Jaqynda slavayan ortalyghynyng mýsheleri «Pavlodar - ne Kereku» («Pavlodar - Kereku emes») atty jat pighyldy jinaq shygharyp, qazaq halqynyng memlekettining tәuelsizdigine ashyqtan ashyq qarsylyq  tanytty. «Pavlodar ne Kerekudin» avtorlary jinaqty alghashynda Pavlodar qalasynda túratyn orys diasporasynyng bir shoghyryna jasyryn taratyp, jergilikti biylikting tamyryn basyp kórgen.

Jaqynda slavayan ortalyghynyng mýsheleri «Pavlodar - ne Kereku» («Pavlodar - Kereku emes») atty jat pighyldy jinaq shygharyp, qazaq halqynyng memlekettining tәuelsizdigine ashyqtan ashyq qarsylyq  tanytty. «Pavlodar ne Kerekudin» avtorlary jinaqty alghashynda Pavlodar qalasynda túratyn orys diasporasynyng bir shoghyryna jasyryn taratyp, jergilikti biylikting tamyryn basyp kórgen.

«Áy deytin әje, qoy deytin qoja joqtyghyn» týsingen pavlodarlyq slavyan ortalyghynyng serkeleri sanaly týrde arandatushylyq qimylgha kóship, eshqanday eskertu bolmaghan son, «Gorodskaya nedelya» gazeti arqyly esh shimirikpesten «Vyshel iz pechaty sbornik «Pavlodar - ne Kereku», izdannyy slavyanskim kuliturnym sentrom tirajom 200 ekzemplyarov (y poetomu skores vsego s samogo svoego poyavleniya predstavlyaishiy bibliograficheskui redkosti)», dep sýiinshi súrapty. Ol ol ma? Búl arandatushy jinaq turaly pavlodar qalalyq «Gorodskaya nedelya» aptalyghynyng sholushysy Yuriy Kovhaev «Kerekuysy protiv pavlodarsev» atty eki bet maqala jariyalap, ózderining jergilikti túrghyndar dep qazaqtardy emes, orystardy sanaytynyn aitady. «Etot sborniyk, unikalinoe izdaniye, sostoyashee iz opublikovannyh v raznoe vremya v kazahskoyazychnoy y russkoyazychnoy presse statey, posvyashennyh obsujdenii iskucctvenno sozdannoy problemy pereiymenovaniya Pavlodara. Kazahskoyazychnye gazety - za, russkoyazychnye - protiyv. Ne nujno byti iskushennym politikom, chtoby uviydeti opasnosti takogo roda protivostoyaniya. No navyazano ono otnudi ne temy izdaniyami, kotorye vyhodyat na russkom yazyke. Ob ostrote polemiky gora, a ona kak ya znay, ocheni shepetilino otnositsya k probleme pereiymenovaniya Pavlodara na Kereku nash novyy akim Erlan Aryn» --dep jayyp saldy.

Múnyng barlyghy, әriyne, otarlau sayasatynan keyingi qyzyl imperiyanyng jemisi. Yaghni, sanalaryna tong bolyp qatyp qalghan ataudan aiyrylghysy kelmeydi. Osylaysha sanamyz qashangha deyin mәngýrttene bermek? Óskeleng úrpaqty óz elining qojasy etkimiz kelse, qalanyng atyn tezdetip ózgertudi qolgha alghan jón shyghar. Shyndyghynda, Pavlodar degen atauy bar qalada jýrgeninde ózindi әli de patshalyq Reseyding bodany sekildi sezinetining aqiqat.    Búl -  kez kelgen últym degen azamattyng ishki zapyrany, onyng qashangha deyin sozylary bir Allagha ayan.

«Qala atauy ózgerse, qanshama qarjy jelge úshady, onyng ornyna balabaqsha ashugha, mektep salugha júmsayyq» dep orystildiler momyn qazaqtardy aldarqatyp uaqyt ozdyryp keledi. «1720 jyly túz óndiretin forposty payda bolghanda qazaqtar búl ónirge 1723 jyly «Aqtaban shúbyryndy, Alqakól súlama» kezinde «Syr boyynan auyp keldi» degen sandyraqqa senetinder de joq emes. Al sandyraqtyng astarynda «sayrap» jatqan shyndyq «Kereku» atauynyng ózi Koryakovtan bastau  alady degendi menzeu bolsa kerek. Alayda qazirgi ghylym bilim damyghan zaman otandyq jәne sheteldik ghylymy arheologiyalyq qazbalargha sýiene otyryp, Pavlodar jerine Koryakovtyng tabany tiymegenin, qalanyng aty kópesting atymen baylanysy joq ekenin dәleldep berdi.

Tarih ghylymdarynyng doktory Jambyl Artyqbaevtyng enbegi eleuli ekendigin kókirek kózi ashyq ziyaly azamattar óte jaqsy biledi. Artyqbaev myrza «Kereku» degen sóz Koryakov degen kópesting atyna baylanysty qoyylghan degen qatyp qalghan qaghidany ghylymy túrghydan joqqa shyghardy.

Sol sekildi XI-ghasyrdaghy Mahmút Qashqariyding «Diuany lúghat-at-týrik» sózdiginde «Kereku» degen sózding kezdesetindigi de belgili. Búl sózdikting 1072-74 jyldary jaryq kórgendigin eskeretin bolsaq, qalanyng tarihyna baylanysty sóz tarihy qaydan tamyr alatyndyghyn angharu qiyn emes.  Kóne týrik tilining oghyz dialeginde «kerekulen» sózining maghynasy «shanyraq tik», «shatyr qúr», «kerege jay» degen maghyna beredi. Sonymen qatar, bóget, tosqauyl, qorghan, qorshau, qamal, bekinis, t.b. úqsas úghymdy bildiredi. Arghy dәuirdegi Orhon, Enesey, Kýltegin sóileu ónerining mәdeny silimderi bolyp tabylady. Kerekuge balamany alystan izdemey-aq,  qazirgi qoldanystaghy ósu, órkendeu siyaqty sózderge zer salsaq ta jetkilikti. Búdan shyghatyn jalghyz qorytyndy - Kereku erte týrikterding sózi ekendigi.

«Abay-aqparat»