Birazdan beri әleumettik jelining temparaturasy qatty qyzyp ketti. Ásirese, qazaq tildi kontentterding dausy erekshe estiledi. «Daudyng basy Dayrabaydyng kók siyry» degendey, Qyzylorda oblysynyng su jana әkimi Núrlybek Nәlibaevtyng balasy qolyna baqyt qúsyn qondyryp, barsha júrtty shaqyryp, úlan-asyr toy jasauda jatyr.

Osyny sóz etpegen jan joq. Toygha kimderding shaqyrylghany, oghan qansha aqsha júmsalghandyghy, olardyng iship-jegendigi qanshagha týskendigi shemishkedey shaghyldy. Ásirese, qaymana júrtty «memlekettik qyzmetker sanalatyn osynday әkimning halyq qymbatshylyqtan qinalyp jatqanda jýzdegen million tengeni shashyp, meni kórdinder me?» dep qymbat meyramhanada, qymbatqa týsetin toy jasauy qanshalyqty aqylgha siyady» degen súraqqa jauap taba almay, tyghyryqqa tirelip qalghan kýii bar. Biz, әriyne, búl súraqty orynsyz әri qisynsyz dep sanamaymyz. Memlekettik qyzmetker әri joghary lauazymdy iyelengen jannyng halyqtan tym irgesin ajyratpay, júrttyng yzasyn tughyzbay, ózin sypayy da qarapayym ústauy qajet ekendigin jón sanaymyz. Alayda, osy saualgha jauap izdep sandalghan oqyrmandardy júbatu sóz aityp, sauabyn alghym kelip, men de sharq úryp jýrmin.

Aldymen aitarym, dýrligetin eshtene joq,  Qyzylorda oblysynyng әkimi Núrlybek Nәlibaevqa balasynyng toyyn 113 million tengege túratynday etip ótkizgeni ýshin eshtene de bolmaydy. Bizde oblys әkimderin múnday «úsaq-týiek» ýshin jauapqa tartu degen «jaman» dәstýr qalyptaspaghan. Onday zang bizde mýlde joq. Onyng ýstine Núrlybek inimizding tughan-tuystarynyng barlyghy derlik myqty-myqty firmalardyng iyeleri. Kýni erteng «Núrlybekting oghan qatysy joq. Ol toydy biz asarlap ótkizdik. Shyghynnyng bәrin kәsipker esebinde óz qaltamyzdan shyghardyq. Qansha degenmen tuys emespiz be?» dese, ne der edinizder? Mine, mәsele qayda jatyr? Núrlybek әkimning toyghan qozyday bolyp, eshkimge eshtene demey, typ-tynysh jatuy da sondyqtan.

Al endi «oblys әkimi búl toydy memlekettik qyzmetker esebinde әdepten aspay, qarapayymdau ótkizse qaytedi» degen súraq tuuy mýmkin. Búl endi mәselening moralidyq jaghy. Morali, qanaghat degen úghym bizding elde onsha populyarnyy emes. Biz aghylshyndar emespiz, ýkimet basshysyn kovid kezinde keshkilik jinalyp, az-múz bas qosu (bizdegidey toy-duman emes) jasaghany ýshin qyzmetten quatyn.

Ýshinshi mәsele, múndaydyng bәri Toqaevtyng qúlaghyna jete bermeydi. Onyng ainalasyndaghylar bayaghy әdetimen dau tughyzatyn dýniyelerdi jasyryp qalady. Toqaev ózi aitqan: «Eger qaramaghyndaghylar para alyp ústalsa, basshysy ottavkagha ketui kerek», - degen núsqauy osy sebepten oryndalmaydy. Sondyqtan da Kentau qalasynyng әkimi sottalyp jatsa da, Týrkistan oblysynyng әkimi Ómekeng oryntaghynda myghym otyr.

Al sender qaydaghy bir toydy sóz etesinder.

Jaybergen Bolatov

Abai.kz