Sayatshylyq - babamyzdan qalghan atakәsip. Jana jau­ghan qardan keyin tang qylang bere atyn erttep, tazysyn ertip, sadaghyn asynyp, býrkitin qolyna ústaghan kýii angha shyghyp ketetin atalarymyz auylgha mol oljamen oralatyn. Ókinishke qaray, býginde sayatshylyq sózi arhaizmge ainalyp ketken siyaqty. Ádeby shygharmalardan ghana kezdestiresin. Al angha shyghudy «ohotagha» almastyryp aldyq. «Djipke» otyrasyng da, myltyq nemese avtomatpen qalaghan anyndy atyp alasyn. IYә, osyndayda tek «Sonar» sekildi qúsbegiler dodalary ghana babamyzdan qalghan asyl múrany saqtap qalyp otyrghanday kórinetini jasyryn emes.

Býrkitshiler:

1. Ómirhan Bәietbay (Almaty oblysy) - 100 myng tenge

2. Eltay Mýptekeev (Almaty oblysy) - 70 myng tenge

3. Ermúhan Bәietbay (Almaty oblysy) - 50 myng tenge

4. Jasúlan Býrkitbay (Almaty oblysy) - 30 myng tenge

5. Quanysh Isabekov (Almaty oblysy) - 25 myng tenge

Qarshygha:

1. Bauyrjan Ghazizhan (Jambyl oblysy) - 30 myng tenge

2. Ermek Imanzayyp (Pavlodar oblysy) - 25 myng tenge

3. Ádil Shәlimbetov (Jambyl oblysy) - 15 myng tenge

Sayatshylyq - babamyzdan qalghan atakәsip. Jana jau­ghan qardan keyin tang qylang bere atyn erttep, tazysyn ertip, sadaghyn asynyp, býrkitin qolyna ústaghan kýii angha shyghyp ketetin atalarymyz auylgha mol oljamen oralatyn. Ókinishke qaray, býginde sayatshylyq sózi arhaizmge ainalyp ketken siyaqty. Ádeby shygharmalardan ghana kezdestiresin. Al angha shyghudy «ohotagha» almastyryp aldyq. «Djipke» otyrasyng da, myltyq nemese avtomatpen qalaghan anyndy atyp alasyn. IYә, osyndayda tek «Sonar» sekildi qúsbegiler dodalary ghana babamyzdan qalghan asyl múrany saqtap qalyp otyrghanday kórinetini jasyryn emes.

Býrkitshiler:

1. Ómirhan Bәietbay (Almaty oblysy) - 100 myng tenge

2. Eltay Mýptekeev (Almaty oblysy) - 70 myng tenge

3. Ermúhan Bәietbay (Almaty oblysy) - 50 myng tenge

4. Jasúlan Býrkitbay (Almaty oblysy) - 30 myng tenge

5. Quanysh Isabekov (Almaty oblysy) - 25 myng tenge

Qarshygha:

1. Bauyrjan Ghazizhan (Jambyl oblysy) - 30 myng tenge

2. Ermek Imanzayyp (Pavlodar oblysy) - 25 myng tenge

3. Ádil Shәlimbetov (Jambyl oblysy) - 15 myng tenge

Dәstýrli týrde úiymdastyrylyp ke­le jatqan «Sonar» qúsbegiler doda­sy biyl Al­maty oblysynyng Enbekshi­qazaq auda­nyn­daghy Núra auylynyng shetindegi Ilan­tau tauynyng baura­yyn­da ótti. Astana qa­la­sy, Pavlodar, Aq­mo­la, Atyrau, Jam­byl, Almaty ob­lys­tarynyng qúsbegileri kel­gen eken. Barlyghy 39 býrkit, sanadyq. Qarshygha ústaghan ýsh balaqay da ózara she­berdi anyqtady. Birinshi kýni reglament bo­yynsha qúsbegiler býrkitterimen «syr­lasu» synynan ótti. Yaghny býrkitin sha­qy­ru, ony­men qarym-qatynasy bagha­lan­dy. Son­day-aq qúsbegilerding kiyim kiy­is­terine de mәn be­ril­di. Nәtiyjesinde, ir­iktelgender ke­lesi kezenge shyghyp, er­teninde qústaryn qoyangha saldy. Al odan ýzdik shyqqan 10 qús­begi býr­kit­te­rin týlkige saldy. Nәtiy­je­sinde, qúi­ry­ghyn búlghandata qashqan týlkige qúl­diy­lay úshyp kelip, tyrp etkizbey ústaghan «Ay­túyaq» atty býrkit bas jýldeni je­nip aldy.

