet tarapynan Parlament Mәjilisine kelip týsetin zang jobalarynyng memlekettik tildegi mәtini syn kótermeytindigin aityp Premier-ministr Kәrim Mәsimovke saual joldady.

Rasynda elimizdegi qanday zannyng qazaqshasyn alyp oqysanyz aldymen  orysshasymen salystyryp, ejelep týsinuge tura keledi. Búnyng basty sebebi - zang jobasy әueli orys tilinde jazylyp, sodan song baryp qazaqshagha qotarylady. Deputat Ergen Doshaev qazaqshalanghan zannyng jobasyna Ýkimetting óte salghyrt qaraytynyn sózine dәiek ete otyryp, «sol sebepten de Zang jobalary men ratifikasiyalanatyn halyqaralyq qújattargha qatysty problemalar ondaghan jyldar boyy sheshimin tappay kele jatyr» deydi.

- Qúrmetti Kәrim Qajymqanúly,- dedi deputat Ýkimet basshysynyng atyna joldaghan deputattyq saualynda, -  ózinizge mәlim,  Konstitusiyamyzdyng 61-babyna sәikes Ýkimet zang shygharu bastamasy qúqyghynyng ýsh subiektisining biri bolyp tabylady. Sondyqtan oghan asa zor jauapkershilik jýktelgen. Alayda, atqarushy biylik búl jauapkershilikti tolyq sezinedi dep aitu qiyn. Zang jobalary men ratifikasiyalanatyn halyqaralyq qújattargha qatysty problemanyng ondaghan jyldar boyy sheshimin tappauy osy sózimizge negiz bola alady. Árige barmay-aq, ótken IÝ sessiyany alayyq.

Ótken sessiya ishinde Ýkimetten Parlament Mәjilisine barlyghy 568  zang jobasy kelip týsken edi. Olardyng qazaq jәne orys tilindegi mәtinderining týpnúsaqalary teng bolmaghandyqtan  ghana 140 zang jobasy Ýkimetke keri qaytaryldy. Sonda memlekettik tilde dúrys dayyndalmauynyng saldarynan әrbir tórtinshi zang jobasy keri qaytarylghan bolyp shyghady. Al  osy sessiyagha kelip týsken nebary 2 zang jobasynyng 1-eui taghy da  kelgen izimen keri qaytty.

Deputattyng payymdauynsha, әngime elimizding barlyq azamattary sózsiz baghynyp, mýltiksiz oryndaugha tiyisti Zannyng sapasy turaly bolyp otyrghanda Ýkimet kýsh pen qarjyny ayamaugha tiyis. Sondyqtan jetkilikti adam sanymen (15-20 adam) bir qúrylymdyq bólimshe jasaqtap, Ýkimetting bas auruyna ainalghan  mәselege nýkte qoyatyn kez keldi.

- Al, atqarushy biylik tarapynan sóz bolyp, biraq ayaqsyz qalghan    vedomstvoaralyq komissiya da, qazir júmys isteuge kirisken lingvistikalyq ortalyq ta búl mindetti atqara almasy anyq.

Mine, sondyqtan Ýkimet zang shygharu bastamasy qúqyghymen úsynatyn zang jobalary men ratifikasiyalanatyn halyqaralyq sharttargha ózi jauapty bolyp, olarmen júmysty tek ózi jýrgizui kerek. Mәselening tap osynday jolmen sheshiluge tiyis ekenin aityp jatudyng basy artyq. Endeshe, búl mәseleni endigi jerde sózbúidagha sala bermey, naqty sheshim qabyldau qajet. Oghan Ýkimetting qúzyreti de, shamasy da jetedi, - dedi Ergen Doshaev.

Ázirge bayqaghanymyz jana saylanghan deputattar әlipting artyn baghyp, búrynghy-songhylardyng auzyn andyp otyrghangha úqsaydy. Áytkenmende, ortasyn jaryp shyghyp, ózining kәsiby zangerligin is jýzinde paydalanyp, ilkimdi oy aityp, pikir bildirgen Ergendi erledi desekte bolghanday eken.

«Abay-aqparat»

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1567
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2261
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3541