Beysenbi, 28 Nauryz 2024
7040 4 pikir 23 Nauryz, 2021 saghat 13:29

Mishustin qazaqsha, Mamin oryssha sóilep jýr

22 nauryz kýni Qazaqstannyng Premier-ministri Asqar Mamin men Resey Premieri Mihail Mishustin Mәskeude kezdesti. Kezdesu koronavirusqa qarsy birlese әreket etu men «Sputniyk-V» vaksinasyn alugha qatysty taqyryp ayasynda ótti.

Premierler kezdesu barysynda ortaq kelisimge kelip, Qazaqstan 4 mln doza vaksina alatyn bolyp uaghdalasty.

Kezdesu barysynda Resey premieri Mishustin qazaqstandyq әriptesin Nauryz meyramymen qúttyqtady. «Nauryz kutty bolsyn» dedi Mishustiyn, qazaq tilinde. Asqar Mamin qazaq tilinde qúttyqtaghan Mishustinge oryssha: «Spasibo» dep qysqasha jauap qaytardy.

Jalpy elishilik hәm halyqaralyq sayasy prosessterde (kelissózder men kezdesulerde) qazaq tilin qoldanu jaghynan el Ýkimeti aqsap túr. Qazaq Premieri Maminning Mishustinge aitqan jauaby sonyng dәleli bolsa kerek.

Esesine bizding Mamin orysshagha suday, tipti tanghy saghat tórtte túryp, qytay tilin ýirenetinin ózi eki jyl búryn aitqan edi. 2019 jyl. Qazirgi Almaty әkimi Baqytjan Saghyntaevtyng ornyna Ýkimetti tizgindegen Asqar Maminning qytay tilin ýirenip jýrgeni jayly «Abai.kz» aqparattyq portalynda: «Qazaqshany qatyrmaytyn Mamin qytaysha ýirenip jýr...», atty maqala jariyaladyq.

Tәuelsizdik jyldary týpnúsqa negizinde tek qana memlekettik tildi qoldanyp, qabyldanghan eki ghana zang bar. Búl Tәuelsizdigine otyz jyl tolghan Qazaqstan ýshin naghyz tragediya. Memlekettik tildi qoldanu ayasy tek kýibeng tirlik pen ózara aqparat almasu arasynda ghana qalyp qoyghanday.

Mysaly ashyq aqparat kózderinde jariyalanghan derekterge sýiensek, sot isterining 17 payyzy ghana qazaq tilinde qaralyp keledi. Zang orys tilinde shyghyp, sot orys tilinde ótse, qazaq tilining dengeyi men qazaq tildilerding qúqyghy jayly ne aitugha bolady?!

2009 jylghy elimizdegi halyq sanaghynyng aldynda jýrgizilgen saualnama nәtiyjesine sýiensek, Qazaqstanda 94,4% halyq orys tilin týsinetinin jetkizgen. Onyng ishinde 84,8%-y orys tilinde jaza da, oqy da alsa, 3,4% halyq tek oqy alady. Al qalghany tek orys tilin týsinedi.

Qazaq tili boyynsha búl kórsetkish 74%-dy qúraghan. Qazaq tilinde jaza da, oqy da alatyn halyqtyng sany 62%.  Óz jerimizde ógeyding kýiin keshken qazaq tili túghyryna qonu ýshin Ýkimet qazaqsha sóilep, Parlament qazaq tilinde zang shygharuy tiyis degendi aituday-aq, aityp kelemiz. Ázirge Ýkimet basshysynyng ózi qazaqsha qúttyqtaugha, oryssha jauap qatqan qazirgidey jaghdayda ol kýnning ornauy alys siyaqty.

Ka Myrza

Abai.kz

4 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2253
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3516