Janaózen nege kóterildi?
Býgin әleumettik jelide Janaózen túrghyndarynyng jappay narazylyqqa shyqqany aitalatyn әrtýrli viydeo jazbalar tarauda. QazTAG agenttigining aqparatyna sýiensek, Janaózen túrghyndary gaz baghasynyng qymbattauyna qarsylyq bildirip, beybit mitingke shyqqan. Olar jergilikti әkimdikten gaz baghasyn týsirudi talap etude.
2022 jyldyng 1 qantarynan bastap kógildir otyn baghasy 120 tengege deyin qymbattaghan. Manghystau oblysynyng әkimi Núrlan Noghaev pen Janaózen әkimi Maqsat Ibragimovqa ýndeu joldaghan jergilikti túrghyndar әkimdikke bir ghana talap qoyghan. Ol – gaz baghasyn 60 tengege deyin tómendetu!
Al Manghystau oblystyq Energetika jәne túrghyn ýi-kommunaldyq sharuashylyghy basqarmasy gaz baghasynyng kýrt qymbattauyna qatysty pikir bildiripti.
«Bizding ónirimiz súiytylghan gazdy kóp tútynushy ónirlerding biri. Bizding ailyq tútynu kórsetkishimiz – 18 myng tonna gaz. Gaz baghasynyng qymbattauynyng bir sebebi – kóptegen tauarlardyng elektrondy birjagha shyghuy. Ózderiniz biletindey, bizding «Qazaq gaz óndeu zauytynyn» qúrylghylary eskirgen. Ol da baghanyng ósuine bir sebep. Biz zauytqa investisiya tartuymyz kerek. Sol sekildi, Janaózende zauyt qúrylysyn bastau da josparymyzda bar.
Ekinshi faktor – biz gazdyng qosymsha qoryn (zapas) Atyrau oblysynan alamyz. Qazir gazdyng ortasha baghasy 95-100 tenge», - depti basqarma basshysy Berdibek Qartbaev.
Onyng aituynsha, respublika boyynsha gazdyng ortasha baghasy 110 tengeni qúrap otyr. Ol óz sózinde Atyrau oblysy men Oral qalasyn mysal etken. Atyrau oblysynda gaz baghasy 115 tenge bolsa, Oralda 120 tengeden satylyp jatqanyn aitypty.
Al onan keyingi shyqqan resmy aqparat boyynsha, qazir Manghystau oblysy әkimdigi avtokólik iyelerine týsindiru júmystaryn bastap ketipti.
«Saghat 11:00 shamasynda Janaózen qalasynyng AHAJ ghimaraty aldyna avtokólik iyeleri jinalyp, gaz baghasyn arzandatudy talap etti. Jinalghandarmen qala әkimining mindetin atqarushy Ghalym Bayjanov, әkimning orynbasary Janabay Aymaghambetov J jәne qúqyq qorghau organdarynyn ókilderi týsindiru júmystaryn jýrgizdi. Olargha gaz baghasy boyynsha isting mәn-jayyn jәne «Beybit jiyndar ótkizu turaly» QR Zanyn týsindirdi», - delingen habarlamada.
Qala әkimdigi narazylyqqa jinalghan júrtqa óz talaptaryn jazbasha týrde bayandaudy úsynghan.
Manghystau oblystyq Energetika jәne túrghyn ýi-kommunaldyq sharuashylyghy basqarmasy basshysy Berdibek Qartbaev: «60 tenge mólsherindegi búrynghy bagha endi bolmaydy. Óitkeni qazir birjadaghy gaz baghasy – tasymaldau men kәsipkerding shyghyndaryn esepke almaghanda, litrine 70-85 tenge. Ákimdik gaz baghasyn rettemeydi. Óitkeni búl tauar bәseklestik naryqqa jatady», - depti.
Ashyq aqparat kózderine sensek, Qazaqstan gaz qory boyynsha әlemde 15-oryndy iyemdenedi. Al gaz iygeru jәne óndiru boyynsha 19-orynda. Búl degenimiz qay túrghydan alyp qarasaq ta, Qazaqstan gazgha qatysty kórsetkishter boyynsha ýzdik jiyrmalyqta degen sóz. Alayda gaz baghasy oghan qaramastan eselep kóterilip jatyr.
Qazaqstandy qymbatshylyq qysyp túr. Azyq-týlik, dәri-dәrmek, qúrylys materialdary men baspana, janarmay men gaz baghasy toqtausyz ósude. Preziydent joldauda inflyasiyany týsiru turaly tapsyrma berse de, aitarlyqtay ózgeris joq. 2020 jyly baghany túraqtandyru ýshin 30 mlrd tenge bólinse, 2021 jyly 50 mlrd tenge bólingen. Osynyng ózi jaghdaydyng qanshalyqty qiyndaghanyn kórsetip túr.
Taqyrypqa túzdyq: Manghystau oblysynyng әkimi Núrlan Noghaev 2016 jyly Atyrau oblysynyng әkimi qyzmetin atqarghan edi. Sol jyly Jer dauyna baylanysty alangha jinalghan halyqqa «eshkimdi qudalamaydy», dep uәde bergenine qaramastan, Talghat Ayan men Maks Boqaev syndy belsendiler sottalghan bolatyn. Biyl 7 qyrkýiekten bastap Núrlan Noghaev Manghystau ónirine әkim bolyp qayta taghayyndaldy. Júttan әbden zardap shekken aimaq halqynyng talabyna qúlaq týrip, «halyq ýnine qúlaq asatyn memleketke» halyqtyng ýnin jetkizeala ma degen kókeyde súraq túr...
Núrgeldi Ábdighaniyúly
Abai.kz