Syrym Dat. Qazaq baspasózining kóterem kýii
Qazaqstanda qazaqtildi kóterem baspasózge ýkimet tarapynan bólinetin granttar atalmysh basylymdardyng shaylyghyna ghana jetedi, alayda, olardyng taralymyn molaytugha, bolmasa biligi joghary mamandardy tartu qarastyrylmaghan. Ýkimet әli kýnge deyin 20 jyl ishinde kórer kózge qúqyghy taptalghan qazaqtildi azamattardy aqparatpen jetkilikti qamtu degen (basqasyn bylay qoyghanda) salany qamtitynday qazaqtildi basylymdardy damytarlyq arnayy ne qauly, ne programma qabylday almastan, azyn-aulaq grant týrindegi jylu berumen shektelip keledi.Búl salada bastama jasap jamanatty ne jaqsyatty bolghan deputatty da bayqamadyq. Eldegi jarnamalyq tabystardy orystildi basylymdardyng jalmauyzday japyryp otyrghanyna nazar audarar emes, eng bolmasa qazaq gazet-jurnaldaryn az kólemdi salyqpen kótermeleuge de qymsynady, jýreksinedi. Aqyrynda qazaq basylymdary jabaghy jýni jabysqan kýii kóterem boluda. Onyng nәtiyjesi retinde biliksiz redaktorlar men sauatsyz jurnalister aqparat taratudy bylay qoyghanda, qazaq tilining de obalyna qala bastady.
Qazaqstanda qazaqtildi kóterem baspasózge ýkimet tarapynan bólinetin granttar atalmysh basylymdardyng shaylyghyna ghana jetedi, alayda, olardyng taralymyn molaytugha, bolmasa biligi joghary mamandardy tartu qarastyrylmaghan. Ýkimet әli kýnge deyin 20 jyl ishinde kórer kózge qúqyghy taptalghan qazaqtildi azamattardy aqparatpen jetkilikti qamtu degen (basqasyn bylay qoyghanda) salany qamtitynday qazaqtildi basylymdardy damytarlyq arnayy ne qauly, ne programma qabylday almastan, azyn-aulaq grant týrindegi jylu berumen shektelip keledi.Búl salada bastama jasap jamanatty ne jaqsyatty bolghan deputatty da bayqamadyq. Eldegi jarnamalyq tabystardy orystildi basylymdardyng jalmauyzday japyryp otyrghanyna nazar audarar emes, eng bolmasa qazaq gazet-jurnaldaryn az kólemdi salyqpen kótermeleuge de qymsynady, jýreksinedi. Aqyrynda qazaq basylymdary jabaghy jýni jabysqan kýii kóterem boluda. Onyng nәtiyjesi retinde biliksiz redaktorlar men sauatsyz jurnalister aqparat taratudy bylay qoyghanda, qazaq tilining de obalyna qala bastady.
Sóitip, shermende bolghan qazaqy basylym basshylary jyl sayyn qazaqtildi búqaranyng kýshimen taralymdy zorlap ústaugha jarysady. Ol ýshin әkim-qaranyng esigin tozdyryp, olardan jergilikti granttar jinaumen, oqyrmandardy zorlap jazghyzumen ainalysugha mәjbýr. Qazaqtardyng aqparattyq qúqyghyn búlaysha shekteu men janshu dәstýr sekildi qalyptasyp qaldy. Budjet mekemeleri men úiymdaryn jelkelep jýrip, biylikting gazet-jurnaldaryna jazghyzu jolgha qoyylghan, biraq solardyng arasyna synalap qoljaydy kýige týsken qazaq basylymdaryna jazghyzu da әupirimmen jýrip jatady. Búlardyng týrli joldary bar, aitalyq, ailyghy 40-50 myng tengelik mektep múghalimderin baspasózge jelkelep jýrip jazghyzu, Bilim basqarmalary arqyly nemese tanys diyrektorlardyn,zavuchtyng diktatymen iske asyru bar. Jyl sayyn qyrkýiekte jana oqu jyly bastalghan boyy osylaysha aqparatty jelkelep jetkizu nauqany bastalady da ketedi. Qúldyq minez ben qúlyqty boylaryna sinirip jatqan ústazdardyng shәkirtteri de dәl sonday qúldyq qúlyqqa moyynsúnyp, aqparattyq qúldyqtyng búghauyn qymtay týsetinin jastardyng birynghay pikir men qúldyq úrghan tayyz da úranshyl oilarynan kórip jýrmiz.
"Abai.kz"