Býgin preziydent Toqaev Parlamentting 7-shi shaqyrylymynyng 1-shi otyrysyn ótkizdi. Mәjilisting su jana (arasynda eski deputattar da joq emes) deputattarynyng júmysyn bastap berip, halyqqa Ýndeu jasady.

Búl jiyngha Senattyng 49 deputatynyng 42-si, Mәjilisting 107 deputatynyng 99-y qatysypty.

Atalghan jiynda preziydent Toqaev eldegi sayasy jýie men ony reformalaugha qatysty birqatar mәlimdeme jasapty. Parlament otyrysynan «Qazaqparat» sayty translyasiya jasady. Sonymen, Preziydent Parlamentte ne sóiledi? Bir sholyp shyqtyq.

Ýkimet turaly

«Qazaqstan Respublikasy Ýkimetining jana qúramy bekitilgenge deyin Qazaqstan Respublikasynyng Ýkimeti óz mindetterin atqaratyn bolsyn», - dedi.

Eski hәm jana Mәjilis turaly

«5 jylgha juyq uaqytta Parlament qabyrghasynda 410 zang qabyldandy. Deputattar ózderining zangha bastamashylyq etu qúqyghyn tolyq paydalanyp, 60-qa juyq zang jobasyn dayyndady.

Búl osyghan deyingi 5-shi shaqyrylym deputattarynyng bastamalaryn qosa alghannan da kóp. Jana deputattar aldynghy әriptesterining osy qarqynyn saqtay otyryp, anaghúrlym qarqyndy júmys isteui qajet. Sebebi bәrimizdi zor mindetter men auqymdy ister kýtip otyr», - dedi.

***

«Reformalardy sapaly zandar arqyly jýrgizu – úzaq merzimdi jetistikke jetuding basty sharty. Men janarghan deputattyq korpus ózine jýktelgen búl mindetterdi abyroymen atqarady dep senemin», - dedi.

***

«Parlamentting aldynda manyzdy eki mindet túr. Búl – sapaly zandar qabyldau jәne ózekti mәselelerding sheshimin tabatyn ortalyqqa ainalu. Jalpy, elimizding zannama jýiesin keshendi týrde jetildiru kerek», - dedi.

Saylau jәne sayasy partiyalar turaly

«Sayasy partiyalardyng Mәjiliske ótu shegin 7-den 5% tómendetuimiz kerek. Osynday sheshimdi qabyldaytyn uaqyt keldi, óitkeni atalghan norma zang jýzinde tirkelgen partiyalardy aldaghy saylaulargha qatysugha yntalandyrady», - dedi.

***

«Shyn mәninde, balamaly pikir jәne bәrine qarsy dauys beru úghymy biz ýshin de qalypty nәrse bolugha tiyis. Sondyqtan, barlyq dengeydegi saylau bulletenderine «bәrine qarsymyn» degen jazu engizgen jón», - dedi.

***
«Taghy bir manyzdy qadam - auyl әkimderin saylau. Biyl jekelegen auyldyq okurgterde say lau ótedi. Biz jergilikti ózin-ózi basqaru jýiesin eng tómennen bastap nyghaytudy kózdep otyrmyz. Búl óte manyzdy mәsele. Sondyqtan aldaghy uaqytta auyl әkimderin saylaghannan keyin audan әkimderin saylaugha kóshuge bolady», - dedi.

Reformalar turaly

«Tәuelsizdikting 30 jyldyghynda keshendi reformalar jýrgizildetin bolady. Basty basymdyq - halyqtyng túrmys sapasyn jaqsartyp, әl-auqatyn arttyru. Júrt jasandy jetistikterdi emes, kózben kórip, qolmen ústaytyn naqty nәtiyjeni kýtedi», - dedi.

***

«Jastardyng әleumettik qyzmetteri» úghymyn Zang jýzinde rәsimdeu qajet», - dedi.

***

«Memlekettik basqarudyng jana modelin engizu airyqsha manyzdy», - dedi Preziydent.

***
«21-ghasyrdyng 21-shi jyly barsha adamzat ýshin betbúrys kezenine ainalmaq. Búl jyl aldaghy onjyldyqtyng basty baghdaryn aiqyndaydy. Múnday kýrdeli jaghdayda uaqyttan útylugha jәne bir sәtke de bosansugha bolmaydy», - dedi.

***

«Maqsatymyz – ozyq damyghan elderding qataryna qosylu. Damyghan el degenemiz – eng aldymen, deni sau, bilimdi júrt. Sondyqtan memleketting basty mindeti – azamattarymyzdyng tolyqqandy damuyna, әl-auqatynyng artuyna jәne jayly túrmysyna jaghday jasau. Biz 2025 jylgha qaray әrbir azamat ýshin tiyimdi institutsionaldyq jәne infraqúrylymdyq orta qalyptastyramyz. Kózdegen maqsatqa jetu ýshin barlyq salalarda dәiekti ózgerister jasaymyz», - dedi.

***

«Jana standarttargha sәikes 3500-den astam auyldy janghyrtamyz. Aynalasyndaghy eldi-mekenderding tiregi sanalatyn әrbir auylgha baratyn joldar men respublikalyq manyzy bar kýre joldar 100 payyz jóndeledi», - dedi.

***
«Bizding aldymyzda әleumettik qamtamasyz etu boyynsha sayasatty qayta retke keltiru mәselesi túr», - dedi.

***

«Sot jýiesining tәuelsizdigin nyghayta týsu ýshin reformany sonyna deyin jetkizuimiz kerek», - dedi.

***
«Sot jýiesi jabyq korporasiya bolmaugha tiyis. Sondyqtan, sot korpusyn edәuir janartyp, oghan týrli qúqyq salalarynyng mamandaryn tartu kerek. Ýmitkerlerdi iriktegen kezde olardyng kәsiby tәjiriybesimen qatar, jeke qasiyetterin de eskergen abzal. Búl júmys búqaralyq aqparat qúraldarynda ashyq kórsetiluge tiyis», - dedi.

Ayta keteyik, Mәjiliske elimizdegi 3 sayasy partiya jәne Qazaqstan halqy Assambleyasynyng kandidattary deputat boldy.

Abai.kz