Jalpy, qúsbegiler arasyndaghy «Sonar - 2013» dodasy biyl da әdet­tegidey qy­zyq­ty ótti. Tipti, Qytay, Týr­kiya, Germaniya, AQSh-tan arnayy ke­lip, qazaqtyng atakәsi­bin tamashalap jýr­gen turisterding de qa­ra­sy kóp. Ara­larynda jurnalister de je­terlik. Bәri de býrkittermen suretke tý­sip, qús­begilerding kiyimderine tamsanyp jýr. Mýmkindikti paydalanyp, osy dodany úiymdastyrghan «Qyran federasiyasy­nyn» atqarushy diyrektory Baghdat Mýp­te­ke­qy­zy­men әngimelesip, bir býr­kitti baptau ýshin jylyna qansha aqsha kerektigi jayly súradyq.

- Memleketimizding kók tuynda ne­lik­ten qalyqtaghan qyran túr dep oi­laysyz?! Óitkeni býrkit erkindikti sý­ye­di. Qansha jerden ghalym bolsang da, búl qústy qoldan kóbeyte almaysyn. Son­dyqtan balapan kezinen úyadan alyp, solay ósiremiz. Baptaudyng da masha­qaty auyr. Zor kýtimdi qajet ete­di. Bir býrkitti baptau ýshin jylyna 1 miyl­lion tengege juyq qarjy kerek, - dedi Baghdat Mýptekeqyzy.

Mәsele osy jerden shyghady ghoy. Biylghy «Sonar» dodasynda bas jýl­de­ge 100 myng tenge syiaqy berildi. 2-oryn iyegeri jan qaltasyna 70 myng ten­geni basty. Ýzdik ýshtikke engen qús­begi 50 myng tengeni sanap aldy. 4-or­yn­gha 30 myng tenge berilse, 5-oryn iyegeri 25 myng tengeni qanaghat qyldy. Endi eseptep kórelikshi. Jylyna 1 miyl­lion tengeni qajet etetin qyran qús­tyng iyesi 25 myng tengeni qay jyr­ty­ghy­na júmsamaq? Álbette, búl jer­de úi­ym­dastyrushylardy da kinәlay al­may­myz. «Qyran federasiyasynyn» hali belgili. Shalqyp jýrgen joq. Aq­sha­ny da Ýkimetten alatyny týsinikti. Bi­raq Bagh­dat Mýptekeqyzynyng aitu­yn­sha, qús­begilikke memleket tarapy­nan jón­di kónil bólinbey otyrghan kórinedi.

- Ony aitasyz, bizge million túr­maq, jýz tenge de bólinbey otyr. Tek Últtyq sport týrlerining janynan bir bólim ashyp qoyghan. Bitti. Basqa jasap jat­qan jaqsylyqtary joq, - dep aghy­nan jaryldy atqarushy diyrektor.

Jalpy, býginde respublika bo­yyn­sha bir-aq qúsbegiler mektebi bar. En­bek­shiqazaq audanynyng Núra auy­lyn­da ornalasqan. Sayatshylyqqa qy­zyq­qandar osynda jattyghyp, qyran qús­tardy da osy jerde baptaydy. Ilan­tau bókteri býrkitshilerding jat­ty­ghuy ýshin taptyrmas jer. Týlki, qar­saq, qoyandaryng múnda jeterlik. Biraq joyylyp ketuding sәl-aq aldynda túr­ghan kórinedi. Qúsbegilerding emes, әlgi jer­ding qoynauyna qyzyqqan «HEMKO» JShS-ning kesirinen. Baghdat Mýp­teke­qyzynyng aituynsha, Qazaq­stan­daghy Ázir­bayjan diasporasynyng tóraghasy Ábilfayys Hamedov basqa­ra­tyn әlgi JShS ótken jyldyng sәuir aiynan beri Ilantaudan karier qa­zyp, tas ónimde­rining ýsh týrin óndiru­men zansyz tabys tauyp keledi eken.

- Óz jerimizge ózimiz ie bola al­may jýrmiz. Aryzdanbaghan jerimiz joq. Audandyq prokuratura, oblys­tyq әkimshilik - barlyghy da búdan ha­bar­dar. Biraq eshqaysysy da kómek­tese almay otyr. Olardyng әreketteri zansyz ekendik­terin bile túra, esh shara qoldanar emes. Eger býite ber­sek, qoyandarymyz qyrylyp, týlkiler joyylyp, eng qa­uiptisi - «Qyzyl kitap­qa» engen ilan ósim­digi qúryp ketuding az-aq aldynda túr. Jurnalister de keldi. Biraq bir-birlep kelgendikten, olar­dan da qo­ryq­pay, ses kórsetip, quyp shyghyp ja­tyr, - dep sharasyzdyq bil­dirdi Bagh­dat Mýptekeqyzy.

Jaqyn uaqytta Almatynyng jur­nalisteri top bolyp Ilantaugha qayta baryp, zansyz qazylghan karierany óz kózderimen kórip qaytpaqshy.

Avtor: Áziz JÚMADIL

"Alash ainasy" gazeti